genel özet Flashcards

(200 cards)

1
Q

kalp kapaklarının birtakım nedenlerle yapısal veya fonksiyonel bozukluğu

A

darlık (stenoz) veya yetmezlik (regurjitasyon) şeklinde kendini gösterir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

stenoz

A

kapağın tam açılamaması ile ileriye kan akımı engellenir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

yetmezlik

A

kapak tam kapanamaz ve geriye kaçak oluşur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

kanın deforme olmuş kapaklardan geçişi ile birlikte

A

üfürüm oluşur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

bütün valvüler hastalıkların 2/3’ünü

A

akkiz aort ve mitral stenoz oluşturur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

valvüler stenoz daima

A

primer kapak anomalisidir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

yetmezlikler neye bağlıdır

A

destekleyici yapıların (aort, annulus fibrosus, korda tendinea, papiller kas) hasarına ve kapak anomalilerine bağlıdır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

en sık valvüler anomali

A

aort stenozu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

aort stenozu genelde neden olur

A

kapak üzerine kalsifikasyon oluştuğu için olur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

senil kalsifik stenoz

A

kalsifikasyon kümeleri yüzeyden valsalva sinüslerine doğru protrude olur
kapakların açılma yüzeyleri korunur
kalsifikasyon kapakların birleşme hattında en çok fleksiyon yapan bölgede başlar
romatizmal veya konjenital aort stenozunun tersine kapak füzyonu yoktur**
mitral valv genellikle normaldir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

(aort stenozu)
kapak alanı 1.5 cm2 altına düşünce sol ventrikül basıncı artar
0.75 cm2 kritik derecedir

A

sol ventrikül basıncı artınca sol ventrikül hipertrofisi gelişmeye başlar
sol atrium da buna bağlı dilate olur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

(aort stenozu)
hipertrofi olan myokardda rölatif olarak iskemi oluşur
anjina nedeni olabilir

A

myokard fonksiyonunun bozulması ile kalp yetmezliği oluşabilir
senkop görülebilir
bu semptomların başlaması kalbin hiperfonksiyonundan dolayı yorulmaya başladığını gösterir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

aort yetmezliği yapan intrinsic nedenler

A

romatizmal kalp hastalığı
infektif endokardit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

aort yetmezliği yapan ekstrinsik nedenler

A

dejeneratif aort dilatasyonu
sifilitik aortit
ankilozan spondilit
romatoid artrit
marfan sendromu
hipertansiyon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

aort yetmezliğinde aortta geriye kaçan kan (diastolde) erken dönemde iyi kompanse edilir vakalar uzun zaman semptomsuzdur

A

sol ventrikül dilatasyonu miyofibrilleri gerer ve kontraktilite azalmaya başlar
ilerleyen dönemde sol atrium dilatasyonu -> AC konjesyonu -> kalp yetmezliği ve dispne gelişir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

mitral stenoz yapan nedenler

A

romatizmal kalp hastalığı
mitral halka kalsifikasyonu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

mitral stenozun en sık nedeni

A

akut romatizmal ateş

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

mitral stenoz nasıl gelişir

A

romatizmal ateşten 10-15 yıl sonra gelişir
kapaklar kalınlaşır, kommissürler yapışır, korda tendinea kısalır ve kalınlaşır
kapaklar üzerine kalsiyum tuzları çöker

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

mitral stenoz

A

sol atrium genişler
pulmoner konjesyon ve dispne gelişir
sol atrium genişledikçe atrial fibrilasyon ortaya çıkar ve sıklıkla emboli yapar
ilerleyen zamanlarda pulmoner hipertansiyon oluşabilir -> sağ kalp yetmezliği oluşur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

kapak sebepli mitral yetmezlik

A

romatizmal kalp hastalığı
infektif endokardit
mitral valv prolapsusu
ilaca bağlı valvüler fibrosis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

papiller kas sebepli mitral yetmezlik

A

papiller kas rüptürü
papiller kas fibrozisi
korda tendinea rüptürü

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

ventrikül sebepli mitral yetmezlik

A

sol ventrikül dilatasyonu
mitral halka kalsifikasyonu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

mitral yetmezlik sebepleri üç gruba ayrılı

A

kapak sebepli
papiller kas sebepli
ventrikül sebepli

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

mitral yetmezlikte

A

sistolda sol atiruma kaçan kan sol atrial dilatasyon yapar -> pulmoner vasküler direnç -> pulmoner hipertansiyon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
mitral yetmezlikte stenozdan fark
sistole az kan gönderildiğini fark eden sol ventrikül hipertrofiye uğrar -> sol kalp yetmezliği
26
mitral valv prolapsusu patogenez
mitral kapağın dejenerasyonu genç kadınlarda sık yaprakçıklar şapka gibi atriuma doğru balonlaşır kapaklar kalın, büyük ve lastik gibidir lordlar sıklıkla gecikir ve uzar post yaprakçık sık tutulur kommissural fizyon görülmez, bağ dokunun gelişimindeki defekt sorumlu tutulmaktadır
27
mitral prolapsusunda
beraberinde tricuspid kapak %20-40 vakada etkilenir vakaların çoğu asemptomatiktir %3 vakada ciddi komplikasyon olur: -infektif endokardit -mitral yetmezlik -stroke veya Sistemik enfarktüs -aritmi
28
triküspid stenozu
akut romatizmal ateş sık nedendir karsinoid tümörler, endocardial fibroelastoz, sağ atrial miksoma da neden olabilir sistemik konjesyon ve sağ atrial dilatasyon görülür
29
triküspid yetmezlik
daha çok fonksiyonel tricuspid yetmezliği şeklindedir pulmoner hipertansiyon ve sağ ventrikül genişlemesine sekonder oluşur akut romatizmal ateş, uyuşturucu kullananlarda infektif endokardit, karsinoid sendrom neden olabilir
30
pulmoner stenoz
hemen daima doğumsaldır karsinoid sendrom ve hipertrofik kardiyomiyopatide de görülebilir
31
pulmoner yetmezlik
pulmoner hipertansiyona neden olan bir hastalık sonucu kapak halkasının genişlemesi ile oluşur akut romatizmal ateş ve karsinoid sendrom da sebep olabilir
32
infektif endokardit
mikroorganizmaların kapaklar ve endokardiyumda kolonizasyonu ve invazyonu ile karakterizedir kalp dokusunun destrüksiyonu ile beraberdir bu kolonizasyon + invazyon + destrüksiyon + inflamasyon = vejetasyon nekrotik debrisler mikroorganizma içerir
33
klinik olarak infektif endokardit iki gruba ayrılır
akut endokardit ve subakut endokardit bu ayrım hastalığın ciddiyetini ifade eder
34
akut endokardit
destrüktiftir daha önceden normal olan kapakta yüksek virülansa sahip mo ile oluşur (s. aureus) mikroorganizma; nekrotizan, ülseratif, invaziv valvüler enfeksiyon yapar antibiyotik ile düzelmezse cerrahiye ihtiyaç duyulur tedaviye rağmen vakaların %50'si ölür
35
subakut endokardit
düşük virulansa sahip mikroorganizma (s. viridans) önceden deforme olmuş kapakçıklarda enfeksiyon yapar haftalar veya aylar içinde iyileşir ve tedaviden fayda görür daha az destrüktiftir zeminde granülasyon görülür
36
infektif endokardit etiyolojisi
önceden hasarlı kalp kapaklarında streptococcus viridans en sık enfeksiyon etkeni s. aureus sağlam veya deforme vakalarda enfeksiyon yapar - IV ilaç kullananlarda en sık görülen etken prostetik kapakta s. epidermis enfeksiyon yapar
37
infektif endokardit sebepleri
romatizmal kalp hastalığı (eskiden en sık sebepti) mitral valv prolapsusu (şimdi en sık sebep) dejeneratif kalsifik stenoz biküspid aort kapağı prostetik kapak
38
infektif endokörditte konak sebepleri
nötropeni immün yetmezlik - immün supresyon malignite diyabet alkol iv ilaç kullanımı
39
infektif endokardit patogenez ve morfolojisi
kan yoluyla gelen mo ekilir mo giriş yolu bir enfeksiyon odağı (geçici bakteriyemi yapan dental veya cerrahi işlem), iv ilaç kullanımı, barsak ve oral kavite gibi gizli bir kaynak olabilir morfolojide vejetasyon tek veya çok sayıda aortik ve mitral kapaklar en sık etkilenen kapaklardır iv ilaç kullanımında sağ kalp daha sık etkilenir bir veya birkaç kapak tutulabilir vejetasyon kolay parçalanabileceği için sistemik emboli oluşabilir septik emboliler çok sayıda mo içerir ve beyin, böbrek, myokardiyumda septik infarktlar oluşur zamanla fibrosis ve kalsifikasyon gelişir
40
nonbakteriyal trombotik endokardit (önceden marantik endokardit olarak bilinirdi)
genel durumu kötü ve kanser hastalarında karşımıza çıkar -> pankreasın müsinoz adenokarsinomu ve akut promyelositik lösemi kapakların kapanma hattı boyunca tek veya çoklu olarak yerleşir kalp hasarı oluşturmayan, inflamasyon içermeyen, yumuşak masum trombüslerdir vejetasyonlar sterildir, küçüktür, destrüktif değildir
41
yanık, sepsis, hiperöstrojenemi ve hiperkoagulable durumlarda görülebilir
nonbakteriyal trombotik endokardit
42
katetere bağlı endocardial travmada predispozan olay
nonbakteriyal trombotik endokardit
43
Libman sacks endokarditi
SLE ile birlikte görülür lezyonlar kapakların alt ve üst yüzleri, kordlar ve endokardda yerleşir mitral ve tricuspid kapakta küçük steril vejetasyonlar vardır yoğun valvülit ve fibrinoid nekroz vardır kapakta ve ve vejetasyondaki bu nekroz devamlılık gösterir fibrosis ve ciddi deformity kronik romatizmal kalp hastalığını hatırlatır
44
karsinoid kapak hastalığı nedir
karsinoid tümörlerce (nöroendokrin tümör) yapılmış biyoaktif maddelere bağlıdır (serotonin ve analogları) değişikliklerin sadece sağ kalpte olması serotonin ve bradykinin akciğerden geçerken MAO ile inactive olmasına bağlıdır
45
karsinoid kapak hastalığı sendromların yarısında kardiyak lezyonlar var
endokard ve sağ kalp kapağını etkiler sıklıkla tricuspid, pulmoner kapaklar ve nadiren ana damarlarda görülür
46
karsinoid kapak hastalığı
kapakçıklarda fibröz intimal kalınlaşma oluşur endokardial plak benzeri kalınlaşma esas olarak düz kas hücreleri ve dağınık kollajen liflerinden meydana gelir alttaki yapılar normaldir vejetasyon -> fibrin + inf hücre + bakteri steril vejetasyon -> fibrin + platelet + kan elemanları
46
romatizmal ateş veya romatizmal kalp hastalığı
klasik olarak A grubu streptokokal farenjitten birkaç hafta sonra ortaya çıkan akut, immünolojik, çok sistemli inflamatuar bir hastalıktır bazen deri gibi diğer bölgelerdeki streptokokal enfeksiyonları da takip edebilir
47
akut romatizmal kardit
aktif romatizmal ateşin yaygın bir belirtisidir ve zamanla kronik romatizmal kalp hastalığına ilerleyebilir
48
kronik romatizmal kalp hastalığı özellikle mitral kapağı ilgilendiren fibrotic kapak hastalığı ile karakterizedir
mitral stenozun neredeyse tek nedenidir
49
akut romatizmal ateş patogenezi
konakçı proteinlerle çapraz reaksiyona giren grup A streptokokal antijenlere konakçı immün yanıtlarından kaynaklanır özellikle streptokokal M proteinlerine yönelik antikorlar ve CD4+ T hücreleri de bazı durumlarda hastanın kardiyak antijenlerini tanıyabilir antikor bağlanması komplemanı aktive edebilir ve ayrıca Fc reseptör taşıyan hücreleri (nötrofiller ve makrofajlar) arttırabilir uyarılmış T hücreleri tarafından sitokin üretimi makrofaj aktivasyonuna yol açar kalp dokusundaki hasar antikor ve T hücresi aracılı reaksiyonların bir kombinasyonundan kaynaklanabilir **streptokoklar lezyonlarda yoktur
50
akut romatizmal ateş sırasında çeşitli dokularda fokal inflamatuar lezyonlar bulunur
Aschoff cisimcikleri (ayırt edici lezyonlar)
51
Aschoff cisimcikleri
T lenfosit odaklarından, seyrek plazma hücrelerinden ve Anitschkow hücreleri olarak adlandırılan dolgun aktive makrofajlardan oluşur bu makrofajlar geniş sitoplazmaya ve içinde kromatinin merkezi, ince, dalgalı bir şerit halinde yoğunlaştığı (tırtıl hücreleri) merkezi yerleşmiş oval yuvarlak çekirdeklere sahiptir
52
endokardiyumun ve sol taraftaki kapakçıkların iltihaplanması tipik olarak uçlarda veya tendinöz kordlarda
fibrinoid nekroz ile sonuçlanır bu nekrotik odakların üzerinde ve kapanma çizgileri boyunca verrucae denilen küçük vejetasyonlar bulunur
53
subendokardiyal lezyonlar yetmezlik akımları ile şiddetlenebilir
genellikle sol atriyumda MacCallum plakları denilen düzensiz kalınlaşmalara neden olabilir
54
kronik romatizmal kalp hastalıklarında mitral kapağın ana anatomik değişiklikleri
yaprakçık kalınlaşması kommisür füzyonu ve kısalması tendinöz kordların kalınlaşması ve füzyonudur
55
mitral kapak neredeyse her zaman kronik romatizmal kalp hastalıklarında tutulur
vakaların yaklaşık 2/3'ünde tek başına %25'inde aort kapağıyla birlikte etkilenir triküspit kapak tutulumu seyrektir ve pulmoner kapak nadiren etkilenir
56
romatizmal mitral stenozda kapak kommissürleri boyunca kireçlenme ve fibröz köprü
balık ağzı stenozları yaratır
57
mitral darlıkta sol atriyum
giderek genişler ve embolize olabilen trombüsü barındırabilir
58
kardiyomiyopatiler
primer myokard hastalığını tanımlamak için kullanılır ventriküler dilatasyon veya hipertrofi ile seyreden mekanik veya elektrik disfonksiyon vardır iskemi, kapak problemleri, HT'a sekonder myokard hastalıkları bu grupta yer almaz
59
kardiyomiyopatilerde klinik yaklaşım nedene bağlı olmaksızın 3 farklı tipe göre yapılmaktadır
Dilate Kardiyomiyopati (en sık) Hipertrofik kardiyomiyopati (İdiyopatik Subaortik Stenoz) Restriktif Kardiyomiyopati
60
dilate kardiyomiyopati genel
ilerleyici kardiyak dilatasyon ve sistolik fonksiyon kaybı vardır %20-50 vakada genetik nedenler etkindir diğer etkenler: toksik, myokardit, gebelik, idiyopatik
61
dilate kardiyomiyopatide genetik
hücre iskeleti, sarkolemma ve nükleer zarf proteinlerinde mutasyon bulunmuştur Titin proteinini kodlayan TTN gen mutasyonu otozomal dominant geçiş sıktır çocuklarda mitokondriyal defektler en sık etken X'e bağlı geçiş adölesan dönemde bulgu verir beta- oksidasyon bozukluğu distrofin gen mutasyonu
62
dilate kardiyomiyopati toksik
alkole bağlı kardiyomyopatiler sık görülür bira tüketimi - kobalt"
63
dilate kardiyomyopati gebelik
permpartum kardiyomyopati de denir prolaktinin antianjiogenik parçalanma ürünleri -> mikrovasküler anjiojenik düzensizlik ve myokardiyal iskemi
64
dilate kardiyomyopati demir
herediter hemokromatoz veya mutlipl transfüzyon ile kardiyak myositlerin içinde hemosiderin birikir sistolik disfonksiyon yapar kalp kahverengidir demir myokard fibrilleri için toksiktir myosit dejenerasyonu ve fibrosis eşlik eder
65
dilate kardiyomyopati stres
suprafizyolojik stres oluşturan sebepler: persistan taşikardi, hipertiroidi, KMN artışı, kokain - dopamine gibi vasopressor ilaçlar, yoğun otonomi stimülasyon (intrakranial lezyon ve Takatsubo kardiyomiyopatisi) KMN-> Ca artışı ile direkt toksisite yapabilir, koroner vazokonstriksiyon, kontraksiyon bant nekrozları fokal myokard nekrozu, az miktarda iltihabi inflamasyon vardır
66
dilate kardiyomyopati
her yaşta görülür ancak 20-50 yaş arası sık yavaş seyirli kalp yetmezliği bulguları ile dekompanse döneme geçer ejeksiyon fraksiyonu %25'in altına düşer artimi, sekonder mitral yetmezlik sıktır kalp yetmezliği ve aritmi esas ölüm nedenleri interstisyel fibrosis vardır
67
dilate kardiyomyopatinin morfolojisi
kas kaybedilir fibrosisle bağ doku kaybedilen kasın yerini alır kalp odacıkları genişler ve ağırlığı normalin 2-3 katına kadar çıkar fonksiyonel kalp yetmezlikleri oluşur kalp yavaş kasılırsa staz oluşur mural thrombus görülür ve emboli yapabilir histoloji nonspesifik klinik ve histoloji tutulum birbirleri ile ilişkili değil kas hücreleri hipertrofik interstisyel fibrosis var
68
aritmojenik sağ ventrikül kardiyomyopati
otozomal dominant kalıtımlıdır sağ ventrikül duvarı incelir ve fibrosis vardır myositlerde dedektif hücre adhezyonu sorumludur sağ ventrikül yetmezliği ve ventriküler taşikardi/fibrilasyon vardır Naxos sendromu ile ilişkilidir
69
hipertrofik kardiyomyopati (idiyopatik subaortik stenoz)
esas septum + sol ventrikül serbest duvarı etkiler aort çıkışında obstrüksiyon yapar kalp ağırdır, ancak dilateden farklı olarak odacıklar dardır esas olarak diyastolik fonksiyon bozulur sol atriyumda dilatasyon olur -> akciğerde konjesyon ve dispne rölatif iskemi ve anjina hipertrofik olayda kontraktil elemanlar düzensizdir ve aralarında fibrosis var - efektif kasılamazlar
70
hipertrofik kardiyomyopati patogenez
tamamen genetik çoğu otozomal dominant geçişli sarkomeri kodlayan genlerde mutasyon sıklıkla B myosin ağır zincirini kodlayan gen etkilenir TnT, a-tropomyozin, myosin binding c de etkilenir
71
hipertrofik kardiyomyopati genel özellikleri
hastaların çoğu uzun zaman stabil açıklanamayan ani atlet ölümlerinin en önemli nedenlerinden major klinik problemler: atriyal fibrilasyon trombüs oluşumu mitral kapakta infektif endokardit ventriküler aritmi kalp yetmezliği ani ölüm
72
restriktif kardiyomyopati
kalbin gevşemesi azalmıştır diastolde ventriküler dolum azalır, kontraktik fonksiyon değişmez ventriküller normal veya hafif büyük ama atriumlar dilatedir difüzyon interstisyel fibrosis görülür genellikle idiyopatik ancak sekonder de olabilir: radyasyon, amiloidoz, sarkoidoz, tümör, metabolizma bozuklukları ürünleri birikimi
73
endomyokardiyal fibrosis
apexten başlayan endokard ve subendokard fibrozisiyle komplians azalır afrikada çocuklarda görülür
74
Loeffler endomyokarditi
eozinofilik lösemi ile sıklıkla beraberdir eozinofillerden salınan toksik maddeler endocardial hasar yapar endomyokardiyal fibrosis ve thrombus vardır
75
endokardial fibroelastosis
hayatın ilk 2 yaşında sık konjenital anomalilere eşlik eder
76
myokarditler tanım
kardiak miyozitlerde hasar yapan inflamatuar olaydır aktif myokardit dönemde kalp normal veya dilate olabilir tutulum difüzyon veya yama şeklinde olabilir, küçük kanama alanları olabilir
77
enfeksiyöz myokardit
en sık etken virüsler Coxackievirüs A, B ve enterovirüsler vakaların çoğundan sorumlu virüsler direkt myokard hasarı yapabildikleri gibi immunolojik çapraz reaksiyonlarla da hasar yapar COVID -> ACE2 ile ilişkili hasar, hipoksi ile ilişkili hasar, mikrovasküler hasar, SIRS Güney Afrikada Chagas hastalığı (trypanosome cruzi) vakaların yarısından sorumlu Trichinosis en sık kardiyak tutulum yapan helmintik hastalık Toxoplasma - Lyme- Difteri -AIDS
78
nonenfeksiyöz myokardit
-hipersensitivite myokarditi (antibiyotik, diüretik, antihipertansiflere bağlıdır) -dev hücreli myokardit (otoimmün nedenli) -otoimmün hastalıklar -sarkoidoz
79
myokarditlerin morfolojisi
aktif dönemde interstisyel iltihap vardır, fokal myozit nekrozu eşlik eder iltihap mononükleerdir lezyon tam iyileşir veya fibrosis oluşur
80
diğer myokardiyal hastalıklar
doxorubicin ve daunorobicin toksik myokard hasarı ve dilate kardiyomyopati yapar lityum, fenotiyazinler, klorokin, kokain, siklofosfamid amiloidoz -> Sistemik veya izole görülebilir yaşlılarda sıktır
81
kalp ile perikard arasında biriken 200-300 mL
kardiak tamponad yapabilir kalbin dolumu sınırlanır
82
perikardiyal sıvının fazlası perikardiyal efüzyon olarak adlandırılır
kan birikirse - hemoperikardium püy birikirse -pürülan perikardit
83
izole perikardiyal hastalık nadirdir
perikarditin nedeni hemen daima viraldir
84
iskemik kalp hastalıkları klinikte 4 farklı tablo ile karşımıza çıkar
Myokard infarktüsü Anjina pektoris Kronik iskemik kalp hastalığı ve kalp yetmezliği ani kardiyak ölüm
85
iskemik kalp hastalıklarının patogenezi
temel olay iskemidir
86
iskemiye neden olan birkaç faktör
ateroskleroz akut plak değişiklikleri tromboz vazospazm
87
ateroskleroz
vakaların %90'ından fazlasında myokardiyal iskeminin nedeni koroner kan akımının ateroskleroz nedeniyle azalmasıdır bir veya daha fazla koroner damarda plak oluşumu vardır hastalarda klinik bulgular fix obstrüksiyon veya akut plak değişikliklerine bağlı olarak gelişir
88
aterosklerozun en erken bulgusu
fatty streaks İKH, koroner aterosklerozun geç dönem bulgusudur
89
akut plak değişiklikleri
aterosklerotik plak üstüne akut değişikliklerin binmesiyle oluşur bu yol ile bu plak stabil halden unutabil hale geçer
90
lokal akut plak değişiklikleri
plağın üzerindeki tabakanın erozyonu, ülserasyonu, fissure / plağın rüptürü veya plağın içinde kanama plak üzerinde meydana gelebilecek yırtılmaları tahmin etmek mümkün değildir
91
plak rüptüründe plak içindeki hücresel elemanların dengesi önemlidir
çok köpüklü hücre (makrofaj) varsa çok lipid varsa inflamatuar hücreler fazlaysa plağı üstten saran fibröz tabaka ne kadar inceyse az düz kas hücresi varsa rüptür olasılığı fazla = vulnerable plak
92
sistemik akut plak değişiklikleri
adrenerjik sistem, sistemin hipertansiyon ve lokal vazospazm: plak üzerinde stresi arttırır sirkadyen ritim ile sabah 6 öğlen 12 arası MI pik yapar yoğun stres de yırtılma yapabilir statikler plak stabilizasyonunu sağlamada lipid içeriğini azaltarak yardımcı olur
93
tromboz
plaktaki lipid içeriği damara sızar vücut kanama varmış gibi algılar pıhtılaşma faktörleri aktif olur sonuçta iyi niyetle thrombus oluşur ama aslında kötüdür çünkü lümen daralır thrombus iki şekilde oluşabilir: -komplet (geri kalan lümenin tamamını tıkar) -parsiyel (inkomplet)
94
vazospazm
vazokonstrüksiyon lümen çapını azaltır plak varsa lokal mekanik kuvvetle plak yırtılmasını arttırır
95
stabil anjina
thrombus ve plak yırtılması genellikle yoktur
96
unstabil anjina
plak morfolojisi değişir parsiyel oklüzyon oluşur
97
myokard infarktüsü
akut trombotik oklüzyon
98
ani kardiyak ölüm
plak yırtılması parsiyel oklüzyon aritmiye neden olan emboli varlığı
99
klinik olarak ciddi daralma yapan plaklar
LAD LCX RCA major sekonder dallar da tutulabilir
100
anjina pektoris
tekrarlayıcı substernal veya precordial rahatsızlık hissi ile karakterize sıkıştırıcı tarzda olabilir hücresel nekroz oluşturan geçici myokardiyal iskemi ile oluşur kardiyak gereksinimin arttığı emosyonel stres, fiziksel aktivite veya yük artışı ile zedelenme kolaylaşır
101
stabil anjina pektoris
koroner tıkanmaya bağlı Perfüzyon azalır fiziksel aktivite ile artar istirahat ile geçer nitrogliserin veya güçlü vazodilatöre cevap verir
102
prinzmetal anjina pektoris varyant
koroner vazospazma bağlıdır ateroskleroz olabilir ancak anjinal ataklar fiziksel aktivite veya kan basıncı ile ilişkisizdir Ca kanal blokörleri ve nitrogliserin gibi vazodilatörlere cevap verir
103
unstabil anjina pektoris kreşendo
düşük derece aktivite ve istirahatte de oluşur ağrı süresi uzundur >20 ve sıktır olguların yarısında myozit nekrozu vardır sıklıkla akut MI başlangıcıdır preinfarktüs anjina
104
myokard infarktüsü morfolojisi
obstrüksiyon olan damarın lokalizasyonu şiddeti gelişim hızı sulanan alan büyüklüğü oklüzyon süresi myokard O2 ve besin gereksinimi collateral gelişimine bağlıdır
105
MI için önemli parametreler
myoglobin Troponin - özellikle troponin I CK-MB LDH
106
MI komplikasyonları
kontraktil disfonksiyon aritmiler myokard rüptürü perikardit sağ ventrikül infarktüsü enfarkt yayılması enfarkt açılması mural trombüs ventrikül anevrizması papiller kas rüptürü ve disfonksiyonu
107
anterior transmural enfarktüslerde
serbest duvar rüptürü ekspansiyon mural thrombus anevrizma sık
108
posteriror MI'lar
iletim blokları sağ ventrikül tutulumu sıktır
109
ani kardiyak ölümler
semptomlar başlamaksızın görülen beklenmeyen ölümlerdir yetişkinlerde en sık neden iskemik kalp hastalıklarıdır
110
ani kardiyak ölümlerinde gençlerde nonaterosklerotik nedenler öne çıkar
konjenital yapısal ve koroner anomaliler aort kapak stenozu mitral valv prolapsusu myokardit kardiyomyopati kardiyak iletim sistemi anomalileri
111
damar anomalilerinde etkilenen anomaliler
yaşlanma - aort, arter, venler aterosklerozis - elastik: aort, major dalları, pulmoner arterler -musküler: koroner ve renal arterler hipertansiyon - küçük musküler arter ve arteriol diyabetik mikroanjiopati - arteriol ve kapiller
112
endotel hücresinin özellikleri
permeabilite bariyerinin sürdürülmesi antikoagülan, antitrombotik ve fibrinolitik düzenleyicilerin hazırlanması protrombotik moleküllerin hazırlanması ekstrasellüler matrix üretimi kan akımı ve vasküler reaktivitenin düzenlenmesi inflamasyon ve immünitenin düzenlenmesi hücre gelişiminin düzenlenmesi LDL oksidasyonu
113
endotel hücrelerinin antikoagülan, antitrombotik ve fibrinolitpk düzenleyicilerin hazırlanması görevinde mediatörler/ürünler
prostasiklin trombomodulin heparin benzeri moleküller plazminojen aktivatör
114
endotel hücrelerinin protrombotik moleküllerin hazırlanması görevinde mediatörler/ürünler
von Willebrand faktör doku faktörü plazminojen aktivatör inhibitör
115
endotel hücrelerinin kan akımı ve vasküler reaktivitenin düzenlenmesi görevinde mediatörler/ürünler
vazokonstrüktörler: -endotelin -ACE vazodilatörler: -NO -prostasiklin
116
endotel hücrelerinin inflamasyon ve immünitenin düzenlenmesi görevinde mediatörler/ürünler
IL-1, IL-6, kemokinler Adhezyon molekülleri: VCAM-1, ICAM, E-selektin, P-selektin Histocompatibility antijenleri
117
endotel hücrelerinin hücre gelişiminin düzenlenmesi görevinde mediatörler/ürünler
büyüme uyaranları: -PDGF -CSF -FGF büyüme inhibitörleri: -heparin -TGF-beta
118
düz kas hücrelerinin hasara cevabı
normal ve farmakolojik uyaranlara yanıt olarak vazokonstrüksiyon ve vazodilatasyon sağlar kollajen, elastin ve proteoglikanları sentezler intimaya göç ve proliferasyondan sorumludur - göç edenlerin kontraksiyonu zayıftır
119
hipertansiyonun yol açtığı risk faktörleri
koroner kalp hastalığı serebrovasküler hastalık atakları kalp yetmezliği ile birlikte olan kardiak hipertrofi aortik diseksiyon renal yetmezlik
120
hipertansiyonda damar patolojisi
hyalin arterioloskleroz hiperplastik arterioloskleroz pulmoner hipertansiyon
121
hyalin arterioloskleroz
hipertansiyonda ve diyabette sıktır yaşlı normotansif veya hipertansif kişilerde görülür plazma sıvısı endotelden sızarak düz kas proliferasyonuna ve hyalin depolanmasına yol açar arterlerde daralmaya yol açar, simetrik tutulum yapar *benign nefrosklerosisin en önemli bulgusu
122
hiperplastik arterioloskleroz
şiddetli hipertansiyon vakalarında ortaya çıkar damar duvarında konsantrik laminasyon şeklinde kalınlaşma olur sıklıkla bu değişiklikler fibrinoid akut nekroza eşlik ettiği için nekrotizan arteriolitis de denir böbrekleri tercih eder prognozu hyaline göre daha kötü
123
pulmoner hipertansiyon
etkilenmiş akciğerlerdeki arteriyoller tipik olarak fibrotic intimal kalınlaşmadan medial hiperplaziye kadar değişen histolojik değişiklikler gösterir
124
arterioskleroz ne demek
arterlerin kalınlaşması ve elastisitesini yitirmesi
125
arterioskleroz grubunda olan hastalıklar
ateroskleroz Mönckebergin Medial Kalsifik Sklerozu Arterioloskleroz Fibromuskuler intimal hiperplazi
126
ateroskleroz mini tanım
dominant patern içerisinde lipidden zengin kor bulunan intimal fibröz plak ile karakterize
127
Mönckebergin medial kalsifik sklerozu
orta büyüklükteki damarlarda ortaya çıkan medial tabakadaki kalsifikasyondur 50 yaş üzeri erkeklerde sıktır
128
arterioloskleroz
küçük arter ya da arteriollerde var hyalin ve hiperplastik olabilir hipertansiyon ve diyabet
129
fibromuskuler intimal hiperplazi
musküler arterlerde olur enfeksiyon ve yaralanma ile tetiklenir iyileşme yanıtı olarak kabul edilir etkilenen damarlar stenotic hale gelebilir
130
ateroskleroz
intimal bir lezyondur oluşan plaklara aterom veya fibrofatty plak denir oluşan plak kabararak altında bulunan medial tabakayı incelterek zayıflatır
131
ateroskleroz mekanizması
damar düz kasları intimaya göç eder ve prolifere olur intimal hücreler çoğalır ECM sentezi ile lümene kabarıklık artar
132
ateroskleroz çocuklukta başlar
semptom verince hastalık olarak tanınır
133
aterosklerozda yaş ilerleyince ve tedavi almadıkça sonuç
anevrizma ve rupture trombüs ile oklüzyon progresif plak
134
ateroskleroz küçük damarlarda tıkanmaya
büyük damarlarda duvar zayıflatıp anevrizma ve tromboza yol açar
135
aterosklerotfk plaklar abdominal aortayı torasik aortadan çok daha fazla etkiler
koroner ve popliteal arterler, inen aorta, internal carotid arterler ve Willis poligonu da diğer etkilenen arterleri oluşturur
136
aterom plağının yol açtığı komplikasyonlar
kalsifikasyon rüptür emboli hemoraji tromboz anevrizmal dilatasyon
137
ini hücre aterom oluşumunun tüm aşamalarında mevcuttur
plak progresyonu ve rüptürü ile ilişkilidir
138
serum kolesterolünde ateroskleroz açısından risk oluşturan komponent
LDL
138
ateroskleroz patogenezi
endotel hasarı monositlerin ve lipoproteinlerin infiltrasyonu makrofajlar aktive olup lipoproteinleri sindirir ve köpüksü hücrelere dönüşür salgıladığı sitokinlerle düz kasları çağırır + T hücre aktivasyonu düz kas hücreleri prolifere olur ve ECM sentezi yaparak lümene doğru duvarı kalınlaştırırlar
139
ateroskleroz morfolijisinde
yağlı çizgiler bu çizgiler aterosklerozun öncüsü kabul edilir
140
aterosklerozda plaklar 3 temel komponente sahiptir
1- düz kas hücreleri, makrofajlar ve T hücreleri 2- ekstrasellüler matriks (kollajen, elastik lifler, proteoglikanlar) 3- intrasellüler ve ekstrasellüler lipid
141
stabil plaklar
yoğun fibröz şapka + az lipid ve inf sahip damar daraltıp kronik iskemi yapar
142
stabil olmayan plaklar
ince şapka + yoğun lipid ve inf sahip rupture olup tromboz yapabilir
143
her yağlı çizgi atheroma dönüşmez
her aterom yağlı çizgiden oluşur
144
Dev hücreli artrit (temporal arterit) (kranial arterit) (Horton hastalığı)
en sık temporal, serebral, vertebral ve oftalmik arteri tutar bazen tüm vücuttaki arterleri, bazen aortic arkusu tutar akut veya kronik olabilir genelde 50 yaş sonrası erkekte görülür
145
dev hücreli arterit kliniği
ateş, kırıklık, kilo kaybı, , bazen tek taraflı olan yüz ve baş ağrısı diplopi, görme kaybı, santral sinir sistemi semptomları myokard iskemisi GİS bozuklukları
146
dev hücreli arterit patogenezi
tam olarak bilinmiyor tahmini damar duvarı ag'e karşı gelişen T hücre aracılı immün cevap
147
dev hücreli arterit mikroskobi
segmenter, nodüler kalınlaşmalar internal elastik membran merkezli, dev hücreli, granülomatöz inflamasyon bazı vakalarda nonspesifik panarterit iyileşme döneminde skar oluşumu
148
takayasu arteriti
kadınlarda sık 40 yaşından önce başlar asya ülkelerinde daha sık klasik olarak aortic ark tutulumu var vakaların yarısında pulmoner arter tutulumu görülür, koroner ve renal arterler de tutulabilir
149
takayasu arteriti klinik
üst ekstremite nabızlarında zayıflama, görme bozukluğu nörolojik defisitler hipertansiyon ölüm en sık konjestif kalp yetmezliği ve MI sebebiyle
150
takayasu arteriti mikroskobi
erken dönemde vazovazorumda perivasküler iltihabi hücre birikimi ve adventisiada lenfosit infiltrasyonu -> daha sonraki dönemde mediada lenfosit infiltrasyonu, bazen granulomatöz reaksiyon görülür
151
IgG4 ilişkili aortitis/periaortitis
bazı hastalarda bir vaskülit formu içeren yakın zamanda tanımlanmış bir otoimmün hastalık en sık yaşlı erkekleri etkiler IgG4 eksprese eden plazma hücrelerinde artış fibrosis ve skar oluşumu vasküliti en çok aortu içerir granülomatöz inflamasyon olmadan aort duvarı içerisinde lenfoplazmasitik inflamasyonla karakterize
152
poliarteritis nodosa
küçük ve orta büyüklükteki arterlerin transmural nekrotik iltihabı ile giden Sistemik bir vaskülit özellikle musküler arterlerin dallanma noktalarını tutar tutulum: fokal, dağınık ve epizodik lezyonların yaşı değişken genç erişkin hastalığı
153
poliarteritis nodosa klinik
akut, subakut veya kronik sıklıkla tekrarlayıcıdır en sık böbrek, takiben kalp, kc, GİS tutulur ateş, kilo kaybı, hipertansiyon, karın ağrısı, melena, kas ağrıları, periferal nörit görülebilir en sık ölüm nedeni böbrek tutulumu 1/3 vakada serumda Hepatit B yüzey antijeni pozitif ANCA ilişkisi genelde yok
154
poliarteritis nodosa mikroskobi
lezyonlar keskin sınırlı ve segmental fibrinoid nekrozla birlikte lökositik inflamasyon ve tromboz var inflamasyon nedeniyle duvarda zayıflama ve anevrizmal dilatasyon var damarların beslediği dokularda enfarktüs, atrofi, hemoraji var
155
kawasaki sendromu
büyük, orta büyüklükte ve küçük arterler tutulur erken çocukluk ve infantlarda sık sebebi tam bilinmiyor japonyada epidemik
156
kawasaki sendromu klinik
ateş, ağızda eritem, erozyon el ve ayaklarda şişme avuç içi ve ayak tabanlarında eritem, deskuamasyon servikal LAP %20 vakada kardiyovasküler sekel MI ani ölüm olabilir
157
kawasaki sendromu mikroskobi
PAN benzeri vaskülit koroner veya diğer arterlerin mediasında reaktif proliferatif değişiklikler var Panarterit ve anevrizmal dilatasyon da var
158
mikroskobik Polianjitis
mikroskobik PAN arteriol, kapiller, venül tutulur lezyonlar aynı yaşta olmaya meyillidir** %60 vakada PAN-ANCA (+) hipersensitivite reaksiyonu bazı hastalarda otoantikor var deri, müköz membranlar, ac, beyin, kalp, GİS, böbrek, kas sık tutulur Henoch Schönlein purpurası
159
mikroskobik polianjitis'in PAN'dan ayrımı
hızlı gelişen GN pulmoner tutulum P-ANCA normal visseral anjiyografi HB antijenemisi ile birliktelik yok
160
mikroskobik polianjitisin en sık görülen 5 klinik tutulumu
böbrek tutulumu kilo kaybı deri lezyonları periferik sinir tutulumu ateş
161
mikroskobik polianjitis klinik
hemoptizi hematüri proteinüri karın ağrısı melena kas ağrısı deri tutulumu sıktır: palpabl purpura
162
mikroskobik polianjitis mikroskobisi
damar duvarında nekrotizan inflamasyon ile birlikte lökositoklasis böbreklerde fokal segmental nekrotizan glomerülonefrit, şiddetli difüz kresentik glomerülonefrit, immün kompleksler görülemez (pauci-immune) çünkü görevlerini yapıp ayrılırlar
163
polianjitli granülomatozis (Wegener Granülomatozisi)
erkeklerde daha sık 4-5. dekat C-ANCA %95 (+) seviyesi de hastalık aktivitesi ile yakından ilişkili
164
polianjitli granülomatozisin üç temel triadı
1- üst ve/veya alt solunum yollarının akut nekrotizan granülomu (tipik bulgu - septum perforasyonu) 2- sıklıkla akciğerde küçük ve orta büyüklükteki damarları etkileyen nekrotizan ve granülomatöz vaskülit 3- fokal, nekrotizan, kresentik glomerülonefrit (GN)
165
polianjitli granülomatozisin patogenezi
hipersensitivitenin bazı tipleri ile ilişkili bazı hastalarda glomerüller ve damar duvarında immün kompleksler var granülomların varlığı ve immünsüpresif tedaviye dramatik cevap immünoloji mekanizmaya destek verir
166
polianjitli granülomatozisin kliniği
bilateral nodüller ve kaviter lezyonlarla karakterize pnömonitis kronik sinüsit nazofarinkste ülserasyonlar böbrek tutulumu bulguları deri döküntüsü kas ağrısı polinörit tedavi edilmezse hızlı gidiş, fatal
167
Churge-Strauss Sendromu
alerjik rinit, astım, akciğer infiltrasyonu, damar dışı nekrotizan granülomlar ve periferal hipereozinofili** ile sıkı birliktelik damar lezyonları histolojik olarak PAN ile benzer intra ve ekstravasküler granülomlar yoğun eozinofil ciddi renal tutulum nadir P-ANCA %70 (+) KMP major ölüm nedeni
168
Henoch-Schönlein purpurası
küçük damarlarda IgA dominant birikim ile karakterize çocuklarda (5 yaş pik) deri-barsak-glomerül birlikte artrit
169
henoch schönlein purpurası patogenezi
öncesinde enfeksiyöz hastalık üsye öyküsü normalden fazla mukoza IgA yapımı ve lökosit reaktivitesi vasküler immün kompleksler
170
Henoch-Schönlein purpurası kliniği
ateş artralji purpura kolik tarzı karın ağrısı kanlı gaita hematüri proteinüri
171
Henoch-Schönlein purpurası mikroskobisi
postkapiller venül, kapiller ve arteriyolleri etkileyen lökositoklastik vaskülit dermis ve barsak duvarında bu lezyon sık böbrekte proliferatif glomerülonefrit
172
anevrizma
bir kan damarının lokalize, anormal dilatasyonu en sık aort ve kalpte görülür
173
gerçek anevrizma
aterosklerotik sifilitik konjenital sol ventriküler
174
yalancı anevrizma
MI sonrası rüptür zemininde gelişen damar grefti travma sonrası
175
şekline göre anevrizmalar
dissekan arteriovenöz sakküler fuziform
176
etimolojisine göre anevrizmalar
aterosklerotik sifilitik dissekan mikotik konjenital
177
Konjenital (Berry) Anevrizma
serebral arterlerde görülür sessiz görülür arter duvarında konjenital defekt söz konusu subaraknoid ve intraserebral kanama
178
mikotik anevrizma
enfeksiyon ve damar duvarı zayıflaması sonucu meydana gelir rüptüre olabilir aort, serebral arterlerde görülür enfektif endokardit komplikasyonu olarak görülebilir
179
sifilitik anevrizma
sifilizin tersiyer döneminde görülür büyük damarların vaso vasorumalarını tutar (torasik aort) **tipik olarak aort intimasında tree bark görünümü vaso vasorumda obliteratif endarterit ve plazma hücre infiltrasyonu olur AS gelişimi riski artar aort kapağında dilatasyon olabilir
180
aterosklerotik anevrizma
en çok abdominal aort ve common iliac arterler tutulur genellikle fusiform şekilli mural thrombus sıklıkla bulunur
181
abdominal aort anevrizma
renal ve mezenterik arter ostiumlarında tıkanma mikroskobi: arteryel duvarın destrüksiyonu var
182
torasik aort anevrizma
en sık hipertansiyon ile ilişkili mediastinal yapıların genişlemesi sonucu solunum güçlüğü ve yutma güçlüğü kemik erozyonuna bağlı ağrı ve aort yetmezliği görülür
183
reynaud fenomeni
ekstremite arter ve arteriollerinde aşırı vazospazm (primer veya sekonder) myokardiyal vazospazm
184
primer reynaud
emosyonel veya soğuğa bağlı santral ve lokal vazomotor cevap sonucu gelişir gidiş genellikle iyi ancak kronikleşirse deride subkutan yağ dokuda ve kaslarda atrofiye neden olabilir
185
seconder reynaud
SLE, skleroderma, Buerger hastalığı ve aterosklerozun neden olduğu arteriyel hastalığa sekonder gelişen vasküler yetmezlik asimetrik ve progresif kötüleşme var
186
myokardiyal spazm
koroner arterlerde veya miyokardial arteriollerde aşırı spazm iskemi yapabilir, persistent vazospazm MI nedeni olabilir ani kardiyak ölüm veya iskemik dilate kardiyomyopati ile sonuçlanabilir
187
takotsubo kardiomyopati broken heart syndrome
histolojik olarak akut vakalarda myosit aşırı kasılması ile karakterize mikroskobik nekroz alanları (kontraksiyon bant nekrozu); subakut ve kronik vakalarda ise mikroskopik granülasyon dokusu ve/veya skar görülür
188
varikoz venler varis
kronik olarak intraluminal basınç artışı ve zayıf damar duvar desteği ile gelişen genişlemiş kıvrımlı venlerdir en sık bacak yüzeysel venlerinde görülür venler dilate uzamış ve kıvrımlı kapak deformiteleri ve lümende tromboz
189
varikoz venler risk faktörleri
yaş, cinsiyet, herediter predispozisyon, şişmanlık, postür, artmış venöz basınç
190
varikoz venlerin klinik özellikleri
şişlik ve ağrı komplikasyon: staz dermatiti ve staz ülseri
191
ekstremite dışında diğer varikoz venler
hemoroidler özefagus varisleri varikosel
192
skuamoz hücreli karsinom
erkeklerde sık sigara içimi ile ilişkili santral yerleşimi sık pozitif markerları: P63 CK5 CK6
193
skuamoz hücreli Karsinom mikroskobi
tümör hücrelerinde keratinizasyon ve/veya intersellüler köprüler (desmozom) skuamoz hücrelerin çoğunluğu orta ya da kötü diferansiye
194
küçük hücreli karsinom
erkeklerde sık ve ort görülme yaşı 60 %99 sigara içenlerde agresif bir tümör erken mediastinal lenf notu tutulumu gösterir bazal bronşial epitelinin kısmen nöroendokrin diferansiasyon gösteren primitif hücrelerinden kaynaklanır kemoterapiye yanıt var cerrahi tedavi yok hem major bronşlarda hem de akciğerin periferal kısımlarından çıkabilir
195
küçük hücreli karsinomda sık gördüğümüz
paraneoplastik sendrom
196
küçük hücreli karsinomda pozitif
pankeratin TTF1 neuron specific enolase kromogranin sinaptofizin CD56/Leu7
197
küçük hücreli karsinomda negatif
CD3 CD20 CD45 vimentin mesothelin p63
198
küçük hücreli karsinom mikroskobi
belirsiz nükleoluslu olan ince granüler kromatinli hiperkromatik nukeusa sahip, sınırları belirsiz dar sitoplazmalı küçük hücrelerin diffüz gelişimi stroma az ve vasküler mitoz ve tek hücre nekrozu sık görülür rozet, trabekül ve yuvalar tarzda dizilimler seçilebilir