RZS Flashcards
Jak dzielimy DMARDs?
- syntetyczne
* biologiczne
Jak dzielimy sDMARDs?
- konwencjonalne
* celowane
Do konwencjonalnych sDMARDs należą:
metotrekstat, sulfasalazyna, sole złota, chlorochina, leflunomid
Do celowanych sDMARDs należą:
tofacytynib,
baricitinib
Jak dzielimy bDMARDs?
- oryginalne antycyklinowe
- oryginalne nieantycyklinowe
- biopodobne
Do oryginalnych antycyklinowych bDMARDs należą:
abatacept, adalimumab, anakinra, certolizumab, etanercept, golimumab, infliksymab, rytuksymab, tocilizumab
Do oryginalnych nieantycyklinowych bDMARDs należą:
abatacept,
rytuksymab
Do biopodobnych bDMARDs należą:
adalimumab,
etanercept,
infliksymab,
rytyksymab
Leczeniem I rzutu jeśli nie ma przeciwskazań jest:
metotreksat i GKS
METOTREKSAT
antymetabolit, hamuje działanie reduktazy folianowej (antagonista kwasu foliowego), hamuje proliferacje komórek nacieku zapalnego, wykazuje także wpływ na ścieżkę adenozyny
podaje się z kwasem foliowym lub folinowym
DN metotreksatu:
owrzodzenia, nudności i wymioty, teratogenność, zmiany miąższowe w płucach, Z niedoboru kwasu foliowego, zapalenie błon śluzowych, łysienie, zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego
ACPA
przeciwciała przeciw cyklicznemu cytrulinowanemu peptydowi
GSK stosowane w RZS
prednizon
metyloprednizolon
prednizolon
LEFLUNOMID
metabolit hamuje aktywność dehydrogenazy dihydroorotanu, co prowadzi do zahamowania syntezy de novo rybonukleotydu monofosforanu urydyny
Toksyczność: biegunka, łysienie, nadciśnienie
SULFAZALAZYNA
Metabolizowana do sulfapirydyny i kwasu 5-aminosalicylowego
Zahamowanie proliferacji limf B, odpowiedzi limf T
Zmniejszenie cytokin wydzielanych przez makrofagi: IL-1, IL-6, TNF-a
Stosowana również w młodzieńczym zapaleniu stawów, choroby zapalne jelita grubego
Toksyczność: wymioty, wysypki, anemia, neutropenia, niepłodność (odwracalna) u mężczyzn
CHLOROCHINA
Hamuje aktywację limfocytów T
Hamuje chemotaksję leukocytów
Unieczynnia wolne rodniki
Niewielka skuteczność w RZS
Leki przeciw TNF-α
infliksymab, etanercept, adalimumab, certolizumab
TNF-α
odpowiedzialna za produkcję innych cytokin prozapalnych,
stymuluje wytwarzanie przez komorki środbłonka powierzchniowych molekuł adhezyjnych,
nasila angiogenezę i uwalnianie mediatorow reakcji zapalnej
Występuje w dużym stężeniu w błonie maziowej i w płynie stawowym w obrębie stawow objętych procesem zapalnym w przebiegu RZS
INFLIKSIMAB
rekombinowane chimeryczne ludzko-mysie przeciwciało monoklonalne [stały region ludzkiej IgG1 (70%) i region zmienny Ig mysiej (30%).]
Duże powinowactwo do rozpuszczalnej, jak i transbłonowej formy TNF-α oraz hamuje wiązanie się z receptorami p75 i p55
In vivo szybko tworzy stabilne kompleksy z ludzkim TNF-α, co powoduje utratę aktywności biologicznej przez TNF-α
Zmniejsza naciek komórek zapalnych do stawów
Zmniejsza ekspresję cząsteczek odpowiedzialnych za adhezję komórkową, chemotaktyczność i degradację tkanek.
Po leczeniu następuje zmniejszenie stężenia IL-6 i CRP
Stymuluje powstawanie przeciwciał unieczynniających
Terapia z MTX znacząco zmniejsza ten efekt
Pozostałe wskazania:
Choroba Leśniowskiego i Crohna
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego
Łuszczycowe zapalenie stawów
ETANERCEPT
rekombinowane białko fuzyjne uzyskane poprzez połączenie dwoch ludzkich receptorow p75 TNF-α z fragmentem Fc ludzkiej IgG1
neutralizuje biologiczną aktywność TNF-α wiążąc rozpuszczalny i związany z błoną TNF-α
W połączeniu z MTX/monoterapia
ADALIMUMAB
Rekombinowane, całkowicie ludzkie przeciwciałem monoklonalnym
Wiąże się swoiście z rozpuszczalnym TNF-α i neutralizuje biologiczną czynność TNF blokując jego interakcje z receptorami p55 i p75 na powierzchni komórki.
modeluje również odpowiedzi biologicznie indukowane lub regulowane przez TNF,
stężenie cząsteczek adhezji międzykomórkowej VCAM-1 i ICAM-1, które odpowiadają za migrację leukocytów
Zmniejszenie aktywności limfocytów T
szybkie zmniejszenia stężeń czynników ostrej fazy zapalenia (białko C-reaktywne, szybkość sedymentacji krwinek [OB]), cytokin (IL-6) i metaloproteinaz macierzy (MMP-1, MMP-3)
GOLIMUMAB
Całkowicie ludzkie przeciwciało monoklonalne z wysokim powinowactwem do rozpuszczalnego i przezbłonowego TNF
CERTOLIZUMAB
Rekombinowany, humanizowany fragment Fab’ przeciwciała przeciwko TNF-α,
uzyskiwany przez ekspresję w komórkach E. coli i sprzęganie z PEG
Sprzęganie z PEG powoduje wydłużenie t1/2 końcowej fazy eliminacji do wartości porównywalnych z t1/2 kompletnego przeciwciała.
Neutralizuje zarówno błonową, jak i rozpuszczalną postać ludzkiego TNF-α
nie zawiera fragmentu krystalizującego (Fc), który występuje w kompletnych przeciwciałach, dlatego in vitro nie wiąże dopełniacza i nie powoduje cytotoksyczności komórkowej zależnej od przeciwciał.
LEKI ANTY IL-1
anakinra,
kanakinumab,
rilonacept
