Nefrologija - vaskularne bubrežne bolesti Flashcards
(7 cards)
1
Q
AKUTNA STENOZA BUBREŽNE ARTERIJE
A
- vaskularna bolest bubrega
- bolest bubrežnih arterija
- infarkt bubrega
ETIOPATOGENEZA
- zbog tromboembolijskog incidenta ili intraarterijske tromboze dolazi do okluzije bubrežne arterije uz posljedičnu ishemiju distalno od okluzije i razvoj nekroze
- tromboembolijski incidenti su najčešći uzrok, a izvor embola je najčešće fibrilacija atrija i valvularne greške, a nešto rjeđe aneurizamtska proširenja aorte
- intraarterijska tromboza je nešto rjeđi uzrok, obično zbog aterosklerotskog plaka, u sklopu sistemnih vaskulitisa, trombofilije i traumatske ozljede trbuha
- ostali rijetki uzročnici su emboli u sklopu bakterijskog endokartidisa, u sklopu miksoma, te masna i zračna embolija
KLINIČKA SLIKA
- ovisna o stupnju oštećenja
- javlja se nagla bol u slabinama, mučnina, povraćanje, povišena TT, hematurija, hipertenzija, oligurija i anurija se jave kod bilateralne stenoze ili kod stenoze bubrežne arterije solitarnog bubrega
DIJAGNOZA
- pozitivna anamneza na fibrilaciju atrija, valvularne greške, traumu trbuha…
- u fizikalnom nalazu eventualno lumbalna sukusija
- lab. krv - leukocitoza, povišene AST, LD, AP, azotemija ovisno o stupnju oštećenja
- lab. urin - eritrociturija, proteinurija, cilindrurija, povišena LD u urinu
- temelj dijagnoze - CT angiografija
LIJEČENJE
- bubreg u ishemiji može provesti 60-90 minuta, nakon čega slijedi nekroza
- osnova liječenja je antikoagulantna terapija niskomolekularnim heparinom, uz nastavak dugotrajne peroralne terapije varfarinom
PROGNOZA
- ovisi o stupnju oštećenja
- posljedica je HA koja dobro reagira na ACEI i ARB
2
Q
STENOZA BUBREŽNE ARTERIJE
A
- bolest bubrežnih arterija
- kronična bolest koja označava suženje bubrežne arterije s posljedičnom hipoperfuzijom, aktivacijom RAAS-a i razvojem renovaskularne hipertenzije
ETIOPATOGENEZA
- aterosklerotska bolest bubrežnih arterija - dolazi u sklopu sistemne ateroskleroze, obično kod starijih osoba. Najčešća lokalizacija aterosklerotskih plakova je na ishodištu i proksimalnom dijelu bubrežnih arterija
- fibromuskularna displazija - češća kod mlađih ženskih osoba, a posljedica je hiperplazije, displazije i fibroze koje zahvaćaju tuniku mediju i intimu. Patohistološki se promjene ne vide u kontinuitetu nego ima uzorak “poput krunice”
PATOFIZIOLOGIJA
- zbog stenoze bubrežne arterije dolazi do hipoperfuzije bubrega, aktivacije RAAS-a i renovaskularne hipertenzije
- unilateralna stenoza djeluje i na kontralateralni bubreg zbog hemodinamskih pomrećaja uslijed aktivacije RAAS-a
- zbog aktivacije RAAS-a razvija se hipokalijemija
KLINIČKA SLIKA
- prevladava HA koja je otporna na antihipertenzivnu terapiju
DIJAGNOZA
- sumnju na ovu bolest treba pobuditi nagli razvoj HA koja je otporna na lijekove, te negativna obiteljska anamneza na HA
- auskultacijski se kod nekih pacijenata može čuti sistoličko-dijastolički šut u hipogastriju
- lab. - nespecifičan, prati se porast dušičnih metabolita (ovisno o stupnju oštećenja); hipokalijemija, porast serumskog renina i aldosterona
- dijagnoza se temelji na CD UZV, CT i MR angiografiji (opasnost od toksičnog djelovanja kontrasta/gadolinija)
LIJEČENJE
- aterosklerotska bolest bubrežnih arterija se liječi medikamentno - ACEI, ARB, ASK, statini
- potrebno je praćenje jer ACEI i ARB blokiraju kompenzatorne bubrežne mehanizme te mogu dovesti do smanjenja glomerularne filtracije i pogoršanja azotemije
- bolesnici sa stenozom bubrežne arterije uslijed fibromuskularne displazije se primarno liječe renovaskularizacijom (balon-angioplastika) uz medikamentnu terapiju
3
Q
ATEROEMBOLIJSKA BOLEST BUBREGA
A
- bolest unutarbubrežnih krvnih žila
- nastaje kao posljedica otkidanja aterosklerotskog plaka u kojem se kolesterolski kristali, a posljedica je generalizirane ateroskleroze
ETIOPATOGENEZA
- ateroembolijska bolest bubrega nastaje najčšeće nakon intraarterijske manipulacije kateterima, žicama vodilicama, stentovima i sl., nakon čega dolazi do otkidanja plaka i uzrokovanja okluzije najčešće u arteriji arkuati ili interlobularnim arterijama
- karakteristično je izazivanje upalnog odgovora s eozinofilijom
KLINIČKA SLIKA
- opći infektivni simptomi - vrućica, slabost, malaksalost, algični sindrom
- bubrežno očitovanje - akutno bubrežno oštećenje ili kronična bubrežna bolest, HA
- lab. - ubrzana SE, leukocitoza s eozinofilijom, azotemija
- kožna očitovanja - livedo reticularis, plavi prsti
DIJAGNOZA
- sumnja na ovu bolest se treba javiti pri razvoju bubrežnog oštećenja ili kožnih promjena nakon nekakvih intraarterijskih intervencija ili primjene antikoagulantne ili trombolitičke terapije
LIJEČENJE
- agresivna antilipemična terapija statinima
- antihipertenzivna terpija ACEI i vazodilatatorima
- peroralna ili parenteralna hidracija
- ukidanje antikoagulantne terapije ako je pacijent uzima
PROGNOZA
- loša zbog osnovne bolesti koja je u podlozi
4
Q
HIPERTENZIVNA NEFROANGIOSKLEROZA
A
- bolest unutarbubrežnih krvnih žila, a nastaje kao posljedica sistemne arterijske hipertenzije
ETIOPATOGENEZA
- benigna hipertenzivna nefroangioskleroza - sporoprogedirajuća bolest zbog sistemne hipertenzije. Visok tlak u aorti se prenosi i na bubrežne krvne žile, što dovodi do porasta glomerularnog tlaka, povećane propusnosti, odlaganja hijalinog materijala i hipertrofije medije, te do hipoperfuzije, a kasnije i do promjena glomerula u smislu glomeruloskleroze, te do atrofije tubula i fibroze intersticija. Sve na kraju dovodi do razvoja kronične bubrežne bolesti.
- maligna hipertenzivna nefroangioskleroza - posljedica izuzetno visokog krvnog tlaka, ima brz nastup. Zbog izrazite hipertenzije, dolazi do nekroze krvnih žila, tj. do nekrtozirajućeg arteriolitisa.
KLINIČKA SLIKA
- benigna HN se manifestira kao kronična bubrežna bolest, koja kod većine dovede do završnog stadija i zahtijeva nadomještanje bubrežne funkcije
- maligna HN se manifestira kao akutno bubrežno oštećenje uz razvoj hipertenzivne retionaptije, edema papile vidnog živca i encefalopatije
LIJEČENJA
- temelji se na kontroli krvnog tlaka (< 130/80 mmHg) sa ACEI i ARB zbog njihovog nefroprotektivnog učinka
5
Q
TROMBOTIČKE MIKROANGIOPATIJE
A
- zajednički naziv za bolesti koje karkaterizira promjena mikrocirkulacije
- zadebljanje žilne stijenke, razvoj unutaržilnih tromba koji dovode do opstrukcije, oštećenje eritrocita uslijed prolaska kroz patološki promijenjene krvne žile
TROMBOTIČKA TROMBOCITOPENIČNA PURPURA
- životno-ugrožavajuća bolest koja nastaje kao posljedica kongenitalnog nedostatka ADAMTS13 proteaze ili stečenih autoprotutijela na taj enzim koji kida von Willebrandov faktor
- uslijed nedostatka enzima, nema kidanja von Willebrandovog faktora te dolazi do agregacije trombocita
- klinička pentada - trombocitopenija, hemolitička anemija, neurološki poremećaji, bubrežni poremećaji, vrućica
- dijagnoza se postavlja na temelju anamneze i laboratorijskog dokaza manjka ADAMTS13 ili IgG protutijela na isti
- liječenje - plazmafereza, kortikosteroidi, rituksimab kod rezistentnih
HEMOLITIČKO-UREMIJSKI SINDROM
- tip trobmotičke mikroangiopatije koji se, za razliku od TTP-a ne manifestira neurološkim simptomima
- tipični HUS - kod djece, nakon gastrointestinalnih infekcija E. coli ili Shigellom dysteneriae
- atipični HUS - kod odraslih nakon infekcije Str. pneumoniae
- klinička slika - trombocitopenija, hemolitička anemija i bubrežno oštećenje
- liječenje - plazmafereza
6
Q
SUSTAVNE BOLESTI KOJE POGAĐAJU BUBREŽNU MIKROVASKULATURU
A
SRPASTA ANEMIJA
- dovodi do nefropatije srpastih stanica zbog opstrukcije unutar bubrežnih arteriola
- posljedično se razvija hipostenurija, poremećeno zakiseljavanje mokraće, nekroza papila i hematurija
- liječenje se temeljeni na primjeni i IV infuzije i korekciji elektrolitne i acidobazne neravnoteže uz primjenu diuretika
SKLERODERMIJA
- bolest obično zahvaća arkuatne arteriole te se prezentira proliferacijom medije s posljedičnim suženjem lumena i hipoperfuzijom
- klinički se prezentira naglim pogoršanjem bubrežne funkcije, arterijskom hipertenzijom, proteinurijom nefrotičkoga ranga, hematurijom i plućnom kongestijom, i edemom kao posljedicom volumnog preopterećenja
- liječenje - kontrola krvnog tlaka ACEI, ARB, blokatorima Ca-kanala i vazodilatatorima
ANTIFOSFOLIPIDNI SINDROM
- trombofilija koja se očituje kao sklonost razvoju arterijskih i venskih tromboza posredovana antifosfolipidnim protutijelima
- prezentira se kao akutno bubrežno oštećenje ili kronična bubrežna bolest
7
Q
TROMBOZA BUBREŽNE VENE
A
- stanje u kojem dolazi do stvaranja tromba unutar bubrežne vene ili nekog od njenih pritoka
ETIOPATOGENEZA
- oštećenje krvnih žila - homocistenurija, trauma, intravaskularne intervencije..
- venska staza - pritisak tumora
- hiperkoagulabilna stanja - antifosfolipidni sindrom, nefrotički sindrom
KLINIČKA SLIKA
- nespecifična, može oponašati nefrokolike ili pijelonefritis
- bol u slabinama, malaksalost, slabost, vrućica, hematurija
DIJAGNOZA
- CD UZV, CT i MR angiografija
LIJEČENJE
- antikoagulantna terapija niskomolekularnim heparinom nakon čega slijedi do godinu dana peroralne primjene varfarina
