Biologie - 5 Micro-organismen (bacteriën en archaea) Flashcards
Zijn bacteriën en archaea eencellig of meercellig?
eencellig
Waar komen bacteriën en archaea voor?
in en op zowat elk vorowerp of organismen, in de bodem, water of in ijs.
Hoe groot zijn de meeste bacteriën en archaea?
tussen de 0,2 en 5 µm groot.
Zijn bacteriën en archaea eukaryoot of prokaryoot? + verklaar
prokaryoot, want hun DNA zweeft vrij in het cytoplasme.
Wat zijn de plasmiden?
1 van de 1 tot wel 1000 kleine DNA-ringen van bacteriën of archaea.
Door wat is het cytoplasma omgeven in een bacterië of archaea?
door een celmembraan met daarrond een celwand. Sommige bezitten naast een celwand ook een kapsel of slijmlaag als extra bescherming.
Wat doet de celwand van bacteriën en archaea?
het regelt de stofuitwisseling met het uitwendige milieu.
Wat is de functie van de celwand van bacteriën en archaea?
Ze geeft stevigheid en vormt een bescherming tegen externe invloeden van het uitwendige milieu.
Hoe bewegen prokaryoten zich voort?
- met een lang zweephaar waarmee ze zich zwemmend verplaatsen
- pili/pilus (kleine haarachtige uitsteksels) waarmee ze zich voorttrekken/katapulteren
Hoe gebruiken prokaryoten de pili om zich zelf te katapulteren?
Ze spannen 1 vastgehechte pilus aan de achterzijde op, waarna ze die loskoppelen van het oppervlak en al stuiterend vooruitbotsen.
Welke 3 hoofdvormen onderscheiden we bij de prokaryoten en hoe zien die eruit?
1) de ronde kokken
2) staafvormige bacillen
3) spiraalvormige spirillen
-> binnen ook nog grote variatie: bv kokken afgeplat of gekromde bacillen, …
Van wat is het ontstaan van de bacteriën en archaea afhankelijk voor het onstaan van typerende vormen ?
afhankelijk van de wijze waarop de celdeling gebeurt.
Wanneer spreken we van diplokokken?
Als 2 dochtercellen aan elkaar blijven hangen bij het ontstaan van typerende vormen.
Wanneer spreken we van streptokokken?
Als er meerdere dochtercellen in een lange keten aan elkaar vasthangen.
Wanneer spreken we van stafylokokken?
Bij de kokken vormen sommige soorten willekeurige stapels. Dat zijn de stafulokokken.
Wat zijn autotrofe prokatyoten?
Die hebben een energiebron nodig om zelf energierijke organische stoffen, zoals glucose, aan te maken uit anorganische stoffen, zoals koolstofdioxide en water.
Welke 2 onderverdelingen maken we bij de autotrofe prokaryoten?
de fotoautotrofe en de chemoautotrofe prokarytoten
Wat zijn de fotoautotrofen? (prokaryoten)
Ze gebruiken zonlicht als energiebron. Bacteriën bezitten hiervoor het pigment chlorofyl, archaea gebruiken een ander typerend pigment
Wat zijn de chemioautotrofen?
Zij halen hun energie uit het verbreken van chemische verbindingen.
Is het grootste deel van de bacteriën en archaea autotroof of heterotroof? Wat doen ze?
heterotroof.
Ze nemen energierijke voedingstoffen uit organisch materiaal op. Dat doen ze door enzymen vrij te laten, waardoor het organisch materiaal uitwendig verteert.
Hoe halen heterotrofe bacteriën en archara hun energie?
Ze nemen energierijke voedingstoffen uit organisch materiaal op. Dat doen ze door enzymen vrij te laten, waardoor het organisch materiaal uitwendig verteert.
De vrijgekomen organische verbindingen, zoals gluocase, worden dan opgenomen in hun cel.
Door middel van de celademhaling maken ze energie vrij uit deze organische verbindingen.
Wanneer zijn prokaryoten aeroob en wanneer anaeroob?
aeroob = zuurstof nodig om te overleven
anaeroob = geen zuurstofgas nodig.
Wanneer zijn bacteriën en archaea heterotroof?
- zelf geen koolstofverbinding maken
- zelf geen voedingstoffen produceren
Welke 2 manieren zijn er om energie uit energierijke stoffen te halen door prokaryoten?
aeroob (celademhaling) en anaeroob (gisting)