ෆන්ගයි රාජධානිය Flashcards
(16 cards)
1
Q
දිලීර දක්වන පෝෂණ ක්‍රමය කුමක්ද?
A
විෂමපෝෂී අවශෝෂක පෝෂණ ක්‍රමය.
එබැවින් රසායනික විෂමපෝෂීය
2
Q
දිලීර වල සෛල බිත්ති සෑදී ඇත්තේ මොනවාගෙන්ද?
A
කයිටීන් වලින්
3
Q
සවාර සූත්‍රිකා යනු මොනවාද?
A
හරස් ආවාර මඟින් සූත්‍රිකා සෛල වලට වෙන් වේ.
මේවා තුළ සිදුරක් ඇත. මයිටකොන්ඩ්‍රියා, රයිබොසෝම, න්‍යෂ්ටිය ආදිය ඒ හරහා ගමන් කරයි.
4
Q
නිරාවාර සූත්‍රිකා යනු මොනවාද?
A
හරස් ආවාර රහිතය.
මේවා සංසෛලීය දිලීර සූත්‍රිකා නම් වේ.
5
Q
දිලීර වල සංචිත ආහාර මොනවාද?
A
ග්ලයිකෝජන් හා තෙල්
6
Q
ෆන්ගයි රාජධානියේ වර්ගීකරණයේ පදනම කුමක්ද?
A
- ලිංගික බීජාණු හා ලිංගික ප්‍රජනක ව්‍යූහ
- අලිංගික බීජාණු හා අලිංගික ප්‍රජනක ව්‍යූහ
- මයිසිලියමේ ලක්ෂණ - සවාර බව, නිරාවාර බව
7
Q
Chytridiomycota හි ලාක්ෂණික ලක්ෂණ මොනවාද?
A
- ජලජ හෝ භෞමික වේ.
- ඇතැම් ආකාර මෘතෝපජීවී හා අනෙක් ආකාර පරපෝෂී වේ.
- ඒකසෛලික හෝ බහුසෛලික වේ. බහුසෛලික වූ විට සංසෛලිකයි.
- දිලීර සූත්‍රිකා කෙටිය. ද්විභාජී ශාඛනයක් පෙන්වයි.
- කශිකාධර චල බීජාණු නිපදවයි.
- සෛල බිත්ති කයිටීන්වලින් සෑදී ඇත.
- සමහරුන් දිලීර සූත්‍රිකා වලින් ගණාවාස සාදන අතර, සමහරු ගෝලාකාර තනි සෛල ලෙස පවතියි.
- අලිංගිකව හා ලිංගිකව ප්‍රජනනය සිදු කරයි.
- අලිංගික ප්‍රජනනයේදී ඒකගුණ චල බීජාණු නිපදවයි.
- ලිංගික ප්‍රජනනයේදී ඒකගුණ චල පුංජන්මානු හා ඒකගුණ චල ඡායා ජන්මාණු නිපදවයි.
- උදා : Chytridium
8
Q
Zygomycota හි ලාක්ෂණික ලක්ෂණ මොනවාද?
A
- බොහෝ ජීවීන් මෘතෝපජීවීන් වන අතර සමහරු පරපෝෂී හෝ සහභෝජී වේ.
- බහුසෛලිකය සූත්‍රිකාකාරය.
- දිලීර ජාලය සංසෛලික හා නිරාවාර වන අතර, ප්‍රජනක සෛල සෑදෙන ස්ථාන වල පමණක් ආවාර ඇතිවේ.
- ලිංගික හා අලිංගික ප්‍රජනනය දක්වයි.
- උදා : Mucor sp. , Rhizopus sp.
9
Q
Zygomycota අලිංගික ප්‍රජනනය සිදු කරන්නේ කෙසේද?
A
- වර්ධක දිලීර සූත්‍රිකාවලීන් ඍණ ගුරුත්වාවර්තීව ඉහළට වැඩෙන ශාඛා වලින් අලිංගික බීජාණුධානි සෑදේ.
- ඒවා තුළ අලිංගික අචල බීජාණු සෑදේ.
- බීජාණු නිපදවෙන්නේ අනූනනයෙන් බැවින් ප්‍රවේණිකව සර්වසමය ඒකගුණය.
- පසුව බීජාණුධානි පුපුරා නිදහස්වන මෙම බීජාණු වාතයේ පාවී ව්‍යාප්තව සුදුසු උපස්ථර මත පතිතව ප්‍රරෝහනය වී නව දිලීර සූත්‍රිකා නිපදවයි.
- බීජාණු නිපදවන්නේ බීජාණුධානි තුළ බැවින් අන්තර්ජන්‍ය බීජාණු නම් වේ.
- සූත්‍රිකා කඩකඩ වීමෙන්ද අලිංගිකව ප්‍රජනනය සිදුවේ.
10
Q
Zygomycota ලිංගික ප්‍රජනනය සිදු කරන්නේ කෙසේද?
A
- අයහපත් පරිසර තත්ත්ව යටතේ සිදුකරයි.
- ආසන්නව පිහිටි මයිසිලියම් 2ක් අතර සූත්‍රිකා එකිනෙකා දෙසට වර්ධනය වී ජන්මානුධානි සාදයි.
- රූපීයව සමාන ජන්මානුධානි එකිනෙක හා වේ. එනම් සං‍යුග්මනය සිදුවේ.
- එහිදී න්‍යෂ්ටි යෝගය හා ප්ලාස්ම යෝගය සිදුවී ද්වීගුණ න්‍යෂ්ටි අඩංගු සං‍යෝගානුධානිය සෑදේ.
- සං‍යෝගානුධානිය ශක්තිමත් ව්‍යූහයකි. ඝන බිත්තියකින් යුක්තය.
- අහිතකර පරිසර තත්ත්වයන්ට ඔරොත්තු දෙන කාලතර්‍රන ඒකකයක් ලෙස ක්‍රියාකරයි. - වියලීමට මෙන්ම මිදීමටද ඔරොත්තු දේ. බහුන්‍යෂ්ටිකය.
- අහිතකර පරිසර තත්ත්වයන් හමුවේ පරිවෘත්තියව අක්‍රියව පැවත හිතකර තත්ත්ව ලැබුණු විට ප්‍රරෝහනය අරඹයි.
- එහිදී සං‍යෝගානුව තුල ද්විගුණ න්‍යෂ්ටි ඌනන විභාජනයට ලක්වී ප්‍රවේණිකව අසමාන එකගුණ අචල ලිංගික බීජාණු අන්තර්ජන්‍යව නිපදවයි.
- ඒවා නිදහස් වී ව්‍යාප්ත වී සුදුසු ස්ථාන වල පතිතව ප්‍රරෝහනය වී නව දිලීර සූත්‍රිකා නිපදවයි.
11
Q
Ascomycota හි ලාක්ෂණික ලක්ෂණ මොනවාද?
A
- කරදිය, මිරිදිය හෝ භෞමික වාසී වේ.
- පරපෝෂී හෝ සහජීවී වේ.
- බොහෝ ආකාර වියෝජකයෝය.
- ඒකසෛලිකයන් මෙන්ම බහුසෛලිකයන්ද ඇත. බහුසෛලිකයන් විට සූත්‍රිකාකාරය. සූත්‍රිකා සවාරය. බහුන්‍යෂ්ටිකය.
- ලිංගික මෙන්ම අලිංගික ප්‍රජනනයද දක්වයි.
- උදා : Aspergillus sp. , Saccharomyces sp. , Penicillium sp
12
Q
Ascomycota අලිංගික ප්‍රජනනය සිදු කරන්නේ කෙසේද?
A
- මයිසිලියමෙන් ඍණ ගුරුත්වාවර්ථීව ඉහළට වැඩෙන සූත්‍රිකාව ඉහළ කෙළවර ඉදිමේ.
- එම කොනිඩිධරයේ ආශයෙන් ඇතිවන ධරණි නම් කෙටි සූත්‍රිකා මත බහිර්ජන්‍ය ලෙස ඒකගුණ අචල කොනිඩිබීජාණු සෑදේ.
- විවිධ පරිණත මට්ටම්වල ඇති මේවා ගැලවී වාතයේ පාවී ව්‍යාප්ත වී සුදුසු උපස්තර වල පතිතව ප්‍රරෝහනය වී නව සූත්‍රිකා සාදයි.
13
Q
Ascomycota ලිංගික ප්‍රජනනය සිදු කරන්නේ කෙසේද?
A
- දිලීර සූත්‍රිකාවල ජන්මාණුධානි හටගනී.
- ඒවා ප්ලාස්මයෝගය සිදු කරයි.
- පසුව න්‍යෂ්ටි යෝගය සිදුවී ද්වීගුණ න්‍යෂ්ටි සාදයි.
- ඒවා ඌණන විභාජනයට ලක්වී අස්කබීජාණු නම් බීජාණු අන්තර්ජන්‍ය ලෙස මඩි හැඩැති ව්‍යූහ වන අස්කස තුළ නිපදවේ.
- එක් අස්කසයක් තුළ අස්කබීජාණු 8ක් සෑදේ.
- බොහෝ විශේෂවල අස්කස වඳ සූත්‍රිකා නම් ව්‍යූහ වලින් වටවී අස්කඵල ලෙස හඳුන්වන බීජාණුකර සාදයි.
- පසුව අස්කඵල වලින් අස්කසද ඒවායින් අස්ක බීජාණුද නිදහස් වී ව්‍යාප්ත වේ.
- සුදුසු ස්ථානවල පතිතව ප්‍රරෝහනය වී දිලීර සූත්‍රිකා/මයිසිලියම සාදයි.
- මෙහිදී එකිනෙකා දෙසට වැඩෙන /වෙනස් ජන්මානුධානි සාදන නමුත් රූපීයව සමාන දිලීර සූත්‍රිකා ඇත.
- එබැවින් ඒවා ධනමාදිලි හා ඍණ මාදිලි සූත්‍රිකා ලෙස හැඳින්වේ.
- එම තත්ත්වය විෂමතලසතාවය නම් වේ.
14
Q
Basidiomycota හි ලාක්ෂණික ලක්ෂණ මොනවාද?
A
- භෞමිකවාසීය.
- ප්‍රධාන වශයෙන් වියෝජකයන් සහ සමහරු සහජීවී වේ.
- සිහින් සූත්‍රිකාකාර වේ. ඒවා සාවාරය.
- ජීවන චක්‍රයේ ඒකන්‍යෂ්ටික දිලීර ජාලය සහ ද්වීන්‍යෂ්ටික දිලීර ජාලය ලෙස දිලීර ජාල දෙකකි.
- එයින් ප්‍රමුඛ දිලිර ජාලය වන්නේ ද්වීන්‍යෂ්ටික දිලීර ජාලයයි. එහි ආවාර වලින් වෙන්වූ සෛලයක් තුළ න්‍යෂ්ටි 2ක් බැගින් ඇත.
- ද්වීන්‍යෂ්ටික භාවය දිගින් දිගටම පවත්වාගැනීම උදෙසා කලම්ප මං නැමැති විශේෂ පාර්ශ්වික සූත්‍රිකා දරයි.
- ලිංගික මෙන්ම අලිංගික ප්‍රජනනය දක්වයි.
- උදා : Agaricus, Puffballs, Shell fung
15
Q
Basidiomycota අලිංගික ප්‍රජනනය සිදු කරන්නේ කෙසේද?
A
Agaricus බීජාණු නොසාදයි. කඩ කඩ වීම සිදුවේ.
මෙම වංශයේ වෙනත් විශේෂ බීජාණු සාදයි.
16
Q
Basidiomycota ලිංගික ප්‍රජනනය සිදු කරන්නේ කෙසේද?
A
- ද්වී න්‍යෂ්ටික දිලීර සූත්‍රිකාවලින් බැසිඩිඵලය ලෙස හඳුන්වන බීජාණුකර නිපදවයි.
- එම බැසිඩිඵලයේ ඡත්‍රය නම් ව්‍යූහයේ යටි පැත්තේ තැලි නම් කොටස් මත බැසිඩියම් නම් ව්‍යූහ සෑදේ.
- බැසිඩියම තුළ වූ න්‍යෂ්ටි දෙක සංසේචනය වේ.
- ලැබෙන ද්වීගුණ න්‍යෂ්ටිය, ඌනන විභාජනයට ලක්වී ඒකගුණ න්‍යෂ්ටි 4ක් සෑදී ඒවායින් ඒකගුණ අචල බැසිඩි බීජාණු 4 ක් බහිර්ජන්‍යව සෑදේ.
- මේවා ධරණි නම් ව්‍යූහ කෙළවර පිහිටයි.
- බැසිඩි බීජාණු නිදහස් වී උපස්තරයක් මත වැටී ප්‍රරෝහනය වී ප්‍රාථමික දිලීර සූත්‍රිකා නිපදවයි. ඒවායේ සෛල ඒක න්‍යෂ්ටිකය.
- ධන මාදිලි හා ඍණ මාදිලි ප්‍රාථමික දිලීර සූත්‍රිකා ප්ලාස්ම යෝගය සිදුවී ද්විතීක දිලීර සූත්‍රිකා නිපදවයි.
- ද්විතීක දිලීර සූත්‍රිකා වලින් බැසිඩි ඵලය නිපදවයි.
- විෂමතලසතාව පෙන්වයි.
