STOSUNKI MIĘDZYNARODWE Flashcards
(92 cards)
Uczestnicy stosunków międzynarodowych (mający podmiotowość prawnomiędzynarodową)
1) państwa
2) międzynarodowe organizacje rządowe
3) narody
4) powstańcy i strony walczące
uczestnicy stosunków miedzynarodwych nie majacy podmiotowsci prawnej
1) międzynarodowe organizacje pozarządowe
2) korporacje międzynarodowe
3) związki państw
4) ruchy i sieci społeczne
5) kościoły i fundacje transnarodowe
źródła prawa międzynarodowego
umowy międzynarodowe
zwyczaj międzynarodowy
orzecznictwo sądów międzynarodowych
ogólne zasady prawa międzynarodowego
umów należy dotrzymywać
* suwerennej równości państw
* wzajemności
* powstrzymania się od użycia siły
* używania środków pokojowych
* nieingerowania w sprawy wewnętrzne państw
* współdziałania państw ze sobą
* równouprawnienia
* realizacja zaciągniętych zobowiązań
geneza powstania ONZ
- Siedziba: Nowy Jork
- 26 czerwca 1945 r. – Konferencja założycielska w San Francisco, 50 państw podpisało Karte Narodów Zjednoczonych (uznaje się je za państwa założycielskie)
- Polska podpisała jako 51 państwo (16 października 1945), ale i tak jest uznania za państwo założycielskie
państwa członkowie ONZ
obecnie: 193 państwa
* nie należy: Tajwan i Sahara Zachodnia
* status państwa-obserwatora (dod 2): Watykan, Palestyna
* status niepaństwowego obserwatora: Zakon Maltański, Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża
organ ONZ,
* 193 członków
* 2 członków obserwatorów
Zadania:
* wydawanie opinii i zaleceń dla innych organów i państw
* obraduje nad założeniami Katy Narodów
* przyjmuje, zawiesza i wyklucza członków
* uchwala budzet organizacji
* wybiera niestałych członków Rady Bezpieczeństwa oraz Sekretarza Generalnego
Sposób podejmowania decyzji:
* większość spraw jest uchwalana zwykłą większością głosów
* kwestie kluszowe 2/3 głosów
Zgromadzenie Ogólne ONZ
Organ ONZ,
* 5 członków stałych - USA, Wielka Brytania, Francja, Chiny, Rosja
* 10 członków niestałych - zmieniają się co dwa lata
Zadania:
* odpowiada za pokój i bezpieczeństwo międzynarodowe
* prowadzi rokowania w celu rozstrzygania sporu
* decyduje o nałożeniu sankcji, wysłaniu misji pokojowej i podjęciu akcji militarnej
Sposób podejmowania decyzji:
* uchwały podejmowane są min. większością 9 głosów (ale zgodę muszą wyrazić wszyscy stali
członkowie)
* tylko stali członkowie mają prawo weta
Rada Bezpieczeństwa
organ ONZ
Zadania:
* reprezentuje organizacje
* składa sprawozdania z działalności ONZ
* uczestniczy w obradach innych organów ONZ
* ponosi odpowiedzialność przed Zgromadzeniem Ogólnym
Sekretariat z sekretarzem Antonio Gutteras na czele (wybierany co 5 lat przez ZO na wniosek RB)
organ ONZ
54 członków
* kadencja trwa 3 lata
Zadania:
* promuje przestrzeganie praw człowieka i podstawowych wolności
* opracowuje projekty konwencji
* koordynuje działalność organizacji wyspecjalizowanych i programów ONZ
Sposób podejmowania decyzji:
* podejmuje uchwały zwykłą większością głosów, ale nie mają one charakteru wiążącego
Rada Społeczno-Gospadarcza
organ ONZ
15 sędziów wybieranych przez Zgromadzenie Ogólne i Radę Bezpieczeństwa
* kadencja trwa 9 lat
* Siedziba: Haga
Zadania:
* sprawuje jurysdykcję w sprawach wnoszonych przez państwa (rozstrzga spory między
państwami)
* wydaje opinie doradcze dotyczące interpretacji prawa międzynarodowego
Sposób podejmowania decyzji:
* zwykła większość głosów
Międzyanrodowy Trybuanał Sprawiedliwości
organ ONZ
Siedziba: Haga
* Sądzi osoby podejrzane o ludobójstwo i zbrodnie wojenne (popełnione po 1 lipca 2002 r.)
Międyznarodowy Trybunał Karny
organ ONZ
47 członków wybieranych na 3 letnią kadencję
* Siedziba: Genewa
* Organ doradczy Zgromadzenia Ogólnego
* Powstała w 2006 r.
▪ Zastąpiła Komisję Praw Człowieka
Zadania:
* rozpatruje skargi na mocy Protokołu Fakultatywnego do Międzynarodowego Paktu Praw
Obywatelskich i Politycznych
* dokonuje przeglądów w kwestii przestrzegania praw człowieka
Rada Praw Człowieka
część ONZ
powstała w 1945 r.
* siedziba w Rzymie
* Polska jest cżłonkiem założycielem
ZADANIA
* Współpraca na rzecz postępu w rolnictwie, leśnictwie, rybołówstwie,
przetwórstwie żywności
* walka z głodem
* pomoc żywnościowa dla krajów biednych
* zwiększenie wydajnośći produkcji
Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa
(FAO)
Część ONZ,
powstała w 1948 r.
* siedziba w Genewie
* Wszelkie aspekty życia ludzkiego i zdrowia
* ustanawia standardy i normy dotyczące żywności czy leków
* rozwój nowoczesnych metod leczenia
* zwalczanie epidemii
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO)
częśc ONZ
powstała w 1919 r.
* siedziba w Genewie
* Polska jest członkiem założycielem
* działalność na rzecz poprawy warunków życia i pracy pracowników
* zwalcza zjawisko pracy przymusowej
* walka z dyskryminacją
Międzynarodowa Organizacja Pracy (ILO)
część ONZ,
powstała w 1945 r.
* siedziba w Paryżu
* Upowszechnienie oświaty, organizacja badań naukowych,
kształtowanie kadr
* rozwijanie kontaktów w dziedzinie nauki i sztuki
* ochrona dziedzictwa kulturowego
Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Oświaty, Nauki i Kultury
(UNESCO)
część ONZ,
* powtsała w 1944 r.
* siedziba w Waszyngtonie
* Stabilizacja finansowa państw członkowskich
* wspiera rozwój handlu międzynarodowego
* udzeila pożyczek krajom
Międzynarodowy Fundusz Walutowy (IMF)
część ONZ,
powstał w 1944 r.
* siedziba w Wszyngtonie
* Wspieranie rozwoju gospodarczego i społecznego państw członkowskich
* udzielanie pożyczek na realizacje inwestycji
* pobudzanie handlu
Międzynarodowe Bank Odbudowy i Rozwoju (IBRD)
część ONZ,
* powstała w 1966 roku
* siedziba w Wiedniu
* wspieranie rozwoju przemysłu w krajach rozwiających się
* ułatwienie dostępu do nowoczesnych technologii i wiedzy
Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju Przemysłowego
(UNIDO)
część ONZ,
powstał w 1946 roku (z inicjatywy Polaka)
* siedziba w Nowym Jorku
* ochrona praw dzieci
* zapewnienie pożywienia, opieki zdrowotnej, edukacji
* dbanie o kobiety w ciąży
Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (UNICEF)
częśc ONZ,
powstał w 1950 roku
* siedziba w Genewie
* ochrona praw uchodźców
* udzielanie azulu
* organizacowanie pomocy humanitarnej
Biuro Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców
(UNHCR)
powstała w 1957 roku
* siedziba w Wiedniu
* dba o energetykę jądrową, prowadzi badania w tej dziedzinie
* reaguje w przypadku wykorzystania energii atomowej
Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (IAEA)
Część ONZ,
powstała w 1994 roku
* siedziba w Genewie
* prowadzenie negocjacji w sprawie znoszenia ograniczęń w handlu
* rozstrzyga spory handlowe między państwami
Światowa Organizacja Handlu (WTO)