Natuurbeheer heide en vennen Flashcards
(20 cards)
Waar komen natuurlijke en halfnatuurlijke heidevegetaties voor?
Natuurlijk: kustduinen
Half-natuurlijk: pleistocene zandgronden
Standplaatsen heide en stuifzand
Stuifzand - zeer arm en zuur
Heide - arm en zuur
Schraal grasland - iets minder arm en basischer
In alle heiden: vennen
Welke soorten komen voor in droge heide en hoeveel van het totaal in %?
90 %,
Struikheide Kraaiheide
Blauwe & Rode bosbes Sterkelbrem & Kruipbrem Buntgras
Korstmossen Bochtige smele
Welke soorten komen voor in natte heide en hoeveel van het totaal in %?
10 %
Dopheide
Lavendelheide
Klokjesgentiaan
Blauwe knoop
Zonnedauw soorten
Witte & Br.uine Snavelbies
Veenbies
Eenarig wollegras
Veenpluis
Pijpestrootje
Bedreigingen heide
- verkeer beheer, te veel afgraven, zaadbank en veg. weg, vernietingen habitats en microrelief.
- versnippering: meeste heide 10 ha (te klein), fauna vereist 100 ha.
3.vergrassing/verbossing, verstruweling, vermossing (grijs kronkelsteeltje)
4.Hogere N/P verhouding door verzuring, slecht voor fauna!
Wat gebeurt er als de bodem pH onder de 4,5 komt?
Nitrificatie stopt,NH3/No3 verhouding verschuift, goed voor ammonium- minnende planten: bochtige smele en pijpenstrootje
Heidebeheer bij KDW> kritische waarde?
- PLaggen (1000kg/ha!)
- branden
- chopperen én opzuigen
- maaien en afvoeren
- begrazen
- boompjes verwijderen
- bodemchemie aanpakken:Ca, steenmeel, PO4-3
Uivoering plaggen?
- faseren: sparen heiderestanten (zaadbank) en populaties
- niet tot min bodem, buffering houden tegen amm piek
- periode half aug- half okt!
- eens in 25-50 jaar!
Branden?
- N vervliegt, P blijft, goed voor de N/P verhouding.
- slecht voor fauna, goed voor sommige soorten
Wat zijn vennen?
Natuurlijke depressie in zandlandschap met stagnerend water met seizoensgebonden waterpeil:
in zomer uitdrogende oevers met oxidatie organisch materiaal waardoor voedselarme omstandigheden in stand blijven
Zuur- en voedselgraad van vennen en vegetatie van droge/natte heide, droog/nat heischraal grasland.
Zwakgebufferd ven: oeverkruid enmoerashetshooi
Zeer zwak gebufferd:oeverkruid en lobelia
Zuur ven: knolrus en veenmossen
Wat gebeurt er in een ven als het grondwater daalt / kwel wegvalt?
Meer zuurstof
Meer invloed zuur regenwater
Meer nitrificatie, meer mineralisatie tot pH = 4,5, verrijking
Verzuring
Gevolg: afname oeverkruid, waterlobelia, biesvaren
Toename natte, zure , matig voedselrijke, meer dynamische milieus
pitrus , pijpestrootje , moerasstruisgras , knolrus , sommige veenmossoorten
Herstelmaatregelen vennen?
Herstel grondwatersysteem
Verwijderen bomen
Baggeren
Bekalken oever
Inlaten gebufferd, Ca-houden oppervlaktewater of Ca-rijk grondwater
Wanneer ven baggeren?
Alleen als er basenrijke kwel is of zwak gebufferd grondwater. Anders verzuring.
Hoe bekalken ven?
Inzijggebied, niet ven zelf!
Hoe zijn stuifzanden ontstaan?
Overexploitatie middeleeuwen
wat is de gewensteen ongewenste veg van stuifzanden?
Gewenst: buntgras, mossen,korstmossen, schapengras
Ongewenst: Grijs kronkelsteeltje, Pijpestrootje & Bochtige smele
door teveel aan voedingstoffen
Herstel stuifzand?
Meer dynamiek:
- bos kappen
- plaggen tot op geel zand
- sparen relictpopulaties
Wat is heideakker en welke bijzondere planten en dieren komen er voor?
Akker op arme grond
Bijzondere akkerplanten Blauw walstro Bolderik, Gele ganzenbloem, Korenbloem, Hartgespan, Slofhak, Valse kamille, Wilde ridderspoor en Klaproos
Bijzondere dieren (sprinkhanen, gele kwikstaart, paapje)
Leg uit hoe de stikstofproblematiek op heide doorwerkt van bodem tot in de top in het voedselweb: wat valt er uit de lucht, wat zijn gevolgen in de bodem, gevolgen in bodemleven, gevolgen in vegetatie, gevolgen fauna.
Noem iets m.b.t. vrijkomende giftige ionen en uitspoeling van stoffen als fosfaat o.a.
Zeg iets over de N/P-verhouding en daarmee P-gebrek (o,a, voor insecten en vogels (~ korhoen voorbeeld)
Noem verruiging, vergrassing, vermossing met kronkelsteeltje
