Week 7 Flashcards
(63 cards)
welke 3 vormen van dehydratie zijn er?
- Licht (0-5% gewichtsverlies)
o Controles normaal
o Dorst, minder plassen - Matig (5-10% gewichtsverlies)
o Snelle pols, hypotensie, koude huid, droge slijmvliezen
o Oligurie, ingezonken ogen - Ernstig (> 10% gewichtsverlies)
o Zwakke snelle pols, hypotensie, perifere cyanose, perkamente slijmvliezen
o Anurie, sterk ingezonken ogen
sensiviteit en specifiteit van de test?
Sensitiviteit van de test ==> hoeveel zieken vang ik? Hoe meer zieken ik vang, hoe
beter de voorspellende waarde van de negatieve test
§ Een hoge sensitiviteit is nodig om ziektes uit te sluiten
o Specificiteit van de test ==> hoeveel niet zieken vang ik? Hoe meer niet zieken ik vang,
hoe meer betrouwbaar de voorspellende waarde van de positieve test
§ Een hoge specificiteit is nodig om ziektes aan te tonen
10 meest voorkomende laboratoriumbepalingen?
Hb, glucose, Kreat, Alat, TSH, CRP, BSE, WBC, PT
(INR), Na/K
welke bloedcellen zijn er?
Bloedcellen (45%)
o Erytrocyten ==> hemoglobine bevindt zich in deze cel
o Trombocyten
o Leukocyten
§ Granulocyten, monocyten-macrofagen, lymfocyten
hemoglobine?
eiwit voor zuurstoftransport en transport CO2
hoe heet een laag Hb?
anemie
oorzaken anemie?
- te weinig bloed aanmaak
- verlies van bloed
- verhoogde afbraak (hemolytische anemie)
- chronische ziekten
voorbeelden anemie?
ijzergebrek, vitamine b-12 gebrek, coloncarcinoom, menstruatie, hartfalen, copd, reuma
hoog Hb?
polycytemie, te veel rode bloedcellen
oorzaken polycytemie?
- uitdroging
- longziekten
- hoogtestage
- polycytemia
wat regelen de nieren zoal?
De volumina en de bloeddruk
Elektrolyten (Na+, K+, Cl-)
Calcium0fosfaathuishouding
Zuur-base-evenwicht
Excretie van afvalproducten
Excretie van medicatie
Hormonenproductie (erytropoetine (epo), renine)
o EPO gaat naar beenmerg en maakt dan meer rode bloedcellen aan
o Als RR daalt, scheidt de nier renine af en stijgt RR weer
Activatie van vitamine D
hoe kunnen nefrologen de nierfunctie meten?
door de GFR, glomerulaire filtratie snelheid, uitgedrukt in mL/min
Normale GFR = 125 mL/min = 180 liter/dag = de voorurine
Normaal plas je ongeveer 1,5L/dag
wat is creatineklaring?
Creatinine klaring geeft aan hoe goed je nieren werken. Het meet hoeveel creatinine je nieren per minuut uit je bloed halen en in je urine stoppen.
2 manieren om dit te onderzoeken:
1. Urine + bloedtest
Je plast 24 uur in een pot.
Je laat bloed prikken.
Ze vergelijken hoeveel creatinine in urine zit met wat er in je bloed zit.
- Schatting via bloedtest
Vaak wordt alleen bloed gebruikt.
Arts rekent de klaring uit met je leeftijd, geslacht, gewicht, etc.
Deze waarde heet ook wel de eGFR (Estimated Glomerular Filtration Rate).
naar welke dingen kijken ze naar bij een urineonderzoek?
Leukocyten en nitriet ==> urineweginfectie
Erytrocyten ==> urineweginfectie, nierschade
Eiwit in de urine ==> nierschade
Glucose ===>diabetes mellitus
Ketonen ==> bij hoog suiker als teken van vetzuurverbranding, bij ondervoeding
wat betekenen een verhoogde ASAT/ALAT?
Enzymen die vrijkomen bij schade aan levercellen - - -
Alat: met name in lever
Asat: lever, spier, nier en erytrocyten
Voorbeeld: ziekte van Pfeiffer, hepatitis B
bilirubine metabolisme?
- Hemoglobine wordt afgebroken in de milt
- Afgebroken tot bilirubine
- Bilirubine gaat op transport via albumine naar de lever
- In de lever wordt het opgenomen
- In de lever wordt er een stofje aangeplakt (geconjugeerd bilirubine)
- Geconjugeerd bilirubine kan uitgescheiden worden via bijvoorbeeld de gal
- Komt in ontlasting of urine -
Bilirubine geeft kleur aan je urine en kleur aan je ontlasting
wat doet de schildklier en welke 2 ziektebeelden horen hierbij?
Schildklier
Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen
Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen- - - -
Zorgt voor basale stofwisseling
Maakt schildklierhormoon (T4/T3)
Hypothyreoïdie
o Schildklier is ziek, maakt te weinig schildklierhormoon
§ Aansturing van boven gaat harder werken, dus er wordt meer TSH
afgescheiden
§ Hoog TSH, laag T4/T3
o Aansturing doet het niet, daardoor doet de schildklier het niet
§ TSH wordt niet afgescheiden, dus ook minder schildklierhormoon wordt
afgescheiden
§ Laag TSH en laag T4/T3
Hyperthyreoïdie
o Aansturing + schildklier werken hard ==> TSH hoog en T4/T3 hoog
o Schildklier werkt te hard, aansturing verminderd ==>TSH laag en T4/T3 hoog
insuline en glucagon?
§ Insuline: glucose uit bloed naar de lichaamscellen (voor energieproductie of
opslag als reservebrandstof)
§ Glucagon: glucose vanuit de opslagcellen naar bloed (wanneer bloedsuiker
te laag wordt)
hyper en hypoglycemie?
Hyperglycemie
o Diabetes mellitus nieuw
o Diabetes ontregeling
o Medicatie (prednison, SSRI)
o Stress
Hypoglycemie
o Te veel insuline in verhouding met voeding en beweging
o SU-derivaten
o Insulinoom (tumor die insuline maakt, kanker in alvleesklier)
o Kinderen ==> stofwisselingsziekte
o Ernstige leverziekte ==> geen voorraad meer aan glycogeen, alcohol
wat activeert de stolling?
§ Deze wordt via de intrinsieke en/of extrinsieke route geactiveerd en dit leidt
tot de vorming van trombine
§ Trombine zet het inactieve fibrinogeen om in fibrine en daarna ontstaan
hieruit fibrine vezels
o Trombocyten
§ Worden geactiveerd, veranderen van vorm en oppervlak
§ Scheiden stoffen af en klonteren samen (aggregatie)
o Interactie
§ Stollingscascade en trombocyten en bloedvaten
Stolselvorming
Fibrinolyse ==> oplossen van stolsel
wat is de INR (international normalized ratio)?
International Normalized Ratio (INR) is een maat voor de stollingstijd van bloed
o Het geeft aan hoeveel keer langzamer het bloed van de patiënt stolt dan bij iemand
zonder medicatie
o Bij een INR van 3 stolt het bloed dus 3 keer zo langzaam als bij iemand zonder
medicatie -
INR is een gestandaardiseerde weergave van de protrombinetijd, die aangeeft hoe lang het
duurt voordat er in het bloed fibrine gevormd wordt
hematocriet is een verhouding tussen?
erytrocyten en plasma
diagnostiek dehydratie en overvulling?
Dehydratie
o Klinisch beeld
o Laboratorium ==> hematocriet, natrium, kalium, ureum, creatinine (nieren)
Overvulling
o Klinisch beeld ==> NT-pro BNP, CK-MB, troponine (hart)
o Laboratorium
o X-thorax
o ECG
complicaties dehydratie en overvulling?
Dehydratie: obstipatie, trombose, nierfalen, elektrolytstoornissen
Overvulling: hartfalen, oedeem, respiratoire insufficiëntie, elektrolytstoornissen