Układ oddechowy Flashcards
(41 cards)
Części ukł oddechowego (3)
- cz przewodząca powietrze
- cz oddechowa
- mechanizm wentylacyjny
Co zaliczamy do cz przewodzącej? (6)
- jamy nosowe
- zatoki oskrzelowe
- gardło
- tchawica
- oskrzela
- oskrzeliki
Jakie powietrze dociera do płuc dzięki cz przewodzącej?
Ogrzane, nasycone parą wodną. pozbawione pyłu.
Co zaliczamy do cz oddechowej? (3)
- oskrzeliki oddechowe
- przewody pęcherzykowe
- pęcherzyki płucne
Dzięki pracy jakich struktur zachodzi wdech i wydech? (4)
- klatki piersiowej
- mm międzyżebrowych
- m przepony
- włókien sprężystych tk łącznej płuc
Co wchodzi w skład górnych dróg oddechowych? (3)
- jama nosowa
- jama ustna
- gardło
Co wchodzi w skład dolnych dróg oddechowych? (3)
- krtań
- tchawica
- drzewo oskrzelowe
Przedsionek nosa (jamy nosowej) - charakterystyka (2)
- pokryty skórą z nabłonkiem WIELOwarstwowym płaskim rogowaciejącym, grubymi włosami i gruczołami: łojowymi, potowymi
- przy przejściu w jamę nosową właściwą nabłonek»_space;> nabłonek nierogowaciejący, przydatki stopniowo zanikają
Okolica oddechowa (jamy nosowej) - charakterystyka (5)
- pokryta bł śluzową
- nabłonek wielorzędowy migawkowy = nabłonek dróg oddechowych
- gęsto naczynia włosowate, sploty tętnicze, zatoki żylne»_space;> ogrzewanie powietrza
- pod nabłonkiem limfocyty, kom plazmatyczne, neutrofile, eozynofile, kom tuczne
- blaszka właściwa z gruczołami cewkowo-pęcherzykowymi»_space;> wilgotność, lepkość po nabłonka
Funkcja małżowin nosowych (2)
- zwiększają pow bł śluzowej
- obecne tu sploty żylne mogą nabrzmiewać»_space;> zwężenie przewodów nosowych
Okolica węchowa (jamy nosowej) - charakterystyka (4)
- inaczej bł węchowa
- umożliwia odbiór wrażeń węchowych
- blaszka właściwa bł śluzowej (tu gruczoły Bowmana) i nabłonek węchowy
- nabłonek węchowy = kom podstawne + kom węchowe + kom podporowe
Nabłonek węchowy - jakie kom?
1) KOM PODSTAWNE
- mitotycznie akt kom MACIERZYSTE
- długość życia: 30-60 dni
2) KOM WĘCHOWE
- neurony dwubiegunowe
- między kom 1) a 3)
- wysoce spolaryzowane
- cz apikalna zwrócona do bł śluzowe, zawiera dendryt (który tworzy pęcherzyk węchowy z rzęskami węchowymi)
- obszar podstawny daje początek aksonowi (ten przenika przez bł podst do podobnych aksonów»_space;> nici węchowe, BRAK osłonek mielinowych)
3) KOM PODPOROWE
- kom walcowate
- cz apikalne zawierają liczne mikrokosmki
Funkcja gruczołów Bowmana (3)
- wytwarzają wydzielinę surowiczą, w której rozpuszczają się subs zapachowe
- wydzielina zawiera białko wiążące subs wonne (OBP), lizozym, IgA
- OBP przenosi subs wonne do receptorów na pow rzęsek węchowych
Budowa krtani (5)
- płytki chrzęstne połączone ww i mm szkieletowymi
- 3 chrząstki nieparzyste: nagłośniowa, tarczowata, pierścieniowata
- 3 chrząstki parzyste: nalewkowate, różkowate, klinowate
- w bł śluzowej krtani, poza fałdami głosowymi, są gruczoły surowiczo-śluzowe
- nabłonek dróg oddechowych, WYJĄTEK fałdy głosowe i językowe maja nabłonek wielowarstwowy płaski rogowaciejący
Fałdy głosowe (krtani) (2)
- wew ich są pęczki włókien elastycznych (tworzące struny głosowe) oraz wiązki mm szkieletowych (mm głosowe)
- przechodzące powietrze powoduje drgania i wytwarzanie dźwięku
Funkcja krtani (2)
- reguluje przechodzenie pokarmu i płynów do przełyku
- przechodzenie powietrza do tchawicy
Budowa tchawicy (4)
- 15-20 pierścieni chrzęstnych = pierścieni C połączonych ze sobą ww obrączkowymi
- światło szerokie, niezapadające się
- 3 warstwy: bł śluzowa, bł podśluzowa, przydanka
- nabłonek wielorzędowy walcowaty migawkowy = nabłonek dróg oddechowych (na b grubej bł podst)
Budowa nabłonka dróg oddechowych - jakie kom? (5)
1) KOM MIGAWKOWE
- 30% wszystkich kom
- na wolnej pow kilkaset migawek
- ich ruch przesuwa śluz wiążący zanieczyszczenia z powietrza
2) KOM KUBKOWE
- 30%
- zajmują całą wys nabłonka
- wytwarzają pow warstwę śluzu
- cz szczytowa rozszerzona, z ziarnami wydzielniczymi
3) KOM PODSTAWNE
- 30%
- leżą na bł podst, nie sięgają do światła tchawicy
- kom macierzyste dla pozostałych kom
4) KOM DOKREWNE/ZIARNISTE/KULCZYCKIEGO
- 8%
- kom neuroendokrynne ukł APUD
- przy podst nabłonka, małe i liczne ziarnistości
- wydzielają hormony regulujące czynność kom kubkowych, gruczołów bł śluzowej, napięcie bł mm oskrzeli i oskrzelików
- tworzą ciałka neuroepitelialne (w msc rozgałęzień oskrzeli i oskrzelików)
5) KOM SZCZOTECZKOWE
- liczne mikrokosmki na wolnej pow
- mogą pełnić funkcje receptorowe
Budowa blaszki właściwej bł śluzowej tchawicy (4)
- tk łączna luźna
- dużo włókien sprężystych (gęste ułożenie na granicy bł śluzowej i podśluzowej»_space;> blaszka sprężysta)
- pod bł podst liczne naczynia (ogrzewanie), limfocyty, kom plazmatyczne (IgA)
- IgA w warstwie śluzowo-surowiczej, chronią miejscowo przed infekcją
Bł podśluzowa/wkłóknisto-chrzęstna tchawicy (4)
- zawiera gruczoły tchawicze śluzowo-surowicze (płynna wydzielina surowicza)
- wydzielina umożliwia sprawny ruch migawek»_space; przesuwanie śluzu
- chrząstki szkliste (litera C): ich końce połączone w włóknisto-kolagenowym (włókna sprężyste i pęczki kom m gładkich - te tworzą m tchawiczy!)
- tylna ściana to ściana błoniasta»_space;> reguluje średnicę światła
Przydanka tchawicy (2)
- zawiera skupiska kom tłuszczowych
- łączy tchawicę z sąsiednimi tkankami i narządami
Drzewo oskrzelowe
tchawica > 2 oskrzela główne > oskrzela płatowe (2 L i 3 P) > oskrzela segmentowe > oskrzela podsegmentowe (w obrębie segmentów oskrzelowo-płucnych) > oskrzeliki końcowe
co to segment oskrzelowo-płucny?
To podstawowa jednostka anatomiczna płuca, która może zostać chirurgicznie usunięta.
Czym jest płacik płucny?
To oskrzeliki oddechowe + przewody pęcherzykowe + pęcherzyki płucne. Utworzony przez rozgałęzienia oskrzelika końcowego.
