Układ Współczulny Flashcards

1
Q

Wpływ pobudzenia receptorów alfa1

A
  • Skurcz rozwieracza źrenicy
  • Skurcz naczyń obwodowych (alfa 1b)
  • spadek wydzielania insuliny
  • skurcz zwieracza wewnętrznego i mięśniówki pęcherza (Alfa1a)
  • skurcz mięśniówki gładkiej gruczołu krokowego (Alfa1a)
  • skurcz zwieraczy ppok
  • Skórcz ciężarnej macicy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wpływ pobudzenia receptorów alfa 2

A
  • hamowanie wydzielanie NA
  • Skurcz mięśni gładkich naczyń
  • spadek wydzielania insuliny
  • spowolnienie pasażu jelitowgo
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Pobudzenie receptorów beta1

A
  • dodatnie działanie ino-, chrono-, batmo-, dromotropowe
  • wzrost sekrecji reniny
  • aktywacja amylazy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Pobudzenie receptorów beta2

A
  • rozkurcz naczyń mózgu i m. szkieletowych
  • rozkurcz oskrzeli
  • wzrost glikogenolizy wątrobowej i mięśniowej
  • wzrost glukoneogenezy i lipolizy
  • rozkurcz mięśni ścian pęcherza
  • rozkurcz ciężarnej macicy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Synteza katecholamin

A

TYROZYNA&raquo_space; hydroksylaza tyrozyny&raquo_space; DOPA&raquo_space;dekarboksylaza dopy&raquo_space; DOPAMINA&raquo_space; betahydroksylaza dopaminy&raquo_space; NORADRENALINA&raquo_space; N-metylotransferaza&raquo_space; ADRENALINA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Unieczynnianie NA

A
  • wychwyt zwrotny do aksoplazmy
  • metylacja pierścienia katecholowego przez COMT
  • oksydatywna deaminacja przez MAO
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

COMT

A

Katecholo-O-metylo-transferaza / metylotransferaza katecholowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

MAO

A

Monoaminooksydaza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Pobudzone receptory przez Adrenalinę i ich skutki

A
  • pobudzenie rec. Alfa1, alfa2, beta1, beta2
  • wzrost ciśnienia skurczowego (działanie tropowe + skurcz naczyń obwodowych)
  • spadek ciśnienia rozkurczowego (rozkurcz naczyń mięśni szkieletowych)
  • zmniejszenie przepływu nerkowego
  • hamowanie wydzielania histaminy
  • rozszerzenie oskrzeli
  • zwiększenie poziomu glukozy, TG, LDL, fosfolipidow i mleczanów we krwi
  • NIE PRZECHODZI PRZEZ BARIERĘ KREW - MÓZG
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Adrenalina zastosowanie

A
1# nagłe zatrzymanie krążenia
1# wstrząs anafilaktyczny
2# bradykardia oporna na atropinę
2# wstrząs kardiogenny
2# napad astmy oskrzelowej
# dodatek do środków znieczulających (nie do dystanych części ciała)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Działania niepożądane adrenaliny

A
  • wylew krwi do mózgu
  • hipoperfuzja narządów
  • obrzęk płuc
  • tachykardia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Adrenalina - leki

A
  • Adrenalina WZF ampułkostrzykawka 0.3mg/0.3ml (i. m.)
  • Adrenalina WZF 0.1% roztwór do wstrzyknięć 0.001g/1ml (i. v.)
  • EpiPen Junior ampułkostrzykawka 0.15mg (i. m.)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Noradrenalina- pobudzone receptory i działanie

A
  • alfa 1, alfa2, beta1
  • wzrost ciśnienia skurczowego i rozkurczowego (uogólniony skurcz naczyń)
  • odruchowa bradykardia
  • zmniejszenie ukrwienia nerek
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Noradrenalina zastosowanie

A

Zawsze podawana i. v.

  • ostra obwodowa niewydolność krążenia
  • w połączeniu z dopaminą w przebiegu wstrząsu spowodowanego posocznicą
  • dodatek do roztworu lidokainy w znieczuleniu mięśniowym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Dopamina - działanie na receptory, zastosowanie

A

-pobudzenie receptorów alfa1, beta1 i dopaminergicznych

  • wstrząs kardiogenny i hipowolemiczny
  • przewlekła niewydolność serca oporna na leczenie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Dopamina - dawki niskie

A

<0.003mg/kg/min
-pobudzenie receptorów dopaminergicznych
=> rozszerzenie tętnic nerkowych (też trzewnych, wieńcowych i mózgowych)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Dopamina- dawki średnie

A

0.003-0.005mg/kg/min
-pobudzenie rec. dopaminergicznych i beta1
=> działanie ino-, chronotropowe => wzrost CO

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Dopamina–dawki wysokie

A

> 0.005mg/kg/min
-pobudzenie receptorów dopaminergicznych, beta1 i alfa1
=> skurcz naczyń obwodowych => wzrost TPR

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Alfa-adrenomimetyki nieselektywne

A
Tetryzolina
Nafazolina
Oksymetazolina
Ksylometazolina
Etylefryna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Alfa-adrenomimetyki selektywne

A

Fenylefryna (alfa1)
Midodryna (alfa1)
Klonidyna (alfa2)
Metyldopa (alfa2)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Etylefryna

A
  • pobudzenie rec. Alfa1, beta1, beta2
  • siły skurczu serca => wzrost SV i CO
  • wzrost napięcia ścian naczyń => wzrost BP

NIEDOCIŚNIENIE TĘTNICZE

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Midodryna

A
  • pobudzenie rec. Alfa1
  • stosowany jako prolek - deglimidodryna
  • skurcz drobnych tętniczek i żył => wzrost BP
  • skurcz zwieracza pęcherza

NIEDOCIŚNIENIE ORTOSTATYCZNE

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Fenylefryna

A
  • pobudzenie rec. alfa1
  • możliwe stosowanie miejscowe i ogólne
  • obkurczenie naczyń krwionosnych
  • (p.o.) odczyny uczuleniowe, łagodzenie objawów przeziębienia i grypy
  • (gtt.) alergiczne i infekcyjne nieżyty nosa i w celu rozszerzenia źrenicy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Tetryzolina / Nafazolina / Oksymetazolina / ksylometazolina

A
  • stosowanie miejscowe
  • zmniejszają obrzęk śluzówek
  • tetryzolina tylko jak gtt. Opht.

Nie stosuje się ich dłużej niż 5 dni, bo mogą wywołać zanikowy nieżyt śluzówki nosa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Działania niepożądane alfa2-adrenomimetyków

A
  • nadmierna sedacja
  • depresja
  • bradykardia
  • objaw rebound
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Klonidyna

A
  • pobudzenie rec. Alfa2
  • agonista receptorów imidazolinowych w rdzeniu przedłużonym
  • jest lipofilna i szybko przenika do OUN
  • osłabienie pobudzenia współczulnego w ośrodku naczynioruchowym
  • obniża BP, SV i częstość pracy serca
  • znosi objawy abscynecji morfinowej i alkoholowej

-stosowane w nadciśnieniu tętniczym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Metyldopa

A
  • pobudzenie rec. Alfa2 i dopaminergicznych (fałszywy neurotransmiter)
  • spadek wydzielania NA, spadek TPR => Spadek BP
  • osłabienie pobudzenia współczulnego w ośrodku naczynioruchowym

NADCIŚNIENIE CIĘŻARNYCH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Midodryna- działania niepożądane i przeciwwskazania

A
#dz. niepożądane :
Świąd, uczucie zimna, zatrzymanie moczu, komorowe zaburzenia rytmu
#przeciwwskazania :
Nadczynność tarczycy, guz chromochłonny nadnerczy, przerost prostaty
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Beta-adrenomimetyki nieselektywne

A

Izoprenalina, dobutamina

30
Q

Izoprenalina

A
  • silny agonista rec. Beta1 i beta2
  • zwiększenie CO, obniżenie ciśnienia rozkurczowego przy niewielkiej zmianie ciśnienia skurczowego
  • silniejsze działanie ino- i chronotropowe niż adrenaliny

STOSOWANIE:

  • bloki przedsionkowo-komorowe
  • bradykardia
  • dychawica oskrzelowa
31
Q

Dobutamina

A
  • silne pobudzenie rec. Beta1, słabe beta2
  • silne dodatnie działanie inotropowe, słabe chronotropowe
  • zwiększa kurczliwość, SV i CO bez wpływu na BP

STOSOWANIE :
Wstrząs kardiogenny
Zaburzenia przewodnictwa serca

32
Q

Beta2-adrenomimetyki krótko działające

A

Fenoterol
Salbutamol

(fenomenalne buty na krótkie dystanse)

33
Q

Beta2-adrenomimetyki długo działające

A

Formoterol
Salmeterol
Indakterol

(długo formujący się meteor)

34
Q

Fenoterol - leki

A

Berotec N 100 areozol do inhalacji 0.1mg/dawka inh.

35
Q

Salbutamol - leki

A

Salbutamol WFZ, tabl. 0.002; 0.004

Ventolin areozol 0.1mg/dawka inh

Ventolin płyn do nebulizacji 1mg/ml; 2mg/ml

Ventolon Dysk proszek do inhalacji 0.2mg/dawkę inhalacyjną

36
Q

Salmeterol - leki

A

Serevent areozol 0.025mg/dawka inh

Serevent Dysk proszek do inhalacji 0.05mg/dawka inh

37
Q

Formoterol - leki

A

Foradil / Oxodil PPH / Zafiron proszek do inhalacji w kaps. twardych 0.012mg

Oxis Turbuhaler proszek do inhalacji 0.0045mg/dawka inh lub 0.009mg/dawka inh

38
Q

Ritodryna

A
  • agonista receptorów beta2

- lek rozkurczający macicę stosowany i.v. w celu zatrzymania porodu przedwczesnego

39
Q

Efedryna + pseudoefedryna

A
  • agonisci rec. Beta1, beta2
  • skurcz naczyń krwionosnych w błonach śluzowych, jelitowych i skórnych (wzrost TPR i BP)
  • rozkurcz oskrzeli
  • pobudzenie pracy serca

Ośrodkowo (efedryna przechodzi do OUN) :

  • pobudzenie ośrodka oddechowego
  • pobudzenie psychoruchowe
40
Q

Fenoksybenzamina

A
  • nieodwracalnie blokuje receptory alfa
  • spadek TPR, wzrost SV

Leczenie guza chromochłonnego nadnerczy

41
Q

Prazosyna

A

-selektywny antagonista receptorów alfa1

STOSOWANIE :

  • nadcisnienie
  • choroba Raynauda

Działania niepożądane :
Hipotonia ortostatyczna (efekt I dawki)
Uczucie zatkania nosa

42
Q

Dihydroergotoksyna

A

Dihydroergotamina + dihydroergokrystyna + dihydroergokryptyna

Stosowana w starczych zaburzeniach funkcji mózgowych

43
Q

Ergotamina

A
  • migrena czerwona
  • atonia macicy po porodzie
  • w krwawieniach po porodzie
44
Q

Działanie beta1 antagonistyczne

A
  • spadek częstości pracy serca
  • hamowanie przewodnictwa układu przewodzącego
  • zmniejszenie pobudliwości
  • możliwy spadek siły skurczu
  • blokowanie wpływu endogennych katecholamin na serce
  • spadek uwalniania reniny
45
Q

I generacja beta-blokerów

A

Propranolol
Sotalol
Timolol

46
Q

II generacja beta-blokerów

A
Acebutol
Atenolol
Bisoprolol
Esmolol
Metoprolol
47
Q

Działania niepożądane B2-mimetyków

A
  • bóle głowy
  • hipokaliemia
  • tachykardia
  • drżenie mięśniowe

Preparaty podawane wziewnie mogą powodować skurcz oskrzeli u osób nadwrażliwych

48
Q

Beta-blokery o właściwościach wazodylatacyjnych

A
  • KARWEDILOL i LABETALOL (blokowanie rec. Alfa1)
  • NEBIWOLOL (wydzielania NO)
  • CELIPROLOL (pobudzenie receptorów beta2 i uwalnianie NO)
49
Q

Wpływ beta-blokerów na gospodarkę lipidową

A

Nieselektywne:
Negatywny wpływ, wzrost LDL i TG, a spadek HDL)

Kardioselektywne :
Brak negatywnego wpływu

50
Q

Wskazania do beta-blokerów

A
  • choroba wieńcowa (oprócz postaci naczynioskurczowej)
  • nadciśnienie tętnicze
  • zawał serca
  • niewydolnosc serca
  • zaburzenia rytmu
51
Q

Przeciwwskazania do stosowania Beta-blokerów

A

Bezwzględne:

  • bloki A-V II i III stopnia
  • objawowa bradykardia
  • nasilona hipotonia
  • dławica naczynioskurczowa Prinzmetala
  • astma oskrzelowa

Wzgledne:

  • POChP
  • cukrzyca
  • łuszczyca
52
Q

Efekt z odbicia

A

Podczas długotrwałego stosowania Beta-blokerów dochodzi do wytworzenia większej ilości receptorów beta i wzmożenia wydzielania NA, przez co w przypadku nagłego odstawienia leków może prowadzić do:

  • nagłego wzrostu ciśnienia
  • zaburzenia rytmu
  • napad dusznicy bolesnej
53
Q

III generacja beta-blokerów

A

KARDIOSELEKTYWNE :
Betaksolol
Celiprolol
Nebiwolol

NIEKARDIOSELEKTYWNE:
Karwedilol
Labetalol

54
Q

Propranolol

A

-nieselektywny antagonista beta-adrenergiczny

  • obniża BP
  • stabilizuje błony komórkowe
  • zmniejsza zapotrzebowanie serca na tlen

STOSOWANIE :

  • tachyarytmia nadkomorowe i komorowe
  • samoistne drżenie, zaburzenia lękowe, profilaktyka migreny
  • przełom tarczycowy
  • lęki sytuacyjne
  • proliferujace naczyniaki niemowlęce
55
Q

Tymolol

A
  • nieselektywny Beta-adrenolityk
  • w postaci kropli do oczu
  • obniża ciśnienie śródgałkowe

Stosowany w jaskrze z otwartym kątem przesączania

56
Q

Bisoprolol- leki

A

Bisocard tabl. 0.005, 0.01

Concor COR 1.25/2.5/3.75/5/7.5/10 tabl. 0.00125, 0.0025, 0.00375, 0.005, 0.0075, 0.01

57
Q

Metoprolol- leki

A

Betaloc ZOK 25/50/100 tabl. 0.025, 0.05, 0.1

Betaloc roztwór do wstrzyknięć 0.005

Metocard tabl. 0.05, 0.1

BetoZK 25/50/100/150/200 tabl.

58
Q

Propranolol - leki

A

Propranolol tabl. 0.01, 0.04

59
Q

Sotalol - leki

A

Sotahexal 40/80/160 tabl. 0.04, 0.08, 0.16

60
Q

Betaksolol - leki

A

Lokren 20 tabl. 0.02

Betopic 0.5% krople do oczu 0.005g/ml

61
Q

Nebiwolol - leki

A

Nebilet / Ebivol / Nebilenin tabl. 0.005

62
Q

Karwedilol - leki

A

Dilatrend / Vivacor / Avedol tabl. 0.00625, 0.0125, 0.025

Atram 6.25/12.5/25 tabl. 0.00625, 0.0125, 0.025

63
Q

Adrenolityki alfa1-selektywne

A
Doksazosyna
Terazosyna
Alfuzosyna
Tamsulosyna
Alfuzosyna
Urapidyl
64
Q

Alfa-Adrenolityki nieselektywne

A

Fenoksybenzamina

Fentolamina

65
Q

Labetalol

A

Nieselektywny adrenolityk, w Polsce niedostępny
-blokuje rec. Alfa1, Beta1, Beta2

Wywołuje hipotensję przy braku odruchowej tachykardii

Stosowany w stanach naglących nadciśnienia tętniczego

66
Q

Fentolamina - leki

A
  • antagonista rec. Alfa1 i Alfa2
  • zmniejsza ciśnienie ale przyspiesza akcję serca

Stosowany w nadciśnieniu w guzie chromochłonnym nadnerczy

Działania niepożądane :

  • tachykardia
  • arytmie
  • niedokrwienie m. sercowego
67
Q

Doksazosyna / Terazosyna

A

-adrenolityki Alfa1a i Alfa1b
Rozkurcz mięśni gładkich żył i tętnic, a także m. gładkich prostaty i wypieracza moczu

Leczenie nadciśnienia z towarzyszącym przerostem prostaty

68
Q

Alfuzosyna / Tamsulosyna

A

-adrenolityki Alfa1a selektywne
Rozkurcza mięśniówkę gruczołu krokowego i pęcherza moczowego

Stosowanie w łagodnym rozroście prostaty

69
Q

Urapidyl

A

-antagonista receptorów alfa1, pobudzenie receptorów 5-HT1A
Szybkie zmniejszenie ciśnienia skurczowego i rozkurczowego bez odruchowej tachykardii

Podawany i.v. w stanach nagłych
-przełom nadciśnieniowy, ciężkie i bardzo ciężkie HA i HA oporne na leczenie innymi lekami

70
Q

Doksazosyna - leki

A

Cadura XL tabl. 0.004, 0.008

Cadura tabl. 0.001, 0.002, 0.004

71
Q

Tamsulosyna - leki

A

Omnic 0.4 kaps. 0.0004

Omnic Ocas 0.4 kaps. 0.0004