morfologie

Question 1

Neologisme

Answer 1

Een ‘nieuwvorming’, d.w.z. nieuwe woorden die door de maatschappij gecreëerd worden, vb. sjoemelsoftware.

Question 2

Archaïsme

Answer 2

Aanduiding van verouderde taalvorm, zinsconstructie of woordvorm. Sommige schrijvers gebruiken dit als stijlfiguur, vb. bakfiets (= tienermeisje).

Question 3

Klanknabootsing of onomatopee

Answer 3

Woorden die geluid uitbeelden, vb. vroem vroem.

Question 4

Inheemse woorden

Answer 4

Woorden met een echte Nederlandse oorsprong.

Question 5

Bastaardwoorden

Answer 5

Leenwoorden aangepast aan de nieuwe taal maar wel nog herkenbaar als woord van een andere taal, vb. calorie, sigaar.

Question 6

Vreemde woorden

Answer 6

Leenwoorden die niet aangepast zijn aan de nieuwe taal, vb. computer, conflict.

Question 7

Barbarisme

Answer 7

Woorden die we overnemen of vormen vanuit een vreemde taal.

Question 8

Neerlandisme

Answer 8

Woorden uit de Nederlandse taal (NL).

Question 9

Belgicisme

Answer 9

Woorden die enkel voorkomen in België (Frans + Nederlands).

Question 10

Anglicisme

Answer 10

Woorden uit het Engels.

Question 11

Germanisme

Answer 11

Woorden uit het Duits.

Question 12

Gallicisme

Answer 12

Woorden uit het Frans.

Question 13

Dialectisme

Answer 13

Barbarisme dat afkomstig is uit een dialect, vb. dikke boer = rijke boer.

Question 14

Purisme

Answer 14

Het bewust weren van vreemde woorden, leenwoorden en bastaardwoorden.

Question 15

Etymologie

Answer 15

Bestudeert de woordherkomst.

Question 16

Volksetymologie

Answer 16

Iets uit een andere taal overnemen/interpreteren en vertalen naar iets wat erop lijkt, maar etymologisch niet klopt, vb. witte neushoorn (komt van “weite neushoorn”, wat iets anders betekent).

Question 17

Onomastiek

Answer 17

Bestudeert de oorsprong, betekenis en verspreiding van namen (voor-, achter- en plaatsnamen).

Question 18

Antroponymie

Answer 18

Bestudeert de oorsprong van de voor- en achternamen van mensen.

Question 19

Toponymie

Answer 19

Bestudeert de oorsprong van plaatsnamen.

Question 20

Letterwoord

Answer 20

Afkorting van woorden waarbij je de beginletters neemt en deze uitspreekt als een bestaand woord, vb. SMAK, NMBS.

Question 21

Porte-manteauwoord / kofferwoord

Answer 21

Twee of meer bestaande woorden die je combineert waarbij de betekenis alle originele betekenissen van de woorden bevat, vb. brunch = breakfast + lunch.

Question 22

Morfeem / Woorddeel

Answer 22

Deel van een woord met een eigen betekenis dat niet verder in kleinere woorden opgesplitst kan worden, vb. boek(je).

Question 23

Grondwoord

Answer 23

Basis van het woord. Je kan het niet meer verdelen, vb. kaas.

Question 24

Samenstelling

Answer 24

Twee grondwoorden aan elkaar, vb. schimmelkaas.

Question 25

Samenkoppeling

Answer 25

Twee grondwoorden aan elkaar, maar die zo vaak gebruikt worden dat het bijna als één woord wordt gezien, vb. pindakaas.

Question 26

Afleiding

Answer 26

Woorden waarbij er iets wordt toegevoegd aan het grondwoord, maar het toegevoegde deel op zich geen woord kan zijn, vb. kaasje.

Question 27

Samenstellende afleiding

Answer 27

Samenstelling waarbij bepaalde woorden afgeleid zijn, vb. twintigjarige.

Question 28

Stam

Answer 28

Woordvorm die de basis is voor alle afleidingen, samenstellingen, verbuigingen en vervoegingen.

Question 29

Naamval / casus

Answer 29

Middel waarmee we de grammaticale functie van een lidwoord of naamwoord aanpassen aan de zin.

Question 30

Congruentie

Answer 30

Verschijnsel dat woorden kenmerken overnemen van andere woorden d.m.v. geslacht, getal, naamval, bepaaldheid, vb. "Dat klein meisje is lief" vs. "Die kleine meisjes zijn lief".