7. Anticonceptie & SOA-preventie Flashcards
(95 cards)
Wat is de Pearl-Index?
Een overzicht van de verschillende anticonceptiemiddelen waarbij de betrouwbaarheid van het middel wordt aangegeven.
=> het aantal vrouwen per 100 vrouwen dat toch zwanger wordt met het middel gedurende 1 jaar
Geef een overzicht van de verschillende anticonceptiemiddelen.
niet-hormonale anticonceptie
* natuurlijke methodes
* barrièremiddelen
* spiraal
hormonale anticonceptie
* combinatiepil
* prikpil
* minipil
* implantaat
* vaginale ring
* anticonceptiepleister
* hormoonspiraal
definitieve methoden
* sterilisatie
noodanticonceptie
Waarop is de natuurlijke anticonceptiemethode gebaseerd?
op het bepalen van de vruchtbare periode van de vrouw
* op basis van lichamelijke veranderingen
* geslachtsgemeenschap wordt vermeden
* nood aan ervaring, regelmaat en discipline
* minst betrouwbare anticonceptiemethode
Bespreek de coïtus interruptus.
geslachtsgemeenschap wordt onderbroken vóór de zaadlozing
* betrouwbaarheid: laag
=> voorvocht bevat ook levende zaadcellen
=> zaadlozing soms snel en onverwacht
* Pearl index: 12-38
Bespreek de kalendermethode.
vruchtbare periode wordt bepaald adhv de vorige cycli
* niet gebaseerd op hormonale veranderingen
* onthouding / condooms vóór en tijdens de vruchtbare periode
* betrouwbaarheid: laag
=> niet betrouwbaar bij onregelmatige cyclus
=> moment ovulatie verschilt van maand tot maand
* Pearl-Index: 3-47
Bespreek de temperatuurmethode.
temperatuur meten elke dag vóór het opstaan
* eisprong: temperatuurstijging van 0,2-0,4°C
* betrouwbaarheid: gemiddeld
=> enkel betrouwbaar bij vrouwen met een regelmatige cyclus, die de ovulatie bij de volgende cyclus kunnen voorspellen
* Pearl-Index: 2,5-7
Bespreek de methode van Billings.
eigenschappen van het cervixslijm gebruiken om het tijdstip van de ovulatie vast te stellen
* periode vóór ovulatie
=> toename cervixslijm
=> rekbaarheid: heldere slijmdraad
* na ovulatie: productie cervixslijm stop abrupt
* betrouwbaarheid: laag
=> na verdwijnen cervixslijm nog een dag wachten
* Pearl-Index: 13-34
Bespreek de urinetest.
vruchtbare periode bepalen adhv microcomputer Persona
* urinestaafjes nemen LH en Oestriol op uit de ochtendurine
* monitor interpreteert de gegevens adhv de cyclus
* betrouwbaarheid: gemiddeld (in theorie 6)
Bespreek Sensiplan.
vruchtbare periode bepalen adhv lichamelijke veranderingen
* nood aan discipline en ervaring
* cursus volgen bij een consulent
* dagelijks noteren van gegevens
=> temperatuur: stijging van 0,3°C
=> cervixslijm: overvloedig en helder
=> cervix: aftasten ligging, stevigheid en opening
* betrouwbaarheid: gemiddeld
* Pearl-Index: 2,5
vruchtbare periode: start bij het eerste teken van secreties en eindigt na 3 dagen op rij verhoogde temperatuur
Geef een overzicht van de natuurlijke anticonceptiemiddelen van meest naar minst betrouwbaar.
- Sensiplan: 2,5
- Urinetest: 6
- Temperatuurmethode: 7
- Methode van Billings (cervixslijm): 34,9
- Coïtus interruptus: 38
- Kalendermethode: 47
Wat zijn barrièremiddelen?
voorbehoedsmiddelen die verhinderen dat zaadcellen in de baarmoeder binnenkomen
* voor mannen & vrouwen
* sommige bieden ook bescherming tegen SOA’s
Bespreek het mannencondoom.
dun & zeer flexibel hoesje vangt sperma op
* sperma komt niet in de vagina
* bescherming tegen SOA’s
* betrouwbaarheid: gemiddeld
=> afhankelijk van juiste gebruik
* Pearl-Index: 12
Bespreek het vrouwencondoom.
speciaal gevormd condoom (binnen & buitenring) ingebracht in de vagina
* sperma komt niet in de vagina
* bescherming tegen SOA’s
* betrouwbaarheid: gemiddeld
=> afhankelijk van juist gebruik
* Pearl-index: 10
Geef de voor- en nadelen van het vrouwencondoom.
Voordelen
* Valt over buitenste schaamlippen: bescherming tegen herpes & genitale wratten
* Gemaakt uit poly-urethaan: geschikt voor mensen met rubberallergie
Nadelen
* Storend geluid tijdens het vrijen (niet zo soepel & kraakt)
* Duurder dan mannencondoom
Bespreek het pessarium.
diafragma
buigzame rubberen gesloten ring die wordt ingebracht 1u voor geslachtsgemeenschap
* verhindert doorgang spermacellen naar baarmoeder
* in combinatie met zaaddodende middelen
* 8u na coïtus verwijderen
* betrouwbaarheid: gemiddeld
=> moet goed passen
=> oefening nodig
=> zorgvuldig reinigen
* Pearl-index: 3,5
FemCap: standaardmaten; populair in de VS
Bespreek het koperspiraal.
verhindert de implantatie van een bevrucht eicel
* plastiek frame in een T-vorm met een koperdraad eromheen
* koper verandert de zaadcel, zodat deze de eicel niet meer kan bevruchten
* blijft 5-10 jaar zitten
* Betrouwbaarheid: hoog
* Pearl-index: 0,1-0,2
Wat zijn de voor- en nadelen van het koperspiraal?
Voordelen:
* lange termijn bescherming: 5-10jaar
* betrouwbaar
* geen hormonen: eigen cyclus blijft behouden
* na verwijdering: onmiddellijk herstel van de vruchtbaarheid
Nadelen
* pijnlijke plaatsing (nullipara)
* lichaam moet wennen na plaatsing: aantal maanden bloedverlies & krampen
* menstruatie kan heviger & langer zijn
* kan loskomen binnen de eerste 3m (kans groter bij nullipara <=> Gynefix niet, hangt bovenaan vast)
* kans op ontsteking in de eerste weken
* risico op opstijgende infectie: vnl bij wisselende seksuele contacten
Geef een overzicht van de barrièremiddelen van meest naar minst betrouwbaar.
- koperspiraal: 0,1-0,2
- pessarium: 3,5
- vrouwencondoom: 10
- mannencondoom: 12
Wat is hormonale anticonceptie?
1 vd meest betrouwbare vormen
gebaseerd op toedienen van
* één (progestageen)
* of meerdere kunstmatige hormonen (progestageen en oestrogeen)
zorgen ervoor dat
* geen eisprong plaatsvindt
* geen innesteling plaatsvindt
Wat is de combinatiepil?
= dé pil = ideale bescherming bij correct gebruik
- monofasische pil: éénfasepillen: elke pil dezelfde hoeveelheid hormonen
- twee- of driefasenpillen: elke fase heeft een andere kleur, per fase wisselt hoeveelheid progestageen & oestrogeen
Combinatiepil - werking?
Eierstokken
1. Kopieën van oestrogeen & progestageen hormoon komen in het bloed
2. feedbackmechanisme in de hypofyse wordt geactiveerd
3. hypofyse stimuleert de eierstokken niet meer
4. eierstokken geven geen eicellen meer vrij
Uterus
* Slijmvliesbekleding uterus wordt ongeschikt voor de innesteling
Baarmoederhals
* Slijm baarmoederhals wordt taai & ondoordringbaar voor zaadcellen
Combinatiepil - gebruik?
Inname
* Start tijdens maandstonden
* Elke dag pil op relatief zelfde tijdstip tot pillenstrip leeg is
* Stop voor 7 dagen => menstruatie (korter, minder hevig & pijnlijk)
* Herstart na 7 dagen steeds op dezelfde dag van de week (tijdens menstruatie indien niet over)
Op voorschrift
* Bij apotheek op voorschrift
* na overleg met de arts
=> bloeddrukmeting (eventueel uitstrijkje)
=> na 3-6mnd weer bloeddrukcontrole
=> daarna jaarlijkse controle
Combinatiepil - voordelen/nadelen?
Voordelen
* Goede bescherming bij correct gebruik
* Onderbreekt seksspel niet
* Regelmatigere, minder pijnlijke & overvloedige menses
* Kans op eierstok- en baarmoederslijmvlieskanker daalt
* Afname acné
* Vervroegen/ uitstellen menses
Nadelen
* Lichaam moet wennen aan hormonen
=> hoofdpijn, misselijkheid, gespannen borsten, lichte gewichtstoename, tussentijds bloedverlies of stemmingswisselingen
=> verdwijnen spontaan, anders wisselen pil in overleg met de arts
* Licht verhoogde kans veneuze trombose (vrouwen hart- en vaatziekten => afweging maken)
* Roken & pil niet combineren: beide verhogen kans veneuze trombose of hart- en vaatziekten
Combinatiepil - CORRECT gebruik - algemeen
- Tussen 2 pillen nooit meer dan 36u
- Binnen de 12u na normale tijdstip
- Stop nooit langer dan 7dagen => wel dan pas beschermd 7dagen na correcte inname