Week 11 - Politieke representatie en het democratisch tekort van de EU

Question 1

We hebben vastgesteld dat een Europees volk verondersteld wordt. Dit betekent niet direct dat de EU volledig democratisch is. Door politieke representatie komen twee tekorten aan het licht. Welke zijn dit?

Answer 1

1. Radicaal democratisch tekort.
2. Afgeleid institutioneel tekort.

Question 2

Lindahl maakt een onderscheid tussen politieke representatie en democratie. Wat is het verschil?

Answer 2

Ook in een dictatuur wordt het volk politiek gerepresenteerd, denk aan Nazi Duitsland. Dit betekent echter niet dat er sprake is van een democratie. In een democratie bestaat namelijk de mogelijkheid tot institutioneel wantrouwen. Wanneer de burger zich niet vertegenwoordigd voelt, mag hij op een andere partij stemmen.

Question 3

Leg uit wat het radicale democratische tekort inhoudt.

Answer 3

Politieke partijen stellen het algemeen belang te dienen. Toch moeten zij in een partijprogramma keuzes maken. In een poging om het algemeen belang te dienen, worden hierdoor mensen buitengesloten. Hierdoor kan via politieke representatie nooit het gehele volk vertegenwoordigd worden. Dit is het radicale democratische tekort. Dit tekort zal altijd blijven.

Question 4

Is er sprake van een radicaal democratisch tekort in een dictatuur?

Answer 4

Nee, in een dictatuur valt de wil van het gehele volk samen met de wil van de leider.

Question 5

Er is sprake van een radicaal democratisch tekort op zowel het niveau van de lidstaten als op Europees niveau. Wat is het verschil?

Answer 5

Het verschil zit in de mogelijkheid tot tegenspraak (of volgens Lindahl geïnstitutionaliseerd wantrouwen in politieke representatie). In de lidstaten heb je veel meer mogelijkheden. Dit tekort aan mogelijkheden tot tegenspraak is het afgeleid institutionele tekort.

Question 6

Burgers kunnen invloed uitoefenen op de interpretatie van EU-recht door middel van een prejudiciële procedure. Wordt het democratische tekort van de EU hierdoor volgens Dehousse opgevangen?

Answer 6

Volgens Dehousse is dit niet het geval. De prejudiciële procedure is namelijk enkel weggelegd voor de grote spelers (repeat players). De gewone burger wordt niet gehoord.

Question 7

Noem nog twee manieren waarop het radicale democratische tekort enigszins opgevangen kan worden.

Answer 7

1. Oprichten van comités. Zij zouden met hun technologische en politieke kennis goed het volk kunnen presenteren. Het Europees Parlement was hierop tegen.
2. Een zuivere verhouding tussen Europese Commissie en Europees Parlement.