H11: cultuurbewust handelen Flashcards
(36 cards)
- Wanneer is een hulpverlener cultuurbewust?
Een cultuurbewuste hulpverlener is iemand die:
1. ambiguïteit kan tolereren
2. een open, betrokken en respectvolle houding heeft
3. reflectief kan handelen
4. kan aansluiten bij leefwereld cliënt
5. de hypothese van het beste hanteert
- waarom hebben hulpverleners weinig zekerheiden binnen de interculturele context?
In interculturele contexten zijn er meer dingen ‘niet gekend’. Hierdoor hebben hulpverleners weinig zekerheden. Door het ontbreken van specifieke kennis moeten ze al doende leren en aan de hand van reacties van cliënten hun aanpak bijstellen. Er is vaak veel onduidelijkheid. Denk maar aan beleefdheid. Een gepaste beleefdheid tonen in ontmoetingen met mensen uit andere culturen is niet makkelijk. Dat komt omdat er in elke cultuur andere waarden en normen zijn omtrent beleefdheid.
- Hoe ga je dan met die ambiguïteit om?
Het is belangrijk dat je een nieuwsgierige basishouding aanneemt. Je toont oprechte interesse en verwondering naar de ander toe. Mensen staan erg open voor bevragingen. Maar enige kennis van culturele scripts kunnen helpend zijn om de ambiguïteit weg te werken.
Fouten maken mag maar je moet ze herstellen door stil te staan bij effecten.
ambiguïteit
Dubbelzinnigheid, meerduidigheid of veelzinnigheid
- Welke elementen zijn belangrijk om tot een goede hulpverleningsrelatie te komen?
oprechte betrokkenheid, een actief luisteren en respectvolle houding, zijn belangrijk om tot een goede hulpverleningsrelatie te komen. Vanuit een open, reflectieve houding is men voorbereid op verschillen en daardoor op misverstanden in de communicatie.
- Wat gebeurd er bij confrontaties met andere culturele referentiekaders?
Onze eigen evidenties, zekerheden,… worden ter discussie gesteld. We moeten ons professioneel handelen dan verantwoorden.
- Hoe gaan we ons professioneel handelen verantwoorden?
Men wordt uitgenodigd om de manier waarop men de werkelijkheid waarneemt te kaderen. Hierdoor wordt men bewust van hoe men naar dingen kijkt, betekenis geeft en reageert. Je gaat reflecteren op je gedachten en handelen en redenen geven over waarom je zo geoordeeld en gehandeld hebt. Wanneer dit niet rechtvaardig is stelt men het gedrag bij.
- Hoe gaan we dan ons denken en handelen herkaderen?
Men wordt uitgenodigd om de manier waarop men de werkelijkheid waarneemt te kaderen. Hierdoor wordt men bewust van hoe men naar dingen kijkt, betekenis geeft en reageert. Je gaat reflecteren op je gedachten en handelen en redenen geven over waarom je zo geoordeeld en gehandeld hebt. Wanneer dit niet rechtvaardig is stelt men het gedrag bij.
- Hoe gaan we dan ons denken en handelen herkaderen?
door dieper te analyseren gaan we anders kijken naar zaken en vinden we nieuwe mogelijkheden om zaken te benaderen en anders te reageren. Dit heet transformatief leren. Er zijn 2 soorten:
1) Objectieve herkadering: kritische reflectie op aannames andere:
Men gaat proberen inzicht te krijgen op het referentiekader van de ander. Dit vraagt om uit je eigen referentiekader te stappen en de situatie te analyseren vanuit het kader van de ander.
2) Subjectieve herkadering: kritische reflectie op eigen aannames:
Men reflecteert men op een diepere laag door de principes en waarden te onderzoeken van de betekenisgevingen. Men gaat kritisch kijken naar de juistheid en de oorsprong van de aannames. Dit verhoogt transformatief leren en adequaat reageren op het moment zelf
- Hoe gaan we ons aansluiten bij iemand zijn leefwereld?
Men gaat zich proberen te verplaatsen in de leefwereld van de ander. Dit doen we door erkennend door te vragen (hoe hoort het volgens iemand, hoe zien zijn culturele scripts eruit?), actief te luisteren, observeren met alle zintuigen en empathisch te luisteren. we gaan de ander echt leren kennen en ons aansluiten bij de leefwereld van de ander is onze verantwoordelijkheid.
- Wat is de geldigheidsaanspraak?
aanspraak op geldigheid van zijn gevoel of mening, en als gevolg daarvan verwacht dat anderen zijn opvattingen erkennen en bij voorkeur bevestigen. We streven naar erkenning voor onze kijk op de werkelijkheid.
- Wat is de aanname van de hypothese van het beste en hoe doen we dit?
Het vertrouwen dat er achter elk gedrag van een persoon hoe (cultureel) anders, vreemd of negatief ook, een positieve intentie zit. Bij een vreemdheidservaring ter gevolg van een verschil gaan we oordeel opschorsen en niet direct conclusies trekken. We gaan ervan uit dat de ander goede redenen heeft waarom zij of hij zo handelt, denkt en voelt. Deze aanname helpt om in balans te blijven en niet direct geraakt te worden.
- Hoe gaan we bij de geldigheidsaanspraak erkenning bieden?
We gaan mensen in hun waarde laten en respect tonen. We gaan de ander oprecht zien door erkennend door te vragen. Hierdoor voelt de ander zich waargenomen en ervaart bestaansrecht. De ander zal zich gemakkelijker openstellen voor andere ideeën, zienswijze en gedrag.
- Waarom gaan we sommige dingen tolereren?
Morele reden
pragmatische reden
voortkomen uit onverschilligheid.
Je hoeft het gedrag niet te respecteren om het te tolereren
- welke vorm van communicatie past het beste bij het pluralisme?
De vorm van communicatie en uitwisseling die het best past bij het pluralisme is de dialoog. Een dialoog houdt in dat deelnemers bereid zijn voorbij hun meningen en vooronderstellingen te gaan en zowel de eigen zienswijzen als die van de ander uit te dagen. Het doel van de dialoog is om te begrijpen en begrepen te worden en diepere achtergronden en meningen te achterhalen.
- Hoe gaan we dialogisch samenwerken?
We moeten vertrekken vanuit de basis aanname dat niemand die gehele waarheid heeft en dat een gesprek met iemand anders een gelegenheid is om een breder beeld van de realiteit te krijgen.
- Waarom gaan we onze mening opschorten?
We gaan onze mening over ideeën en acties van anderen op schorten tot we een dieper begrip over een thema krijgen. het doel is om ruimte te scheppen tussen personen en hun mening. We willen voorkomen dat mensen stoppen met luisteren en onderzoeken van nieuwe mogelijkheden.
- Wat is handelingsvrees?
1) Bang zijn de cliënt niet te kunnen helpen omdat je die als ‘anders’ ervaart of de taalbarrière bedreigend is.
2) Andere twijfelen aan hun professionaliteit en vergeten dat ze over passende kennis en vaardigheden beschikken, die ze ook voor deze mensen kunnen inzetten.
3) angst om een cliënt van andere herkomst onbewust te kwetsen door hem of haar onbewust te discrimineren en is bang om voor racist te worden aangezien.
- Wat zijn de beperkingen in een dialoog?
Tijdsdruk
Machtsongelijkheid tussen communicatiepartners
- Dit kan in de weg staan van een gelijkwaardige en veilige uitwisseling van perspectieven, motivaties en belangen.
Het is een uitdaging om de minder machtige perspectieven de ruimte te geven en gehoord te laten worden.
- Wat is de voorwaarde om opvattingen, emoties en waarden uit te wisselen?
Men moet een respectvolle en gelijkwaardige of vertrouwensrelatie hebben. je moet ook beseffen dat er verschillen en misverstanden zijn in elke communicatie. Als je dit beseft voorkom je irritatie en verwijten aan de ander. Je moet vertrouwen op de eigen inzet, integriteit en kwaliteiten.
- Wat is culturele matching?
het matchen van hulpvrager en hulpverlener met eenzelfde culturele achtergrond.
Culturele matching heeft een aantal voordelen:
1) Onderzoek: ongeveer de helft van allochtone cliënten verwacht dat een allochtone hulpverlener hen beter begrijpt
2) Communicatiestoornissen nemen af: partijen spreken dezelfde taal
3) Risico op negatieve overdracht en tegenoverdracht op grond van racistische vooroordelen verkleind
4) ‘Thuisgevoel’: voor vooral asielzoekers, vluchtelingen, en migranten van de eerste generatie
- Wat zijn de nadelen van culturele matching?
1) Het is niet altijd te realiseren.
2) Sommige allochtone cliënten hebben de voorkeur voor autochtone hulpverleners omdat:
- Er angst kan zijn voor roddels als de hulpverlener uit dezelfde cultuur komt.
- Voor allochtonen die langer in België verblijven kan de matching hen opsluiten in een gezamenlijke subcultuur. De kans op ontmoeting tussen verschillende culturen is klein.
