PRAWA CZŁOWIEKA Flashcards
(54 cards)
istniejący obok prawa pozytywnego (stanowionego przez ludzi) porządek moralny (zbiór moralnych absolutów). Jego normy są obiektywne i niezmienne. Obowiązują niezależnie od aktów prawa stanowionego, wyznaczają jego treść i stanowią kryterium oceny.
prawa naturalne (boskie)
źródła i zwolennicy prawa naturalnego
Sofokles (V w. p.n.e.)
św. Tomasz z Akwinu (XIII w.)
Hugo Grotius, Tomasz Hobbes (XVII w.)
historia prawa naturalnego
kształtowanie się- Wielka Karta Swobód 1215
zwyciestwo idei prawa naturalnego- konstytucja stanow zjednocznych, deklaracje praw człowieka francja, rerium novarum, powszechna deklaracja praw człowieka onz
kryzys idei prawa naturlnego (wojny) i powrót
idea, która pod koniec XVIII w. wyrosła z doktryny naturalno-prawnej; zakłada, że każdemu człowiekowi przysługują podstawowe standardy (uprawnienia, wolności) z samego faktu bycia człowiekiem, niezależnie od przekonania polityczne, pochodzenie etniczne, społeczne i narodowe, orientację seksualną.
bycia człowiekiem
prawa człowieka
cechy praw człowieka
pryzrodzone
nienaruszone
niezbywalne
powszechne
podstaowe (w odniesiebiu do potrzeb)
indywidualne
wertykalne ( w relacjach jednostki z organami władzy)
Oznaczają obowiązek powstrzymania się państwa od działań w określonych obszarach naszego życia
prawa negatywne, prawa od
Oznaczają obowiązek podjęcia przez państwo działań na rzecz jednostki
prawo pozytywne, prawo do- prawa klasyczne
(,,stare prawa człowieka”) wywodzą z praw naturalnych i odwołują się do wolności.
Ich źródła wypływają z liberalnej, XVIII-wiecznej tradycji oświeceniowej (walka burżuazji z arystokracją rodową i absolutnym państwem. Trzon stanowią prawa osobiste i polityczne, a zagwarantowanie większości spośród nich nie wymaga aktywności państwa (wolności, prawa
„negatywne”, prawa „od”).
I generacja praw człowieka
prawa nowego typu, które odwołują się do idei równości. Uzupełniają listę klasycznych praw człowieka. Ich źródeł należy szukać w rewolucji przemysłowej i jej skutkach oraz w rewolucjach społecznych XIX w. i XX w.
Należą do nich przede wszystkim prawa społeczne, ekonomiczne i kulturalne, a ich zagwarantowanie wymaga aktywności ze strony państwa (prawa pozytywne”, prawa „do”).
II generacja paw człowieka
to prawa solidarnościowe, odwołujące się do idei braterstwa i pomocy, powstałe w drugiej połowie XX w.
Prawa te mają bardziej charakter zbiorowy (kolektywny). Wynikają one z nowych, wspólnych dla całego świata, globalnych wyzwań, które pojawiły się w ostatnim czasie; pozostają raczej w sferze deklaracji
prawa człowieka III generacji
prawo do życia
* prawo do wolności
* prawo własności
wolność od tortur
wolność słowa
- prawo do zrzeszania się
- prawo do zgromadzeń
- prawo do wyrażania opinii
prawo do składania petycji, skarg
(osobiste, polityczne)
przykładowe prawa I generacji praw człowieka
prawo do pracy
prawo do godnego poziomu życia
prawo do strajku
prawo do nauki
prawo do ochrony zdtowia
prawo do płatnego urlopu
(ekonimczne, społeczne, kulturalne)
przykładowe prawa II generacji praw człowieka
prawo do samostanowienia
prawo do samorozwoju
prawo do życie w pokoju
prawo do życia w czystym środowisku
prawo do pomocy humanitarnej
(prawa solidarnościowe)
przykładowe prawa III generacji praw człowieka
1) prawa dyskryminowanych mniejszościowych grup społecznych (mniejszości etnicznych, inwalidów,homoseksualistów), np. prawo do zawierania związków małżeńskich przez homoseksualistów,adopcji przez nich dzieci,
2) prawo gwarantujące życie wszystkim ludziom od poczęcia do naturalnej śmierci (w związku z dynamicznym rozwojem badań i eksperymentów biomedycznych).
prawa człowieka IV generecji (obecny dyskurs)
przeciwnicy praw człowieka
-Tradycjonaliści (zwolennicy społecznej nauki Kościoła; do pontyfikatu Jana XXIII); źródłem prawa Bóg
- Konserwatyści odrzucają pogląd o przyrodzonej równości ludzi; wyżej stawiając lokalną tradycję i kulturę; sprzeciw wobec burzenia hierachii
- Totalitaryści uznają państwo za jedyne źródło prawa
nowa chadecja i libertarianie krytykuja ze wzgledu na nowe tredny - chzescijanie przez aborjce, libertarianie przez hiperplacje praw
międzynarodowa ochrona praw człwoeika
system uniwersalny onz- międzynarodowy pakt praw obywatelskich, protokół opcyjny
organizacje pozarządowe- amnesty internaional, human rights watch
system krajowy- konstytucja, sądy
systemy regionalne- orgaizacja państw amerykańskich, unia afrykańska, rada europy
utworzona w 1948 r. na IX Międzyamerykańskiej Konferencji w Bogocie jako kontynuacja Unii Panamerykańskiej utworzonej w 1910 r. Członkami OPA są wszystkie państwa Ameryki, poza terytoriami państw Europy
Organizacja Państw Amerykańskich
organizacja międzynarodowa o charakterze politycznym, wojskowym i gospodarczym, zrzeszająca 55 państw afrykańskich.
Unia Afrykańska
międzynarodowa organizacja rządowa skupiająca prawie wszystkie państwa Europy oraz kilka państw spoza tego kontynentu.
Rada Europy
Dokumenty praw człowieka
karta narodów zjednocznych
powszechna deklaracja praw człowieka
konwencja o ochronie praw człowieka
encyklika jana xxii
jest organem niezależnych ekspertów, który monitoruje realizację Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych przez jej państwa -stronyONZ
Komitet Praw Człowieka
organ pomocniczy Zgromadzenia Ogólnego ONZ działający od 2006 r., który zastąpił istniejącą od 1946 r. Komisję Praw Człowieka ONZ.
Jej siedziba znajduje się w Genewie. W jej skład wchodzi obecnie 47 państw, wybranych na trzyletnią kadencję.
Jednym z ważniejszych zadań jest reagowanie na poważne i masowe naruszenia praw człowieka.
Rada Praw Człowieka ONZ (lofo UNHCHR)
urząd Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka sprawuje
Michelle Bachelet
organ specjalny ONZ powołany przez Zgromadzenie Ogólne ONZ
w 1950 r. Jest upoważniony do prowadzenia i koordynacji działań międzynarodowych na rzecz ochrony uchodźców i rozwiązywania problemów związanych z tą kwestią na całym świecie. Posiada również uprawnienia do pomocy bezpaństwowcom
Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców (UNHCR)
