VO 8.3 Endocrien pancreas Flashcards
Wat zien we op dit plaatje?
Blauw is exocriene pancreas en paars is de endocriene pancreas. Grotendeels van de pancreas is exocrien.
Hoe werkt de transplantatie van alvleesklieren?
Met behulp van trypsine isoleer je de eilandjes van langerhans uit de pancreas voor transplantatie. Je haalt 200.000 eilandjes uit een pancreas. Dus voor een transplantatie heb je vier donoren nodig. Je spuit de eilandjes in de poortader en dan loopt het vast in de lever. Dit is handig omdat het dan dicht bij de poortader zit en in de lever is insuline van belang.
Waarom zou de alvleeskliercellen transplantatie wel bij deze mevrouw werken? En wat leerden we uit haar onderzoek?
- Omdat het haar eigen eilandjes waren.
- Omdat ze geen type 1 diabetes heeft, dus geen auto-immuunziekten
Wat leerden we uit haar onderzoek? - Dat 200.000 eilandjes voldoende zijn, om de functie van de pancreas over te nemen.
Hoe krijg je insuline uit de pancreas?
Ze sloten de ductus pancreaticus af , waardoor de verteringsenzymen in de pancreas achterbleven. Vooral de exocriene pancreascellen worden hierdoor afgebroken, omdat de eilandjes moeilijker te bereiken zijn. Het duurt even voordat trypsine het endocriene deel bereikt. Voor die tijd maakt je de ducti weer open. Nu is het mogelijk om insuline uit de pancreas te verkrijgen zonder dat er verteringsenzymen bijkomen.
Waarom moeten de eilandjes sterk doorbloed zijn?
- Meten bloedsuiker
- Geven producten af aan het bloed
Wat is de exocriene en wat is de endocriene pancreas?
De exocriene pancreas heeft veel meer behoefte aan eiwitsynthese, voor de spijsverteringsenzymen. Voor hormonen zoals (insuline en glucagon) is minder eiwitsynthese nodig. Daarom bevatten de endocriene pancreas minder endoplasmatisch reticulum. Endocrien is dus rechts en exocrien is links.
Wat zie je op dit plaatje? En hoe stroomt het bloed door het eilandje van langerhans?
Je hebt veel meer insuline producerende cellen dan glucagon producerende cellen. De alfa cellen zitten vooral aan de buitenkant. Er zitten ook een aantal somatostatine producerende cellen in de eilandjes van Langerhans.
Bloed stroomt eerst langs de bèta cellen en daarna langs de alfa cellen. Als de bèta cellen meer insuline gaat produceren, dan gaan de alfa cellen minder glucagon produceren. Als de bèta cellen minder insuline gaat produceren, dan gaan de alfa cellen meer glucagon produceren. Bèta cellen geven informatie aan de alfa-cellen.
Waarom kan de glucagon productie en insuline productie niet in dezelfde cel zich bevinden?
Trigger voor de bèta cel om insuline af te geven is een verhoging van calcium. Trigger voor de alfa cel om glucagon af te geven is ook een verhoging van calcium. Daarom kunnen ze nooit samen in een cel zitten.
Waarom is dit eilandje abnormaal?
Aangevallen door lymfocyten, we denken dat dit de oorzaak is van diabetes type 1. We zien dit nooit, maar toch denken we dat dit de oorzaak is van type 1 diabetes.
90% van je eilandjes afbraak moet al zijn gedaan voordat je type 1 diabeet wordt, want de overcapaciteit is dan verdwenen. Als je erachter komt dat je diabetes hebt, is de fase van het plaatje vaak al voorbij, waardoor we het bijna nooit meer zien.
Worden de alfa cellen ook aangedaan bij diabetes type 1? En wat is hiervan het gevolg?
Na een paar maanden zie je dat bij type 1 DM de bèta cellen zijn vervangen door fibroblasten en de alfa-cellen blijven bestaan.
De onderdrukking van de alfacellen door de bètacellen is bij DMT1 weg, hierdoor krijg je een grotere glucagonconcentratie in het bloed.
Wat gebeurt er met de eilandjes van langerhans bij type 2 diabetes?
Amyline zit in dezelfde granula als insuline en wordt dus tegelijk uitgescheiden. Als je veel amyline tegelijk uitscheidt gaat het klonteren, neerslaan en ophopen, want het is slecht wateroplosbaar. Als gevolg van insulineresistentie ga je meer insuline produceren en zie je meer deposities.
De hypothese was vroeger dat deze deposities ook de oorzaak konden zijn van de insulineresistentie, maar het is dus het gevolg.
Amyline zorgt voor vermoeilijken van doorbloeding van het eilandje.
Waardoor ontwikkeld zich insulineresistentie?
Post-receptor niveau. Omschakeling van signaal gestuurd door insuline wordt verstoord. Normaal gesproken fosforyleerd insuline AKT –> zorgt voor defosforylering van proteïne fosforylase (activatie), dit activeert vervolgens glycogeen fosforylase.
Hoe weet iemand of er een insulinoma of een glucosiloma is?
Je ziet het aan het gedrag van de patiënt. Bij een insulinoma krijg je hypoglycaemie, en dan gaat het adrenaline omhoog –> trillen, zweten, etc.
Hoe beïnvloedt de bloedsuikerspiegel de afgifte van insuline?
GLUT2 komt voor in de pancreascel, insuline-onafhankelijk. Glucose komt op die manier in de bèta-cel. Glycolyse om ATP te vormen. ATP sluit het kalium kanaal. Depolarisatie. Hierdoor gaat het voltage-gevoelig calciumkanaal op. Exocytose van insuline
In welke organen komen GLUT2 en glucokinase voor?
GLUT2 en glucokinase komen alleen in de pancreas en de lever voor. De andere cellen hebben hexokinase. GLUT2 is altijd in het membraan aanwezig.
Waarom is de piek bij intraveneus van glucose hoger?
Incretines worden alleen afgegeven door voedsel dat langs de darm komt, dit mis je doordat het intraveneus wordt toegediend.
Waarom is er een bifasische insuline piek?
De eerste piek is al gemaakte insuline, de tweede piek is de denovo-synthese van insuline (duurt 1,5 uur).
Hoe krijg je glucagon afgifte?
Calcium in de bèta cel stimuleert de productie van GABA bindt aan een ionkanaal en Cl- gaat de alfa-cel in hierdoor krijg je hyperpolarisatie. In gevaste toestand wordt de alfa-cel geactiveerd door adrenaline, zorgt voor depolarisatie (calciumkanaal actief) en vrijlating van calcium uit het ER. Hierdoor stimulatie van afgifte van glucagon. Adrenaline stimuleert de K-kanaal in de bèta-cel hierdoor krijg je hyperpolarisatie en hierdoor is de alfa-cel geremd.
