Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

STATIONSPROEF, CBL, inwendige > GASTRO-ENTEROLOGIE > Flashcards

GASTRO-ENTEROLOGIE Flashcards

1
Q

brandende thoracale pijn (pyrosis): anamnese

A

ICE

VALTIS
- ooit al eerder gehad?
- wat vr pijn?
- waar?
- wnr pijn? meteen na eten (reflux)? enkele uren na eten (maag-duodenumulcus: knagende epigastr pijn 2-3u na maaltijd, beter met eten)? ‘s nachts of bij neerliggen (reflux)?
- NRS schaal
- verbeterende factoren (vb rechtzitten) / al iets van GM geprobeerd? uitlokkende factoren? stress?

andere S/
- koorts? vermoeid? eetlust? snel verzadigd? opgezet gevoel? melena? …
- typische S/: voedingsproducten dat je minder verdraagt? regurgitaties? keelpijn? slechte smaak?
- atypische S/: thoracale pijn? heesheid? hoest? wheezing?
- DD angor: RSP met uitstraling, dyspnee, vnl bij inspanning / DD Tietze / DD hyperventil
- cave: moeilijk slikken, pijn bij slikken, vermagering?

WAMPLE: roken, alcohol, NSAID (maagulcus)
CV RF: roken, obesitas

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

GERD S/

A

typische S/:
- pyrosis (opstijgend branderig gevoel)
- zure regurgitaties
- epigastralgie
- keelpijn
- slechte/metaalachtige smaak

atypische S/:
- thoracale pijn
- heesheid
- hoest
- wheezing

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

GERD: alarmS/

A

dysfagie
odynofagie
vermagering

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

casus GERD: KO

A

inspectie: anemie (bij erosieve letsels), …?
abdomen (drukgevoeligh, opgezet, obesitas?)
hart en long
palpatie kraakbeen tss sternum en ribben

ik zou ook in de keel kijken?

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

GERD TO

A

D/ GERD
- endoscopie = voldoende indien typische klachten (ter evaluatie oesofagitis en evtle verwikkelingen; altijd biopsies bij maagulcus -> maligne? HP status?)
- aanvullend onderzoek nodig bij atypische klachten: proeftherapie PPI, pH-metrie al dan niet met impedatiemeting, zuurinfusietest (zelden, opsporing hypersensitieve slokdarm)

andere:
- evt ecg (DD)
- labo (vb bloedend ulcus, DD)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

GERD R/

A

lifestyle
- hoogstand hoofdeinde bed
- geen vet / chocolade / munt + alcohol / bruisende dranken
- gewichtscontrole
- late maaltijden vermijden

medicamenteus
- bij lichte of weinig frequente klachten: antacida (gaviscon na maaltijd)
- niet-erosieve GERD: PPI: pantomed 20mg 1x1 2-4w ifv klachten
- erosieve oesofagitis: PPI: pantomed 40mg 1x1 4-8w -> onderhoud 20mg

HK enkel bij strikte indicatiestelling (nissen-fundoplicatie indien falende therapie)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

pyrosis DD

A

GE
- GERD (pyrosis en zure regurgit, …) -> meest voorkomend
- achalasie of diffuse spasmen slokdarm (RSP vnl ‘s nachts, nt-zure regurgit na maaltijd en snachts, - functionele dysfagie)
- eosinofiele oesofagitis (organische dysfagie, impacties, odynofagie, thoracale pijn)
- SD tumor (odynofagie, dysfagie, anorexie, vermagering, thoracale pijn)
- gastritis
- maagulcus (AB geven als HP pos)

cardiaal
- angor
- MI (pijn houdt aan)

pneumo
- LE, pneumothorax, pneumonie, bronchitis

syndroom van Tietze (uitlokkers: stress, hoesten, trauma, zware inspanning, slechte houding, LWI, …)

hyperventilatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

DD galkoliek

A

acute cholecystitis
hydrops galblaas
cholecystolithiasis
choledocholithiasis
cholangitis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

DD galkoliek + koorts

A

acute cholecystitis
cholangitis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

DD galkoliek + icterus

A

choledocholitiase
cholangitis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Acute cholecystitis: etiologie

A

> 95% cholecystolithiase

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Acute cholecystitis S/

A

Vaak begin als galkoliek

Continue hevige pijn R-hypochonder
- Verergerd bij bewegen
- Geen resolutie met spasmolytica

Nausea, braken

Koorts

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Acute cholecystitis KO

A

peritoneale prikkeling R-hypochonder

Murphy +

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Acute cholecystitis D/

A

Anamnese: VG galkolieken

KO

Labo: CRP, Leukocytose, ± ↑ AST en ALT

Echografie
- Verdikte of ontdubbelde galblaaswand
- Vocht
- Pericholecystitis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Acute cholecystitis: evolutie

A

90%: resorptie acute cholecystitis

10%: evolutie naar necrotiserende cholecystitis
- Pericholecystitis -> plastron
- Vrije perforatie -> galperitonitis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Acute cholecystitis R/

A

Vroegtijdige diagnose < 72 uur
-> Urgente laparoscopische CCE

Laattijdige diagnose > 72 uur
-> AB + pijnstilling & antipyreticum + lap CCE 6-12 w na acuut event

Hydrops / Empyeem / Abces / Perforatie / Billiodigestieve fistel –> zie internistische leidraad

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Chronische cholecystitis: ontstaan

A

< irritatie door langdurige CCL en kolieken

(bijna obligate verwikkeling, komt bijna niet meer voor gezien na galkoliek praktisch altijd cholecystectomie)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Chronische cholecystitis: belangrijk element om na te vragen in anamnese?

A

VG recurrente galkolieken of last R-hypochonder

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Chronische cholecystitis kliniek

A

Dyspepsie, GEEN koorts, GEEN prikkeling

KO: mogelijk Murphy +

[Afunctionele galblaas, risico bacteriële overgroei]

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Chronische cholecystitis D/

A

Echografie:
- verkleinde galblaas (sclerotisch, verschrompeld)
- wandverdikking
- lithiase

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Chronische cholecystitis R/

A

Laparascopische CCE moeilijker
-> groter risico laparatomie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Hydrops galblaas =

A

Plotse afsluiting ductus cysticus
-> snelle distentie galblaas

(verwikkeling cholecystolithiase)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Hydrops galblaas: kliniek

A

Galkoliek
-> blijvende pijn ondanks spasmolytica

KO: massa t.h.v. galblaaspunt, breidt uit naar navel

GEEN icterus
GEEN purulent vocht maar helder

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Hydrops galblaas D/

A

KO

Echografie
(grote gespannen galblaas + CCL in ductus cysticus )

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Hydrops galblaas: evolutie zonder behandeling

A

Empyeem, cholecystitis

Spontane resolutie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Hydrops galblaas R/

A

Dringende laparoscopische CCE
- CI chirurgie: percutane drainage

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

cholecystolithiase (CCL) -> S/

A

Asymptomatisch

Typische galkoliek: 15-30 minuten
- Zeer hevige pijn bovenbuik
(R hypochonder – epigastrium, irradiatie nr rug)
- bewegingsdrang
- typisch na vettige maaltijd

Nausea, braken

Weinig – geen koorts

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

cholecystolithiase (CCL) -> KO

A

Klachtenvrije periode: normaal

Tijdens of vlak na koliek: galblaas gevoelig
- Cystisch punt +
- Murphy + (wijst eerder op acute cholecystitis)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

cholecystolithiase (CCL) -> D/

A

Labo
- Minimaal ↑ AST, ALT
- Meestal geen koorts of ↑ CRP (exclusie cholecystitis)
- Lipase nl (exclusie pancreatitis)
- Bilirubine en AF eerder bij CDL

Echografie: lithiasis
(+ uitsluiten cholecystitis, uitsluiten CDL)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

cholecystolithiase R/

A

1e lijn: behandeling galkoliek
- Spasmolyticum (Buscopan®)
- NSAID (Ibuprofen)

2e lijn: electieve laparoscopische cholecystectomie (CCE)

3e lijn: igv te hoog risico CCE (zelden)
- Orale galzoutentherapie
(bij kleine radiolucente stenen zonder ernstige kolieken, 6-18 maanden therapie, vaak recidief )

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

choledocholithiase (CDL) etiologie

A

Cholecystolithiase (cholesterolstenen uit galblaas)

Bruine pigmentstenen < bacteriële overgroei galwegen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

choledocholithiase (CDL): S/

A

Asymptomatisch (toevallige vondst)

Symptomen galkoliek

Pijnlijke icterus bij volledige obstructie (D/ MRCP)
- Obstructieve icterus na galkoliek: donkere urine, bleke stoelgang
(kan pijnloos! -> niet alle pijnloze icterus = Ca)

Cholangitis = infectie galwegen

33
Q

choledocholithiase (CDL): D/

A

Labo: obstructieve icterus (+ gestegen lipasen???)
-> Leverfunctiestoornissen bij screening na galkoliek
- AST, ALT (meteen) (ih begin AST > ALT, bij passage steen ALT > AST)
- GGT en AF (na enkele dagen)
- Bilirubine < bij volledige obstructie galweg

echo abdomen

(labo en echo -> inschatten risico op CDL: zie UpToDate voor criteria)

34
Q

choledocholithiase R/

A

Toevallige vondst of obstructieve icterus:
- ERCP met steenextractie + CCE in 2e tijd
- CCE met galwegexploratie en steenextractie

Galkoliek (symptomatisch):
- spasmolyticum, NSAID
- CCE + ERCP met steenextractie

35
Q

etiologie cholelithiasis: 4 F’s

A

Female
Forty (leeftijd)
Fat: obesitas
Fertile: oestrogenen en progestagenen

36
Q

cholangitis: kliniek + labo

A

Triade van Charcot:
- Koliekpijn (Re hypochonder pijn)
- Rilkoorts
- Obstructieve icterus: donkere urine, bleke stoelgang

KO: Leverslagpijn

D/ Labo:
- CRP, leukocytose
- AST, ALT
- AF
- Geconjugeerd bilirubine

37
Q

Cholangitis (= verwikkeling cholelithiasis): R/

A
  • ERCP met steenverwijdering OF drainage galweg
  • AB (amoxiclav IV of levofloxacine IV +/- ornidazol
  • CCE
38
Q

biliaire pancreatitis (= verwikkeling cholelithiasis): R/

A
  • ERCP met steenextractie
  • CCE
  • voldoende IV vocht en pijnstilling
39
Q

Acute pancreatitis etiologie

A

BADHIT

//

Biliaire pancreatitis (= meest frequent)

Alcoholische pancreatitis
Anatomische variant (pancreas divisum, mucoviscidose…)

Drugs (diuretica, statines, ACE-I, NSAIDs, CS, PPI…)

Hyper TG
Hyper Ca (< hyperparathyroïdie)

Infectie (bof)
Idiopatisch

Tumor
Trauma (stomp trauma, HK, post-ERCP)

40
Q

acute pancreatitis kliniek

A

Oedemateuze pancreatitis: mild
Hevige acute pijn bovenbuik
- Bandvormig en/of uitstralend naar rug
- Verbeterend bij zitten of vooroverbuigen

Matige koorts

KO: drukpijn ± spierverzet

Hemorragisch-necrotiserende pancreatitis: ernstig
Acute bovenbuikpijn -> diffuus
Nausea, braken < paralytische ileus

Peritonitis en ascites
Dyspnoe
Shock
Teken van Cullen: roodpaarse navel
Teken van Grey-Turner: roodpaarse flank

41
Q

Acute pancreatitis -> hoe ernst inschatten?

A

BISAP score

42
Q

Acute pancreatitis D/

A

kliniek

labo
- Amylase gestegen (aspecifiek)
- Lipase gestegen (specifieker)
- Biliaire oorzaak: AST en ALT ↑ (uitsluiten met echo)

CT met en zonder contrast

43
Q

Acute pancreatitis R/

A

! ALTIJD onmiddellijk hospitalisatie

MILDE VORM
- tijdelijk NPO (wel asap enterale voeding)
- pijnstilling (pcm, tramadol)
- IV rehydratatie
- monitoring: AH, pols, BD, CRP leukocyten, ionogram

ERNSTIGE VORM
- cfr milde vorm
- opname intensieve
- igv hypoCa dr steatonecrose -> substitutie
- maagsonde (paral ileus)
- igv geïnfecteerde pancreasnecrose -> Delay, Drain, Debride
- AB (meropenem of pip/tazo)

+ oorzaak behandelen

44
Q

gallijden?: anamnese

A

ICE

VALTIS
- V: ooit eerder gehad? VG galkolieken?
- A: stekend
- L: waar (re hypoch, epigastr)? uitstraling (rug, intrascapulair)?
- T: wnr begonnen? plots/geleidelijk begonnen? verloop: op- en afgaand of continu? indien opstoot: hoe lang duurt de pijn (15-30min)? ontstaan na vetrijke maaltijd (CCL)?
- I: NRS schaal
- S: wat verbetert of verergert te pijn? beterschap met spasmolytica? (maagulcus beter met eten)
- begeleidend: nausea? braken? koorts? bewegingsdrang?
- donkere urine / bleke stoelgang? (icterus, vb cholangitis)

andere S/ hoest (dd basale pneumonie), mictieklachten (dd nierkoliek), pyrosis, springpijn/vervoerspijn …
- zo koorts: recente consumptie nt-gepasteuriseerde melk, rauw vlees of rauwe vis, onbeschermde seksuele contacten, recente reis, zieken in omgeving, …

WAMPLE: alcohol, roken, GM (NSAID / CS: maagulcus) …

45
Q

gallijden?: KO

A

PM: pols, BD, AH, sat, temp
inspectie: icterus?
abdominaal onderzoek: peritoneale prikkeling R hypochonder? Murphy pos? (dd: mcburney …)
longauscultatie
NSP

46
Q

gallijden?: TO

A

labo (CRP, leukocyten, levertesten incl bili, lipasen, amylase)

echo

(TO ikv DD afh van anamnese en KO)

47
Q

obesitas (vraagt pil om af te vallen): anamnese

A

probleem in kaart brengen
- A: gewicht & lengte
- L: nvt
- T: sinds wnr? evolutie G? + wrm net nu deze vraag (iets veranderd, trigger)?
- I: impact (mentaal - mechanisch - metabool)
- S:
°onderscheid grote porties vs zoetigheid vs emo-eter?
° fysieke activiteit?
° is je omgeving een pos of neg invloed? genetische component?
° triggers (rookstop, immobil, OAC / steroiden, menopauze, Cushing)?
- V: reeds dingen geprobeerd? dieet?

DD: zws mogelijk?

WAMPLE: abusus!
CV RF

wrm de vraag naar medicatie? + ICE

48
Q

obesitas (vraagt pil om af te vallen): KO

A

lengte + gewicht
buikomtrek
BD
algemeen: abdominaal (levergrootte …), SK, …

49
Q

obesitas (vraagt pil om af te vallen): TO

A

inschatten comorbiditeiten vie labo (nuchter)

50
Q

obesitas (vraagt pil om af te vallen): beleid

A

Beschikbare opties voor gewichtsverlies: dieet, fys act, gedragsverandering, GM en HK.
Maar GM of HK zijn enkel aangewezen bij bepaalde indicaties.
- GM: BMI ≥ 30 kg/m2 / BMI ≥ 27-30 + min 1 gewichtsgerelateerde co-m (pre-diabetes, DM2, HT, dyslipidemie, OSAS)
- bariatrische HK (= uitz maatr): BMI ≥ 35 + co-m / BMI > 40

Farmacotherapie kan enkel gebruikt worden als onderdeel van een programma dat dieet, fysieke activiteit en gedragstherapie omvat. DIt is belangrijk omdat dieet en fysieke activiteit niet enkel zorgen voor gewichtsverlies, maar ook effect h op CV RF en vermindering van co-m.
- met enkel medicatie zal je er niet komen: G verlies eerder beperkt + vanaf je pillen stopt kom je vaak opnieuw bij
- medicatie lijkt op dit moment mss een makkelijkere oplossing, maar toch ook veel nevenwerkingen (Orlistat: evt verminderde absorptie vetoplosbare vitaminen, intestinale NE zoals steatorree // Liraglutide: nausea, pancreatitis)

1e doel: stabilisatie G
- gewichtsverlies ≥ 5% h metab effect
- gewichtsreductie van 10% vh oorspr gewicht op 6-12m = realistisch
- (BMI > 25: preventie G toename)

advies: focus op 3 grote pijlers vd beh van obesitas
- voeding: caloriebeperking (500kcal/d verminderen -> - 0,5kg/w), behoud EW/vit/mineralen, gevarieerd (KH - EW - vet: zo weinig mogelijk verzadigd), beperk alcohol
- fys act: spontane dagelijkse act + sport (min 3x/w op matige intens) -> verbetering functionaliteit, …
- gedragsverandering (systematisch gedachten rond voeding veranderen): bewust worden van intake en nieuw voedingsgedrag ontwikkelen

aanpak op niveau van pt!!! (volhouden)

hulp: omgeving, dietiste, personal trainer, HA

51
Q

orlistat werking

A

inhibitor intestinale lipases -> reductie vetabsorptie

52
Q

liraglutide

A

GLP1 -> vertraagt maaglediging + versterkt verzadigingsgevoel

53
Q

liesbreuk: anamnese

A

ICE

zwelling
-> V: ooit eerder gehad?
-> A: /
-> L: waar zwelling? (liesbreuk: liesstreek, scrotum // dijbreuk: onder liesboog thv dij)
-> T: wnr begonnen?
-> I: /
-> S:
- verergerende fact: Meer bij rechtstaan en inspanning? hoesten/niezen/persen
- verbeterende fact: zwelling minder bij liggen
- begeleidend: pijn of vage last?
- verwikkelingen:
°zeer pijnlijk? (inklemming of mech ileus)
° hard? reduceerbaar? (hard en nt-reduc: ingeklemd)
° roodheid vd zwelling? (teken van strangulatie: verminderde bloedtoevoer darmsegm, al dan nt met blokkage lumen)
° krampen, braken, peritonitis? (mech ileus)

WAMPLE
andere klachten? (vb dd nierkoliek bij liespijn)

54
Q

S/ liesbreuk

A

soms asymptomatisch
- zwelling thv lies, vnl bij rechtstaan en inspanning (niet altijd zichtbaar bij liggen)
- vage last thv lies

55
Q

D/ liesbreuk

A

klinisch

(echo heeft GEEN nut)

56
Q

KO liesbreuk

A

inspectie liggend en staand + valsalva
palpatie: breuk proberen reduceren, palpatie lieskanaal door scrotum
contralateraal ook altijd nagaan!!

evt abdominaal onderzoek

57
Q

R/ liesbreuk

A

altijd mesh (asymptomatisch: soms conservatief)
- als nt-reponeerbaar/strangulatie/ileus –> urgente HK (< 6u)

58
Q

dijbreuk R/

A

meer kans op verwikkelingen (nauwe breukpoort)
altijd HK! (ook indien asymptomatisch) -> voorkeur: sublay mesh (laparoscopisch)

59
Q

appendicitis KO

A

PM: oa koortss

abdomen
- inspectie
- auscultatie
- percussie
- palpatie: drukpijn thv McBurney, Rovsing’s teken, loslaatpijn, spierverzet, Murphy test (dd galkoliek)

Psoas teken
Obturator teken
Springpijn (appendicitis: vervoerspijn en toename pijn bij hoesten)

hart
longen
NSP

Gynaecologisch: vaginaal onderz met palpatie ovaria

60
Q

Alvarado-score

A

=> hulpmiddeltje:MAND LoKo NeLe:
//
migratie pijn van peri-umbilicaal nr re fossa iliaca
anorexie
nausea, braken
//
drukpijn re fossa -> 2p
loslaatpijn
koorts (≥ 37,3°C)
//
neutrofielen ≥ 75%
leucocytose (≥ 10000 WBC/mm3) -> 2p

61
Q

D/ appendicitis

A

kliniek en labo
-> alvarado score
- < 7: aanvullend onderzoek (echo, CT)
- 7-8: consult GAE, herh KO
- 9-10: zekere diagnose -> laparoscopische appendectomie

62
Q

appendicitis TO

A

labo
- WBC en formule
- CRP
- B-hcg!!!

urine-analyse: UWI uitsluiten

evt beeldvorming (indien klinisch onvoldoende zekerh over diagnose)
- Echo = 1e lijn onderzoek, heel nauwkeurig (diameter > 6 mm, niet-samendrukbaar, hypervasculaire appendix, verdikte hyporeflectieve wand, hyperreflectief inflammatoir omgevend vet)
- Bij vermoeden plastron of abces of indien onvoldoende visualisatie op echo -> CT (als aanvullend onderzoek, met IV contrast)
- Na 24 uur observatie nog twijfel -> laparoscopie

63
Q

appendicitis R/

A

acute appendicitis: laparoscopische (of open) appendectomie (profylact AB 60 min voor incisie)

  • hard peri-appendiculair infiltraat of plastron: afkoelen met AB (amoxiclav + levofloxacine IV ged 5d) -> appendectomie à froid (na 6w)
  • abces: drainage percutaan + afkoelen met AB -> appendectomie à froid
64
Q

DD/ RBPA

A

hemorroidaal lijden
anale fissuur
diverticulose
colonca
Crohn/colitis ulcerosa
bact infectie
ischemische colitis
angiodysplasie
proctitis
maagbloeding
…

65
Q

anamnese RBPA

A

ICE

RBPA
- V: ooit al gehad (+ oorzaak)?
- A: slijmbijmenging (IBD)? SG en bloed vermengd? SG en daarna bloed? bloed op toiletpapier bij afvergen?
- L: helder of donkerrood? zwarte stoelgang? bij vrouwen zeker checken of het niet gaat om mentstrueel bloed!
(rood: linkercolon, rectum, anus < = > zwart/melena: rechtercolon en upper GI tract)
(helder => distaal, kan ook bij hevige hogere GI bloeding: ↓ Hb / ↓ BD, ↑ HR)
- T: hoe lang al? hoe frequent?
- I: hoeveel bloedverlies? moe/duizelig/bleek?
- S: begeleidende S/ ikv DD:
constipatie, anale jeuk, aambeien/uitpuilend weefsel? (hemorroïden)
anale pijn bij defaecatie, helder bloed op toiletpapier? (anale fissuur)
koorts? (infectie)
B-symptomen? lft? abdominale pijn? verandering SG patroon? tenesmen? (tumor)
diarree, gewichtsverlies, buikpijn (crohn, CU)
vermoeidheid, bleek? (diverticulose of diverticulitis)
vals gevoel van aandrang = tenesmen? (proctitis < bestraling pelvische regio in VG?)
ischemische colitis (krampachtige pijn, vnl L colon-> SG -> bloed)
Getromboseerde perianale randvene

Systeemanamnese (kort)
- intake, hoest/sputa/dyspnee, syncope/RSP/palpitaties, pyrosis/braken, dysurie/hematurie, …

WAMPLE
- allergie
- abusus
- GM: bloedverdunners? AB?
- pers VG: VG hemorroiden, IBS, VG poliepen, operaties
- fam VG: colonca, IBD, poliepen
- recente colo? voorgaande iFOBT? op reis geweest? trauma?
- seksueel gedrag

66
Q

RBPA KO

A

inspectie:
- alg: tekens van anemie? BD? HR? temp? evt gewicht
- anus: anale hemorroiden? fissuren?

PPA doen!!
- massa? laat pt even persen

bij algemene klachten uitgebreiden lichamelijk onderzoek (hart, long, abdomen)

67
Q

RBPA TO

A

labo
- Hb en ferritine (anemie), inflamm param (cofo, CRP)
- bij vermoeden IBD ook albumine (hypo- tgv inflamm)
- CEA bij verdenking colonca
- elektrolyten/ureum/creatinine: nierf, dehydratatie ikv diarree?

coloscopie (coloscopie ALTIJD indien RPBA, vermagering, pos iFOBT, obstructie S/)

Gastroscopie bij melena

Evt stoelgangonderzoek met microscopie / kweek
Calprotectine bepaling bij vermoeden IBD (crohn of colitis ulcerosa)

//

Ter info:
(Geen iFOBt noodzakelijk)
(anoscopie voldoende als pt jong is en hemorroiden h)
(Hb instab/bel anemie? JA: gastroscopie -> daarna sigmoidscopie/coloscopie <=> NEE: sigmoidscopie/coloscopie -> verdere onderzoeken bij persisterend bloeden)

68
Q

Wat aanvragen bij verdenking crohn of colitis ulcerosa

A

labo: calprotectine
coprocultuur
coloscopie

69
Q

wat aanvragen bij verdenking coeliakie

A

HLA DQ2/DQ8

Antistoffen in bloed: tTG antistoffen (altijd in combinatie met IgA -> indien deficiënt vals –)

Duodenumbiopsie na gastroscopie

70
Q

behandeling RBPA

A
  • Hemorroïden: rood bloed, toilet bespat of druppels op WC-papier, nadruppelen, bloed op vingerling, prolaps, pijn bij trombose, skin tags of marisken, vaak hard moeten persen.
    => R/: Drinken, vezelrijke voeding, toegeven aan defecatiereflex, zalven na ontlasting 2x/d (cose-anal, trianal) (en/of venotropica (daflon)) + Movicol // bij prolaps: barronligatuur zo reduceerdbaar, anders hemorroidpexie - hemorroidectomie indien ook marisken
  • Getromboseerde perianale randvene: pijnlijk met blauwe trombusmassa
    => R/zie hem. + bij veel pijnklachten incisie of verwijzen voor excisie.
  • Fissura ani: acuut (sfinterhypertonie)
    => stoolsoftener (vb lactulose siroop), warme zitbaden, movicol // chronisch (lokale fibrose) -> botuline of resectie
  • Rectum- of coloncarcinoom: mogelijks melena, mogelijks slijmvermenging.
    => R/: afhankelijk van staging.
  • Diverticulitis: constante pijn, koorts, défense.
    => R/ tijdelijk vezelarm en supportief. Nadien vezelrijk.
  • Infectieuze colitis: vb pseudomembraneuze clostridium.
    => R/ stop AB + vancomycine PO
  • Ischemische colitis: cardiaal belast, constant, rood bloed.D/ L-coloscopie
    => R/: supportief (BD optimalisatie: adequate hydratatie) want meestal spontaan gunstige evolutie [< - > slechte evolutie: tijdig mogelijk gangreen detecteren -> segmentaire colectomie]
  • IBD: Colitis Ulcerosa (beperkt tot colon): bloed + slijm + tenesmen. Crohn (terminaal ileum + evt colon) R/ acuut: 5-ASA bij CU, CS, TNF-blokkers (infliximab) // onderhoud: 5-ASA bij CU, azathioprine, MTX + FZ, anti-TNF of biologicals (entyvio, stelara)
  • Endometriose (cyclisch): cri de douglas! ???
  • Poliepen
71
Q

IBD R/

A

opstoot R/
- 5-ASA (enkel bij CU)
- CS (topisch / systemisch)
- slecht verloop -> anti-TNF (vb. infliximab)

onderhoud R/
- 5-ASA (enkel bij CU)
- CS NIET in onderhoud
- azathioprine
- methotrexaat (+ FZ)
- slecht verloop -> anti-TNF of biologicals (Entyvio, Stelara), JAK-inhibitoren (de toekomst?)

algemeen:
- Top-down systeem
(aanvalstherapie 3 mnd -> afbouwen)

  • Al dan niet met heelkunde (vooral Crohn)
72
Q

opname darm van vit B12 / FZ

A

Vitamine B12 wordt in het distale deel van het ileum opgenomen

foliumzuur in het proximale deel van het jejunum.

73
Q

Li fossa pijn: anamnese

A

ICE
VALTIS
- SG veranderingen? constipatie? vermagering? koorts? verminderde intake? braken? …
- verzachtende fact: pijnstilling, lavement, movicol, voedselinname
- verergerende fact: vervoerspijn

andere klachten? ~ DD
- bij vrouw: denk ook aan gynaec etiologie!!

WAMPLE: darmkanker in fam?

74
Q

li fossa pijn: DD

A

diverticulitis
constipatie, obstructie
inflamm darmziekte
prikkelbare darm
gastro-enteritis
ischemische colitis
carcinoma

pyelonefritis

ectopische zws
ovariële torsie
PID

75
Q

diverticulitis (li fossa pijn): TO

A

labo: CRP, leucocyten
- DD: hCG (TVE indien gestegen)

echo abdomen: abces uitsluiten

meestal CT abdomen indien ernstig

bijkomende onderzoeken indien verwikkeld
- HC bij T > 38,5°C
- RX diafragma koepel vr uitsluiten vrije lucht

76
Q

Acute diverticulitis: kliniek

A

Lokale peritoneale prikkeling
- Acuut linkerfossa syndroom (L-fossa prikkeling)

Soms symptomen ~ cystitis (pollakisurie, dysurie)
…sigmoïd ligt vlakbij blaas

± plastron -> palpabele massa
± paralytische ileus

77
Q

Acute diverticulitis -> R/

A

=> preventie: vezelrijke voeding, beweging, voldoende hydratatie

=> onverwikkeld:
- Restenarme voeding
- AB
pt thuis (opm: discussie over nut AB, afh van ernst): amoxicilline-clavulaanzuur PO
pt ZH: metronidazole IV of ciprofloxacine IV

Na 48 uur: herevaluatie
1) Klinische respons + CRP gehalveerd?
- Ja -> AB verder tot 14 dagen na normalisatie CRP
- Neen (abces/perforatie gemist?) -> CT abdomen met contrast

2) Bij ambulante behandeling geen co labo -> i.f.v. kliniek: 7-10 dagen AB

//

=> verwikkeld:

ABCES:
- Abces > 4 cm: Percutane (echo of CT geleide) drainage -> AB
- Abces < 4 cm: enkel AB

PERFORATIE OF FISTELVORMING: Urgente heelkunde

78
Q

epigastrische pijn sinds 2u, bandvormig nr rug: anamnese, DD, TO

A

ANAMNESE
- pijnanamnese: zeker uitsltraling arm / interscap / hals navragen (cardiale factor)
- systeemanamnese
- wample
- CV RF

//
DD acute pancreatitis
- galwegpathologie
- ulcusperforatie
- strangulatorische ileus (RX)
- ruptuur AO aneurysma (abdom: D/ echo -> CT met IV contrast) (thorac: RX thorax -> verbreding AO schaduw +/- kalklijn -> CT scan)

//
TO:
- labo: cofo, crp, sedimentatie, levertesten, lipasen, amylasen
- echo abdomen (gal? + ook vr biliaire oorz pancreatitis uit te sluiten: AST en ALT stijging)
- CT met en zonder contrast (acute pancreatitis?)

79
Q

obstructie, volvulus: doc 68p p16

A

/

STATIONSPROEF, CBL, inwendige (26 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions