POJĘCIA PODSTAWOWE Flashcards

Question

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA INTERAKCJE LEKÓW

Answer 1

``` droga podania dawka leku czas podawania- ryzyko interakcji na poziomie wchłaniania Znaczna toksyczność obu leków zwiększa ryzyko działań niepożądanych choroby tarczycy, przewodu pokarmowego, cukrzyca spadek przesączania kłebuszkowego choroby wątroby hipoalbuminemia czynniki środowiskowe np dym tytoniowy dysocjacja leków (zmiana pH moczu) pokarm czynniki farmakogenetyczne wiek ```

Answer 2

farmaceutyczne, farmakokietyczne, farmakodynamiczne

Answer 3

*niezgodności recepturowe np. kłaczkowanie MC przy wysokich stężeniach eytanolu *in vitro podczas podawania leku w jednej strzykawce lub płynie infuzyjnym np. utworzenie kompleksu aminoglikozydu i penicyliny interakcje fizyczne lub chemiczne

Answer 4

* wchłanianie - leki zobojętniające i lek o charakterze kwaśnym lub zasadowym spowoduje zmianę wchłaniania ze względu na zmiane pH - itrakonazol i niektóre leki działające na retrowirusy - metoklopramid (przyspiesza motorykę) ogranicza czas wchłaniania leków trudno wchłanialnych np digoksyna - bifosfoniany/tetracykliny i sole Mg/Ca, Fe - żywice jonowymienne i inne leki - cytostatyki zmniejszają biodostępność wielu leków na skutek uszkodzenia błony śluzowej jelita

Answer 5

dochodzi do wzmocnienia lub osłabienia działania leków na skutek wspólnego oddziaływania na ten sam receptor lub narząd docelowy albo w wyniku procesów sprzężenia zwrotnego np. lewodopa i haloperydol zahamowanie działania lewodopy, propranolol nasilaa hipoglikemizujące działanie insuliny. Glikokortykosteroidy i doustne leki antykoncepcyjne osłabiają spadek stężenia glukozy we krwi pod wpływem doustnych leków przeciwcukrzycowych i insuliny.

Answer 6

- glikoproteina P wyrzuca jej substraty np - ryfampicyna z digoksyną (digo osiaga stężenie subterapeutyczne. bo ryfampicyna indukuje glikoproteinę P) dziurawiec tez moze indukować l

Answer 7

* hamowanie aktywności enzymów: - terfenadyna i itrakonazol: kumulacja terfenadyny, wysłuzenie odstepu QT tachykardia - teofilina i fluwoksamina: nasilone niebezpieczenstwo toksycznego dzialania teofiliny - fenprokumon i TLPD zwiekszone ryzyko krwaiwen * indukcja enzymatyczna: - doustne leki p/zakrzepowe i barbiturany, fenytoina: zmniejszenie działanie p/zakrzepowego - doustna antykoncepcja i barbiturany, fenytoina zmniejszenie działania antykoncepcyjnego - glikokortykoidy z barbituanami, fenytoina tez mogą nie dzialać - kwas walproinowy z fenobarbitalem, fenytoina zwiększają ryzyko napadu drgawkowego - teofilina i karbamazepina, Tytan zmniejszone działanie p/astmatyczne

Answer 8

* probenecyd i penicyliny/indometacyna (leki kwaśne) hamowanie wydalania * kwasy przyspieszają wydalanie zasad i analogicznie odwrotnie * salicylany, sulfonamidy, pochodne sulfonylomocznika tez wpływają na wydalanie

Answer 9

amiodaron, atorwastatyna, klarytromycyna, dihydropirydyna, diltiazem, erytromycyna, itrakonazol, metadon, omeprazol, ritonawir, simwastatyna, spironolakton, werapamil

Answer 10

* NLPZ mg wypierać leki przeciwzakrzepowe z połączeń białkowych i większe jego wydalanie i nasila skłonność do krwawień (więcej wolnej frakcji leku) * pochodne sulfonylomocznika i kwas ASA lub doksycyklina mogą powodować hipoglikemie * salicylany mg nasilać działanie hepatotoksyczne metotreksatu i działania niepożądane fenytoiny * salicylany i sulfonamidy wypierają bilirubine z miejsc wiazacych

Answer 11

``` Faza I: Reakcje utleniania, redukcji, hydrolizy Faza II: Reakcje sprzęgania („koniugacji”) z endogenną substancją: ◦Kwasem glukuronowym ◦Kwasem siarkowym ◦Kwasem octowym ◦Aminokwasami i in. ```

Answer 12

``` CYP 1A2 CYP 3A4 CYP 2C9 CYP 2C19 CYP 2D6 CYP 2E1 ```

Answer 13

Karbamazepina, atorwastatyna, morfina, fenylbutazon, barbiturany, nikotyna induktory CYP nasilają metabolizm innych leków, ale i swój własny

Answer 14

dwa lub więcej leków zastosowanych jednocześnie lub w krótkich odstępach czasu wspiera się wzajemnie w działaniu farmakologicznym

Answer 15

suma działania poszczególnych składników. Jest to widoczne po podaniu leków o podobnym punkcie uchwytu i mechanizmie działania np.: EZETYMIB I STATYNY

Answer 16

zachodzi wówczas, gdy działanie leków podanych razem jest większe niż suma działania poszczególnych składników np.:DIURETYK PĘTLOWY I TIAZYDOWY lub IMAO I SYMPATYKOMIMETYK

Answer 17

polega na wzajemnym oddziaływaniu dwu leków działających przeciwnie, dających w efekcie zahamowanie lub zniesienie ich działania farmakologicznego.

Answer 18

* konkurencyjny * niekompetycyjny * funkcjonalny=fizjologiczny * chemiczny

Answer 19

występuje, gdy dwa leki (agonista i antagonista) mające taki sam punkt uchwytu działania konkurują o ten sam receptor np. blokery alfa i beta-adrenoreceptorów, sartany, tryptany, antyandrogeny

Answer 20

Antagonista przyłącza się do innego miejsca niż agonista i osłabia działanie agonisty. Podanie AG nie może wyprzeć ANTG z miejsca efektorowego np.: ketamina dla rec NMDA i palonosetron dla rec 5-HT3

Answer 21

dwa leki o różnym punkcie uchwytu wywołują przeciwne efekty np. działając agonistycznie na odmienne receptory np.: cholinergiczne zwiazki i histaminergiczne a b adrenomimetyki na m oskrzeli

Answer 22

dwa leki reagujące ze sobą tworzą związek słabszy lub nieczynny biologicznie np hamowanie dzialania heparyny przez siarczan protaminy, zapobieganie zatrucia chlorkiem baru przez podanie siarczanu sodu, substancje chelatujace przy zatryciu metalami ciezkimi

Answer 23

Przy ponownych podawaniach leku trzeba podwyższać dawkę, aby uzyskać ten sam efekt FARMAKOKINETYCZNA LUB FARMAKODYNAMICZNA

Answer 24

osłabienie działania zwykle w wyniku indukcji enzymatycznej (barbiturany)

Answer 25

zmiana liczby lub wrażliwości receptorów, sprzężenia receptor- efektor (morfina)

Answer 26

Bardzo szybki rozwój tolerancji (minuty, godziny) Po zaprzestaniu stosowania leku dość szybko można ponownie wywołać efekt o prawidłowym nasileniu ◦Efedryna ◦Nitraty