TLO KAO SUPSTRAT BILJNE ISHRANE 3

Question 1

opiši sastav tla?

Answer 1

polifazni sustav građen iz krute, tekuće, plinovite i žive faze.

Question 2

elementarni sastav litosfere?

Answer 2

(K) 2,59
(Mg) 2,09
(Al) 8,13
(Fe) 5,00
(Ca) 3,63
(Na) 2,83
(O) 46,60
(Si) 27,72

Question 3

sastav oraničnog sloja?

Answer 3

1. čvrsta faza - 50% zapremine
   a) neorganski dio - 95% mase
   80% prim. min.
   20% sek. min
   b) organski dio - 5% zapremine, vodena otopina soli i plinova
2. tekuća faza - 25% zapremine
3. plinovita faza - 25% zapremine
   tlo atmosfera
   N2 78.6 % 78.03 %
   O2 20.0 % 21.00 %
   Ar 0.9 % 0.94 %
   CO2 0.5 % 0.03 %
4. živa faza (edafon) - oko 5t ha-1
   bak. i aktinomicete (40%)
   gljive (40%) i mikrofauna (5%)
   mikro i mezofauna (3%)
   crvi (12%)

Question 4

koji su najznačajniji anioni?

Answer 4

no3- i h2po4-

Question 5

od čega se sastoji čvrsta faza tla?

Answer 5

od prim. i sek. minerala, oksida si, seskvioksida.

Question 5

kakva su kisela tla?

Answer 5

tlo sa ph 3.5 je 100x kiselije nego tlo od ph 5.

Question 6

što je plodnost tla?

Answer 6

mora omogućiti sintezu org. tvari.

Question 7

optimalni sastav čvrste faze?

Answer 7

93 % minerala
7 % bio-organskih tvari (85 % humus)

Question 8

koji su to minerali tla?

Answer 8

silikati, oksidi, hidroksidi, karbonati, sulfati, fosfati.

Question 9

koji su prim. minerali?

Answer 9

kremen, ortoklas, muskovit, biotit, apatit, magnetit.

Question 10

opiši sek. minerale ili glinene minerale?

Answer 10

• tetraedri Si
• oktaedri Al
• FIKSACIJA K+ u međulamelarnim prostorima
• aktivna koloidna frakcija tla
• manji dio krute faze u odnosu na primarne minerale
• pretežito negativno nabijeni → sorpcija kationa → KIK
• slojevita struktura, elektrostatskim silama vežu nespec. i spec. katione
• zovu se još i alumosilikati
• porast udjela sekundarnih minerala u tlu smanjuje ispiranje hraniva iz zone korijena i zadržava vodu
• topljivost veća od prim. min., ali nedovoljna radi usvajanja hraniva

Question 11

opiši prim. minerale?

Answer 11

• teksturno pijesak i prah
• mala površina → mala sorpcijska sposobnost
• raspadanjem se oslobađaju hraniva (sporo i zanemarivo)
• najstabilniji kremen (SiO2)
• najnestabilniji plagioklasi bogati kalcijem
• prisutnost dvovalentnog Fe smanjuje stabilnost
• prema tvrdoći najmekši je talk, a najtvrađi dijamant

Question 12

kaolinit?

Answer 12

• građeni iz 1 sloja tetra. si i okta. al povezanih s o2.
• svrstavaju se u grupu min. 1:1.

Question 12

na stabilnost sek. min. utječe?

Answer 12

1. unutrašnja struk
2. ligandi (org. kis.)
3. temp.
4. spec. pov.

Question 13

grupe sek. minerala?

Answer 13

1. kaoliniti
2. montmoriloniti
   vermikuliti
3. iliti

Question 14

podjela kaolinita?

Answer 14

1. dikit
2. nakrit

Question 14

kakav je smektit?

Answer 14

• iz 2 sloja tetra. si između kojih je 1 sloj al.
• u grupi min. 2:1.
• mogu biti dioktarske ili trioktarske građe.
• udaljenost slojeva se mijenja u odnosu na vlažnost tla.

Question 15

koji su smektiti?

Answer 15

1. pirofilit
2. vermikulit
3. saukonit
4. saponit

Question 16

kakav je vermikulit?

Answer 16

• manje bubri u vodi što omogućije fiksaciju k+.
• dioktarske ili trioktarske građe.

Question 17

glina u oraničnom sloju?

Answer 17

smanjuje se erozijom i zbog toga je obrada važna.

Question 17

kakav je ilit?

Answer 17

• slični smektitima, ali im je dio si zamjenjen al.
• nastaju raspadom muskovita.
• neutralizacija naboja vezivanjem k+.
• sposobnost sorpcije manja.

Question 18

električni naboj čestica gline?

Answer 18

• omogućuje vezivanje i nastajnje prostornih stuktura.
• koloidne čestice su amfoterne jer mogu sorbirati anione.

Question 19

svojstva koloidng sustava?

Answer 19

1. veličina čestica disperzne faze
2. istovrsni električni naboj čestica

Question 20

sile u koloidnom sustavu?

Answer 20

1. gravitacijska – teži taloženju raspršenih koloidnih čestica
2. odbojna sila istovrsnih naboja čestica
3. difuzija – kinetička energija - pokreće čestice u pravcu manje konc.

Question 21

kakve su gravitacijske sile?

Answer 21

gravitacijske sile prevladavaju ako su čestice veće od 4 μm što rezultira taloženjem i nema koloidnog sustava.

Question 22

granični promjer kolo. čestica?

Answer 22

2 μm

Question 23

mineralne čestice tla promjera < 2 μm?

Answer 23

su čestice gline.

Question 24

organomineralne čestice?

Answer 24

koloidna otopina je voda, a disperzna faza sekundarni minerali i organska tvar.

Question 25

stanje kolo. sustava?

Answer 25

1. sol – tekuće 2. gel – kruto i elastično 3. koagel – disperzna faza se nalazi u stanju zgrušavanja

Question 26

što je adsorpcija?

Answer 26

reverzibilan proces gdje se ioni odvajaju od kolo. čestica zbog braunovog gibanja i uspostavlja se ravnoteža sorpcije i desorpcije.

Question 27

koloidni sustav teži uspostavljanju ravnotežnog stanja smanjivanjem slobodne energije (na dva načina)?

Answer 27

1. smanjivanjem površine koloidne čestice – koagulacijom 2. smanjivanjem slobodne energije na granici krute i tekuće faze – približavanjem koloidnih čestica i adsorpcijom

Question 28

dvojaka sorpcija?

Answer 28

1. na vanjskim površinama 2. na unutrašnjim površinama

Question 29

specifična ili selektivna sorpcija?

Answer 29

- rezultira vel. unutrašnjih prostora i omogućava ulaz pojedinih iona. - prisutna je u fazi bubrenja.

Question 30

što je fiksacija?

Answer 30

smanjivanjem vodene faze ioni mogu ostati zarobljeni.

Question 31

kakva je intermicelarna vodena faza?

Answer 31

- čvrsto vezani sloj iona (prvi sloj) koji privlači i druge. - ioni vanjskih slojeva su raspoređeni difuzno izvan elek. polja kolo. micele. - rsatresiti slojevi iona su lako pokretljivi i lako zamjenjivi dr. ionima.

Question 32

što je elektrokinetički potencijal kolo. micele?

Answer 32

razlika elek. potencijala između nepokretnog sloja (adsorbirani sloj) i vanjske pov. micele (difuzni sloj) pomnožena s debljim difuznim slojem

Question 33

izoelektirčna točka kolo. sustava?

Answer 33

- ako su prisutni ioni suprotnog znaka, aa potencijal micele pada i dolazi do prelaska difuznog sloja u adsorpcijski. - dolazi do koagulacije, kruta faza prelazi iz soli u gel.

Question 34

kakav je na+?

Answer 34

visoka konc. izaziva disperziju čestica gline i dovodi do strukturne degradacije tla.