Week 3 Flashcards
(2 cards)
Werking van Redelijkheid en Billijkheid
Definitie: De beperkende werking van redelijkheid en billijkheid houdt in dat een regel in een overeenkomst, die normaal gesproken van toepassing zou zijn, buiten toepassing kan worden gelaten als de toepassing in de gegeven omstandigheden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn.
Wettelijke basis: Artikel 6:248 lid 2 BW.
Arrest: Saladin/HBU (1967) - introduceert de mogelijkheid om een beroep op een exoneratiebeding te blokkeren op grond van redelijkheid en billijkheid.
Stappenplan:
1.
Is er een regel in de overeenkomst van toepassing?
2.
Zou toepassing van deze regel in de gegeven omstandigheden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zijn?
○
Overweeg de gezichtspunten uit Saladin/HBU en art. 3:12 BW.
3.
Zo ja, dan kan de regel buiten toepassing worden gelaten.
De gezichtspunten zijn:
●
De zwaarte van de schuld, mede in verband met de aard en de ernst van de bij enige gedraging betrokken belangen: Hoe ernstiger de fout van de partij die zich op het exoneratiebeding beroept, hoe minder snel een beroep op dat beding gerechtvaardigd zal zijn.
●
De aard en de verdere inhoud van de overeenkomst waarin het beding voorkomt: De aard van de overeenkomst en de overige bepalingen in de overeenkomst kunnen van invloed zijn op de aanvaardbaarheid van een beroep op een exoneratiebeding.
●
De maatschappelijke positie en de onderlinge verhouding van partijen: Een beroep op een exoneratiebeding is minder snel aanvaardbaar als er een grote machtsongelijkheid bestaat tussen partijen.
●
De wijze waarop het beding is tot stand gekomen: Als een exoneratiebeding is opgesteld zonder dat de wederpartij de gelegenheid heeft gehad om erover te onderhandelen, is een beroep op dat beding minder snel aanvaardbaar.
●
De mate waarin de wederpartij zich de strekking van het beding bewust is geweest: Als de wederpartij niet op de hoogte was van de strekking van het exoneratiebeding, is een beroep op dat beding minder snel aanvaardbaar.
Vernietigbaarheid van Algemene Voorwaarden
Definitie: Algemene voorwaarden zijn vernietigbaar als ze onredelijk bezwarend zijn voor de wederpartij.
Wettelijke basis: Afdeling 6.5.3 BW, specifiek artikel 6:233 BW.
Arrest: Bramer/Hofman en Colpro (2002) - Bevestigt dat een consument of ‘kleine’ onderneming kan kiezen tussen de algemene regeling (art. 6:248 lid 2 BW) en de open norm (art. 6:233 BW) om een onredelijk bezwarend beding aan te vechten.
Stappenplan:
1.
Zijn er algemene voorwaarden overeengekomen? (Art. 6:231 sub a BW)
2.
Is de wederpartij gebonden aan de algemene voorwaarden? (Art. 6:232 BW)
3.
Is het beding onredelijk bezwarend?
○
Open norm: Art. 6:233 sub a BW.
■
Overweeg de gezichtspunten uit art. 6:233 sub a BW.
■
Relevante arresten: Saladin/HBU voor algemene gezichtspunten.
○
Grijze lijst: Art. 6:237 BW - bedingen worden vermoed onredelijk bezwarend te zijn (tegenbewijs mogelijk).
○
Zwarte lijst: Art. 6:236 BW - bedingen worden altijd als onredelijk bezwarend beschouwd.
4.
Kan de wederpartij zich beroepen op de relevante artikelen?
○
Consumenten: Ja, op alle artikelen.
○
‘Grote’ ondernemingen: Nee.
○
‘Kleine’ ondernemingen: Art. 6:233 en 6:234 BW, plus reflexwerking van de grijze en zwarte lijst.
5.
Zo ja, dan kan het beding worden vernietigd. (Art. 3:53 BW)
Wanneer Welk Arrest Gebruiken
●
Saladin/HBU: Altijd relevant voor de algemene gezichtspunten bij de beoordeling van de redelijkheid en billijkheid, zowel bij de beperkende werking als bij de open norm van art. 6:233 sub a BW.
●
Bramer/Hofman en Colpro: Relevant wanneer een consument of ‘kleine’ onderneming moet kiezen tussen de algemene regeling (art. 6:248 lid 2 BW) en de open norm (art. 6:233 sub a BW).