5 - ფსიქოლოგის საქმიანობის მიმართულებები Flashcards
(22 cards)
ფსიქოლოგის საქმიანობის მიმართულებებია:
- ფსიქოლოგიური დიაგნოსტიკა
- კორექციულ-განმავითარებელი მიმართულება
- ფსიქოლოგიური განათლება და ფსიქო-პროფილაქტიკა
- ფსიქოლოგიური კონსულტირება
- ფსიქოლოგის ურთიერთობა მშობლებთან
ფსიქოლოგიურ დიაგნოსტიკაზე ისაუბრე
ფსიქოდიაგნოსტიკური სამუშაო სისტემა ასე აიგება:
სასწავლო წლის დასაწყისში ფსიქოლოგი ატარებს ექსპრეს-დიაგნოსტიკას ყველა ჯგუფში ფსიქიკური განვითარების დონის დასადგენად. შეიძლება აპრილშიც გაკეთდეს, წინასწარ.
კორექციულ-განმავითარებელი სამშაოს შემდეგაც ტარდება ეს დიაგნოსტიკა რომ გასაგები გახდეს, რამე შეიცვალა თუ არა უკეთესობისკენ.
დიაგნოსიტკის დროს ბავშვის მდგომარეობა?
არ შეიძლება დავიჟინოთ რომ ბავშვი წამოგვყვეს. შეგვიძლია ,,საიდუმლობანას’’ თამაში შევთავაზოთ, რომ დააინტერესოს და წამოგვყვეს.
ყურადღება რომ არ გაეფანტოს, მაგიდიდან ყველაფერი ზედმეტი უნდა ავალაგოთ და ფანჯრისკენ ზურგშექცეული უნდა დავსვათ.
დიაგნოსტიკური კვლევა რისი ანალიზით უნდა დაიწყოს?
- ბავშვის გარეგნობა
- კონტაქტურობა
- ინიციატივის გამოვლენა
- წყნარად ზის თუ ძალიან მოძრავია
- კვლევისადმი ინტერესი
- შრომისუნარიანობა და ტემპი
ცდებთან შედეგების შედარება და მხოლოდ ამის შემდეგ დასკვნების გაკეთება ბავშვის პიროვნებაზე
როგორ უნდა აირჩეს დიაგნოსტიკური მეთოდიკა?
- შეესატყვისებოდეს ბავშვის ასაკს
- დიაგნოსტიკის მიზნებს უნდა შეესატყვისებოდეს
- დრო და ენერგია მინიმალურად უნდა იხარჯებოდეს
დიაგნოსტიკით რისი კვლევაა შესაძლებელი?
- წარმოსახვა
- მოტორიკა,
- კომუნიკაციური უნარები
- ლოგიკური აზროვნება
- მეტყველება
- მეხსიერება
- ყურადღება
- თვითშეფასება
- სტატუსი ჯგუფში
- მოტივაცია…
რისთვისაა საჭირო ფსიქოდიაგნოსტიკა?
იმ პირობების გამოსავლენად, რომლებიც ხელს უშლის ბავშვის სრულყოფილ განვითარებას. ესე იგი, დიაგნოსტიკის შემდეგ მიზეზები, რეკომენდაციები და რჩევები აუცილებლად უნდა გაიცეს.
კორექციულ-განმავითარებელი მიმართულების შემთხვევაში, რა არის კორექციის სფეროები? რისი კორექცია შეგვიძლია?
- აქტივობის ამაღლება (აზროვნება, მეხსიერება, მეტყველება)
- წვრილი და მსხვილი მოტორიკის განვითარება
- ყურადღება (კონცენტრაცია, გადართვა)
- ემოციები (სტაბილიზაცია, პოზიტიური მსოფლაღქმის განვითარება)
- კომუნიკაცია
- პიროვნება (პოზიტიური თვითშეფასების ფორმირების ხელშეწყობა)
რას მოიცავს კორექციულ-განმავითარებელი მიმართულება?
- ჯგუფური და ინდივიდუალური ფსიქო-კორექციული მეცადინეობები (პიროვნული და შემეცნებითი სფეროს პრობლემები)
- ტრენინგები პედაგოგებთან და სპეციალისტებთან
- ნიჭიერ ბავშვებთან ინდივიდუალური მუშაობა
- სკოლისათვის მზაობის მოსამზადებელი მეცადინეობები
- თემატური შეხვედრები მშობლებთან (სემინარები, ტრენინგები)
კორექციულ-განმავითარებელი ნაბიჯების გადასადგმელად რისი ცოდნაა საჭირო?
- ასაკობრივი ნორმები
- მხოლოდ დეფიციტური სფეროს ვარჯიში საკმარისი არაა, უფრო წინსვლაზე მუშაობაც საჭიროა
- ამ მუშაობის მიზანი რა არის? რადგან ერთი სფეროს პრობლემა შეიძლება იწვევდეს პრობლემას სხვა სფეროში
რა დარღვევები არის ხოლმე სკოლამდელი ასაკის ბავშვებში?
- ნეგატიური გავლენებით გამოწვეული დარღვევები (ერთეული შემთხვევები)
- სისტემატური უარყოფითი დამოკიდებულებით გამოწვეული დარღვევები
- ფსიქიკის დეფორმაციით გამოწვეული დარღვევები
- გლობალური ჩამორჩენა ყველა სფეროში
პატარა ბავშვებთან ფსიქოთერაპიას ვერ გამოვიყენებთ. რა შეუძლია მაშნ ფსიქოლოგს?
- მეთოდოლოგიებიდან მხოლოდ ელემენტების ამორჩევა
- პრობლემის მიზეზის კარგად გარკვევა
- თამაში პრიორიტეტული ფორმაა
სკოლისათვის მომზადების პროცესში რაზე უნდა გაკეთდეს და რაზე არა აქცენტი?
უნდა გაკეთდეს აქცენტი :
აზროვნება, ანალიზი, არასტანდარტული გზების მონახვა პრობლემის გადასაწყვეტად, ყურადღების შეჩერება რაიმეზე…
არ უნდა გაკეთდეს აქცენტი:
თვლა, კითხვა, წერა
თორემ სკოლაში უკვე ინტერესი დაკარგული აქვთ.
ფსიქოლოგიური განათლება და ფსიქო-პროფილაქტიკა როგორ ურთიერთკავშირში არიან?
მშობლებისა და პედაგოგების განათლება ატარებს პროფილაქტიკურ ხასიათს
რა საკითხებზე შეიძლება ფსიქოლოგიური განათლების მიწოდება?
- ასაკობრივი თავისებურებები
- სკოლისათვის მზაობა
- ურთიერთობის/აღზრდის სტილები
- სრულფასოვანი განვითარების პირობები
ფსიქოლოგიური კონსულტირება რატომაა საჭირო?
ძირითადად ბაავშვის პრობლემებთან დაკავშირებით ტარდება ხოლმე და მისი ზემოქმედება ირიბად, მშობლისა და პედაგოგის მეშვეობით ხდება
კონსულტაციის პროცედურა:
- მისალმება
- მომართვის მიზეზის დადგენა
- რა შედეგს ელის მშობელი ან მასწავლებელი
- შეჯამება და შესაძლო ვარიანტების შემუშავება
- რა უნდა გააკეთოს კლიენტმა სასურველი შედეგის მისაღწევად.
ხშირია ,,არამოტივირებული’’ კლიენტის პრაქტიკა, ანუ როცა ფსიქოლოგი თავად იწვევს მშობლებს კონსულტაციაზე არსებული პრობლემის გამო
კონსულტირებისას რა უნდა გვახსოვდეს:
- დასკვნის გამოტანა არ უნდა ვიჩქაროთ, თუნდაც ნათელი იყოს სურათი
- ფსიქოლოგი ეხმარება კლიენტს, რომ პრობლემის გასატყვეტის მისთვის კომფორტული გზა თავად მონახოს
- რჩევების მიცემა არ შეიძლება, რადგან კლიენტის მისაღებ გადაწყვეტილებაზე პასუხისმგებლობას თავად იღებს
- სტრატეგია თანამშრომლობა უნდა იყოს
- კონსულტაცია უშუალოდ მშობლებთან (აღმზრდელებთან) და არა მათ ნათესავებთან
- თუ კლიენტს ,,აწყობს’’ ან არ აწუხებს შექმნილი სიტუაცია, ვერაფერს ვიზამთ…
ნეგატიური ფაქტორები ფსიქოლოგსა და მშობლებს შორის ურთიერთობისას
- ზოგჯერ მშობლებს არ ესმით ბაღის მიზანი
- არ ესმით ფსიქოლოგის მიზანი (,,ჩემი ბავშვი ჯანმრთელია და ფსიქოლოგი არ სჭირდება’’)
- მშობლები ელიან სწრაფ და ადვილ შედეგებს
- როცა ფსიქოლოგი არ იცნობს კარგად, რა უნდა მშობელს და რას ითხოვს
- მშობლების სტერეოტიპები
ფსიქოლოგის ფუნქცია რა არის?
მშობლებისა და ბავშვების მხარდაჭერა
მშობლებთან ურთიერთობისას რამდენიმე გასათვალისწინებელი საკითხი:
- დისტანცია
- სივრცის ორგანიზაცია
- ჟესტები
- ინტონაცია
- მზერა
- ბავშვის სახელის ცოდნა
- მოსმენა
- ტაქტი და დელიკატურობა