H3 - attitude en werktevredenheid

Question 1

attitude

Answer 1

• is een houding, gedachte die je hebt tegenover dingen, mensen, bepaald gedrag of gebeurtenissen, en die gedachte roept een gevoel op
• overal hebben we een mening over
• vaak bepaalt de mening onze houding en vaak (niet altijd) ook ons gedrag
• meningen kunnen veranderen (bv nieuwe informatie van betrouwbare bron)

Question 2

componenten van attitudes

Answer 2

• cognitie (kennis bv. ik word slecht betaald)
• affect (gevoel dat het oproept, ik ben kwaad (positief, negatief of neutraal)
• gedrag (intentie om je te gedragen op bepaalde manier, bv. ik ga ander werk zoeken
• de componenten hangen nauw samen.
• met name cognitie en gedrag zijn niet los van elkaar te zien

Question 3

cognitieve dissonantie

Answer 3

• verwijst naar elke mogelijke inconsistentie die een individu kan waarnemen tussen 2 of meer attitudes en tussen gedrag en attitudes
• bv Japanse auto’s zijn niets al jaren roepen, dan Toyota kopen en zeggen eigenlijk zijn ze zo slecht nog niet. Achteraf dus matchen met met de doet.

Question 4

we streven naar consistentie in attitudes en tussen gedrag en attitudes, dit doen we door

Answer 4

• veranderen van attitudes
• veranderen van gedrag
• verschil tussen attitude en gedrag te rationaliseren

geen consistentie leidt tot innerlijke spanning

Question 5

wanneer doen we iets aan de dissonantie, hangt af van factoren

Answer 5

• belang van de attitudes die dissonantie veroorzaken (is het niet belangrijk dan laat maar)
• invloed die je over de elementen denkt te hebben (als je denkt dat je iets eraan kan doen, dan probeer je het eerder)
• beloning van dissonantie (iedereen doet hetzelfde dus ik mag dat ook)

Question 6

moderatorvariabelen

Answer 6

• sommige factoren kunnen relatie attitude en gedrag versterken of verzwakken

Question 7

krachtigste onderdrukkers (of versterkers) van verband tussen attitude en gedrag zijn:

Answer 7

• het belang van de attitude (sterk belang, sterk verband)
• mate van specifiteit (hoe concreter, hoe meer verband)
• toegankelijkheid van de attitude (gemakkelijker onthouden, dan meer verband)
• aanwezigheid van sociale druk (ze zullen eerder verschillen als de druk hoog is, staken meedoen maar er niet achterstaan)
• directe ervaring met de attitude (zelf ervaring ermee dan meer verband)

Question 8

werkgerelateerde attitudes

Answer 8

de positieve en negatieve oordelen die werknemers hebben over verschillende aspecten van hun werkomgeving

Question 9

5 belangrijkste werkattitudes

Answer 9

• werktevredenheid
• werkbetrokkenheid
• organisatiebinding
• waargenomen steun van de organisatie (WSO)
• bevlogenheid van de werknemer

Question 10

werktevredenheid

werkattitude

Answer 10

• een positief gevoel over het werk op basis van een beoordeling van de kenmerken ervan

Question 11

werkbetrokkenheid

werkattitude

Answer 11

• omvat enerzijds de mate waarin iemand zich psychologisch identificeert met zijn werk
• anderzijds gaat het om het prestatieniveau dat de werknemer wenselijk vindt voor zijn gevoel van eigenwaarde
• hangt samen met empowerment
• hoge werkbetrokkenheid en empowerment vertoont positief verband met bevlogenheid en werkprestaties
• grote werkbetrokkenheid is lagere verzuim en verloop

Question 12

organisatiebinding

werkattitude

Answer 12

• de werknemer identificeert zicht met de organisatie en haar doelstellingen en wil graag lid blijven van die organisatie
• heeft iemand weinig organisatiebinding dan meer verzuim en verloop
• tegenwoordig organisatiebinding minder belangrijk, waarschijnlijk is beroepsbinding relevanter

Question 13

waargenomen steun van de organisatie (WSO)

werkattitude

Answer 13

• de mate waarin werknemers denken dat de organisatie hun bijdragen op prijs stelt en zich bekommert om hun welzijn
  men beschouwt de organisatie ondersteunend als:
• beloningen eerlijk gevonden worden
• werknemers een stem hebben bij beslissingen
• leidinggevenden worden gezien als ondersteunend

Question 14

bevlogenheid van de werknemer (work engagement)

werkattitude

Answer 14

• energie, toewijding en het enthousiasme waarmee mensen hun werk uitvoeren
• ‘in een flow zijn’
• hun gedrag gekenmert door vitaliteit
• hebben passie voor hun werk en voelen zich innig verbonden met het bedrijf
• hogere score klanttevredenheid, productiever
• nieuw concept men weet nog niet precies hoe het zich verhoudt tot werktevredenheid, betrokkenheid, organisatiebinding of intrinsieke motivatie

Question 15

werktevredenheid meten

Answer 15

2 methodes: beide werken

a. enkelvoudige algemene score respons vragen
b. optelling van werkfacetten (kost meer tijd, details)
- door voornaamste elementen van baan vaststellen en per element vragen hoe tevreden men is

Question 16

hoogste correlatie met hoog tevredenheidspeil

Answer 16

is plezier in het werk zelf

Question 17

relatie tussen salaris en werktevredenheid

Answer 17

• bij arme mensen correspondeert het salaris met tevredenheid over het werk en geluk in het algemeen
• maar verdient men boven modaal dan verdwijnt dit verband en zijn ze niet meer verbonden

Question 18

gevolgen (on)tevredenheid op werkvloer

model: exit-stem-loyaliteit-verwaarlozingskader

Answer 18

inzichtelijk te maken via model

• model heeft 4 mogelijke reacties bij onplezierig
• model heeft 2 dimensies:
• constructief versus descructief
• actief versus passief

Question 19

model: exit-stem-loyaliteit-verwaarlozingskader

Answer 19

• exitreactie
• stemreactie
• loyaliteitsreactie

Question 20

model: exit-stem-loyaliteit-verwaarlozingskader

Answer 20

• exitreactie (actief/destructief)
• stemreactie (actief/constructief) (poging doen verbeteren omstandigheden, bv in OR )
• loyaliteitsreactie (passief/constructief)
  (denken dat het beter wordt)
• verwaarlozingsreactie (passief/destructief)
  (chronisch te laat komen, innerlijke emigratie)

Question 21

effecten van werk(on)tevredenheid op aspecten van werkgedrag

Answer 21

5 aspecten

• werkprestaties (sterke correlatie)
• voorbeeldig werkgedrag (helpen collega’s, extra inzet klantproblemen oplossen)
• klanttevredenheid (sterke correlatie)
• verzuim (consistente negatieve relatie, maar zwak)(wordt ook beïnvloed door vooruitzichten op een andere baan, hoger opgeleidt dan eerder weg)
• ongewenst gedrag(hoge correlatie) - pikken spullen, surfen internet)

Question 22

hoe moeten managers werktevredenheid van ondergeschikten beschouwen?

Answer 22

• als uitkomst van hun eigen aanpak
• vervolgens systematisch meten in plaats van aannemen dat alles wel ok is, maakt in feite de prestatie van de manager op vlak van personeelsbeleid zichtbaar en vergelijkbaar.

Question 23

hoe kan management bevorderen dat mensen de gewenste attitudes ontwikkelen?

Answer 23

• door mensen interessant werk te bieden dat past bij hun mogelijkheden
• door goede beloning
• door prettige werkomstandigheden met leuke collega’s
• door positieve aandacht te geven
• door ze te betrekken bij het bedrijfsbeleid

Question 24

HRM instrumenten voor werktevredenheid

Answer 24

• Taakontwerp
• Selectie (past de persoon nu en in toekomst)
• Begeleiding, beoordeling en beloning

Question 25

HRM instrumenten voor betrokkenheid

Answer 25

‘stijl van leidinggeven’ en ‘empowerment’

• training en opleiding
• taakontwerp (ruimte voor eigen inbreng)

Question 26

HRM instrumenten voor organisatiebinding

Answer 26

HRM adviseert MT over positieve effecten sociale investeringen, bv Rabobank sponsor lokale verenigingen

Question 27

institutionele invloed

Answer 27

• Op Europess en nationaal niveau wetgeving om arbeidsverhoudingen te regelen en arbeidsveilighe en gezondheid te bevorderen
• SER
• cao’s (mijn baas houdt zich keurig aan de cao)

Question 28

werktevredenheid universeel of cultureel?

Answer 28

• onderzoek veelal Amerikaans
• maar blijkt dat in alle culturen dezelfde factoren voor werktevredenheid zorgen)
• westerse landen gemiddeld hogere werktevredenheid, misschien omdat in oosterse culturen meer waarde wordt gehecht aan negatieve emoties.