H3.3: Fysiologie van gal

Question 1

waaruit bestaat gal?

Answer 1

• galzouten
• cholesterol
• fosfolipide
• geconjugeerd bilirubine
• elektrolyten, water

Question 2

waar komen galzouten vandaan?

Answer 2

hepatocyten (worden via poortader gerecycled)

Question 3

functie galzouten

Answer 3

• vormen galmicellen met fosfolipide en cholesterol
• emulgeren lipiden
• transportmiddel voor in vet oplosbare vitamies (ADEKB12)

Question 4

bron cholesterol en fosfolipide

Answer 4

hepatocyt

Question 5

functie fosfolipiden

Answer 5

plasmamembraan de galmicellen niet laten oplossen

Question 6

waarvan worden galzouten gemaakt?

Answer 6

cholesterol. gaat dus van onoplosbaar naar oplosbaar

Question 7

omzetting cholesterol in galzuur

Answer 7

OH groep toegevoegd in alfa positie (onderkant; drie polaire groepen allemaal aan een kant van het molecuul. de hydrofobe staart wordt verkort en wordt een carboxylgroep aan gezet (carbonzuur)

Question 8

galzout gaat verbinding aan met aminozuren

Answer 8

glycine => glycocholaat
taurine => taurocholaat

zelfde type verbinding als in eiwitten (isopeptide binding) maar niet gevoelig voor eiwitsplitsende enzymen

Question 9

wat voor molecuul is galzout?

Answer 9

amfoteer: gemengd lipofiel en hydrofiel => emulgator

Question 10

bij bepaalde galzoutconcentratie (CMC =kritische micellaire concentratie) worden multimeren gevormd

Answer 10

micellen. kleinste = 4 galzout moleculen

Question 11

hoe worden galzouten uit het bloed gehaald?

Answer 11

door hepatocyten

Question 12

welke drie transporteurs bevat het apicale celmembraan van een hepatocyt?

Answer 12

• BSEP => galzouten
• sterolin => cholesterol
• MDR3 =>fosfolipiden

dit komt dan in de bile ducts terecht

Question 13

wat wordt er in de gal ducten toegevoegd? en hoe wordt dit gereguleerd?

Answer 13

bicarbonaat rijke vloeistof. door secretine via cAMP en CFTR

MEMORAID

Question 14

welke drie processen zijn van belang bij het maken van gal?

Answer 14

1. hepatocyten (galzoutonafhankelijk) : de hele tijd water en elektrolyten afgeven
2. vochtafgifte van hepatocyten neemt toe naarmate er meer galzouten worden uitgescheiden (choleretisch effect)
3. ductulaire secretie van die bicarbonaatrijke vloeistof (CFTR-afhankelijk)

Question 15

waar worden galzouten afgebroken?

Answer 15

distaal ileum (begin colon)

Question 16

hoe worden galzouten afgebroken?

Answer 16

gedeconjugeerd door bacteriele hydrolases (aminozuren worden er weer afgeknipt) => hydrofober en wordt opgenomen

Question 17

UDCA / ursodiol

Answer 17

• galzout dat in het gal van beren zit
• niet-amfoteer
• niet-toxisch
• stimuleert choleretisch effect
• kans op galstenen kleiner
• door dit aan pt te geven verkleint de kans op galstenen

Question 18

voordelen orale UDCA therapie

Answer 18

• choleretisch effect (toegenomen galflow) => spoelt galwegen/-stenen door
• remt de novo synthese “toxisch” endogeen galzout
• niet hepato-toxisch

Question 19

entero-hepatische cyclus van galzouten

Answer 19

memoraid;
1. in duodenum al passieve diffusie naar bloed en poortader vooral door niet-geconjugeerde (lipofiel/hydrofobere) galzouten
2. distale ileum haalt IBAT de galzouten eruit naar poortader
3. de rest gaat naar colon naar die bacterien en passieve diffusie
4. de rest via poep weg bv cholesterol

Question 20

terugresorptie galzouten

Answer 20

memoraid

Question 21

neuro-humorale regulatie van galsecretie

Answer 21

• ductulaire secretie
• galblaas contractie
• sfincter van oddi

Question 22

galvorming in drie stappen

Answer 22

1. secretie door hepatocyten in canaliculi
2. transport en toevoeging van bicarbonaat door cholangiocyten
3. opslag in galblaas

Question 23

waardoor wordt de galzouten synthese bepaald?

Answer 23

door hoeveel galzouten er in de hepatocyten komen via de poortaders

als er dus niet genoeg terugkomt wanneer de heropname niet werkt bijv met crohn of een missend eind ileum, wordt er meer aangemaakt

Question 24

CFTR wordt geactiveerd door …

Answer 24

secretine

glucagon en VIP kunnen dit ook maar dan een beetje

Question 25

CFTR wordt geremd door …

Answer 25

somatostatine

Question 26

welke twee exchangers bij galblaasepitheel?

Answer 26

• Na, H pomp
• Cl, bicarbonaat pomp

Question 27

galblaasepitheel

Answer 27

Na en Cl wordt in bloed opgenomen en water volgt dus de gal wordt geconcentreerder en zuurder => minder snellere neerslag van de zouten in gal

Question 28

belangrijke regulator van vulling galblaas

Answer 28

sphincter van oddi (!)
maar ook vullingstoestand galblaas en relatieve druk in galgang

Question 29

hoe wordt de sphincter van oddi bestuurd?

Answer 29

n. vagus. bij zien/ruiken eten => CCK => vagale respons=> galblaas gecontraheerd en sphincter van oddi gerelaxeerd