Verstandelijke beperking Flashcards
(30 cards)
1
Q
algemeen
A
- juiste term
- ICD intellectual developmental disorder
- DSM-5 intellectual disability
- verstandelijke beperking - foute term
- mentale handicap = onderscheid psychiatrische stoornis
- retardatie = achterstand
–> verstandelijke beperking = ander eontwikkeling - diagnose
- niet enkel op basis van IQ
- 3 criteria
- moeten alle 3 aanwezig zijn
- master in pyschologie/pedagogische wetenschappen
2
Q
DSM-5 cirteria van verstandelijke beperking
A
- deficitie in intelectuele functies
- abstract denken
- probleem oplsosend denken
- plannen
- inschatten
- IQ onder 70 geeft indicatie - deficientie in adaptief functioneren
- socioculturele standaarden
- activiteiten van ADL
- partipatie in meerdere omgevingen
- 3 domeinen = zie volgende - onset tijdens ontwikkelingsperiode = voor 22j
3
Q
classificatie IQ
A
- geen verstandelijke beperking
- gemiddeld = 115-85
- zwakbegaafd = 85-70 - verstandelijke beperking
- licht 70-55 = met enige ondersteuning zelfstandig
- matig 55-40 = meer ondersteuning
- ernstig 40-25 = intensieve ondersteuning & maximaal eenvoudige routines
- diep < 25 = volledige ondersteuning - prevalentie
- 1% algemeen
- 85% licht
- 10% matig
- 3-4% ernstig
- 1-2% diep
4
Q
nieuwe indeling
A
- AAIDD American Association on Intellectual and Developmental Disabilities
- per domein
- conceptueel = taal, begrip van cijfers, tijd, …
- sociaal = zelfwaardering, naiviteit
- praktisch = ADL, zelfzorg, verplaatsing - scoring
- mild
- moderate
- severe
- profound
5
Q
beeld van kinderen met verstandelijke beperking
A
- meervoudig
- nooit enkel cognitie aangetast
- algemeen probleem met zenuwstelsel
- ontwikkeling is niet vertraagd maar ANDERS - andere stoornissen
- motorisch
- sensorisch
- gedrag
- epilepsie - syndromen
- vaak voorkomend
- fenotypisch nog steed variatie
- educatie ouders = symptomen syndroom zijn niet per definitie altijd aanwezig
6
Q
heterogeniteit van groep
A
- diversiteit
- etiologie
- ernst
- aanwezigheid comorbide aandoeningen
- aanpak door omgeving - verschillende stoornissen
- verstandelijke beperking = aangeboren & tot uitting tijdens ontwikkeling
- neurocognitieve stoornis = NHA niet aangeboren aandoening
7
Q
oorzaken verstandelijke beperking
A
- oorzaken
- genetische afwijking
- herselletsel
- infectie & toxines
- socio-exonomische & omgevingsfactoren - prognose
- daling van kinderen met verstandelijke beperking
- NIP-test prenataal
8
Q
genetische afwijkingen
A
- chromosomale afwijking
- syndroom van Down = trisomie 21
- Prader-Willi syndroom = chromosoom 15 - afwijkend gen
- neurofibromatose
- fenylketonurie
- Williams syndroom
- geslachtsgebonden = fragiel X-syndroom - multi-factorieel of polygenetisch
9
Q
hersenletsel
A
- oorzaak
- perinataal
- meestal combinatie CP
- kan gevolg zijn van prematureiteit - gevolgen
- moeilijke IQ bepaling
- mogelijk combinatie met CVI centraal visuele inperking
- mogelijk combinatie met epilepsie
10
Q
infecties & toxines
A
- infecties
- viraal tijdens zwangerschap = rubella, toxoplasmose & cytomegalie
- meningitis of mazelen
- SOA - toxines tijdens zwangerschap
- alcohol
- tabak
- medicijnen
- andere drugs
- RX
- loodintoxicatie
11
Q
socio-economische & omgevingsfactoren
A
= toename van prevalentie
- omgeving
- onveilig wonen
- onveilige omgeving = hgoere kans intoxicaties & infexties
- voeding = weinig of niet-evenwichtig
- vervuild water
- weinig gezondheidszorg
- weinig stimulatie - tijdstippen
- pre, peri & post-nataal
- intergenerationeel
12
Q
syndroom van down
A
- oorzaak
- trisomie 21 = 3x 21ste chromosoom
- oorzaak onbekend
- enige predictor = hogere leeftijd moeder - cognitie
- mild tot ernstig
- gebrek bewegingsdrang & inzicht - lichamelijke kenmerken
- veel variatie
- hypotonie
- klein gestalte
- schuin oplopende ooghoek
- diepe plooi in handpalm
13
Q
afwijkingen bij syndroom van Down
A
- congenitale hartafwijking
- 40-50%
- ventrikelseptumdefect
- artiumseptumdefect
- atrioventriculair septym defect
- indien groot & geen chirurgie mogelijk = chronisch O2-insufficiëntie - GI
- slokdarm
- 12-vingerige darm
- anus
14
Q
andere complicaties syndroom van Down
A
- immuniteit
- minder goed
- hogere kans op infectie - huidporblemen
- eczeem
- voetschimmel - ogen
- staar
- bijziendheid
- keratoconus - atlanto-axiale instabiliteit
- eerste 2 nekwervels
- risico bij bewegingsspellen vb: koprol
15
Q
testen syndroom van down
A
- zwangerschaptesten
- NIP niet invasieve prenatale test
- bloed van zwangere vrouw
- sporen van chromosomale afwijking
- in theorie 1/800 zwangerschappen
- echter maar 40 geboortes per jaar - kinesitherapeutische evaluatie
- Basis-motorische vaardigheden van kinderen met syndroom van down
- niet veel in vlaanderen
- enkel voor mijlpalen & kwaliteit hiervan
- ontbreken standaardisatie
16
Q
foetaal alcohol syndroom
A
- kenmerken hoofd
- smal hoofd
- smalle ogen
- lage oren
- laagstand & wipneusje
- grote afstand neus-mond & geen groefje
- dunne bovenlip
- kleine kin
17
Q
verstandelijke beperkingen in het onderwijs
A
= niet meer gerelateerd aan IQ
- algemeen
- M-decreet = iedereeen met specifieke behoeften in normaal onderwijs
–> niet goed gelukt
- ondersteuningsnetwerk = nieuwe manier - basis onderwijs
- type I = lichte verstandelijke beperking
- type II = kinderen met verstandelijke beperking - secundair onderwijs = OV opleidingsvorm
- OV1 = maatschappelijke participatie & eventueel arbeid met ondersteuning
- OV2 = maatschappelijke participatie & arbeid met ondersteuning
- OV3 = maatschappelijke participatie & arbeid in gewoon mileu
18
Q
afwijkingen
A
- morfologische afwijkingen
- pes plano = bijna altijd
- gelaat
- kyfose & scoliose
- syndactylie
- laxiteit gewrichten
- overmatige beharing - fysiologische afwijkingen
- hartaandoeningen
- maag-darm stoornis
- hormonale aandoeningen
- recurrente luchtweginfecties
19
Q
stoornissen op functie niveau
A
- algemeen
- interactie van verschillende stoornissen
- nood aan holistische aanpak - cognitie
- vertraagde ontikkeling & leren
- later objectpermanentie
- moeilijk oorzaak-gevolg begrip
- minder creativiteit & variatie
20
Q
gedragsstoornissen
A
- algemeen
- 40%
- vaak eerste signaal
- sterotyp gedrag
- obssief gedrag - specifiek
- pysisch
- hyperactiviteit
- autistiform
- huilen
21
Q
niet-mentale stoornissen functie niveau
A
- motorische stoornissen
- hypotonie
- vertraagde evenwichtsreacties - sensorische stoornissen
- moeilijke diagnose
- freuqnet visuele problemeen
- mineure stoornissen = ambylopie
- volledige blindheid
- hypo & hyperstnsitiveit
22
Q
onderzoek op functie niveau
A
- motorisch = door hypotonie
- tonus = vooral observatie!
- mobiliteit
- kracht = functioneel
- houding = absoluut nodig door vele afwijkingen
- KNO
- posutrale & evenwichtsreacties - andere
- sensorisch
- perceptueel = ruimte, lichaamsbesef, lateralisatie, …
- fysieke fitheid = cardiovasculaire comorbiditeit
- aandacht
- emotioneel
23
Q
stoornissen in activiteiten
A
- algemeen
- veel mogelijke functie stoornissen
- beperkingen kunnen op alle mogelijke domeinen uitten - onderzoeken activiteiten
- mijlpalen = PDMS-3 & BSID-2
- mogelijkheden = M-ABC-2
–> enkel licht verstandelijke beperkingen = te hoge moeilijkheidsgraad
- fundamentele vaardigheden = TGMD-3 - interpretatie
- normen niet relevant
- leiden enkel tot demotivatie
- veelfactoren die prestatie kunnen beïnvloeden
24
Q
stoornissen in participatie
A
- observatie
- eerder observatie periode = veel fluctuaties
- niet-motorische observaties
- weinig generalisatie binnen contecten = test in specifieke context
–> ook belang van therapie - andere
- anamnese
- vragenlijsten
- team = informeren bij pyschologen
25
algemeen therapie
1. doelen
- maximale participatie & Qol
- therapie = eerder interventie
- weinig evidentie voor ingreep
--> eerder practice based werken
1. interventies stoornisniveau
- MSS = probleem houdingsafwijkingen door coöperatie
- CP = neuro
- PCV pneumocardiovasculair = respiratoir, obesitas & fysieke fitheid
--> ademhalingtechnieken vaak moeilijk door coöperatie
1. activiteiten niveau
- kind-omgeving-taak
- hoe elk van deze aanpassen
26
mobiliteit stimuleren
1. algemeen
- drang voor bewegen is vaak verminderd
- belangerijk voor algemene ontwikkeling
- zelfstandigheid heeft imact op cognitieve ontwikkeling
1. hulpmiddelen
- in teamverband bepalen
- heel vaak steunzolen
- fiets
- loophulp
- elektrische hulpmiddelen
27
psychomotoriek
1. algemeen
- beweging als middel voor verbeteren andere domeien
- cognitief
- conatief
- sociaal
- emotioneel
1. onafhankelijkheid bewegen
- pyschologisch ontwikkeling
- sociaal-communicatief gedraag
- omgeving leren kennen
28
sport & fysieke activiteit
1. algemeen
- gezondheids voordeel op lange termijn
- moeite met aanleren van nieuwe taken
--> vroeg beginnen = preventief
1. sport
- zwemmen & fietsen
- G-sport
- special olympics
- hippotherapie = paardrijden
2. vrijetijd = AKABE
29
theoretische benaderingskaders
1. ontwikkelings benadering
- ontwikkelingsverloop ≈ ontwikkelings niveau inschatten
- afstemmen op dat niveau
- hovenliggende niveau = aangrijpingspunt
1. modellen van leren = orthopedagogische visies
- lessen van motorische controle
- vaak in kleine stappen werken
- op eigen tempo
- aandacht voor transfer = aangeleerde effectief gaan toepassen
30
normalisatie
1. normalisatie & integratie
- reactie op zorg in insutituten
- tegen afzondering van gewone samenleving
- streven naar leefomstandigheden & -patronen ≈ andere
- op alle domeinen = beroep, school & vrijetijd
- op alle niveau's = ruimtelijk, sociaal & financieel
1. inclusie
- stap verder dan integratie
- zelfde rechten als iedereen
- alles zoals normaal persoon kunnen doen
1. emancipatie & empowerment
- kind leren om leven in eigen handen te nemen
- zeggen hoe je denkt of voelt
- keuzes maken
- actie ondernemen
- voorantwoorelijk zijn
- uitvoeren door herhaaldelijk reflecteren of hulp echt wel nodig is
