1.6 Eetlust en verzadiging

Question 1

Door wat wordt het lichaamsgewicht bepaald (externe factoren)?

Answer 1

Lichaamsgewicht wordt bepaald door de balans tussen voedselopname en energieverbruik

De regulatie van voedselopname is een multifactorieel probleem & vereist een nauw gecontroleerd regelkring

Question 2

Wanneer is er volgens het BMI sprake van ondergewicht, normaal gewicht, overgewicht en obesitas?

Answer 2

• Ondergewicht BMI: < 18,5 kg/m2
• Normaal gewicht BMI: 18,5 - 24 kg/m2
• Overgewicht BMI: 25-29 kg/m2
• Obesitas BMI: >30 kg/m2

Vermagering: Voedselopname < energieverbruik
Homeostase: Voedselopname = Energieverbruik
Obesitas: Voedselopname > Energieverbruik

Question 3

Voedselopname staat onder controle van korte termijn factoren en lange termijn factoren. Wat zijn de korte termijn factoren?

Answer 3

• Kauwen en slikken (Hedonisme): Geeft stimulatie aan verzadigingscentrum
• Feedback vanuit het maagdarmkanaal: Anorexigene (verzadigd) en Orexigene (honger) factoren
• Orexigen feedback binnen CZS

Korte termijn signalen zijn:
- Glucose
- Insuline
- CCK
- Rekken van de darm

Orale factoren zijn niet voldoende voor de regulatie van voedselopname

Question 4

Wat is het verschil tussen Anorexigen en Orexiegen?

Answer 4

Anorexigen: Verzadiging, eetlustremmend
Orexigen: Eetlustopwekkend

Question 5

Wat zijn de anorexigene (verzadigd) factoren bij de korte termijn factoren die invloed hebben op de voedselopname?

Answer 5

Rekken maagdarmkanaal:
- n. vagus geeft informatie over het rekken
- n. splanchnic geeft informatie over de voedingsstof

Cholecystokinine (CKK):
- Signaal om pylorus af te sluiten
- Stopsignaal naar de hypothalamus

Glucose, alvleesklierhormonen: Insuline, Glucagon
Leptine: Vetweefsel

Question 6

Wat zijn de orexigene (honger) factoren bij de korte termijn factoren die invloed hebben op de voedselopname?

Answer 6

Ghreline (eetlustopwekkend stofje in de maag)

Question 7

Wat is de orexigene feedback binnen het CZS?

Answer 7

• Orexine/Hypocretine (Hypothalamus): Hedonisme
• Neuropeptide Y (CZS)

Question 8

Wat is de lange termijn factor van de voedselopname (anorexigen)?

Answer 8

Leptine

Question 9

Levert het slikken van eten een verzadigingsgevoel?

Answer 9

Nee

Question 10

Uit hoeveel kernen bestaat de hypothalamus?

Answer 10

16 (met specifieke functies)

Question 11

Wat zijn de 5 functies van de hypothalamus?

Answer 11

• Regulatie dag- en nachtritme
• Temperatuurregulatie
• Regulatie van voortplanting
• Regulatie hartslag/bloeddruk
• Regulatie van eet- en drinkgedrag

4 gram en ongeveer 0,3% van hersengewicht

Question 12

Hoe kan er te weten gekomen worden hoe de hypothalamus werkt (het centrumconcept) en wat is hieruit gekomen?

Answer 12

• Elektrische stimulatie
• Laesie experimenten
• Elektrische afleidingen
• Genetische technieken

Specifieke delen van de hypothalamus zijn verantwoordelijk voor een specifiek gedrag

Question 13

Welke 2 centra zijn er volgens het centrumcomplex?

Answer 13

2 centra:
- Verzadigingscentra: Ventromediale hypothalamus (VMH) (links)
- Honger centrum: Laterale hypothalamus (LH) (rechts)

Question 14

Wat gebeurd er bij een letsel in de Ventromediale hypothalamus (VMH) en wat gebeurd er bij een laesie in de Laterale hypothalamus (LH)?

Answer 14

Ventromediale Hypothalamus (VMH): Hyperfagie, patiënt blijft maar eten

Laterale Hypothalamus (LH): Afagie, verhongeren

Question 15

Welke neuronen zijn er betrokken bij de controle van de voedselopname?

Answer 15

• AgRP en NPY voor de orexigene factoren (Hongercentrum)
• POMC en CART voor de anorexigene factoren (Verzadigingscentrum)

Het zijn de eerste orde neuronen in de arcuate nucleus

Question 16

Wat is de MC4R?

Answer 16

Het is een tweede orde neuron in de paraventriculaire nucleus van de Hypothalamus en ze zijn continu actief, tenzij je honger hebt want dan vuren ze niet

Ze onderdrukken de voedselopname

Question 17

Wat gebeurd er met de MC4R als AgRP/NPY of POMC/CART actief worden?

Answer 17

Orexigene factoren -> AgRP/NPY -> MC4R onderdrukt -> Meer eten

Anorexigene factoren -> POMC/CART -> MC4R gestimuleerd -> Minder voedselopname

Question 18

Voedselopname staat onder controle van korte termijn factoren en lange termijn factoren. Wat zijn de lange termijn factoren en wat doet het?

Answer 18

Vetcellen in het witte vetweefsel scheiden een stof af -> Leptine

Plasmaconcentratie van leptine = vetopslag in het lichaam

Leptine stimuleert de expressie van CART (Anorexigen) en remt de afgifte van Neuropeptide Y (Orexigen)

Question 19

Wat is de relatie van leptine met het vetopslag in het lichaam?

Answer 19

Leptine is lineair met de vetopslag in het lichaam (maat voor de hoeveelheid opgeslagen vet), maar dikkere mensen zijn resistent tegen leptine

Muizen met een ob/ob mutatie (ob -> obese) hebben zijn:
- Ernstig vetzucht
- Hyperphagia
- Glucose intolerantie
- Verhoogd bloedplasma insuline
- Hypometabool & hypotherm
- Subfertiel

Question 20

Hoezo is er geen farmacologische manier om obesitas te voorkomen als leptine de anorexigene factoren stimuleert en de orexigene factoren remt?

Answer 20

Maar een klein aantal mensen heeft een stoornis in het Ob gen

• 1/3 van de bevolking is leptine resistent en heeft een zeer hoge dosis nodig om af te vallen
• 2/3 van de bevolking zijn volledig leptine resistent

Overige monogenetische afwijkingen zijn zeldzaam

Question 21

Welke mensen krijgen meer overgewicht?

Answer 21

Laag opgeleiden en hoe ouder patiënt wordt, hoe meer kans

Question 22

Welke 2 processen zijn betrokken bij het opslaan van vet?

Answer 22

Hyperplasie van adipocyten (Vetcellen):
- Nieuwvorming van vetcellen op jonge leeftijd
- Adipocyten worden niet afgebouwd

Hypertrofie van adipocyten:
- Toename in volume van vetcellen (Gevolg -> Obesitas) bij volwassenen
- Reversibel door dieet en activiteit

Question 23

Wat zijn goede lifestyle veranderingen?

Answer 23

• Low carb dieet
• Vermijding van de consumptie van softdrinks (geen verzadigingsgevoel)
• Trappen in plaats van lift nemen