Kolokwium II #12 Flashcards
(25 cards)
Reprezentacja poznawcza i jej rodzaje
Umysłowy odpowiednik obiektów realnie istniejących, fikcyjnych lub hipotetycznych
Reprezentacje trwałe - składają sie ma wiedzę, zmieniają sie w dłuższym cyklu czasowym
Reprezentacje nietrwałe - (wyobrażenia, sądy, modele umysłowe) powstają doraźnie, np by rozwiązać problem, po czym zanikają
Główne zadania psychologii poznawczej wg Pylyshyna
Badanie dzieki jakim strukturom swiat jest reprezentowany w naszym umyśle
Ustalenie, jak nabywany te wiedzę jak jej używany (przetwarzanie informacji)
Poglądy natury reprezentacji poznawczych
Realizm - reprezentacje powstają w wyniku biernego i bezpośredniego odwzorowania bodźca w umyśle.
Konstruktywizm - kazdy człowiek ma indywidualną reprezentacje świata tworzona na pdst doświadczenia.
Wyobrażenie
Forma nietrwałej reprezentacji obiektów w umyśle, analogowe właściwości
Wyobraźnia
Zdolność umysłu do generowania wyobrażeniowej reprezentacji świata
Teoria reprezentacji obrazowych Kosslyna
Wyobrażenia składają sie z dwoch komponentów:
• powierzchniowy - zawiera to, co jest dostępne w doświadczeniu wewnętrznym, wskutek działania elementów głębokich, świadome i nietrwałe doświadczenie
• głęboki - zapis w pamięci długotrwałej. Wyobrażenie jest trwale przechowywane, ale niedostępne swiadomie
Pogląd propozycjonalny
Dane zmysłowe kodowane w postaci abstrakcyjnych zbiorów twierdzeń / sądów, podobnie jak informacje werbalne.
Rotacje mentalne (Shepard i Cooper)
Prezentacja dwoch bodzcow wzajemnie zrotowanych lub + odbicie lustrzane.
Efekt wahadła - czas reakcji wzrasta wraz z kątem rotacji.
Skaning mentalny (Kosslyn)
Wyobrażanie zwierząt w prostokatach. Efekt ziarnistości obrazu - aby opisać szczegóły jednego z par prezentowanych zwierząt, trzeba jedno powiększyć - wtedy drugie staje sie mniej wyraźne
Skaning mentalny - kazde wyobrażenie jest zapisane w postaci analogowego obrazu umysłowego, zachowującego relacje przestrzenne odpowiadające wyobrażonemu obiektowi
Badanie Kosslyna z kulkami
Trzeba było przenosić w wyobraźni kulki rożnej wagi. Czas reakcji był tym dłuższy, im cięższa kulkę trzeba było przenieść
—> nietrwałe powierzchniowe reprezentacje maja charakter sensoryczny
Teoria podwójnego kodowania (Paivio)
Człowiek reprezentuje środowisko w dwoch systemach:
Werbalny (językowy) - kodowanie informacji w postaci symboli językowych (zazwyczaj języka naturalnego). TRZY PODSYSTEMY KODOWANIA.
Niewerbalny (sensoryczny) - kazdy z PIĘCIU PODSYSTEMÓW KODOWANIA charakteryzuje sie innym językiem kodowania i odpowiada za inną modalność sensoryczną reprezentowanych obiektów - mozliwe utworzenie odrębnego obrazu sensorycznego.
Imageny
Niewerbalne reprezentacje umysłowe, niezależne od modalności sensorycznej.
Przetwarzane szybko i równolegle.
Reprezentują struktury holistyczne w formie statycznej i dynamicznej.
Duzy stopień analogowości.
Logogeny
Wszystkie reprezentacje werbalne. Symboliczny charakter, wiązanie rzeczy i obiektów ze znakami.
Słowa nie przypominają sensorycznych właściwości reprezentowanych obiektów - ich znaczenie jest ustalane na zasadzie powszechnej umowy społecznej.
Przetwarzanie długie i szeregowe (z natury języka jako systemu kodowania)
Charaktery kodowań (wg Paivio
Amodalny - niezależny od zaangażowania kanału sensorycznego recepcji bodzcow.
Systemy werbalny i niewerbalny są względem siebie niezależne (mozna mowic i grać na pianinie)
Referencjalny - oba systemy powiązane.
Działanie umysłu wg teorii podwójnego kodowania (Paivio)
Wzbudzane reprezentacji werbalnej aktywizuje niewerbalną i odwrotnie.
Wzbudzenie reprezentacji umysłowej aktywuje reprezentacje referencjalną - odnosnie tego, co było wczesniej.
Procesy (w teorii podwójnego kodowania; Paivio)
Proces referencjalny - odpowiada za wzbudzanie reprezentacji poznawczych zapisanych w innym kodzie i odpowiadającym znaczeniowo tym, ktore zostały wzbudzone wcześniej.
Proces reprezentacyjny - odpowiada za przyporządkowywanie poszczególnych obiektów spostrzeganych w rożnych modalnościach zmysłowych do jednego z 5 podsystemów niewerbalnych lub jednego z 3 podsystemów werbalnych.
Proces asocjacyjny - odpowiada za łączenie poszczególnych reprezentacji w skojarzone ze sobą grupy; w systemie werbalnym układ reprezentacji jest hierarchiczny, w systemie niewerbalnym - liniowy.
Efekt przewagi obrazu nad słowem
System werbalny ma potencjalnie większe mozliwosci kodowania, ale kodowanie obrazowe jest bardziej efektywne w zapamiętywaniu.
Prymat w efektywności.
Efekt dysonansu numerycznego
Wiecej czasu - porównywanie liczb podobnej wielości
Mniej czasu - gdy wielkości są większe.
Bo umysł tworzy reprezentacje, w ktorych liczby zbliżone są obok siebie, a odległe wielkościowo - oddalone
Język myśli
Sposob trwałego reprezentowania obiektów w umyśle; kod twierdzeniowy w postaci abstrakcyjnych twierdzeń opisowych.
Rachunek predykatów - łączenie i przekształcanie tych konstrukcji.
Sądy
Wyrażają relacje pomiędzy obiektami. Nie są ani słowne ani obrazowe.
Rachunek predykatów
Logiczny system przetwarzania reprezentacji poznawczych w formie abstrakcyjnych twierdzeń opisowych. Łączy i przekształca sądy. Mozna otrzymać sąd o dowolnym poziomie, złożoności itp.
Powody za językiem myśli
- sądami mozna przedstawić kazdy rodzaj informacji
- sądy przechowują głębokie znaczenie informacji
- sądy wspierają procesy myślenia i podejmowania decyzji
Teoria pierwotnych reprezentacji w formie zbioru sądów (Pylyshyn)
Odzwierciedlenia wyobrażeniowej - epifenomeny, czyli realnie nieistniejące, niesamodzielne zdarzenia mentalne.
Prawdziwie istniejące są tylko reprezentacje wyrażone w kodzie propozycjonalnym.
Reprezentacje obrazowe Kosslyna i M sensoryczne obrazy Paivio to zjawiska wtórne.
Obiekty są reprezentowane w umyśle niesamodzielnie, a jako część twierdzenia o wzajemnej relacji dwoch obiektów.
Teoria modeli mentalnych Johnson-Liard
• Reprezentacje są potrzebne do identyfikacji obiektów w polu percepcyjnym.
Modele umysłowe są holistyczne i nieredukowalne.
• Nietrwała reprezentacja słowno-obrazowa, duzy poziom złożoności - sposob na przestawienie sobie istoty problemu, zwłaszcza zależności.
Wnioskowanie jest procesem semantycznym, jego przebieg zależy id wyobrażonych stanów analizowanej sytuacji. Przebieg i efekty zależą od modelu sytuacji (sposobu reprezentowania problemu w umyśle)
Modele umysłowe są tworzone natychmiast, na potrzeby rozwiązania konkretnego problemu. Mozliwosc utworzenia dwoch odmiennych modeli tego samego zjawiska.
Nietrwałe modele powstają na bazie spostrzeżeń i wyobrażeń oraz wiedzy.
