HC 11 Anatomie, algemene ziekteleer urologie

Question 1

Urologie

Answer 1

• Het specialisme dat zich richt op preventie, diagnostiek en conservatieve en operatieve behandeling van aandoeningen van de (bij)nieren, de urinewegen en het geslachtsorgaan van de man
• Werkterreinen: nieren, urineleiders, blaas

Question 2

Blaas

Answer 2

• Opslag urine
• Dikke 3-lagige spier (m. detrusor)
• Ligging subperitoneaal
• Afvoer via urethra

Question 3

Drie ureter vernauwingen

Answer 3

• Overgang nierbekken naar ureter
• Kruising naar kleine bekken
• Uitmonding in blaas

Question 4

Urologisch onderzoek

Answer 4

• Anamnese, eventueel aangevuld met vragenlijsten zoals de I-PSS (international prostaat symptoom score), mictiedagboek
• Lichamelijk onderzoek:
  o Buik (abdomen): nier, blaas
  o Uitwendig mannelijke genitalia: penis, scrotum
  o Inwendige onderzoek: rectaal toucher (RT), vaginaal toucher (VT)

Question 5

Laboratorium onderzoek

Answer 5

• Bloed
  o Nierfunctie: kreatinine, eGFR (klaring, maat nierfunctie)
  o Prostaat: prostaat specifiek antigeen (PSA)
• Urine
  o Stick: met name pH, eiwit, glucose
  o Sediment: erytrocyten, leukocyten, bacteriën, kristallen, cilinders, epitheel
   Bloed plassen
   Bloed (cellen) in de urine
   Resultaat:
• Tripelfosfaat: doodkistjes
• Oxalaat: envelop
  o Kweek
  o Cytologie urine

Question 6

Aanvullend onderzoek door uroloog

Answer 6

• Cytoscopie (blaasspiegelen): binnenkant van de blaas en plasbuis bekijken
  o Benigne prostaathyperplasie (vergroting)
  o Blaastumor
  o Geobstrueerde urethra prostatica
• Uroflowmetrie, echo blaas (residu)
• Transrectale echografie prostaat ± prostaatbiopten
  o Echo vanuit de rectum
• Urodynamisch onderzoek: informatie over druk en stroom patronen in de blaas en plasbuis
• Retrograad pyelo-ureterogram: urinewegen (met name nieren en ureters) evalueren
  o Contrastmiddel geïnjecteerd in de ureters via een dunne katheter in de plasbuis
  o Röntgenfoto’s van de urinewegen
• Ureterorenoscopie (URS): ureterorenscopie meting om nierbekkens te visualiseren

Question 7

Aanvullend radiologisch onderzoek

Answer 7

• Ultrageluid
  o Echografie
• Röntgen
  o X-buikoverzicht
  o CT-nieren/abdomen
  o CT-urografie
• Magnetisme
  o MRI-prostaat

Question 8

Behandeling door uroloog

Answer 8

• Aangeboren afwijkingen
  o Bv. nauwe voorhuid, open blaas, vernauwing overgang urineleider-nierbekken.
• Verworven afwijkingen
  o Bv. stenen in de urinewegen, incontinentie voor urine, goedaardige vergroting prostaat.
• Ontstekingen
  o Bv. nierbekken-, prostaat- en blaasontstekingen.
• Trauma
  o Bv. nier- en blaasruptuur, penisfractuur.
• Kwaadaardigheden
  o Bv. nier-, blaas-, prostaat-, teelbal- en peniskopkanker.

Question 9

Cystoscopie

Answer 9

binnenkant van de blaas en plasbuis bekijken
o Benigne prostaathyperplasie (vergroting)
o Blaastumor
o Geobstrueerde urethra prostatica

Question 10

Urodynamisch onderzoek

Answer 10

• informatie over druk en stroom patronen in de blaas en plasbuis

Question 11

Retrograad pyelo-ureterogram

Answer 11

urinewegen (met name nieren en ureters) evalueren
o Contrastmiddel geïnjecteerd in de ureters via een dunne katheter in de plasbuis
o Röntgenfoto’s van de urinewegen

Question 12

Ureterorenoscopie (URS

Answer 12

ureterorenscopie meting om nierbekkens te visualiseren