Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

STATIONSPROEF, CBL, inwendige > GYNAECOLOGIE > Flashcards

GYNAECOLOGIE Flashcards

1
Q

Gonorrhee: organisme

A

Neisseria gonorrhoeae
- gram neg bact (gonococ)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Gonorrhee S/

A

vaak asympt (30-60% bij vrouwen, 10% bij mannen)
//
dysurie
fluor vaginalis (groen-geel)
urethritis (man: druiper) /cervicitis
soms: keelpijn of anale jeuk
(soms: conjunctivitis - bv. bij neonaat)
//
CAVE:
- PID (koorts, buikpijn, dyspareunie, …)
- infertiliteit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Gonorrhee D/

A

vaginaal vocht –> kweek, PCR

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Gonorrhee R/

A

ceftriaxon IM eenmalig (rocephine)
-> + partner!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

chlamydia: organisme

A

chlamydia trachomatis
- gram neg bact (IC)
- 2-3% vd seksueel actieve bevolking besmet

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

chlamydia S/

A

Slechts 30% symptomatisch
- dysurie
- fluor vaginalis
- abnl uterien bloedverlies
- buikpijn

-> urethritis/cervicitis
//
CAVE: PID, infertiliteit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

chlamydia D/

A

vaginaal vocht –> kweek, PCR

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

chlamydia R/

A
  • azithromycine PO 1malig (vnl mannen, zws)
  • doxycycline PO ged 7d (vnl vrouwen, proctitis)

-> + partner!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

syfilis: organisme

A

treponema pallidum
- gram neg (spirocheten)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

syfilis S/

A
  • Primair (10-90d): ulcus durum (harde sjanker) -> GEEN PIJN!
  • Secundair (3-6w): nt-jeukend maculopapuleus exantheem (extremiteiten en romp), condylomata lata
  • Tertair (2-4j): gummata, neurosyfilis

gummata = granulomateuze infectiehaarden (nodeus/ulcererend) in huid/slijmvliezen/botten/inw organen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

syfilis D/

A
  • TPHA test (As tgn Tp) -> wnr pos bevestigen met FTA-ABS test
  • VDRL of RPR test (maat vr activiteit inf -> effect therapie opvolgen)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

syfilis R/

A
  • Benzathine benzylpenicilline op dag 1, 8 en 15
  • bij peni allergie: Doxycycline 4w
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

herpes genitalis: organisme

A

HSV type 2 (of 1)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

herpes genitalis S/

A

blaasjes
ulcera (wel pijn)
LK zwellingen
//
recidief is minder erg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

herpes genitalis D/

A

Klinisch
PCR
(kweek)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

herpes genitalis R/

A

Aciclovir
(bij > 6 recidieven per jaar: onderhoudsbehandeling)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

HPV S/

A

Type 6 en 11: condylomata acuminata (genitale bloemkoolwratten)
Type 16 en 18 : dysplasie en genitale carcinomen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

HPV D/

A

klinisch
uitstrijkje (ter controle maligne HPV: 16, 18)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

HPV R/

A

electrocoagulatie, cryotherapie, excisie, etsen, …

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

cervicitis S/

A

Pus- en bloedverlies
Mucopurulente afscheiding
Roodheid
Oedeem
Bloeden bij aanraken
! kan leiden tot opstijgende infecties !

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

cervicitis D/

A

Uitstrijkje: ↑ leukocyten
Gericht onderzoek doen naar verwekker

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

cervicitis R/

A

Afh van de verwekker
(vb Neisseria gonorrhoeae, Chlamydia trachomatis)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Vulvitis oorzaak

A

Vaak het gevolg van een (recidiverende) vaginitis -> reactieve vulvitis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Vulvitis S/

A

Rood, gezwollen schaamlippen
Pijn / branderigheid / jeuk / irritatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Vulvitis R/

A

onderliggende vaginitis behandelen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

bartholinitis: wat + oorzaak

A

= acute ontsteking vd klieren van bartholini
- meestal tgv vaginitis
- door vernauwde afvoer (soms abces) of SOA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

bartholinitis S/

A

Pijn
Zwelling
Roodheid
Functiestoornissen
Malaise
koorts

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

bartholinitis D/

A

klinisch

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

bartholinitis R/

A

perforeert op den duur spontaan,
maar ivm pijn is het beter om lengteincisie te maken aan binnenzijde labium bij duidelijke fluctuatie

Als cyste ontstaan: marsupialisatie, evt eerst afkoelen met augmentin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

vaginitis =

A

ontsteking vagina, al dan niet van infectieuze oorsprong
(vb. bact vaginose (50%), vaginale candidiase, trichomoniasis (5-10%))

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

vaginitis S/

A

fluor vaginalis
branderigheid / jeuk / irritatie
pijn bij coïtus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

vaginitis D/

A

kliniek (anamnese, inspectie, evt toucher …)

evt aanvullend onderzoek
(overbodig als candida-infectie of recidief bacteriële vaginose waarschijnlijk is)
- onderzoek fluor: pH (nl 4 tot 4,5), aminetest (KOH -> geur?).

gericht onderz (tenzij ≥ 3/4 pos amselcriteria: bacteriële vaginose), bv:
- microscopisch onderzoek
- kweek
- evt onderzoek nr SOA: specifieke kweek of PCR naar Trichomonas vaginalis., of andere soa op indicatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

bacteriele vaginose: verwekker

A

Gardnerella vaginalis (behoort tot nle flora)
(andere: Mycoplasma Hominis, Mobiluncus, …)

opm: geen echte SOA, maar verstoring evenwicht -> overgroei

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

bacteriele vaginose: eigenschappen

A

veel afscheiding
witte/grijze, homogene/klevende afscheiding
cervix: nl tot rood
//
visgeur
pH > 4.5
microscopie: clue cells

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

bacteriele vaginose R/

A

preventie: lactobacillen, vit C (ph daling)

alleen beh indien symptomen
- clindamycine creme vaginaal 7d (dalacin)
- metronidazole vaginaal 7d of PO 7d (500mg 2x/d)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

vaginale candidiase: verwekker

A

candida albicans

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

vaginale candidiase: eigenschappen

A

meer afscheiding
witte, brokkelige afscheiding
vulvair erytheem, gespikkelde cervix
jeuk
//
geen geur
pH ≤ 4.5
microscopie: hyfen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

vaginale candidiase R/

A

alleen beh indien symptomen
- miconazolenitraat vaginaal 7d (gyno-daktarin creme)
- fluconazole PO 6m bij recidief (≥ 4x/j)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

trichomoniasis verwekker

A

trichomonas vaginalis (soa)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

trichomoniasis: eigenschappen

A

meer vaginale afscheiding
geel-groene, schuimende/klevende afscheiding
aardbeien aspect cervix
jeuk
//
amine geur
ph > 4.5
microscopie: geflagelleerde parasieten, leucocyten +++

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

trichomoniasis R/

A

metronidazole eenmalig 2g PO
(bij recidiverende infecties: metronidazole PO 500mg 2x/d ged 7d)

-> ook partner!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

vulvair uitdrogingseczeem

A

door wassen, zeep, parfum

R/ zeep mijden, gebruik niet-uitdrogende zeep en/of hydraterende creme

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

lichen sclerosus

A

benigne, vnl prepuberaal en postmenopauzaal

2 fasen
- sclerotisch: wit of erythemateuze papels
- atrofisch: verlittekening en verschrompeling

R/ biopsie

R/
- vette zalven, CS zalven
- fusidine bij erosie
- lidocaïne bij pijn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

vrouw in menopauze, wat doen?

A

menopauze?
- = amenorroe >1j, met uitsluiting van andere oorzaken

anamnese
- klachten: cyclus, vasomotorisch, vaginaal, andere, recente fracturen (pols)
- gynaec VG: APGM (aantal zws, aantal bevallingen), nu mogelijks zws, lft menarche en menopauze, HK/… (med VG)
- anticonceptie
- DD: angst, hypo/hyperthyroidie, alcohol, GM
- invloed op dagelijks functioneren en seksualiteit, psychosoc
- als je hormoontherapie overweegt: CV RF, roken, TE/stollingST, RF BK (fam?), leverpathol

KO: BMI, BD, inspectie vulva/vagina

Labo:
- cholest, Hb, TSH, B-HCG
- ↑ FSH, ↑ LH, ↓ oestradiol, prolactine

R/

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

menopauze S/ + DD

A

cyclus: veranderingen menstruatiepatroon
- DD: cervixpathol, endometriumafw, SKprobl ku ook menstruatiecyclus verstoren

vasomotorisch: opvliegers, verhoogde hartslag, zweten
- DD: overmatig alcohol, angstST, hyperthyroidie, GM (vaatverwijders, tamoxifen, TCA/SSRI)

vaginaal: artofie, dyspareunie
- DD: lichen sclerosus, vaginale infectie, seksuele problematiek

(andere S/ van mucosa droogte/atrofie: urethraal -> urgency/stress, NKO)

//

andere klachten:
- moe? slaapST? gewrichts-/spierklachten
- neuropsych: meer negatief affect, KTG achteruitgang

postmenopauzale osteoporose: fracturen (vnl: pols, wervels)
cardiometabool: toename abdominaal vet, verhoogde BD en cholest

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

menopauze R/

A

Uitleg: De overgang is een normaal proces waarbij het lichaam van vruchtbaar in onvruchtbaar verandert + het lichaam minder vrouwelijke hormonen (oestrogeen en progesteron) produceert. -> 1j geen menstruatie = menopauze (gemiddeld rond 52j)
- klachten variëren sterk van pers tot pers, mogelijke S/ (cfr supra), proces kan meerdere jaren duren (daarna doorgaans afname ernst S/)
- als geen invloed op kwaliteit van leven: geruststellen <-> QoL echt verstoord: medicatie

vaginale klachten:
- opwinding en glijmiddel voor vrijen
- lokale hormonale therapie: vaginale ovules/crème (estriol 0,5mg/d ged 2w -> onderhoud 2x/w 0,5mg)

vasomotorische klachten: hormonale therapie:
(niet behandelen als: gn ernstige klachten of CI ikv CV risico, TE, leverfunctiestoornissen, borstca in VG, cervixca in VG)

=> vrouwen met uterus: ALTIJD combo E + P (wegens risico endometriumhyperplasie en -ca)
- perimenopauzaal en AC wens: OAC (E+P) // hormoonspiraal + estradiol (oraal/pleister)
- perimenopauzaal (zonder AC): sequentiele combitherapie PO -> 14d E en 14d E+P (dervingsbloeding)
- postmenopauzaal: continue combitherapie PO ->dagelijks E+P (estradiol/dydrogesteron)

=> vrouwen zonder uterus: alleen E
- estradiol PO of pleister

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

vrouw met menopauzale klachten en polsfractuur

A

anamnese + KO zoals bij andere menopauzale vrouw

R/
postemenopauzale osteoporose:
- preventie: bewegen (vb. 30 min/d wandelen) + calcium 1200mg/d (< voeding) + vit D (< zon, voeding, supplement)
- behandeling: bespreken om botdensitometrie (DXA-meting) te laten doen ter objectivering (osteoporose/osteopenie beoordelen) –> eventueel start bisfosfonaten/denosumab/…

vaginale klachten:
cfr supra

vasomotorische klachten:
cfr. supra

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

wrm geen oestrogenen in monotherapie bij vrouw met uterus?

A

risico endometriumhyperplasie en -carcinoom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

systemische hormonale therapie voor vasomotorische klachten: indicatie? risico?

A

systemische hormonale therapie is zelden nodig wegens risico: VTE, AMI/CVA, mammaca

-> alleen bij vasomot klachten met bel beperkingen in dagelijks leven

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

uitstrijkje bevolkingsonderzoek lft

A

25 tem 64 jaar, om de 3j

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

screeningsmammografie bevolkingsonderzoek leeftijd

A

50 tem 69 jaar, om de 2j

opm: 2 opnames (schuin + cranio-caudaal)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

vrouw overtuigen 40j te jong voor mammografie

A

anamnese
- wat is de reden dat je mammo wil? ergens ongerust over (ICE)? iets gevoeld (klachten)?
- mensen in je familie die gediagnosiceerd z met BK? of ovariumca? (1e&2e gr; geslacht/lft/bilat/mutatie?)

info geven
- alg: 10% kans op BK in haar leven -> vanaf 50j w kans groter (gem lft = 60j)
- screenen: is bel omdat vroege therapie betere overleving geeft (+ minder invas HK en chemo) => maandelijks zelfonderzoek, jaarlijks borstonderz dr HA, bevolkingsonderz tss 50-69j (= elke 2j screeningsmammo bij asympt vrouw)
- Indien gn verhoogd risico op BK en < 50j: geen argumenten vr mammo (+ < -) => kans BK relat laag, mammo <50j nt zo betrouwbaar (vals pos/neg), stralen (tumorinductie), geen evidentie reductie mortaliteit

DUS nu KO het belangrijkste! KO nl en geen S/ -> geen indicatie vr diagn mammo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Wnr wel mammografie onder 50j?

A

bij verhoogd risico BK

MAAR rekening houden met stralingshygiëne
- zeker < 35j is regelm mammo schadelijk (vb echo + max 1 schuine RX)
- < 50j: opvolging met echo - mammo - MRI => schema afh risicoprofiel pt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

risico op BK berekenen

A

IBIS calculator

55
Q

voordelen echo als onderzoek BK

A

gn straling
bij dens borstweefsel is mammo minder betrouwbaar
nuttig vr DD cyste of vast weefsel
evaluatie LK
//
nadeel: geen microcalcificaties zichtbaar

56
Q

screening BK ifv risico

A

BRCA1 of 2 pos (40-80% lifetime risk)
=> borst
vanaf 30j (of jonger zo familielid BK < 35j: -5j regel)
- maandelijks: zelfonderzoek
- om 6m: KO dr arts en echo
- jaarlijiks: mammo/echo en MR

=> eierstokken
vanaf 30j bij BRCA1, vanaf 40j bij BRCA2
- om 6m: KO, CA125, TVE

=> profylactische HK

30-40%
vanaf 30j
- maandelijks: zelfonderzoek
- om 6m: KO dr arts en echo
- jaarlijiks: mammo/echo en MR

17-30%
vanaf 40j
- maandelijks: zelfonderzoek
- om 6m: KO dr arts
- jaarlijiks: mammo en echo (MR enkel op advies radioloog)

< 17%
- populatiescreening: mammo om 2j 50-69j

57
Q

vrouw met positieve screeningsmammo: verder verloop

A

Zijn er bepaalde gedachten/emoties die nu in u omgaan?
Al meer info gekregen over wat dit betekent en over het verder beleid?

Diagnose BK w gesteld via: triple diagnostiek
- KO
- beeldvorming (bv. extra mammografie: standaard opname + profiel- en vergrotingsopnamen; echo)
- punctiebiopsie (onder echogeleide)

–> als resultaten discordant: nog MRI of diagnostische excisie overwegen
–> als punctiebiopsie maligne blijkt te zijn, en de diagnose van BK dus bevestigd is, zullen we verder onderzoek moeten doen om de uitgebreidheid te beoordelen (stadiëring) en te screening naar meta’s => verder beleid afh daarvan, maar dit zullen we bespreken als we zo ver zijn.

Ik stel voor dat we nu de afspraken voor de triple diagn en een consultatie vr bespreking vd resultaten al vastleggen. Nog vragen?

58
Q

Meta’s BK

A

long
lever
botten

59
Q

onderzoeken NA diagnose BK (staging)

A

Beeldvorming:
* echo oksel + punctie verdachte klieren (sentinel -> klierontruiming?)
* RX thorax
* echo lever
* botscan
* bij groot risico op loco-regionale uitreiding en/of metastasen: PET scan

Labo:
* levertesten, CA15.3

60
Q

R/ niet-gemetastaseerde BK

A

curatieve chirurgishe ingreep (borstsparend vs amputatie), evt ook RT,
al dan niet na neo-adj chemo of anti-hormoon therapie

61
Q

doe gynaecologisch onderzoek

A

onderzoek van borsten
- inspectie: zittend: met handen in zij -> handen omhoog (Contourveranderingen? asymmetrie, tepels, oedeem, huid, …?)
- palpatie borst: liggend: met armen in lichte abductie, vingertoppen vlakke hand, begin heterolat -> alle gebieden (cirkelvormig)
- palpatie klieren: zittend: supraclacivulaire klieren, axillair, cervicaal

evt abdomen onderzoeken (acuut abdomen, pelvische massa, ascites)

Pelvisch onderzoek:
Inspectie vulva
Speculumonderzoek: inspectie vagina en cervix + uitstrijkje
Evt bimanueel onderzoek

62
Q

handgrepen van leopold

A
  1. fundus
  2. rug
  3. hoofd/stuit
  4. indaling voorliggend deel
63
Q

postmenopauzaal bloedverlies: anamnese

A

ICE

anamnese
- menopauze? (leeftijd, cyclus voor menopauze)
- bloedverlies: sinds wnr? continu? hoeveel? aspect? welke momenten (spontaan/seks/urine)? al eerder gehad?
- andere klachten: buikpijn, gynaec (dyspareunie, fluor, genitaal), uro (dysurie, mictieklachten), defaec verandering, “andere klachten?”
- B-symp: koorts, vermagering, vermoeidheid
- ikv DD:
W
A
M: anticoag, SERM, cyclische HST, anticonceptie, pessarium
P: stollingsST, pers VG (HK, BK, BMkanker, zws/infertiliteit) en fam VG
L: laatste gynaec onderz/uitstrijkje
E: onveilig seksueel contact?

opm: metabole triade endometriumca = obesitas, DM, HT

64
Q

postmenopauzaal bloedverlies: DD

A

endometrium: ca, poliep, fibroom of hyperplasie bij oestrogenen
cervix: ca, poliep, cervicitis
vagina: atrofie (!), ca, letsel, infectie
//
DD: hematurie, RBPA, bloeding vulva
//
opm: post-coïtaal: cervixca, SOA, poliep uitpuilend tot cervix, contactbloeding tgv atrofie
opm: in vruchtabe periode: extra-uteriene zws, myoom
opm: tamoxifen en HST verhogen kans op endometriumca

65
Q

postmenopauzaal bloedverlies: beleid

A

KO
- inspectie vulva
- speculumonderzoek: inspectie vagina + uitstrijkje
- evt bimanueel onderzoek
- LK
abdomen
evt borst

TVE (EM-biopsie zo dikte > 5mm, of tamoxifen)

chlamydiatest bij risico op soa

labo: Hb/infectieparameters

=> beh afh oorzaak
(TVE ok en PAP ok -> meestal onschuldig)
(contact bij recidief)

66
Q

pre-conceptie: anamnese

A

ICE: graag wat meer info over wat verwachten en waar op letten?
//
pers VG
- ziektes (HT, DM, DVT, astma, SK, epilepsie, …)
- HK
- Varicella Zoster doorgemaakt
- Rubella vaccinatie (MBR)

WAMPLE
- beroep, partner
- allergie, abusus (roken, alcohol, drugs)
- medicatie
- fam VG (HT, DM, open rug, CF, sikkelcel, …)
- reis gepland?

obstretisch/gynaecologisch
- APGM: 1e zws? hoe vorige bevallingen verlopen?
- menogram: cyclus (regelm, …), 1e dag laatste menstruatie
- genitale infectie? (soa?)

67
Q

pre-conceptie: uitleg ivm planning

A

contraceptie: IUD, OAC? -> stop
//
vruchtbaarheidsbesef:
=> eisprong: 14d voor menstruatie -> vruchtb 4d voor tot 1d na
=> nuttig weten wnr vruchtb periode: vss methodes (ku we achteraf uitgebreider bespreken)
- kalendermethode
- strenge temperatuurmethode
- mucus- of ovulatiemethode
- symptothermische methode

=> beste freq coïtus = om de dag

68
Q

pre-conceptie: advies

A

infecties vermijden: TORCHES
- vaccinatie Rubella (als IgG neg)
- toxoplasmose (katuitwerpselen, vlees bakken, groenten wassen)
- listeriose (geen ongepasteuriseerde melkproducten, vlees/vis/schaaldieren verhitten)
- CMV (handhygiëne: cave 0-3jarigen)

levensstijladvies
- gezonde levensstijl
- gezonde voeding
- matige intensieve act
- stop roken/alcohol/drug

andere:
- cave lange vliegtuigreizen (VTE)
- cave reizen nr gebieden met malaria of gele koorts
- cave teratogene medicatie
- FZ nemen 0,4mg/d (tot 12w zws)
- VCI syndr: vermijdt langd plat op rug liggen (-> li zijde)

69
Q

pre-conceptie: beleid

A

KO: aantal zaken dat we willen opvolgen
- lichaamsgestalte (dystocie risico)
- gewicht (+ 8-12kg/zws), BMI
- BD (zws HT)

TO:
- BN: cofo, glyc, Hb & ferritine, bloedgroep (Rh neg -> indirecte coombs vr As), vit (B12/FZ/D), As TORCHES (toxoplasm, HepB, HIV, rubella, CMV, syfilis)
- urine: dipstick (prot) + cultuur
- evt PAP / SOA test

BESLUIT
- geen zorgen als het nt meteen lukt (nl als het nt lukt < 1j, erna evt verder onderz indien gewenst)
- als pt 35j: vermelden dat vanaf 35j moeilijker en meer kans op complicaties
- van zodra zwanger -> nieuwe afspraak (oa BN en echo) -> vss contactmomenten tijdens zws

alles duidelijk? succes!

70
Q

kalendermethode

A

vruchtbare periode:
van [kortste cyclus - 20d] tot [langste cyclus - 10d]

71
Q

strenge temperatuurmethode

A

Daling basale lichaamstemp na pre-ovulatoire oestrogeenpiek.
Temp stijgt over 2-3d met 0,3-0,5°C oiv progesteron.

=> kinderwens: te laat om te vrijen voor de eisprong, want die is dan al geweest
=> AC: Onthouding tot BT voor 3e opeenvolgende dag manifest is gestegen.

72
Q

mucus- of ovulatiemethode (billings)

A

zodra rekbaar = start fertiele periode
laatste dag rekbaar = peak mucus (< pre-ovulatoire oestrogeenpiek) -> daarna nog 4d fertiel
(AC: wacht nog 3 dry days voor coïtus)

73
Q

symptothermische methode

A

combinatie cyclusgebonden symptomen, slijmdetecte en temp meting

74
Q

pre-conceptie: vrouw is rhesus negatief

A

algemeen advies

& rhogam (humaan anti-D globuline) inspuiting voor bevalling (ook erna bij rh pos kind)
(-> zelf geen antistoffen tgn RBC baby opbouwen)

=>uitleg:
- De moeder heeft een bepaald eiwit niet op haar RBC wat eventueel wel op dat van de baby kan zitten, waardoor er gevaar is dat de moeder antilichamen maakt tegen de RBC van de baby van zodra deze beiden in contact geraken (vb: trauma, bevalling, bloedverlies, preterme contracties…). Daarom krijgt de moeder een spuitje (anti- D-gammaglobulines) vóór en ná de bevalling of bij elk risicomoment opdat ze deze antistoffen niet aanmaakt.

75
Q

Stel pil (COC) vergeten

A
  • < 12u: vergeten pil innemen, pilstrip verder op nl tijdstip + coïtus mag
  • > 12u:
    week 1: geen coïtus of met condoom: laatste pil meteen innemen + pilstrip nl verder + ged 7d geen coïtus tenzij condoom // coïtus zonder condoom: noodpil + laatste pil meteen innemen + pilstrip nl verder + ged 7d geen coïtus tenzij condoom
    week 2: laatste pil meteen innemen + pilstrip nl verder + geen bijkomende maatregelen bij ≤3 pillen vergeten
    week 3: stop pilstrip + herstart nieuwe strip na max 7d (incl dagen waarop pil vergeten) // laatste pil meteen innemen + pilstrip nl verder + geen stopweek
76
Q

advies anticonceptie: anamnese

A
  • reden AC wens + ICE
  • reeds AC gebruikt? + was pt daar goed mee?
  • cyclus (regelm, hoeveelh, pijnlijk)
    //
  • ooit al bevallen (wnr), BV
  • kans dat nu zwanger?
  • kinderwens (over hoeveel jaar?)
    //
  • CV RF: roken, HT, cholest, fam
  • MI, CVA
  • trombo probl, DVT, LE
  • pers/fam VG borstkanker
  • anti-E
    //
  • migraine met aura
  • regelm vaginale infecties
    //

=> Zelf al aan iets gedacht?
idee over voor- en nadelen?

77
Q

Soorten anticonceptie

A

hormonaal
- combi: pil - ring - pleister
- progestageen: pil - prikpil - staafje - spiraal (°)

spiraal (IUDs)
- koper
- hormonaal (°)

sterilisatie (onomkeerbaar !!! - bv. ook af te raden bij jonge vrouw nieuwe relatie)

condoom / barrièremethode (SOA)

NFP: natuurlijke familie planning

78
Q

Voordelen de pil

A

↓ coloncarcinoom
↓ ovariumca (E)
↓ endometriumca (P)
↓ ectopische zws (P)
↓ PID
↓ bloedverlies
↓ dysmenorroe
snel reversibel
kan je doornemen

79
Q

Nadelen de pil

A

Spotting
Hypomenorroe/oligomenorroe
Hoofdpijn/migraine
↑ gewicht
↑ mastalgie
↓ libido
↑ cervixca, borstca (E)
↑ leverca
↑ VTE (E) -> VTE (DVT, LE) meer naargelang hogere dosis E, PO > parentaal
↑ myomen (E)
slechte continuatie, gemiste pil, cave braken of diarree

80
Q

de pil tegenaangewezen bij

A

Zws
Vaginale bloeding ongekende oorsprong
VG myomen
VG borstca, cervixca
VTE, CVA, MI
Erfelijke trombofiliën
Hypertensie
Migraine
Leverproblemen
Postpartum
DM
Last van vaginale candidiase

81
Q

de pil aanbevolen bij

A

Acne
Hirsutisme
Dismenorroe
Menorragie + ferriprieve anemie
Preventie endometriose

82
Q

voordelen de ring

A

↓ spotting
↓ nausea
↓ mastalgie
↓ hoofdpijn
↓ gewichtstoename
kan je ook doornemen

83
Q

nadelen de ring

A

↑ vaginale afscheiding
Spontane expulsie
Voelen ring
Duur
↑ VTE, MI

84
Q

de ring tegenaangewezen bij

A

Postpartum
Last van vaginale candidiase

85
Q

de ring aanbevolen bij

A

Problemen COC stipt in te nemen
Nevenwerkingen COC
DM
Obees

86
Q

voordelen pleister

A

“maar” 3 pleisters per cyclus

87
Q

nadelen pleister

A

↑ intracyclische bloedingen
Mastalgie
Dismenorroe
Lokale huidreacties
Spotting
Hypomenorroe/oligomenorroe
Hoofdpijn/migraine
↑ gewicht
↓ libido
↑ cervixca, borstca, leverca
↑ VTE, MI

88
Q

CI pleister

A

Postpartum
Obees

89
Q

voordelen prikpil

A

↓ ectopische zws
↓ PID
↓ leiomyomen
↓ endometriumca
goedkoop
“maar” om de 12w

90
Q

nadelen prikpil

A

veranderd bloedingspatroon (initieel doorbraakbloedingen, na 1j amenorroe)
mastalgie
↓ libido
↑ gewicht
Glucose intolerantie / diabetes
Ongunstig lipidenprofiel (cholest stijgt)
↓ botdichtheid
↑ VTE
traag reversibel (9m)

91
Q

CI prikpil

A

DM

92
Q

indicatie prikpil

A

Compliantie problemen
Bij ernstige epilepsie
Premenstrueel syndroom
Familiale borstca
VG myomen

93
Q

voordelen hormoon staafje

A

Betrouwbaar, 3j effect
Geen ↑ VTE, MI
Mag tijdens borstvoeding
snel reversibel

94
Q

nadelen hormoonstaafje

A

Verandering/onvoorspelbaar bloedingspatroon
Ambulante ingreep
Emotionele labiliteit / depri
↑ gewicht
↓ libido
Neutraal effect acne

95
Q

indicatie hormoonstaafje

A

DVT gehad
Premenstrueel syndroom
Pilmoe
Familiale borstca
VG myomen

96
Q

voordelen minipil

A

Weinig/geen metabole of CV nevenwerkingen (veilig bij vrouwen met VG trombose / roken en > 35j)

(Beterschap migraine bij COC)

snel reversibel

97
Q

nadelen minipil

A

Strikt inname schema
Verandering bloedingspatroon (onvoorspelbaar: amenorroe vs +++)
Neutraal effect / toename acne
cystevorming

98
Q

indicatie minipil

A

Borstvoeding
>40j (premenopauzaal)
DVT gehad
Premenstrueel syndroom
Familiale borstca
VG myomen
Migraine

99
Q

voordelen hormoonspiraal

A

↓ menstrueel bloedverlies
goede continuatie (bv bij onregelm werkuren), 5-8j ter plaatse
snel reversibel

100
Q

nadelen hormoonspiraal

A

Expulsie
Perforatie
Pelvische pijn/krampen
Pelvische infecties
partner last draadjes

101
Q

indicatie hormoonspiraal

A

Vanaf 6-8w postpartum
DVT gehad
Pilmoe
Bij verminderde compliantie tgv ernstige epilepsie
Obees

102
Q

voordelen koperspiraal

A

goede continuatie
uteriene inflammatoire reactie is snel reversibel
kan bij leverlijden

103
Q

nadelen koperspiraal

A

Expuslie
Perforatie
Pelvische pijn/krampen
Pelvische infecties (zz)
↑ mentrueel bloedverlies

104
Q

indicatie koperspiraal

A

Vanaf 6-8w postpartum
DVT gehad
Pilmoe
Bij verminderde compliantie tgv ernstige epilepsie
Obees
als noodanticonceptie tot 120u na coitus

105
Q

koperspiraal is tegenaangewezen bij

A

dysmenorroe

106
Q

aanbevolen anticonceptie postpartum

A

Minipil (eerst): vanaf 2-3w bij onvolledige BV (BV h anticonceptief effect, maar westerse vrouwen best sneller herstart AC) -> GEEN stopweek!

Condoom

IUD: vanaf 6-8w

107
Q

Tegenaangewezen anticonceptie postpartum

A

Geen E want neg effect op melkvolume en melksamenstelling
Geen combinatie: COC, ring, pleister (verhoogd trombose risico 12w na bevalling)
Geen NFP methode: risico zws

-> COC mag pas na 6w als geen BV
-> spiraal mag pas na min 6w (perforatie risico, sommigen hanteren >6w)

108
Q

aangewezen anticonceptie bij DVT VG

A

progestagenen (POP, staafje, IUD)

109
Q

tegenaangewezen anticonceptie bij DVT gehad

A

COC

110
Q

aangewezen anticonceptie perimenopauzaal

A

minipil, IUD

111
Q

aanbevolen anticonceptie premenstrueel syndroom

A

progestagenen (POP, implantaat) -> onderdrukken LH (PMS tgv LH piek)

112
Q

aanbevolen anticonceptie bij ernstige epilepsie

A

IUD
prikpil

opm: sommige anti-E ku werking van COC verminderen (CYP3A4 inductie)

113
Q

aanbevolen anticonceptie bij obees

A

(implantaat)
ring
IUD

114
Q

tegenaangewezen anticonceptie bij obees

A

pleister
prikpil

115
Q

aanbevolen anticonceptie DM

A

ring

116
Q

tegenaangewezen anticonceptie DM

A

COC
prikpil

117
Q

aanbevolen anticonceptie sterke acne

A

COC

118
Q

aangewezen anticonceptie VG (familiaal) borstca/cervixca

A

progestagenen

119
Q

tegenaangewezen anticonceptie borstca

A

COC

120
Q

aangewezen anticonceptie VG myomen

A

progestagenen

121
Q

tegenaangewezen anticonceptie VG myomen

A

COC

122
Q

aangewezen anticonceptie VG cervixca

A

condoom

123
Q

tegenaangewezen anticonceptie VG cervixca

A

COC

124
Q

tegenaangewezen anticonceptie bij last van vaginale candidiase

A

COC
ring

125
Q

aanbevolen anticonceptie bij sterke migraine

A

POPs

126
Q

tegenaangewezen anticonceptie bij sterke migraine

A

COC

127
Q

voordelen condoom

A

protectie tgn SOA’s

128
Q

nadelen condoom

A

gevaar incorrect gebruik of condoomlek
verminderde sensitiviteit

129
Q

combinatie preparaat (pil, ring, pleister) af te raden bij:

A

migraine met aura
35j of ouder + roken
CV RF
VTE
onverklaard vaginaal bloedverlies
hormoonafh tumor
leverfunctieST

130
Q

AC met alleen progestageen afraden bij:

A

huidige trombo-embolische aandoening
onverklaarde vaginale bloedingen
P afh tumoren
leverfunctieST

131
Q

welke AC mag bij BV

A

condooms, POP, LARC (IUCD: pas na 6w, implantaat)

132
Q

KO bij consult anticonceptie

A

BD
BMI

133
Q

knobbeltje in de borst: wat nu?

A

anamnese
ICE
nodulus: sinds wnr? enkel cyclisch? evolutie? andere klachten? (pijn, tepelvochtverlies, schilfering, tepelintrekking, roodheid, warm, wonde, koorts, …)
- gynaec: lft menarche/menopauze, cyclus, APGM, BV
- WAMPLE: allergie, abusus, GM (AC, HST?), pers VG (borstprobl: litteken na biopsie/abcesdrainage) fam VG (borstca, eierstokca, prostaatca, colonca, pancreasca)
- M+: prikkelhoest, pijn rug/botten, neurol klachten, opgezette buik (HSM, ascites), …

Stel zwaarte/pijn (minder op voorgrond bij BK)
- hoe lang al? cyclisch? rel met cyclus / andere PMS klachten? type pijn? massa? koorts of roodheid? tepelvochtverlies?

Stel tepelvochtverlies (maar 10% kans kanker als oorz als gn tumor palpabel)
- unilat/bilat? cyclisch? melkachtig/purulent/waterig/sereus/bloederig?

Stel eczeem/schilfering tepel(hof) (geen beterschap in enkele weken vergt biopsie) of andere tepelafw
- ingetrokken tepel: makkelijk reduceerbaar?
- ziekte van Paget (tepel zelf doet mee in proces roodheid en erosie itt banaal eczeem)

KO: borstonderonderzoek + klieren!!!
- inspectie: asymmetrie volume of contour, huidintrekking, verandering tepelstand/intrekking, ulceratie
- nodulus: vast/mobiel?

TO: afhankelijk van bevindingen
p 33 doc 68p

134
Q
A

STATIONSPROEF, CBL, inwendige (26 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions