3. Fysiologische Veranderingen Flashcards

(71 cards)

1
Q

Welke fysiologische veranderingen zien we bij de uterus?

A
  • Groei
  • Vorm
  • Spiervezels
  • Cervix
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Op welke twee mechanismen berust de groei van de uterus? Leg ze uit.

A

Hyperplasie: sterke groei door toename in aantal cellen

Hypertrofie: sterke groei door toename van de grootte van de cellen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hoe groeit de uterus gedurende de zwangerschap in lengte en gewicht?

A
  • 10cm -> 30cm
  • 80-100g -> 1kg
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Hoe evolueert de vorm van de uterus gedurende de zwangerschap?

A

Peer-bol-peer

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat bepaalt de groei van de uterus?

A

Eerste 16w: groei van uterus zelf

Vanaf 16w: toename van uteriene inhoud
* foetus
* placenta
* vruchtwater

Vanaf 20w: rekfenomeen, geen groei

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hoe neemt de isthmus (bovenste deel cervix) deel aan het groeiproces?

A

Vanaf 20w: geleidelijk aan opgenomen in het corpus uteri

Vanaf 28w: vormt het het onderste uterussegment (OUS)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Waaruit bestaat het OUS?

A

Onderste uterussegment:
- Bindweefsel
- Weinig spiervezels

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat is de ring van Bandl?

A

Contractiering

De vroegere grens tussen corpus en cervix. Scheidt het contractiele deel van de uterus van het passieve, uitrekkende deel (OUS).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Welke invloed heeft progesteron op de uterus?

A

Remt de activiteit van de uterus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Bespreek het spiergehalte van de uterus.

A

Fundus: hoger spiergehalte, lager collageengehalte
Cervix: lager spiergehalte, hoger collageengehalte

Tijdens de zwangerschap: aantal spiervezels naar de fundus neemt toe

De gladde spierbundels verlopen in een complexe rangschikking in verschillende lagen en richtingen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Bespreek de contractiliteit van de uterus.

A

Thv. de fundus: gladde spierbundels vormen een platte spiraal in de richting van de cervix
–> contractie: druk opbouw begint in de fundus en wordt voortgeleid naar de cervix

Tijdens de zwangerschap:
* myometrium: niet-synchrone contracties
* Vanaf 20w: Braxton Hicks-contracties

Einde zwangerschap:
synchroniciteit van de spiercellen neemt toe > contracties treden gelijktijdig op

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Waaruit bestaat de cervix?

A

Collageenvezels in een extracellulaire matrix

Die matrix bestaat uit mucopolysachariden en bepaalt de rekbaarheid van de cervix. Die moet op het einde van de zwangerschap sterk in samenstelling veranderen om ontsluiting mogelijk te maken.
Kan grote hoeveelheden water binden en is sterk opgezwollen tegen het einde van de zwsch

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hoe evolueert de cervix tijdens de zwangerschap?

A

Wordt naar het einde weker en korter door vorming van onderste uterussegment .

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat zijn de zwangerschapstekenen ter hoogte van uterus?

A

1️⃣ teken van Chadwick
2️⃣ teken van Hegar
3️⃣ teken van Piscacek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wat is het teken van Hegar?

A

Weekheid ter hoogte van overgang tussen cervix en uterus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat is het teken van Piscacek?

A

Assymetrische vergroting van de uterus ten gevolge van innesteling

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Wat zijn de adnexen?

A
  • Tuba uterina
  • Ovarium
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Welke fysiologische veranderingen zien we bij de tuba?

A
  • Weinig verandering in groei en vorm
  • Slijmvlies kan oiv hormonen een deciduale reactie (voorbereiding op innesteling) vertonen = zwellen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Wat is een deciduale reactie?

A

Het baarmoederslijmvlies bereidt zich voor op de innesteling van een embryo
* wordt dikker
* wordt rijker aan bloedvaten

oiv. hormonen: progesteron

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Welke fysiologische veranderingen zien we bij de ovaria?

A

1 ovarium bevat corpus luteum
–> verdwijnt na 8w

Einde zw:
ovarium 2x zijn oorspronkelijke grootte door
* verhoogde bloeddoorstroming
* hypertrofie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Welke fysiologische veranderingen zien we bij de vulva en vagina?

A

Toegenomen doorbloeding
* uitwendige genitalia zwellen
* blauw-rode verkleuring + varices
* teken van Chadwick (6-8w): vaginale mucosa en portio zien paarsblauw

Toegenomen vochtverlies (witverlies) door
* toegenomen afschilfering van vaginaal epitheel
* toename vochtsecretie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Welke fysiologische veranderingen zien we bij de mammae?

A
  1. Gevoelig
  2. Na 2maand: omvang neemt toe (CAVE striae)
    –> klierweefsel neemt toe oiv prolactine, HPL, oestrogenen en progesteron
    –> vetweefsel neemt af
  3. Gespannen
    –> hyperemie (sterke doorbloeding)
    –> toename extracellulair vocht
  4. Venentekening zichtbaar onder de huid
  5. Hypertrofie tepel
  6. Toename doorbloeding en pigmentatie tepelhof (areola mammae)
  7. Kliertjes van Montgomery (talgkliertjes in de areola) zichtbaar
  8. Druppels colostrum kunnen vrijkomen door druk op de areola
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Welk hormoon remt de melkproductie?

A

Oestrogeen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Waaruit bestaat het klierweefsel van de mammae?

A
  • alveoli (blaasjes)
  • ductuli (buisjes)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Welke 5 veranderingen treden op bij het **cardiovasculair stelsel** tijdens de zwangerschap?
1️⃣ Anatomische veranderingen 2️⃣ Hartminuutvolume of debiet 3️⃣ Perifere circulatie 4️⃣ Bloeddruk 5️⃣ Veneus stelsel
26
Welke **anatomische veranderingen** van het cardiovasculair stelsel treden er op tijdens de zwangerschap?
**Diafragma** komt hoger te liggen * Hart ligt meer horizontaal * Hartpunt verschuift licht naar rechts
27
Welke veranderingen aan het **hartminuutvolume** treden op tijdens de zwangerschap?
Debiet (hoeveelheid bloed dat per minuut door het hart wordt rondgepompt) neemt toe met 30-40% oiv. hormonen * 4,5L --> **6L/minuut** * toename **slagvolume** (hoeveelheid bloed per hartslag) * toename **hartfrequentie** (aantal hartslagen/minuut) --> vf 6w: HF **+15 slagen/min**
28
Welke veranderingen onderscheid je bij het ausculteren van het hart?
* Overmatige **splitsing** en toegenomen **eerste hartgeluid** (Ken-tu-cky) * **Systolische souffle** * Zachte voorbijgaande **diastolische souffle** Geen veranderingen op het ECG
29
Welke veranderingen zijn er in de **perifere circulatie**?
Perifere circulatie **stijgt** * groter debiet * daling perifere weerstand
30
Welke veranderingen zijn er in **bloeddruk**?
**Systolische bloeddruk**: weinig veranderingen **Diastolische bloeddruk**: * vermindert met 10-15mmHg * dieptepunt 2e trimester * stijgt weer tot normale waarde tegen einde zwangerschap Einde zwangerschap: lage bloeddruk in liggende houding door **vena cava syndroom**
31
Wat is het vena cava syndroom?
Uterus is naar rechts gekanteld tijdens zwangerschap. Vena cava loopt ook rechts. In liggende houding kan vena cava ingedrukt worden. Linker zijlig kan dit voorkomen. **Compressie** vena cava: terugstroom naar het hart geblokkeerd * vermindering bloedvolume aan het hart * vermindering hartminuutvolume * plotse daling bloeddruk
32
Welke veranderingen treden op in het **veneus stelsel** tijdens de zwangerschap?
**Vasodilatatie** * vermindering perifere weerstand Toename **veneuze druk** in de onderste ledematen * belemmering veneuze terugvloei oiv *progesteron* (verslapping van de venen) * *compressie* van de uterus op de veneuze vaten --> stuwing: varices en hemorroïden **Hartproblemen** komen mogelijks voor het eerst tot uiting * meer inspanning
33
Welke 5 veranderingen treden op bij de **bloedwaarden** tijdens de zwangerschap?
1. **Plasma en bloedcellen** 2. **Sedimentatie** (bloedbezinking) 3. **Proteïnes** (eiwitgehalte) 4. **CRP** (C-reactief proteïne) 5. **Vetten**
34
Welke veranderingen treden op bij het **bloedplasma** tijdens de zwangerschap?
Bloedplasmavolume **stijgt met 40%** * maximum rond 36w * om tegemoet te komen aan de verhoogde doorbloeding en vasodilatatie | Fysiologische haemodilutie (verdunning van het bloed)
35
Welke veranderingen treden op bij de **bloedcellen** tijdens de zwangerschap?
**Erytrocyten**: toename 18-20% * verhoogde nood aan zuurstof * minder dan plasma: haemodilutie --> lager **hemoglobine** (-1g/dL) --> lager **hematocriet** --> vermindering viscositeit (beter doorbloeding) **Trombocyten**: daling 10-15% **Leukocyten**: stijging * maar hun chemotaxis en adhesie capaciteit daalt > minder goede weerstand tegen infecties * niet verwarren met ontsteking Fysiologische trombofilie > 2-6x hoger risico op trombo-embolische aandoeningen
36
Hoe komt het dat het **weefselvocht** toeneemt tijdens de zwangerschap?
**Haemodilutie** de osmotische druk daalt in de circulatie --> reabsorptie vermindert **Verminderde veneuze terugvoer** in de onderste ledematen = vochtophoping in voeten en benen
37
Wat zijn gewone en zwangerschapswaarden voor hematocriet?
Hct Gewoon: 36-48% Zwangerschap: 32-36,5%
38
Wat zijn gewone en zwangerschapswaarden voor hemoglobine?
Hb Gewoon: 12,5-16g/dl Zwangerschap: 11,5g/dl
39
Wat zijn gewone en zwangerschapswaarden voor witte bloedcellen?
WBC Gewoon: 4.000-10.000/mm³ Zwangerschap: 6.000-20.000/mm³
40
Wat zijn gewone en zwangerschapswaarden voor rode bloedcellen?
RBC Gewoon: 4.000.000 - 46.360.000/mm³ Zwangerschap: stijging met 18-20%
41
Wat zijn gewone en zwangerschapswaarden voor trombocyten?
Trombocyten Gewoon: 140.000 - 300.000/mm³ Zwangerschap: daling met 10-15%
42
Wat zien we bij de sedimentatie tijdens de zwangerschap?
= bloedbezinking **Sterke stijging**, gaat dubbel zo snel. 1e uur * normaal: 10mm/u * zwangerschap: 20mm/u 2e uur * normaal: 20mm/u * zwangerschap: 40mm/u
43
Wat kan je zeggen over het eiwitgehalte tijdens de zwangerschap?
**Totaal**: daling van 7-7,5g% tot 6g% **Fibrogeen**: verdubbelt * normaal: 300-400mg% * zwangerschap: 600-800mg% --> stolbaarheid verhoogt
44
Wat is CRP? Wat doet de waarde in de zwangerschap?
= C-reactief proteïne Een eiwit die in de lever wordt geproduceert als snelle reactie op een **ontsteking**. Tijdens zwangerschap blijft de **waarde constant** (0,1-0,4mg%) indien er geen infectie is.
45
Wat zien we bij de vetwaarden tijdens de zwangerschap?
* **Lipiden stijgen** geleidelijk * Cholesterol, tryglyceriden en fosfolipiden stijgen licht --> CAVE galblaasstenen
46
Welke 3 veranderingen nemen we waar bij het **respiratoir stelsel**?
- diafragma - slijmvliezen - fysiologische hyperventilatie
47
Wat gebeurt er met het diafragma tijdens de zwangerschap?
Komt **hoger** te liggen Longen hebben verticaal iets minder ruimte maar dat wordt horizontaal gecompenseerd. * totale longcapaciteit blijft gelijk * ademhaling wordt meer **diafragmatisch**
48
Wat gebeurt er met de slijmvliezen tijdens de zwangerschap?
**Roder** en meer **gezwollen** * *oestrogeen* zorgt voor verhoogde secretie slijm * gevoel van chronisch verstopte neus * slijmvlies brozer --> CAVE epistaxis (bloedneus) Slijmvlies **larynx** zwelt * zwelling van de stembanden * daling van de stem
49
Bespreek **fysiologische hyperventilatie**.
Toename **zuurstofverbruik** (+20-30%) Minuutventilatie stijgt met 40-50%. * diepere ademhaling (meer lucht per ademhaling) * stijging ademhalingsfrequentie Discrepantie tussen de zuurstofopname en de CO2-druk in de longen: O2-overschot * ademt te veel O2 in in verhouding met verhoogde behoefte * gevoel van **dyspnoe** (ademnood)
50
Wat kan je zeggen over de energiebehoefte bij zwangeren?
Verhoogt met 10-15%
51
Wat is de gemiddelde gewichtstoename? Wat omvat dat?
**9-12kg** * Vet: 3,5kg * Bloed en lichaamsvocht: 3kg * Borsten en borstklieren: 0,8kg * Baarmoeder en inhoud: 5-6kg (foetus, vruchtwater, placenta)
52
Wat gebeurt er met het tandvlees tijdens de zwangerschap?
Steun-en bindweefsel wordt **weker** --> meer tandvleesbloedingen, ontstekingen en cariës
53
Wat gebeurt er met het speeksel tijdens de zwangerschap?
Er kan sprake zijn van **ptyalisme**, een verhoogde speekselproductie.
54
Wat gebeurt er met de slokdarm tijdens de zwangerschap?
Risico op **gastro-oesofagale reflux** met **pyrosis** (zuurbranden) * *Progesteron* zorgt voor minder goede sluiting van sfincters. * Verminderde functie van *oesofagale sfincter* van de slokdarm zorgt voor gastro-oesofagale reflux met zuurbranden. = PYROSIS
55
Wat gebeurt er met de maag tijdens de zwangerschap?
**Vertraagde maaglediging** oiv progesteron
56
Hoe kun je misselijkheid verklaren?
**Progesteron** * vertraagde maagmotiliteit * gastro-oesofagale reflux (door verminderde werking sfincter)
57
Wat gebeurt er met de darmen tijdens de zwangerschap?
**Progesteron** * verminderde motiliteit * trager transport * verhoogde reabsorptie van vocht --> **constipatie** Samen met verhoogde veneuze druk kan dit aanleiding geven tot **hemorroïden**
58
Wat is een hernia diafragmatica?
Middenrifbreuk of **maagbreuk** Kan optreden door aanhoudende *emesis* (braken) --> een stuk van de maag kan uitpuilen door het diafragma in de thorax
59
Wat gebeurt er met de galblaas tijdens de zwangerschap?
**Progesteron** * vertraagde afvoer galzouten = cholestase * hoger risico op galblaasstenen
60
Wat gebeurt er met de lever tijdens de zwangerschap?
Activiteit van de **leverenzymen** verandert: - minder afbraak lipofiele medicatie - meer afbraak hydrofiele medicatie - insuline resistentie - verhoogde lipolyse (vetverbranding): stijging cholesterol en vrije vetzuren
61
Waarom is een diagnose appendicitis moeilijk te stellen tijdens de zwangerschap?
**Typische pijn is niet aanwezig** * normaal: rechter fossa (liesstreek) * zwangerschap: verplaatst doordat darmen worden weggedrukt Klinisch onderzoek: **spierverzet is verdoezeld** Bloedonderzoek: **sowieso verhoogde waarden** * leukocyten * sedimentatie **Braken**: kan verward worden met zwangerschapsbraken
62
Welke veranderingen zien we bij het spijsverteringsstelsel en de stofwisseling?
1. Verhoogde **energiebehoefte** 1. Brozer **tandvlees** 1. **Ptyalisme** = verhoogde speekselsecretie 1. **Pyrosis** = maagzuuroprispingen 1. Vertraagde **maaglediging** 1. **Motiliteit** darmen verminderd 1. **Galblaasstenen** 1. Activiteit **leverenzymen**
63
Welke veranderingen zien we bij het urinair stelsel?
* **anatomische** veranderingen * veranderingen in de **nierfunctie**
64
Bespreek de **anatomische veranderingen** bij het urinair stelsel.
**Verwijding van nierkelken en ureters** * door *progesteron*: verlaagde tonus * trager vervoer van urine, meer **stase** **Verlaagde blaastonus** * door *progesteron* * vesico-ureterale overgang sluit niet meer goed --> risico op terugvloei van urine richting de nieren CAVE **infecties** **Verandering in de hoek tussen blaas en urethra** Ontwikkeling *onderste uterussegment* --> **incontinentieklachten**
65
Bespreek de verandering van de **nierfunctie** bij het urinair stelsel.
Nieren worden **groter** * verhoogde doorbloeding * 45-75% **Toename glomerulaire filtratie** * 50% * overaanbod aan glucose --> resorptiecapaciteit vd nieren stijgt niet mee --> nierdrempel voor glucose daalt --> **glucosurie**
66
Welke veranderingen zien we bij het **motorisch stelsel**?
Verhoogde **calciumopname** --> moet eigen botreserves niet aanspreken Gewichtstoename is zware belasting: **lichaamshouding verandert** * lumbale lordose (holle rug) * lichte flexie in halswervels --> **rugpijn** door overbelasting **Gewrichtsbanden ontspannen** * pijn in de lage rugstreek * uitstraling in de benen --> **bekkeninstabiliteit** Meer **spierkrampen**
67
Welke veranderingen zien we bij het endocriene stelsel?
**Grotere schildklier** --> verstoorde schildklierwaarden Verhoogde productie **aldosteron** door bijnier --> veranderde vocht- en elektrolytenhuishouding Verhoogde productie **insuline** door pancreas * insuline-resistentie door placentair HPL * beter transport van glucose naar de foetus thv placenta
68
Welke psycho-emotionele veranderingen zien we?
* intense **psychische** veranderingen * verhoogde **emotionaliteit**
69
Wat is de functie van de kliertjes van Montgomery?
* Tepel en tepelhof **reinigen & smeren** door het afscheiden van een natuurlijke en olieachtige substantie * **Ontsmettende** functie * Ze scheiden ook een **geur** af die herkenbaar is voor de pasgeborene en stimuleren tot *snuffel- en zoekgedrag*
70
Leg uit : chemotaxis
Beweging van cellen,.. in een bepaalde richting onder invloed van een chemische prikkel
71
Leg uit: adhesie
Moleculaire aantrekkingskracht van 2 verschillende stoffen