Tkanka mięśniowa Flashcards

(106 cards)

1
Q

Jak układają się i z czego złożone są włókna mięśnia sercowego?

A

Tworzą przestrzenną sieć tzn. wzajemnie się przeplatają, łączą i rozdzielają

Każde włókno złożone jest z wielu szeregowo ułożonych komórek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Za pomocą czego można uwidocznić wstawki w mikroskopie optycznym?

A

Jedynie za pomocą specjalnych barwień np. solami srebra

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Jak nazywają się komórki mięśnia sercowego

A

Kardiomiocyty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Charakterystyka kardiomiocytów (komórek mięśnia sercowego)

A
  • mają około 100 μm długości
  • są poprzecznie prążkowane
  • posiadają jedno lub dwa centralnie położone jądra
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Co otacza włókna mięśnia sercowego

A

Tkanka łączna, tworząc dobrze unaczynioną, delikatną śródmięsną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Struktura komórek mięśnia sercowego

A

Podobna do struktury włókien mięśni szkieletowych z małymi różnicami:

  • dłuższe kanaliki T przebiegające na wysokości linii Z
  • siateczka sarkoplazmatyczna słabiej rozwinięta , a obok kanalików T najczęściej wytwarza tylko jedną cysternę końcową
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Co to jest diada mięśniowa?

A

Jest to układ złożony z kanalika T i jednego zbiornika gładkiej siateczki sarkoplazmatycznej występujący w komórkach mięśnia poprzecznie prążkowanego sercowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Co to są dystrofie mięśniowe

A

To wrodzona grupa chorób mięśniowych prowadząca do destrukcji mięśni szkieletowych, a w konsekwencji często do śmierci, wskutek zaniku mięśni oddechowych

Przyczyna - nieprawidłowa struktura kompleksu DAP (kompleks białek związanych z dystrofiną)

Najczęstsza choroba - dystrofia mięśniowa Duchenne’a ( mutacja w genie dystrofiny, cecha recesywna w chromosomie X)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Podstawowym materiałem energetycznym dla mięśnia sercowego są

A

Trójglicerydy, które często obserwuje się w postaci drobnych kropli lipidowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Gdzie występują i co zawierają ziarna wydzielnicze

A

Występują w komórkach prawego przedsionka i zawierają przedsionkowy czynnik natriuretyczny (ANF)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Jaka jest rola przedsionkowego czynnika natriuretycznego (ANF)

A

Zwiększa wydalanie sodu i wody w nerkach

Działa antagonistycznie w odniesieniu do aldosteronu i hormonu antydiuretycznego (ADH)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Co to są wstawki?

A

Najbardziej charakterystyczne struktury mięśnia sercowego.

Są złożonymi połączeniami międzykomórkowymi wiążącymi komórki we włókna.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Jakie części wyróżnia się we wstawkach?

A
  • część poprzeczna - biegnie poprzecznie do przebiegu miofibryli, zawsze w linii Z
  • część podłużna - biegnie równolegle do miofibryli
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Części poprzeczne wstawek

A

Występują w nich połączenia będące mechanicznym zespoleniem komórek, stanowią je:
• plamki przylegania ( desmosomy)
• strefy przylegania ( łączące miofibryle sąsiednich komórek)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Części podłużne wstawek

A

Występują w nich głównie połączenia typu nexus umożliwiające przekazywanie jonow między komórkami. ( ma to duże znaczenie dla jednoczesnego skurczu wszystkich komórek we włóknie)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Czy mięsień serocowy może sam generować skurcze?

A

Tak, dzięki obecności wyspecjalizowanych komórek układu bodźcowo-przewodzacego.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Z którego typu miozyny są zbudowane miofilamenty grube ?

A

z miozyny typu II

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Gdzie występują główki miozyny w miofilamencie grubym?

A

Na jednym z końców filamentu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Przez jaki proces i jaki enzym ZAPOCZĄTKOWANY jest skurcz miofilamentów w mm. gładkich?

A

Przez fosforylację łańcuchów lekkich miozyny za pomocą kinazy miozynowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Przez co może być aktywowana kinaza miozynowa?

A
  • przez kalmodulinę

- przez cAMP

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Co powoduje fosforylacja łańcuchów lekkich w DALSZYM etapie skurczu?

A

Powoduje zmiany w strukturze całej cząsteczki i główki miozyny zaczynają przemieszczać się po aktynie = skrócenie całej komórki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Czy kom. mięśni szkieletowych mogą się regenerować? W jaki sposób?

A

Tak, dzięki obecności komórek SATELITARNYCH (ekspresja genów MyoD i c-Met), które mają cechy kom. progenitorowych - mogą się odnawiać, dzielić i wbudowywać do istniejących włókien mięśniowych.
Kom. satelitarne mają zdolność TYLKO do REGENEROWANIA włókien, a nie ich wytwarzania.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Struktury komórek układu bodzcowo-przewodzacego ?

A

Komorki te tworzą:
• węzeł zatokowo-przedsionkowy
• węzeł przedsionkowo-komorowy

Odchodzą od niego komórki w postaci pęczków rozgałęziających się dalej w pęczki Hisa przechodzące do mięśnia komór.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Pęczki Hisa

A

Zbudowane z zespołu komórek tworzących włókna Purkiniego.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Jaka struktura generuje impulsy w sercu?
Jest to węzeł zatokowo przedsionkowy.
26
Dzięki jakim strukturom pobudzenie rozchodzi się po całym sercu?
Dzięki włóknom Purkiniego
27
Czy układ wegetatywny unerwiajacy serce ma wpływ na jego rytm ?
Nie może go generować, ale może go przyspieszać lub hamować.
28
Włókna Purkiniego
Zbudowane z komórek podobnych do włókien mięśnia sercowego. Komorki mają jednak większą średnicę, zawierają dużo ziaren glikogenu ( są jaśniejsze w mikroskopie swietlnym), zawierają niewiele obwodowo ułożonych miofibryli.
29
Budowa komórek mięśni gładkich (6)
* wrzecionowate, * nie mają poprzecznego prążkowania, * otoczone blaszka zewnętrzną i siecią włókien retikulinowych (odgrywają istotną rolę podczas rozkurczu komórek) * centralnie jest położone jądro * nie tworzą triad tylko wyspecjalizowany system błon gładkich pod sarkolemą * występują w nich kaweole
30
Co charakterystycznego występuje w budowie m. gładkich? Z czego są zbudowane?
- ciałka gęste (w cytoplazmie) - płytki mocujące (przyłączone do sarkolemy) Zbudowane z α-aktyniny.
31
Jaka jest czynność ciałek gęstych/płytek mocujących?
Są miejscem przyczepu miofilamentów cienkich i filamentów pośrednich desminowych >>> taki układ umożliwia skracanie długości komórki podczas skurczu (MECHANIZM NOŻYCOWY)
32
Odmiany kom. mięśniowych gładkich (4)
- kom. mioidalne --- utraciły właściwości kurczliwe, występują, np. w tętniczkach doprowadzających ciałek nerkowych - kom. mioepitelialne --- mają silne właściwości kurczliwe, pochodzenie ektodermalne, występują w odc. wydzielniczych gruczołów - miofibroblasty --- właściowści kurczliwe, występują w bliznach łącznotkankowych - pericyty --- właściwości kurczliwe, w ścianie drobnych naczyń krwionośnych
33
Właściwości komórek mięśni gładkich
Obok cech kurczliwości komórki te mają właściwości fibroblastów - mogą wytwarzać kolagen, elastynę, proteoglikany itp.
34
Występowanie komórek mięśni gładkich
mogą występować pojedynczo, ale najczęściej tworzą zwarte błony w ścianach, np. naczyń, przewodów, macicy
35
Jakie połączenia wytwarzają komórki mięśni gładkich
• wytwarzają połączenia typu nexus
36
Unerwienie i skurcze komórek mięśni gładkich
* są słabo unerwione przez włókna wegetatywne * uważa się, że kurczą się spontanicznie, a siła skurczu zależy od hormonów lub układu nerwowego • bogato unerwione i precyzyjne w skurczu są tylko nieliczne mięśnie gładkie, np. tęczówki oka
37
Czy kom. mięśnia sercowego regenerują się? W jaki sposób?
Nie, po uszkodzeniu tworzy się blizna łącznotkankowa
38
Czy kom. mięśni szkieletowych mogą się regenerować? W jaki sposób?
Tak, dzięki obecności komórek SATELITARNYCH (ekspresja genów MyoD i c-Met), które mają cechy kom. progenitorowych - mogą się odnawiać, dzielić i wbudowywać do istniejących włókien mięśniowych. Kom. satelitarne mają zdolność TYLKO do REGENEROWANIA włókien, a nie ich wytwarzania
39
Czy kom. mięśni gładkich mogą się regenerować? W jaki sposób?
Tak, bo pozostałe nieuszkodzone komórki mogą dzielić się mitotycznie.
40
Z czego wynikają różnice w budowie i czynnościach typów tk. mięśniowej?
Z niejednakowego ułożenia tzw. białek kurczliwych (czyli aktyny i miozyny)
41
Co to są kaweole komórek mięśniowych gładkich?
Pęcherzykowate zagłębienia, które powstają w wyniku wpuklenia tratw lipidowych. Są uważane za prymitywny system kanalików T.
42
Jak ułożone są miofilamemty komorek mięśni gładkich ?
Krzyżują się tworząc sieć pęczków, w których sklad wchodzą miololamenty cienkie i nieliczne miofilamenty grube.
43
Z czego zbudowane są miofilamenty cienkie komórek mięśni gładkich?
Z aktyny i tropomiozyny
44
Co przejmuje rolę troponiny w komórkach mięśni gładkich?
Kalmodulina rozproszona w cytoplazmie
45
Z czym łączy się troponina i co powoduje to połączenie?
Troponina łączy się z JONAMI WAPNIA, co powoduje zmianę położenia tropomiozyny w aktynie - skutkuje to odsłonięciem na aktynie miejsc wiążących miozynę.
46
Z czego zbudowany jest miofilament gruby?
Z białka białka fibrylarnego - MIOZYNY oraz białka C, którego funkcją jest spajanie cząsteczek miozyny.
47
Co buduje cząsteczkę miozyny?
Cząsteczkę miozyny budują 2 łańcuchy ciężkie, które tworzą silnie wydłużone ogonki i główki posiadające na jednym końcu po 2 łańcuchy l e k k i e.
48
Jaka jest funkcja miomezyny?
Utrzymuje uporządkowanie miofilamentów grubych w sarkomerze, ponadto tworzy linie M.
49
Jakie struktury odpowiedzialne są za automatyczny rozkurcz miofibryli?
Linie Z oraz sieć desminowa
50
Na co składa się triada mięśniowa?
Kanalik T oraz dwie cysterny brzeżne
51
Co to kanalik T?
Kanalik T to rurkowate wpuklenia sarkolemy przebiegające poprzecznie w stosunku do miofilamentów każdego prążka A oraz I
52
Jaka jest rola filamentów pośrednich desminowych?
Utrzymują miofibryle na równej wysokości i przytwierdzają je do błony komórkowej. Pełnią ważną role w utrzymaniu spoistości miofibryli i ich ułożenia.
53
Jakie trzy typy włókien mięśni szkieletowych wyróżniamy?
Włókna czerwone, włókna białe oraz pośrednie.
54
Cechy włókien CZERWONYCH
1. Zawierają dużo mioglobiny (stąd barwa) i mitochondriów 2. Zawierają mniej miofibryli. 3. Są zaopatrzone w dobrze rozwinięty system wytwarzania energii - są przygotowane do DŁUŻSZEJ PRACY.
55
Cechy włókien BIAŁYCH
1. Mają mniej mioglobiny niż włókna czerwone, mniej mitochondriów niż włókna czerwone. 2. Kurczą się szybko i efektywnie. 3. Szybko się męczą ze względu na słabiej rozwinięty mechanizm pozyskiwania energii.
56
Czy w mięśniach jest możliwość magazynowania ATP?
Nie.
57
Skąd pochodzi energia potrzebna do pracy mięśni?
Podstawowa cześć energii wytwarzana jest w mitochondriach i pochodzi z FOSFORYLACJI TLENOWEJ dzięki wykorzystaniu metabolitów oraz tlenu krążących we krwi.
58
Gdzie w mięśniach występuje mioglobina i jaka jest jej funkcja?
W sarkoplazmie, jest podobna w budowie do hemoglobiny która wiąże tlen. Funkcją mioglobiny jest magazynowanie tlenu. Mioglobina umożliwia komórce zdeponowanie tlenu do szybkiego wykorzystania.
59
Tworzenie ATP z ADP może następować szybciej dzięki....
Kinazie kreatynowej
60
Mechanizm skurczu
1. Acetylocholina powoduje depolaryzację sarkolemy, w tym wszystkich kanalików T 2. Otwarcie kanałów wapniowych cystern brzeżnych - 1000x wzrost stężenia jonów wapnia w cytoplazmie 3. Jony wapnia łączą się z TROPONINĄ, która przesuwa tropomiozynę i tym samym odsłania miejsca wiążące na aktynie 4. Główki miozyny rozkładają ATP, co powoduje ruch kroczący główek po aktynie 5. W efekcie miofilamenty cienkie wnikają pod miofilamenty grube - następuje SKRACANIE prazka I oraz H - SKRACANIE SARKOMEROW
61
Z jakiego listka zarodkowego wywodzi się tkanka mięśniowa?
Z mezodermy
62
Nazwij poniższe struktury w tkance mięśniowej: - błona komórkowa - cytoplazma - mitochondrium - siateczka śródplazmatyczna
- sarkolema - sarkoplazma - sarkosom - siateczka sarkoplazmatyczna
63
Co jest podstawową jednostką strukturalną mięśnia szkieletowego?
Włókno mięśniowe
64
Jak nazywa się tkanka łączna otaczająca cały mięsień?
Namięsna
65
Jak nazywa się tkanka łączna otaczająca pęczki włókien mięśniowych?
Omięsna
66
Jak nazywa się tkanka łączna otaczająca pojedyncze włókna mięśniowe?
Śródmięsna (blaszka zewnętrzna)
67
Jaką rolę pełni tkanka łączna w mięśniu?
Łączy włókna mięśniowe, prowadzi naczynia oraz nerwy, wiąże mięsień z kością przy pomocy ścięgien
68
Z czego głównie są budowane ścięgna?
Z włókien kolagenowych
69
Jak nazywa się zakończenie włókna nerwu ruchowego, łączące się z włóknem mięśniowym?
Płytka motoryczna (połączenie nerwowo-mięśniowe)
70
Co jest neuroprzekaźnikiem w połączeniu nerwowo-mięśniowym?
Acetylocholina
71
Jak nazywa się grupa włókien mięśniowych unerwianych przez jedno włókno nerwowe?
Jednostka motoryczna (jedno włókno nerwowe może unerwiać od 1 do ok. 160 włókien mięśniowych)
72
W jakiej postaci występują włókna mięśni szkieletowych?
Syncytialnej, wielojądrzastej, powstałej w wyniku fuzji wielu mioblastów
73
W którym miejscu włókna mięśnia szkieletowego znajdują się jądra komórkowe?
Obwodowo
74
Co stanowi prawie całą objętość włókien mięśnia szkieletowego?
Miofibryle z leżącą pomiędzy cytoplazmą i organellami komórkowymi
75
Z czego wynika poprzeczne prążkowanie włókien mięśnia szkieletowego?
Z uporządkowanego układu prążkowanych miofibryli. Naprzemiennie występują prążki ciemne oraz jasne
76
Jak inaczej nazwiemy prążek jasny?
Prążek I, izotropowy
77
Jak inaczej nazwiemy prążek ciemny?
Prążek A, anizotropowy
78
Czym jest sarkomer?
Jest to jednostka strukturalna miofibryli, czyli odcinek miofibryli między dwiema liniami Z
79
Przez środek którego prążka przebiega linia Z?
Prążka jasnego, izotropowego, I
80
Co wchodzi w skład sarkomeru?
- Linia Z - połowa prążka I - Prążek A - połowa prążka I - Linia Z
81
W prążku A występuje przejaśnienie, czym jest ono wywołane?
Prążkiem H z linią M pośrodku
82
Podaj dwa rodzaje miofilamentów
Miofilament cienki, miofilament gruby
83
Z jakich białek zbudowany jest miofilament cienki w mm. szkieletowych?
Aktyny, tropomiozyny i troponiny
84
Z czego zbudowana jest aktyna?
Z białka globularnego - aktyny G, która łącząc się tworzy aktynę fibrylarną - aktynę F
85
Rdzeń miofilamentu cienkiego tworzą ...(ile?)... aktyny F skręcone ...(jak?)...
2 aktyny F, skręcone spiralnie
86
Co jest nawinięte na miofilamenty cienkie?
Fibryle tropomiozyny z przyczepioną w pewnych odstępach troponiną
87
Czym jest troponina C?
Podjednostką troponiny zdolną do wiązania jonów wapnia
88
Co powoduje związanie jonów wapnia przez troponinę?
Zmianę położenia tropomiozyny na aktynie, odsłaniającej miejsca wiążące miozynę
89
Z jakich białek (i jakiego rodzaju) zbudowany jest miofilament gruby?
Miozyny - białko fibrylarne | białko C
90
Jaka jest funkcja białka C w miofilamencie grubym?
Spaja ono cząsteczki miozyny
91
Z czego zbudowana jest miozyna?
Z dwóch łańcuchów ciężkich, tworzących silnie wydłużone ogonki i zakończone na jednym z końców dwoma główkami. Pomiędzy główką a ogonkiem występuje tzw. szyjka
92
Co przyłącza się do każdej z główek miozyny?
Dwa łańcuchy lekkie
93
Wymień miejsca istotne, jakie znajdują się na główce miozyny (3)
- miejsce wiązania aktyny - miejsce wiązania ATP - miejsce łączenia się z wolnym końcem łańcucha lekkiego
94
Co utrzymuje uporządkowane położenie miofilamentów grubych i w jakiej linii?
Miomezyna, tworzy ona linię M
95
W jakich prążkach występują miofilamenty cienkie?
W prążku I oraz A
96
W jakich prążkach występują miofilamenty grube?
Tylko w prążku A
97
Czym jest linia Z?
Miejscem zakotwiczenia miofilamentów cienkich
98
Co stabilizuje zakotwiczenie miofilamentów cienkich w linii Z?
α-aktynina, winkulina, nebulina
99
Czy miofilamenty grube mają połączenie z linią Z? Jeśli tak to jakie?
Miofilamenty grube łączą się z linią Z za pomocą delikatnych włókienek zbudowanych z białka titiny
100
Jakie inne filamenty (poza cienkimi i grubymi) występują w mięśniach?
Filamenty pośrednie desminowe
101
Jaka jest funkcja filamentów pośrednich desminowych?
Pełnią ważną rolę w utrzymaniu spoistości miofibryli i ich ułożeniu, wraz z plektyną oplatają miofibryle, tworzą gęstą sieć na wysokości linii Z, która utrzymuje miofibryle na równej wysokości oraz przytwierdza je do błony komórkowej
102
Czym kończy się z jednej i drugiej strony każda miofibryla?
Linią Z, połączoną z integrynami sarkolemy, które łączą się z kolei z włóknami kolagenowymi ścięgien
103
Jaką właściwość mają cysterny brzeżne?
Mają zdolność do gromadzenia jonów wapnia dzięki POMPIE WAPNIOWEJ. Jony wewnątrz cystern są wiązane przez białko kalsekwestrynę. Mogą być uwalniane do sarkoplazmy przez kanały wapniowe.
104
Mechanizm skurczu mięśnia
1. bodziec nerwowy (acetylocholina) 2. depolaryzacja sarkolemy, kanalików T 3. otwarcie kanałów wapniowych cystern brzeżnych 4. wzrost stęż. jonów wapnia w cytoplazmie 5. jony wapnia + troponina 6. tropomiozyna przemieszcza się po aktynie 7. odsłonięte miejsca wiążące miozynę na aktynie 8. główki miozyny "kroczą" po aktynie 9. skracanie/zanikanie prążka I oraz H = skrócenie sarkomerów
105
Mechanizm rozkurczu mięśnia
1. repolaryzacja sarkolemy, kanalików T 2. zamknięcie kanałów wapniowych 3. pompa wapniowa wypompowuje jony wapnia z sarkoplazmy do wnętrza cystern 4. spadek stęż. jonów wapnia w sarkoplazmie 5. tropomiozyna wraca na swoje miejsce 6. miozyna traci kontakt z aktyną
106
Tworzenie ATP z ADP
- szybko --- dzięki KINAZIE KREATYNOWEJ, która przenosi grupy PO4 3- z fosfokreatyny - wolno --- beztlenowa glikoliza glikogenu w mitochondriach