Wykład 6 Flashcards
(14 cards)
Czemu służy uwaga?
- dzieki uwadze dane zmysłowe są przetwarzane szybciej i dogłębniej niz inne i dzieki temu stają sie bardziej dostępne dla mysli, pamięci lub działania
- uwaga ogranicza nasze spostrzeganie
- uwaga pomaga koncentrować sie i unikać dystraktorow
Funkcje uwagi
- selektywność (selekcja informacji)
- czujność (detekcja sygnału)
- przeszukiwanie (ukierunkowanie procesu eksploracji)
- kontrola czynności jednoczesnych (podzielność uwagi)
Broadbent, teoria wczesnej selekcji
- uwaga działa jak filtr
- moze przełączać sie z kanału na kanał
- informacja z kanału ignorowanej moze sie w pewnych warunkach “przedrzeć” przez filtr
Triesman, teoria osłabiacza
- filtr uwagi przepuszcza informacje semantycznie zgodną z treścią bieżącego przetwarzania
- informacje znajdujące sie w kanale ignorowanym nie są odrzucane, ale podlegają osłabieniu i mogą zostac użyte w dalszych etapach przetwarzania
Johnston, teoria elastycznego filtra uwagi
- problem jednego vs wielu filtrów uwagi
* filtr uwagi zmienia zasadę selekcji
Deutch i Deutch
- nie ma przekonywających dowodów na to, ze selekcji podlegają bodźce
- z pewnością jednak selekcji podlegają REAKCJE
- celem selekcji jest uniknięcie chaosu efektorycznego
Norman
- wszystkie bodźce podlegają automatycznemu przetworzeniu
- wszystkie bodźce sa rozpoznawane
- kontrola poznawcza dotyczy odpowiedniości dla aktualnego przetwarzania
- selekcja odbywa sie w fazie wyboru informacji, ktora wywoła świadomą reakcje
Problem szeregowości/równoległości przetwarzania uwagowego
• czy mozna przetwarzać info z obydwu kanałów jednocześnie
• problem moze dotyczyć:
- percepcji (integracji cech)
- uwagi (selekcji bodzcow)
- reakcji (kontrola czynności jednoczesnych)
Triesman, teoria szeregowej integracji cech w obiekt
- cechy bodzcow kodowane są oddzielnie, w osobnych “mapach lokacyjnych”
- pojedyncze cechy reprezentowane są natychmiastowo, przetwarzane symultanicznie i przeduwagowo
- koniunkcje cech - potrzebny jest dodatkowy etap przetwarzania, polegający na integracji cech definiujących sygnał; etap przebiega szeregowo i wymaga uwagi
Allport, Antonis i Reynolds, teoria niezależnych modułów
- uwaga jest systemem względnie niezależnych modułów przetwarzania informacji
- kazdy moduł ma ograniczoną przepustowość
- niezależność modułów oznacza mozliwosc równoległego przetwarzania bez negatywnych skutków interferencji
- interferencja miedzy procesami jednoczesnymi pojawia sie, gdy kanały sensoryczne lub efektoryczne są sprzężone
Kahneman, teoria zasobów mentalnych
- zasoby przetworzeniowe (“paliwo mentalne”) przydzielane kazdej nie w pełni zautomatyzowanej czynności wykonywanej przez system poznawczy są limitowane i niespecyficzne
- automatyzacja procesu prowadzi do zmniejszania ilości zasobów wymaganych do jego przebiegu
- interferencja pojawia sie w sytuacji konkurencji procesów jednoczesnych o zasoby, prowadzącej do przeładowania informacyjnego
Hirst i Kalmar
Navon i Gopher
- zasoby przetworzeniowe przydzielane kazdej czynności wykonywanej przez system poznawczy są limitowane i specyficzne dla określonej grupy procesów
- osobne “rezerwuary” zasobów są niezależne i jakościowo odrębne
- automatyzacja procesu polega na tworzeniu specyficznego rezerwuaru zasobów przeznaczonych do jego obsługi
- interferencja pojawia sie w sytuacji konkurencji o specyficzne zasoby
Norman i Bobrow, procesy limitowane danymi i zasobami
- jesli zmiana poziomu zaangażowania zasobów mentalnych w dany proces nie prowadzi do zmiany poziomu wykonania, to proces limitowany jest danymi
- jesli zmiana taka zachodzi - to proces limitowany jest zasobami
- interferencja pojawia sie wyłącznie w przypadku procesów limitowanych zasobami
Kolańczyk, wymiar intensywności/ekstensywności uwagi
• uwaga intensywna - obejmuje wąski zakres informacji, ale jej przetworzenie jest głębokie
- związana z motywacją zadaniową
• uwaga ekstensywna - obejmuje szeroki zakres informacji, ale jej przetworzenie jest płytkie
- wiąże sie z relaksem i swobodną eksploracją
