STRUKTURA SPOŁECZNA I PROBLEMY SPOŁECZNE Flashcards
(38 cards)
zrożnicowanie jednostekw wg kryteriów/grup;
pojęcie socjologiczne wyrażające fakt, że wszelka społeczność składa się z poziomów pozostających ze sobą w relacjach nadrzędności i podporządkowania
stratyfikacja
rodzaje struktur społecznych
-wyznaniowa
-demograficzna
-zawodowa
-klasowa
-warstwoowa
-narodowościowa
nie jest zbyt liczna, obejmuje osoby bardzo zamożne, o wysokim wykształceniu, wybitnych specjalistów, właścicieli dużych przedsiębiorstw oraz wysokie kadry kierownicze.
kalsa wyższa
najliczniejsza klasa, obejmuje średnich i drobnych przedsiębiorców, średnią i niższą kadrę menedżerską, specjalistów (nauczycieli, lekarzy, prawników) oraz wykwalifikowanych robotników.
klasa średnia
obejmuje osoby o niskim wykształceniu, wykonujące prace niewymagające specjalnych kwalifikacji.
klasa niższa
zbiorowości ludzi wyłączonych z głównego
nurtu życia społecznego, zmarginalizowanych i wykluczonych, na ogół są to osoby o niskim wykształceniu, niepracujące, niepłacące podatków, biedne, żyjące w złych wa-
runkach ekonomicznych oraz bezdomne.
underclass, podklasa
przesunięcie w wymiarze hierarchicznym, czyli przechodzenie do innych, wyżej lub niżej ulokowanych warstw, klas czy grup społeczno-zawodowych.
ruchliwość społeczna pionowa
struktura klasowa a warstwowa
klasowa- związania ze względu na dochodu, klasa niższa/wyższa,
warstwowa- związana ze stylem życia, kulturą np intelgencja robotnicy
podział ruchliwośći społecznej pionowej
awans
degredacja
(zmiana klasy)
przemieszcanie się jednostek w strukturze społecznej
ruchliwość społeczna
obejmuje procesy przestrzennego przemieszczania się ludności (migracja) oraz procesy przechodzenia z jednej grupy społecznej do drugiej bez zmiany pozycji społecznej.
ruchliwość społeczna pozioma/horyzontalna
rodzaje poziomej ruchliwośći społecznej
-zawodowa- zmiana miejsca pracy w obrębie tego samego poziomu hierarchi społęcznej
terytorialna
między pokoleniowa
wewnątrzpokoleniowa
indywidualna-
zbiorowa
strukturalna (wynika z przekształcenia się struktury społecznej np ppojawienie się nowjej klasy)
wymienna- wymiana jednostek
struktura demograficzna polski
-dominacja kobiet 107 na 100, większe dysporpocje w mieście
-większosc polaków w miastach
-starzejce się społeczeństwo
struktura zawodowa polski
po 1989 spadek zatrudnienia, od 2008 wzrost
wzrost udziału zatrudnienia w sektorze prywatnym niż publicznym (4:1)
usługi 60% przemysł 30% rolnictwo 10%
idziemy w stronę społ posindustrialnego
struktura wykształcenia polski
funkcjonalny analfabetyzm (osoby nie-
posiadające wykształcenia lub posiadające formalne wykształcenie nie potrafią wykorzystać wiedzy do tego, by sprawnie funkcjonować, m.in. nie mają umiejętności poprawnego pisania
ani czytania ze zrozumieniem)
-roznica miedzy miastem a wsią
-malejace liczba zakonczenia studiów
struktura klasowo-warstwowa Polski
- klasa robotnicza (w 1988 r. ok. 40% pracujących osób) przemysł +pracownicy państwowi
-klasa chłopska- własciciele rolni
-inteligenvja
-drobnomiesczaństwo- włascicieli małych przedsiębiorstw
Transformacja ustrojowa oraz przemiany gospodarcze od 1989 r. spowodowały zmiany w postaci:
- spadek znaczenia klasy robotniczej oraz chłopskiej,
- pauperyzacja klasy robotniczej oraz chłopskiej,
- pauperyzacja inteligencji,
- pojawienie się nowej uprzywilejowanej warstwy społecznej - bogatych przedsiębiorców,
- znaczne rozwarstwienie stanu materialnego społeczeństwa,
- wyodrębnienie się podklasy - osób żyjących na marginesie społeczeństwa.
Następnie struktura klasowo-warstwowa społeczeństwa polskiego upodobniła się do struktury społeczeństw zachodnich.
Obecnie można wyróżnić (podobnie jak na Zachodzie) następujące klasy (zob.
też s. 42):
- klasa wyższa,
- klasa średnia,
-klasa niższa,
- podklasa (underclass).
proces społeczny polegający na obniżaniu się stopy życiowej jednostek lub zbiorowości.
pauperyzacja
inteligencja przed 1989 vs po 1989
przed
-nieliczna ale jednolita
-słabo opłacona
-wróżniajaca się stylem życia
po
-liczniejsza i zrożnicowana
-klasa srednia
-niekoniecznie sie wyroznia wlasnym stylem
człowiek podporządkowany kolektywowi (organizacji partyjnej), dla jego postawy charakterystyczna jest ucieczka od wolności i odpowiedzialności, koniunkturalizm, oportunizm, agresja wobec słabszych oraz uniżoność wobec silniejszych, wychowany przez władzę komunistyczne
homo sovieticus
problemy życia społecznego w Polsce
bezrobocie
ubóstwo
dostę do opieki zdrowotnej
narkomania
nikotyzm
przestępczość
taki stan warunków bytowych, który nie zapewnia podstawowych funkcji życiowych, bez minimum socjalnego.
ubóstwo absolutne
ma zmienną wartość i odnosi się do przeciętnego poziomu życia w danym kraju, mierzonego na ogół wysokością przeciętnych dochodów.
ubóstwo względne
przyczny ubóstwa
-niezalezn (kalectwo itp)
-zalezne (charakter)
-teoria wielkiego brata (zaelznosc od panstwa)
mechanizm, który sprawia, że dziewczynki i kobiety są bardziej niż chłopcy i mężczyźni statystycznie narażone na to, że popadną w biedę
feminizacja biedy
