DEEL 1: Structureel sociaal werk Flashcards
(18 cards)
Leg uit waarom structureel sociaal werk inherent verbonden is aan sociaal werk.
Werken aan samenleving = inherent aan sociaal werk
Structureel werken = inherent aan sociaal werk
Inherent = van nature aanwezig/verbonden
Structureel werken & streven naar sociale rechtvaardigheid is de kernopdracht van sociaal werk
Benoem de 3 luiken in structureel sociaal werk.
Luik 1: Radicaal sociaal werk
Luik 2: Kritisch sociaal werk
Luik 3: Beleidsgerichte benadering
Luik 1: Radicaal sociaal werk
Focust op onrechtvaardige organisatie van samenleving
a) Benaderingen die bewustwording bij kwetsbare groepen willen versterken
b) Benaderingen die inzetten op sociale actie en bewustwording in samenleving
Luik 2: Kritisch sociaal werk
Focust op rol van sociaal werk & sociaal werkers zelf bij reproductieve sociale ongelijkheid
Luik 3: Beleidsgerichte benadering
Verder bouwen op Mary Richmond’ doel : onderbouwende signalen om tot betere wetgeving & beleid te komen.
Mary Richmond ‘Social Diagnosis’ – grondleggen social casework
Aandacht voor beleidsgerichte component
- Buurtwerk gecombineerd met sociale actie
- Individuele hulpverlening gecombineerd met signaalfunctie door registratie & onderzoek met als doel impact op sociale wetgeving
Kader en leg de kritiek rond moralisering en normalisering uit in het sociaal werk.
Moralisering: Aantonen van immoreel gedrag, gedrag dat niet past binnen deze samenleving
Normalisering: Duidelijk maken wat normaal is & welk gedrag verwacht wordt.
Leg de kritiek rond het “reproduceren van maatschappelijke ongelijkheden” vanuit het sociaal werk uit.
Versterking eigen positie: Sommige sociaal werkers kunnen zich meer bezighouden met het vergroten van hun eigen invloed en status binnen de maatschappij. Dit kan betekenen dat ze beslissingen nemen die hun eigen positie versterken, maar niet altijd in het belang zijn van de mensen die ze helpen.
Creëren van afhankelijkheid: Soms nemen sociaal werkers te veel verantwoordelijkheid over van hun cliënten, in plaats van hen te helpen zelfstandig oplossingen te vinden. Hierdoor blijven mensen afhankelijk van hulpverleners en wordt hun eigen vermogen om problemen op te lossen minder gestimuleerd.
Leg uit: “anti-oppressive practice” (Dominelli)
- Denkpatronen sociaal werker zijn gevormd door samenleving & eigen levenstraject
- In welke mate reproduceren sociaal werkers bewust/ onbewust sociale ongelijkheid en discriminatie
Micro – praktijk van sociaal werk wordt kritisch bekeken.
Wat is het verschil tussen “beleidsgericht sociaal werk” en “radicaal sociaal werk”?
Beleidsgericht sociaal werk: Toenadering zoeken tot beleidsactoren, om er invloed op uit te oefenen. Ze gaan in dialoog met bestaande beleidsmakers op alle niveaus.
Radicaal sociaal werk: Gaat verder dan traditionele modellen van hulpverlening, door structurele oorzaken van problemen aan te pakken. Werken aan verandering op maatschappelijk niveau.
Beleidsgericht sociaal werk
Toenadering zoeken tot beleidsactoren, om er invloed op uit te oefenen. Ze gaan in dialoog met bestaande beleidsmakers op alle niveaus.
Doel = invloed uitoefenen & samenwerking.
→ Sociale rechtvaardigheid realiseren door beleid te veranderen of aan te passen via belangenbehartiging.
Politiserend werken = streven naar maatschappelijke verandering door ‘issues’ publiekelijk aan te kaarten & betrokkenheid bij politieke actie teweeg te brengen. Mensen continu wakker schudden over onrechtvaardigheid.
Radicaal sociaal werk:
Gaat verder dan traditionele modellen van hulpverlening, door structurele oorzaken van problemen aan te pakken. Werken aan verandering op maatschappelijk niveau.
→ Focust op onrechtvaardige organisatie van samenleving. Afzetten tegen bestaande beleid/machtsstructuren.
2 stromingen :
a) Benadering die bewustwording bij kwetsbare groepen wil versterken
b) Benadering die inzet op sociale actie en bewustwording in samenleving
Wat is het verschil tussen “radicaal sociaal werk” en “kritisch sociaal werk”?
Kritisch sociaal werk: Sociaal werkers willen vooral eigen positie versterken, cliënten worden afhankelijk gehouden.
Radicaal sociaal werk: Gaat verder dan traditionele modellen van hulpverlening, door structurele oorzaken van problemen aan te pakken. Werken aan verandering op maatschappelijk niveau.
Kritisch sociaal werk:
Sociaal werkers willen vooral eigen positie versterken, cliënten worden afhankelijk gehouden.
→ kritische benadering focust op rol van sociaal werk & sociaal werkers zelf in reproduceren van maatschappelijke ongelijkheden.
Leg de slogan “The Personal is Political” uit.
“The Personal is Political” = het persoonlijke is politiek → beweging waarin vrouwen in uitdagende context zaten
Vrouwen die in jaren ‘70 op de arbeidsmarkt kwamen hadden het moeilijk met veel verschillende rollen (moederrol, slechte verloning, werk/privé,…). Ze kwamen uit tijd waarin de vrouw de perfecte huisvrouw was (jaren ‘50). Aanvankelijk is dit begonnen met praatgroepen (therapeutisch), maar snel beseften ze dat die persoonlijke issues waar zij mee geconfronteerd werden door vele vrouwen gedeeld werden en hun oorsprong vonden in een ongelijke samenleving.
De vrouwen zagen publiek gegeven in hun individuele problemen. Zo is een beweging tot stand gekomen die hun persoonlijke problemen structureel benaderden= de 2e feministische golf
Leg het verschil uit tussen “structureel sociaal werk” en “politiserend werken”.
Hoewel er overlap kan zijn tussen structureel & politiserend werken, hebben ze elk eigen focus & benadering.
→ Structureel werken richt zich meer op institutionele verandering & beleidsinterventies
→ Politiserend werken richt zich op activeren van mensen om deel te nemen aan politieke processen & sociale bewegingen.
Structureel sociaal werk
Jane Addams (grondlegger)
Niet alleen individuen helpen, maar ook onderliggende structuren van ongelijkheid & armoede aan te pakken. Niet genoeg om alleen liefdadigheid te verlenen.
Er moeten systematische veranderingen worden aangebracht om sociale rechtvaardigheid te bevorderen.
3 luiken in structureel sociaal werk:
- Radicale benadering
- Kritische benadering
- Beleidsgerichte benadering
De student kan vanuit een case de link maken met het macroniveau.
Zie pp
De student kan vanuit een voorbeeld kritisch sociaal werk toepassen.
Zie pp
Voorbeeld reproductie sociale ongelijkheid. Vaak symptoombestrijding
Bv. Voedselonzekerheid en honger onder gezinnen met een laag inkomen. Als reactie hierop: voedselhulp
Dus: de directe en dringende behoefte aan voedsel wordt voldaan, maar de symptomen (honger) worden behandeld zonder de onderliggende structurele oorzaken van voedselonzekerheid aan te pakken.
Deze oorzaken kunnen onder meer zijn: ontoereikende lonen, gebrek aan betaalbare huisvesting, ontoegankelijkheid van gezond voedsel in achterstandsbuurten en beperkte toegang tot kwalitatief hoogstaand onderwijs en werkgelegenheid.
→ Als sociaal werk zich uitsluitend zou richten op het verstrekken van voedselhulp zonder de bredere problemen van ongelijkheid aan te pakken, kan die werkwijze bijdragen aan de reproductie van sociale ongelijkheid..
