Week 5 Flashcards
(88 cards)
huid en functies van de huid?
= de grootste en een van de belangrijkste organen.
- - - - -
Bescherming
o Tegen micro-organismen, chemicaliën, UV-licht, water
o Isolatie/stootkussen
Signaalfunctie (sensorisch)
o Temperatuur, pijn, druk, aantasting (tast)
Reguleren lichaamstemperatuur
o Zweten, kippenvel, bloeddoorstroming
Absorptie en excretie
o Bv. via pleister (nicotine, morfine)
o Zweet à water, zout en/of afvalstoffen
Productie vitamine D
o O.i.v. zonlicht
wondgenezing?
primair= randen dicht bij elkaar (snijwond)
secundair= randen raken elkaar niet, grote wond
3 fasen
o (hemostase) + ontsteking ==> reiniging
o Proliferatie ==> migratie van fibroblasten en vorming van granulatieweefsel
o Maturatie ==>voltooide ontwikkeling en toenemende wondcontractie/epithelialisatie
oorzaken decubitus?
Oorzaken extern
o Druk- en schuifkrachten
o Bedlegerigheid/immobiliteit
Predisponerende factoren
o Slechte voedingstoestand, incontinentie, infectie, sensorische stoornis, slechte
bloedsomloop
Druk geeft ischemie en evt. necrose
4 stadia decubitus?
o Graad 1: bovenlaag
o Graad 2: deels bovenlaag met blaarvorming (dermis kan klein beetje aangetast
worden)
o Graad 3: door dermis heen en vaak ook door hypodermis heen
o Graad 4: alle lagen van de huid voorbij
huidinfecties van virussen, bacterieen en schimmels?
Virussen
o Humaan Papilloma Virus (HPV)
§ Wratten ==> verruca vulgaris, condylomata accuminata
o Herpes Simplex Virus 1 – 2 (HSV)
§ Koortlip (herpes labialis, herpes genitalis)
o Varicella Zoster Virus (VZV)
§ Behoort tot de familie van herpesvirussen
§ Waterpokken (Varicella)
§ Gordelroos (Herpes zoster)
Bacteriën
o Impetigo
§ Krentenbaard
§ Honinggele korsten
§ Besmettelijk
§ Meestal S. aureus
o Erisypelas vs. Cellulitus
§ Erysipelas
* Dermis + opp. Subcutis
* ‘Wondroos’, ‘belroos’
* Porte d’entree
* Streptococcus pyogenes of S. aureus
* Algehele malaise, ernstige infecties
* Antibiotica
§ Cellulitis
* Onderhuids vet- en bindweefsel
Schimmels
o Ringworm (tinea corporis)
o Zwemmerseczeem (tinea pedis)
3 chronische huidaandoeningen?
Acne vulgaris
o Comedonen
§ Ontsteking rondom talgklieren
§ Open/dicht, klein/groot
§ Meestal in puberteit
§ Hormonen
§ Propionibacterium acnes
o Vooral op jongvolwassen leeftijd
Eczeem
o Atopisch/constitutioneel===> allergisch eczeem
o Contactallergisch ==> nikkel, zilver
o Ortho-ergisch ==> bij te veel handen wassen of handen desinfecteren
o Seborroïsch –> droog waar veel talgklieren zitten
o Vetzalf voor onderhoud en bij allergisch eczeem ook hormoonzalf
Psoriasis
o Huidziekte + reumatische aandoening als de gewrichten meedoen
o Ellebogen, nek, romp voorkeursplekken
3 vormen van huidkanker?
- Basaalcelcarcinoom
o Komt heel vaak voor
o Zit vaak in het gelaat
o Kan maligne zijn
o Als het te veel ruimte inneemt wordt het kwaadaardig
o Zaait vaak niet uit - -
Plaveiselcarcinoom (spinocellulair carcinoom)
o Kwaadaardig
Melanoom
o Een van de kwaadaardigste tumoren die we kennen
o Verandering in moedervlek qua kleur, grootte, vorm, etc
§ Of als het gaat bloedenw
wat doet de hypothalamus bij koorts?
De hypothalamus bepaalt het setpoint voor de kerntemperatuur. -
Bij koorts wordt het setpoint omhoog gegooid ==> nadelig voor de meeste micro-organismen
en gunstig voor het afweersysteem
welke 2 vormen van hyperthermie zijn er?
Klassieke (passief) = opname van buitenwarmte en daarbij een slechte warmteafgifte
Inspanning (actief) = excessieve productie van energie, die de warmteafgifte overstijgt
waarom is het gevaarlijk als de lichaamtemperatuur 42 graden word?
eiwitten in het lichaam kunnen gaan stollen en hun functie verliezen
PROVOKE?
Plaats, Rangschikking, Omvang, Vorm, Omtrek (begrenzing), Kleur, Efflorescentie (papels,
plaques, macula) om huidproblemen te constateren
atopisch eczeem?
Atopische eczeem (constitutioneel eczeem) -
Rol erfelijkheid ==> fillagrine eiwit - - -
Rol allergenen
o Voedingsallergenen
o Inhalatieallergenen
Onderdeel van de atopische mars
o Koemelkallergie
o Allergische astma
o Allergische rhinitis
Behandeling
o Aanpassen leefstijl (handenwassen, douchen)
o Vetzalven en corticosteroïd(hormoon)zalven (4 klassen)
psoriasis?
Klinisch beeld: huid schilferingen, snelle groei van huidcellen/weinig
differentiatie, op een rode achtergrond ontstaan dan witte plaques
Multifactoriële oorzaak (rol erfelijkheid tot 50% als beide ouders het
hebben)
Leeftijd
o Type 1 ==> vroege onset psoriasis (< 40 jaar, 75% gevallen)
o Type 2 ==> late onset psoriasis (> 40 jaar)
Verergeringen door
o Emotionele stress, griep, keelontsteking (met streptokokken)
o Sommige medicijnen (lithium, beta-blokkers)
Medicatie
o Lokaal (hormonaal, vit.D), lasertherapie, UV-behandeling, systemische therapie
(tabletten en biologicals)
verruca seborroica (ouderdomswratten)?
Klinisch beeld: goedaardige huidwratten
o Begint meestal geelachtige vlekjes of verhevenheden, maar
met de tijd worden ze geel-bruin, bruin tot zwart; ze
bereiken soms een grootte van 2-3 cm
o Met het ouder worden, worden ze bloemkoolachtig,
wratachtig
o Locatie vooral op de slapen en op de romp
o Meestal meervoudig, soms zeer grote aantallen aanwezig
-Oorzaak
o Ouder wordende huid, bij uitgebreide vormen rol van erfelijkheid, geen virale rol
o Zijn goedaardige vormsels van de huid -
-Behandeling ==> geen nodig, chirurgisch mogelijk
landman’s huid (actinische keratose)?
Landman’s huid (actinische keratose) - - - - - - -
Rode huid met schilferingen, Korsten en verhardingen
Huidschade bij het ouder worden
Rol voor de zon en de ouder wordende huid
Wordt beschouwd als premaligne afwijking
Voorkomen door niet te veel zonnen
Voorkomen door antizonnebrandcrème
Behandeling bijvoorbeeld 5-FU zalf
dysplastische naevus syndroom?
Onrustige moedervlekken
o Wat onregelmatiger van vorm en kleurverdeling (verschillende
tinten bruin tot zwart naast elkaar in dezelfde moedervlke) en
vaak is er ook sprake van een roodachtige verkleuring
o Groter dan een normale moedervlek en kan eerder jeukklachten
geven
o Kan voorloper zijn van een melanoom ==> beleid is dan
dermatoscopie
moedervlekken?
Moedervlekken
o Gemiddeld blank persoon heeft er ongeveer 20
o Ophoping pigmentvormende cellen (melanocyten) in de huid
o Normaal en goedaardig
o “Naevus naevocellularis”
o Meeste moedervlekken zijn later verworven, maar er bestaan aangeboren
moedervlekken
welke huidaandoeningen zijn pre-meligne?
actinische keratose en dysplastische naevus syndroom
huidtumoren?
Kwetsbare huid
Zon blootstelling
Erfelijke vormen
Er zijn diverse huidaandoeningen, die premaligne zijn
o Actinisch keratose, dysplastische naevi
Tumoren
Basaalcelcarcinoom
o Basaalcelcarcinoom meest voorkomen, metastaseert niet
o Melanoom komt het minst voor, maar erg maligne
o Plaveiselcelcarcinoom zie je regelmatig bij
immuungecompromitteerden -
Behandeling ==> chirurgie, bij melanoom ook chemo- en
immunotherapie
impetigo (krentenbaard) klinisch beeld, oorzaak en behandeling?
Klinisch beeld
o Jeukende rode ontstekingen met gele korsten rond de ogen,
neus en mond, soms ook op de armen of benen à beginnend
met blaasjes met pus erin
o Twee vormen: met korsten (impetigo crustosa) en met blaren
(impetigo bullosa)
o Vooral bij kinderen (< 7 jaar)
Oorzaak
o Bacteriële besmetting met stafylokokken, streptokokken of
beide bacteriesoorten
o Vooral in de late zomer en vroege herfst
o Zeer besmettelijk
Behandeling
o Lokaal ==> losweken korsten met zoute olie, uitwendige antibiotica zalven
(fusidinezuur)
o Systemisch ==> antibiotica bij een uitgebreide infectie of koorts of lymfklierzwellingen
erysipelas (wondroos) klinisch beeld, oorzaak en behandeling?
Klinisch beeld
o Lokaal: roodheid, oedeem, scherp begrensd, pijnlijk,
uitbreidende ontsteking
o Systemisch: koorts, koude rillingen, ziekte gevoel,
misselijkheid en braken
o Kan leiden tot sepsis en zelfs overlijden
Oorzaak
bacterieel ==> meestal een streptokok of een stafylokok of een combinatie van beide - -
Vaak een port ‘entree ==>schimmelinfectie, open been, lymfoedeem, handeczeem, acuut
beschadigde huid
Behandeling
o Antibiotica
o Zwachtelen 5-7 dagen
o Opname bij een ernstige infectie of verzwakte patiënt
cellulitis klinisch beeld, oorzaak en behandeling?
hetzelfde als bij wondroos
-
Klinisch beeld
o Lokaal: roodheid, oedeem, niet scherp begrensd,
pijnlijk, uitbreidende ontsteking
o Systemisch: koorts, koude rillingen, ziekte gevoel,
misselijkheid en braken
o Vaak dieper in de huidlagen gelegen
o Kan leiden tot overlijden
Oorzaak bacterieel à meestal een streptokok of stafylokok of een combinatie van beide - -
Vaak een port ‘entree ==> schimmelinfectie, lymfoedeem, handeczeem, acuut beschadigde
huid
Behandeling
o Antibiotica
o Zwachtelen 5-7 dagen
o Opname bij een ernstige infectie of verzwakte patiënt
verschil wondroos en cellulitis?
cellulitis in de onderste huidlagen en wondroos in de bovenste huidlagen
koortslip?
Veel voorkomend probleem
Herpes simplex virus type 1 of 2
Besmettelijke periode
o Al voor de blaasjes tot opgedroogd stadium
o Zeer besmettelijke infectie
Endogene re-infectie komt vaak voor
Behandeling o.a. Aciclovir crème
Gevaarlijk bij mensen met een verminderde weerstand en pasgeborenen