RYWALIZACJA O WŁADZE Flashcards by jagoda przepolska

etapy kształtowania się partii politycznych

1)koterie- frakcje artystyczne- niewielka liczby członków, nieformalny charakter min torysi, wigowie, Familia Czartoryskich

2)kluby polityczne (partie klubowe)- niewielka liczba członków, formalny charakter bez rozbudowanych strukutr- m.in. jakobi, żyrondiści, Klub Przyjaciół Konstytucji

3)partie masowe- duża liczba członków, rozbudowana struktura, wierność ideologi min. PPS, PSL, SPD w Niemczech

4)parie wyborczy- mała liczba członków, dużo sympatyków, partia opini, nacisk na konretne problemy- min, Partia Demokratyczna USA

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Funkcje partii politycznych w państwach demokratycznych

kształtowanie elit politycznych
ideologiczno-propagandowa formułowania doktyryn
opiniotwórcza i edukująca
rządzenia
wyborcza

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

-rezygnacja z reprezentowania konkretnej grupy społecznej
-elektorat w jak największej gr ludzi
-rozmyty ideowo program polityczny
-oparcie siły na wyborcach
-szukanie fundatorów

partie wyborcze

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

-pozbawione instytucjonalsci
np feminizm, ekologizm
-korzystanie z kryzsu demokracji
-przywołanie tematów w dyskursie publicznym, sczególnie kontrowersyjnych

nowe ruchy społeczne

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

-wykorzystanie kryzsu istniejących partii
-krtyuka działania starych partii
-działanie w imieniu tzw ideologi nowoczesności- mobilizacja ludzi do działania i ataku oporu

nurty antysystemowe/antyestablishmentowe

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

układ wszytsckih partii polityczncyh, a także organizacji quasi partyjnych, stousnek i relacje między nimi

system partyjny

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

podział systemów partyjnych ze wzgledu na ilosc/podziały władzy

jednopartyjny- partii hegemonicznej

dwupartyjny i wielopartyjny
(- parti dominujacej, dwuipółpartyjny, dwublokowy, kooperacji partii, rozbici wiellopartyjnego)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

podział systemów partyjnych ze względu na sposób tworzenia rządów

zrównoważony
niezrównożony
rozproszony

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

istnieje tylko jedna legalna partia
-zakaz działania innych partii

min NSDAP, Włochy faszystowskie, KRLD

system jedopartyjny

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

odmiana systemu jednopartyjnego, nominalnie istnieje kilka partii, faktycznie tylko jedna z pełni fukncję władzy, zmuszając resztę partii do podporządkowania się

min w Polsce 1948-89 układ PZPR- ZSL-SD

system partii hegemonicznej

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

istneije wiele partii, ale to dwie sposrod nich mają realne szansy zdobycia władzy, zazwyzaj większościowa ordynacja; stabilny system polityczny

USA, UK

system dwupartyjny

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

istnieją conajmniej trzy partie mające sznase na zdobycie władzy, często proporcjonalna ordynacja wyborcza, może powodować powstawanie rządów koalicyjnych; często prowadzi do rozbicia politycznego

system wielopartyjny

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

wśród wielu istniejących parti jedna cieszys ię zdecydowanie najwiekszym poparciem i ppzostaje bez przerwy u władzy

min Szwecja- gdzie prawie bez przerwy rządzi Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza
Meksyk, Indie, RPA

system wielopartyjny- partii dominującej

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

istnieją dwie partie najczęsciej koalicje, dominujące nad pzoostałymi; zwykle potrzebują współpracy z mniejszą partią by rządzić

min powojenne Niemcy- SPD, CDU, Austria, Hiszpania

system wielopartyjny- dwuipółpartyjny (ustabilizowany)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

istnieje wiele partii, które rywalizują w ramasch dwóch koalcji, najczesciej centroprawicej i centrolewicowj

spotykany we Włoszech, Francji, Chile, na Wegrzech

system wielopartyny- dwublokowy

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

największe partie które rywalizują ze sobą po wyborach wspólpracują, tworząc koalicyjny rząd

Szwajcaria, do 2008-4 różne partie

system wielopartyjny- kooperacji parti

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

istnieje wiele partii, żadna z nich jednak nie jest większościową, konieczność tworzenia koalcij, najczęściej centowej, może zagrażać stabilności systemu parlamentarnego

Peru, Boliwia, Polska lata 90te

system wielopartyny- rozbicia wielopartyjnego (nieustabilizowany)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

występuje w nim wyraźna polaryzacja, ale bez dłuższej dominacji jednego ugurupowania, tendencja do regularnej zmiany rządów

min USA, UK

system zrównoważony

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

jedna partia rządzi samodzielnie albo dominuje w koalcji przez dłuższy czas, wybory w prasktyce nie decydują o przejęciu władzy, mogą jedynie wpływać na jej zakres uczestncitwa w rządzie

RFN z dominacją CDU i SPD

system niezrównoważony

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

nie występuję wyraźna polaryzacja, kilka parti może uzsykać podobny wynuk, polityczny skład rządu potrafi ulegać zmianie miedzy wyborami

Belgia, Finlandia, 2000s Polska

system rozproszony

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Wielka Brytnia

system dwupartyjny
Partia Konserwatywna i Partia Pracy
obecnie rządzi Partia Konserwatywna- Rishi Sunak

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Niemcy

Study These Flashcards

system dwuipółpartyjny
Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna
Unia Chrześcijańsko-Spoęłczma
Socjaldematycnza CDU/CSU

currently: Socjaldemokratyczna Partia Niemiec (SPD) , Olaf Scholz

Szwajcaria

Study These Flashcards

system wielopartyjny kooperacji partii
Szwajcarskia Partia Ludowa (SVP)- rządzi, Partia Socjaldemokratyczna (SP)

Francja

Study These Flashcards

system wielopartyjny dwublokowy

blok prezydencki: Republiko Naprzód!, Ruch Demokratyczny
blok centroprawicowy: Republikanie, UDI

(Skupiona wokół prezydenta Francji Emmanuela Macrona centroprawicowa koalicja Razem- RZĄDZI)

Włochy

system wielopratyjny dwublokowy blok centroprawicowy Liga Płn, Forza Italia blok centrolewicowy: Partia Demokratyczna, Partie Tyrolskie rządzi blok prawicowy

rodzaj wyborów, w których prawo do udziału mają wszyscy obywatele danego kraju, którzy spełniają określone kryteria, takie jak wiek i obywatelstwo.

wybory powszechne

demokratyzacja prawa wyborczego wybrane kraje

dla męźczyzn: 1848 Francja 1870 Stany Zjednoczone 1918 Polska, UK dla kobiet: 1893 Nowa Zelandia 1902 Australia 1906 Finlandia 1918 Polska, UK

proces, w którym wyborcy oddają swoje głosy w sposób poufny i anonimowy. Oznacza to, że nikt, ani inni obywatele, ani władze, nie mają prawa wiedzieć, za kogo konkretny wyborca głosuje

wybory w głosowaniu tajnym

proces, w którym obywatele sami głosują na swoich przedstawicieli lub projekty

wybory bezpośrednie

polegają na wyborze przez obywateli delegatów lub elektorów, którzy dokonują finalnego wyboru w wyborach

wybory pośrednie

wybory, w których głosy obywateli mają równą wagę, siła głosu każdego obywatela jest taka sama

wybory równe

wyborcy mają różną liczbę głosów- głosy nie mają równej wagi, głos w róznym stopniu wpływa na wynik wyborów

wybory nierówne

wybory które polegają na tym, że partie lub kandydaci zdobywają mandaty na podstawie uzyskania większości głosów w danym okręgu wyborczym lub okręgu jednomandatowym (JOW)

wybory większosciowe

opierają się na proporcjonalnym przyznawaniu mandatów w parlamencie lub innej instytucji na podstawie ogólnego odsetka głosów uzyskanych przez partie lub kandydatów, co pozwala na reprezentację różnych grup i poglądów politycznych proporcjonalnie do wyników wyborów.

wybory proporcjonalne

system wyborczy, który łączy elementy zarówno wyborów większościowych, jak i proporcjonalnych w jednym procesie wyborczym. W takim systemie część mandatów jest przyznawana na podstawie wyborów większościowych w okręgach jednomandatowych lub wielomandatowych, podczas gdy pozostałe mandaty są przydzielane proporcjonalnie na szczeblu ogólnokrajowym lub regionalnym.

wybory mieszane

metoda Dhonta

Metoda przydzielania mandatów proporcjonalnie do ogólnego odsetka głosów uzyskanych przez partie. Polega na podziale liczby głosów uzyskanych przez każdą partię przez kolejne liczby naturalne (1, 2, 3,5 itd.), a następnie przydzielaniu mandatów partiom z kolejno największą ilością podziałów. Ten system jest szeroko stosowany w krajach, takich jak Belgia, Finlandia, Hiszpania, Holandia, Islandia, Japonia, Szwajcaria Polska, czy Izrael.

zalety i wady system dhonta

Zalety: Prosta i przejrzysta metoda Może zmniejszyć ryzyko nadmiernego rozdrobnienia politycznego i pomaga w utworzeniu bardziej stabilnych rządów. Wady: Faworyzuje większe partie Zmniejsza reprezentatywnoś parlamentu

partia zdobywająca większość głosów podczas wyborów w skali całego kraju lub okręgu, otrzymuje nieproporcjonalnie dużą liczbę mandatów, pomimo że procent poparcia dla konkurujących partii przed wyborami jest zbliżony.

efekt św. Mateusza

metoda Sainte- Lague

sposób przydzielania mandatów w proporcjonalnych wyborach. W tym przypadku stosuje się dzielenie liczby głosów uzyskanych przez partie przez kolejne liczby nieparzyste (1, 3, 5, 7 itd.) i przydzielanie mandatów partiom z największą ilością ilorazów. Przykładem kraju, w którym stosuje się ten system, jest Niemcy, Nowa Zelendia Dania, Norwegia, Szwecja

Formuła Sainte-Lague-wady i zalety

Zalety: Bardziej proporcjonalny, akuratny . Wady: Faworyzuje średnie partie Skomplikowany do obliczeń pośrednia metoda między Dhontem a Harem Neymerem

metoda Hare'a-Niemeyra

metoda najwyższej średniej ilorazowej, jest stosowany do przydzielania mandatów proporcjonalnie do ogólnego odsetka głosów. W tym systemie stosuje się dzielenie liczby głosów uzyskanych przez partie przez średnie ilorazowe (iloraz liczby głosów i ilości mandatów, które partia już zdobyła). Stosowany kiedyś w Polsce, Włoszecg, Niemczech (do 2005)

zalety i wady formuły hare'a-niemyera

Zalety: Bardzo proporcjonalny Ogranicza nierówności Wady: Prefuje małe partie Skomplikowany do obliczeń -nie sprzyja satbilziacji gabinetowej

Argumenty za stosowaniem ordynacji większościowej

Stabilność rządu Pogłębianie więzi między wyborcami a przedstawicielami: W systemach większościowych wyborcy wybierają jednego konkretnego kandydata, co może prowadzić do silniejszych więzi między nimi a ich przedstawicielem. pozwala kandydatom niezależnym na startowanie w wyborach przejrzysta i zrozumiała dla obywateli

Argumenty za stosowaniem ordynacji proporcjonalnej

Bardziej proporcjonalna reprezentacja Wzmacnianie pluralizmu pozwala partiom mniejszosciowym na uzyskanie mandatu

przesunięcie głownej uwagi z strategu w procesie wyborczym z parti i programu na osobę lidera; kluczowa rola mediów

personalizacja wyborów

podjęta w specjalnym głosowaniu uchwała parlamentu w systemie rządów parlamentarno-gabinetowych, wyrażająca brak zaufania do działalności ministra albo rządu, prowadząca do ich dymisji. Jest to instrument egzekwowania politycznej odpowiedzialności ministra czy rządu.; zapewnia stabilność rządu i nie douszcza do tzw negatywnej wiekszosci parlamentu

konstruktywne wotum nieufności

europejskie państwa gdzie wystęuje konstruktywne wotum nieufności

Niemcy Wegry Belgia Hiszpania Polska Słowenia

minimalny procent poparcia wyborców uprawniający komitet wyborczy do uczestniczenia w rozdziale mandatów. Występuje on w proporcjonalnych systemach wyborczych.

klauzula zaporowa

skutki zastosowania klauzli zaporowej

-przeciwdziała rozdrobneiniu sceny politycznej -zmienszja sie ilosc parti reprezentowanych w parlamentvir -utrudnia uzyskanie mandatu ugrupowaniom skrajnym -gwaruntuje sprawne działanie parlemntu

okręgi wyborcze, w których mandat zdobywa tylko jeden kandydat.

JOW

cele współczennego marketingu polityvznegi

-paralizowanie krytycznego myslenia -redukowanie wiedzy obywateli -psucie demokracji

technika ta polega na wykorzystaniu w przekazie reklamowym elementów wzbudzających skrajne emocje., zaskoczenie, kontrowersja, skandal

marketing szokujący

tendencję do bezgranicznej, zbytniej tolerancji wobec zachowań innych osób.

permisywizm

RYWALIZACJA O WŁADZE Flashcards

(53 cards)