H10: cultuurbewuste hulpverlening Flashcards
(18 cards)
- Wat is vervreemding bij hulpverleners?
Hulpverleners kunnen in het contact met andersculturele cliënten vervreemding ervaren. Dit gaat over het verlies van alledaagse en professionele vanzelfsprekendheden. bij sommigen resulteert dit in professionele en persoonlijke verrijking. Anderen hebben extra aanmoediging, steun en versterking nodig.
- Hoe kan de vervreemding bij hulpverleners overbrugd worden?
Vervreemding kan overbrugd worden door cultuurbewuste hulpverlening. Dit gebeurd door inzet, moed, creativiteit, flexibiliteit en de wil om cultureel bewust te worden.
- Wat is cultuur bewust zijn?
zich bewust zijn van de werking van cultuur in eigen denken, gevoel, handelen en in het denken, voelen en handelen van zijn client
3G’s
1) (h)erkennen van verschillen en
2) deze juist te interpreteren (vanuit kennis) en
3) adequaat reageren op cultureel anderen.
- Wat is culturele bewustwording?
Een actief, bewust proces waarin hulpverleners overeenkomsten en verschillen binnen en tussen cultureel-diverse groepen herkennen
4 tussenstappen naar culturele bewustwording
- Zelfbewustzijn: leven wordt in grote mate gevormd door cultuur
- Bewustwording van de eigen normen en waarden en de effecten hiervan op het gedrag van mensen met een andere cultuur
- Accepteren van de verschillen tussen culturen
- Gevoeligheid ontwikkelen nodig in interculturele situaties
- Wat is culturele kennisverwerking?
Handelen van hulpverleners gaat gepaard met kennis over:
1) opvattingen en basisprincipes over cultuur
2) kennis over processen van migratie-, enculturatie, acculturatie
3) omgevings-specifieke kennis
4) cultuurspecifieke kennis over aspecten van doelgroepkenmerken
- welke 2 wegen zijn er om culturele kennis te verkrijgen?
- Deductief: het raadplegen van algemene informatiebronnen
De culturele kennis zijn patronen die wetenschappers uit het gedrag van sociale groepen halen en omschrijven als cultuurinformatie. Dit zijn hypothesen om het gedrag te interpreteren. - Inductief: het raadplegen van de persoon zelf en zijn omgeving:
- Het gaat over de individuele omgang met culturele programma’s of repertoires.
- Daarnaast kijkt men naar het culturele en individuele gedrag.
- Wat is culturele zelfkennis (emoties en attitude)?
Volgens Ajzen (= sociaal psycholoog) bestaat attitude uit 3 componenten:
1) Een cognitief component:
met betrekking tot opvattingen, normen en waarden: Wat denk ik over deze persoon?
2) Een affectieve component:
Is gebaseerd op gevoelens en emoties: Wat voel ik ten aanzien van deze persoon?
3) Een conatieve component:
Is gebaseerd op wil of bereidheid tot bepaald gedrag: Wat wil ik doen?
- Wat is de attitude ‘CULTUUR-UNIVERSALISME (MONISME)?
er zijn algemene universele waarden die voor iedereen gelden. Maar er is één denksysteem waarmee alle verschillende ideeën in de wereld worden beoordeeld en getoetst. We willen een gelijke behandeling en beoordeling voor iedereen, maar moeten toch gaan kijken volgens welke normen en vereisten dit mogelijk kan zijn. het gevaar zit erin dat elk denksysteem als universeel wordt gezien.
- Wat zijn de kenmerken van het CULTUUR-UNIVERSALISME (monisme)?
Eigen opvattingen staan centraal
Wij-zij denken, wij-zij voelen en wij-zij gedrag
Is een hindernis om de cultureel andere echt te ontmoeten:
- andere is ‘niet normaal’
- er zijn goede intenties om andere te helpen maar geen inlevingsvermogen in perspectief van andere, moeilijk aansluiting vinden
- hoe staat een persoon met een monistische houding tegenover een meerderheidsgroep?
Ze horen de nieuwe ander of lid minderheid niet en vertellen hen hoe het anders moet. Dit is een aanleiding tot assimilatie, alledaags racisme, …
LINK MODERNISERINGSHYPOSEN
- hoe staat een persoon met een monistische houding tegenover een minderheidsgroep?
Ze stellen hun eigen cultuur als universeel (ook ten aanzien van de dominante groep).
- wat is de attitude van het CULTUUR-RELATIVISME?
Culturen zijn eigenlijk unieke fenomenen die niet beoordeeld kunnen worden aan de hand van andere culturen. Deze attitude handelt vanuit een wetenschappelijk principe:
Ze kijken vanuit een objectieve bril waarbij culturele aspecten objectief worden bekeken, begrepen en beschreven
waarden en handelen (gedrag) worden gerelateerd aan culturele context
Tolerantie als basishouding tenzij er gegronde reden is voor ander gedrag
- Wat is extreem cultuur-relativisme?
Er is geen superieure of universele moraliteit: morele en ethische regels van alle culturen verdienen evenveel respect. Het extreem cultuur-relativisme is een moreel of ethisch principe met nadelige effecten zoals onverschilligheid en handelingsverlegenheid. Bij onverschilligheid wordt men tolerant voor intolerantie ( BV: geen oordeel over vrouwenbesnijdenis). Het kan gebruikt worden door zowel minderheden als meerderheidsgroepen.
- Wat is de attitude CULTUREEL PLURALISME?
Het is een combinatie van het universalisme en relativisme. Het gaat over samenlevingen waarin subculturen hun eigen unieke identiteit kunnen behouden en waarin hun waarden en praktijken worden geaccepteerd door de samenleving als geheel als deze verenigbaar zijn met de wetten en waarden van de samenleving als geheel.
- Wat is de kern van het cultureel pluralisme?
de kern gaat over niet uitsluiten en het bevorderen van de dialoog. Men moet de universele kernwaarden van andere erkennen zodat er gelijkwaardigheid is voor ieder mens. De universele waarden vormen een niet-onderhandelbaar kader. Binnen dit kader moet men streven naar interculturele dialogen.
- Hoe ervaren professionals deze attitude van het cultureel pluralisme?
Ze durven openstaan voor universele kernwaarden en durven actief ingrijpen als deze kernwaarden geschonden worden of als mensen deze schendingen verklaren en rechtvaardigen op basis van cultuur of religie. Daarnaast veronderstellen professionals dat de ander dezelfde universele waarden deelt. Men moet tegelijkertijd in dialoog gaan door de ander te bevragen op zijn positieve intenties.
