Geschiedenis - 9 + 10 + Renaissance en barok Flashcards
Wat bezochten en onderzochten kunstenaars uit de renaissance?
antieke overblijfselen (vooral koepels van Romeins bouwwerken spraken tot de verbeelding
Wat is de letterlijke betekenis van renaissance?
wedergeboorte
Waar was het werk van antieke auteurs na de val van het Wes-Romeinse rijk bewaard?
vaak in het Oost-Romeinse rijk (Constantinopel)
Wat werd een trend in humanistische kringen?
om zoveel mogelijk werken uit de klassieke oudheid te verzamelen
Welke plek speelde een belangrijke rol in het ontstaan van de nieuwe cultuurbewegingen/humanisme?
Italië, Firenze (toen Hertogdom Firenze omdat het toen een samenvoeging was van verschillende stadsstaten)
Wat betekent mecenas?
Een mecenas is een persoon die als beschermheer of -vrouwe optreedt voor kunstenaars, geleerden of sporters.
Wie waren de renaissancepausen?
Pausen van de 15de en 16de eeuw gingen mee in het beschermen van kunstenaars om hun glorie en die van de kerk in de verf te zetten
Via welke wegen waren er veel werken van klassieke auteurs in West-Europa terechtgekomen?
Via de Arabieren en de Byzantijnen waren er veel werken in Italië terechtgekomen. Byzantijnen zijn voorzitters van Romeinse rijk en bewaren de boeken. Daarom zijn ze belangrijk
Waarom was Petrarca extra blij met de Griekse versie van het werk van Homerus?
Omdat deze versie heel dicht bij het origineel kwam, zonder de tussenstappen van de vertalingen.
Wat is humanisme (definitie)
Een culturele stroming van een nieuwe klasse van geletterden die in navolging van antieke schrijvers (die zij nauwkeurig bestudeerden) streefde naar een zelfstandige ontplooiing van de mens op geestelijk en maatschappelijk gebied.
Waar zochten de humanisten inspiratie?
bij de auteurs van de Klassieke Oudheid
Wat waren belangrijke eigenschappen of krachten van een humanist om een goede humanist te zijn?
- uitmuntend taalkundige zijn en ontwikkelden de humanisten de tekstkritiek om fouten uit de oude werken te verbeteren.
Wat was humanist zijn als het geen beroep is?
Het is een levenshouding.
Ze vormden een kleine, losse groep van geletterde mensen verspreid over heel Europa.
Wat was er essentieel voor humanisten zelf?
Een algemene kritische ingesteldheid
(gingen met elkaar en anderen in debat en probeerden hun inzichten met goede argumenten te onderbouwen.)
Wat was het grootste verschil tussen de humanisten en de renaissancekunstenaars?
De bewondering voor de oudheid was ook bij de renaissance kunstenaars sterk aanwezig maar zij imiteerden de klassieke voorbeelden niet klakkeloos.
Welk standbeeld toont aan dat renaissancekunstenaars dieper ingingen in de anatomie van het menselijk lichaam om nog betere beelden te bouwen?
David van Michelangelo
Hoe zie je dat ook in de architectuur de inspiratie uit de oudheid duidelijk zichtbaar is?
Bouwelementen uit de KO zoals rondbogen, zuilen, koepels en frontons, namen een belangrijke plaats in.
Van waar haalde renaissanceschilders hun inspiratie van de KO?
Ze lazen en bestudeerden auteur uit de oudheid om de klassieke goden en godinnen af te beelden.
De klassieke mythologie was een geliefkoosd onderwerp van de renaissancekunstenaars
Hoe waren humanisten en renaissancekunstenaars met elkaar verbonden?
Ze gingen allemaal in de eerste plaats uit van het geloof dat de mens centraal stond in de samenleving en zelfstandig kritisch kon nadenken. Dat heet antropocentrisme.
Wat is antropocentrisme?
Wanneer men gelooft dat de mens centraal staat in de samenleving en zelfstandig kritisch kon nadenken.
Welke term beschrijft het geloof dat de mens centraal stond in de samenleving en zelfstandig kritisch kon nadenken?
antropocentrisme
Hoe kan je zien dat kunstenaars en geleerden uit renaissance een groter zelfbewustzijn toonden?
Ze signeerden hun werk of schreven autobiografiën
Wie was het beste voorbeeld van de homo universalis en waarom?
Leonardo Da Vinci met de Mona Lisa: een nieuwsgierige geest die in heel vele domeinen geïntresseerd was en kennis had opgedaan.
Wat was het probleem met de kopieën van teksten uit de oudheid?
Er zaten veel kopieerfouten in de teksten
Hoe probeerden humanisten de kopieerfouten op te lossen?
De humanisten probeerden de oorspronkelijke tekst te herstellen door verschillende versies te vergelijken en taalkundige analyses toe te passen.
Welke houding namen de humanisten aan tegenover theorieën en ideeën van anderen , zelfs van de auteurs uit de oudheid?
Ze waren kritisch en onderbouwden daarom ook hun eigen theorieën met argumenten en bewijzen.
Wat zijn de belangrijkste kenmerken van humanisme? (4)
- individualisme en sterk zelfbewustzijn
- tekstkritiek en algemene kritische ingesteldheid
- antropocentrisme mens centraal (ipv god centraal)
- homo universalis
Wat versnelde de verspreiding van het humanisme?
de broekdrukkunst en de uitgebreide briefwisselingen tussen de humanisten
Wie was het centrale figuur toen ook de Nederlanden een belangrijk centrum van het nieuwe ideeëngoed?
Desiderius Erasmus
Waar toonde Erasmus zijn kritische ingesteldheid?
Onder meer in Lof der zotheid. In dit boek durfde hij te spotten met allerlei groepen in de samenleving.
Waarom bracht Erasmus heel wat aandacht op voor geestelijken in het algemeen en voor de kerkelijke leiders in het bijzonder?
Hij was een typische vertegenwoordiger van een christelijk humanisme.
Wie waren de opdrachtgevers van de Vlaamse Primitieven? (2)
de Bourgondische hertogen en rijke burgers, die net als de Italiaanse stedelingen of de pausen hun grote rijkdom en macht wilden tonen
Hoe zie je dat Erasmus teruggreep naar de oudheid?
Hij was een specialist in de klassieke talen zoals Latijn en Grieks. Hij paste de humanistische zoektocht naar de oorspronkelijke tekst toe op de Bijbel door die in het Grieks uit te geven en zo dichter bij de originele versie te komen.
Hoe zie je dat Erasmus een kritische ingesteldheid had?
Hij spotte met machtige groepen (satire) in de samenleving. Hij was vooral kritisch voor de kerk, omdat geestelijken en kerkelijke leiders niet leefden zoals het hoorde of in de Bijbel stond en de kerk te rijk en te machtig was.
Waarom kun je Erasmus bestempelen als een christelijke humanist?
Omdat hij de humanistische tekstkritiek toepaste op religieuze werken en ijverde voor een kritische hervorming van de kerk.
Waarom zou je de Vlaamse Primitieven nog tot de middeleeuwse schilderkunst kunnen rekenen?
Het gaat bijna om religieuze thema’s en de werken zitten vol godsdienstige symbolen.
Welke kenmerken hadden de Vlaamse Primitieven gemeenschappelijk met de renaissance?
De schilders signeerde, hun werken ze maakte, veel portretten van de opdrachtgevers, en ze streefden naar een realistische weergave door heel gedetailleerd te werk te gaan.
Is er sprake van continuïteit en/of verandering van de Vlaamse Primitieven tov de ME?
Er was zowel continuïteit als verandering : er zijn zowel kenmerken van de middeleeuwse kunst (continuïteit) als van de renaissancekunst (verandering) aanwezig.
Zijn de Vlaamse Primitieven geïnspireerd door de renaissance?
Nee, het gebruik van olieverf was net een typisch kenmerk van de Vlaamse Primitieven dat door de renaissanceschilders werd overgenomen. Het gaat om 2 culturele vernieuwingsbewegingen die elkaar wederzijds beïnvloed hebben.
Wat was het drietalencollege en waarom werd het zo genoemd?
-Collegium trilingue in Leuven
- = studeren van 3 klassieke talen (om de Bijbel juist te kunnen lezen)
Latijn, Grieks en Hebreeuws
Petrarca wordt beschouwd als een van de eerste humanisten.
In welke periode leefde hij en hoe zag hij zijn eigen tijd?
Hij leefde in de ME.
Hij beschrijft de tijd als laagheid en smerigheid fat is samengevloeid.
Volgens hem is het een donkere periode.
Hoe zag Marsilio Ficino zijn eigen eeuw waain de cultuurstromingen van renaissance en humanisme gesitueerd worden?
Als een tijd van goud. De tijd heeft een overvloed aan gouden talenten geproduceerd.
Het was een goede tijd waar kunst uit KO herleefde.
Welke invloed hadden de visies van Petrarca en Ficino op de term renaissance en op hoe heel wat historici de renaissance en de middeleeuwen achteraf typeerden?
Er was vanaf het midden van de 16e eeuw een duidelijk besef dat er een opeenvolging te zien was van glorie, verval en herstel.
Het werd gezien als de wedergeboorte van de hoogstaande cultuur van de oudheid teerwijl de ME word beschouw als een zielige tussenperiode op cultureel vlak.
Waarom kan de term renaissance niet beperkt worden toe een periode?
Omdat ook buiten en voor de 15e en 16e eeuw groepen kunstenaars terug naar de KO grepen.
