HC.7 - Borstvoeding

Question 1

Waarom is moedermelk uniek per diersoort?

Answer 1

De samenstelling van moedermelk is optimaal aangepast aan de behoeften van de nakomelingen. Voor mensen bevat moedermelk bijvoorbeeld veel suiker voor hersenontwikkeling.

Question 2

Waarom zijn de borstvoedingscijfers in Nederland laag?

Answer 2

Kort bevallingsverlof. Sterke melkindustrie en consumptie van kunstvoeding. Beperkte maatschappelijke ondersteuning.

Question 3

Welke voordelen biedt moedermelk aan zuigelingen?

Answer 3

Immunologische bescherming (bijv. IgA, lactoferrine). Verminderde kans op infecties zoals necrotiserende enterocolitis (NEC). Lagere kans op obesitas, diabetes type 2 en cardiovasculaire ziekten op lange termijn. Betere neurologische ontwikkeling en mogelijk hoger IQ.

Question 4

Wat is het effect van moedermelk op vroeggeborenen?

Answer 4

Lagere incidentie van infecties en NEC. Betere psychomotore ontwikkeling. Snellere overgang naar volledige enterale voeding.

Question 5

Hoe beschermt moedermelk tegen wiegendood (SIDS)?

Answer 5

Het verlaagt het risico met ongeveer 45%, waarschijnlijk door vermindering van luchtweginfecties.

Question 6

Hoe verandert de samenstelling van moedermelk?

Answer 6

Colostrum (eerste dagen): rijk aan eiwitten, immuunglobulines, en lactoferrine. Overgangsmelk en rijpe melk: lagere eiwitgehaltes, meer vetten en suikers aangepast aan de behoeften van de baby.

Question 7

Welke voedingsstoffen moeten worden aangevuld bij borstvoeding?

Answer 7

Vitamine K: de eerste 3 maanden. Vitamine D: minimaal tot 4 jaar.

Question 8

Wat zijn pre- en probiotica in moedermelk?

Answer 8

Probiotica: Levende bacteriën zoals lactobacillen en bifidobacteriën. Prebiotica: Voedingsstoffen zoals oligosacchariden die gezonde darmflora ondersteunen.

Question 9

Welke hormonen zijn betrokken bij lactatie?

Answer 9

Prolactine: Stimuleert melkproductie, afgegeven door de hypofysevoorkwab. Oxytocine: Verantwoordelijk voor de toeschietreflex en versterkt de moeder-kindband.

Question 10

Hoe werkt de melkproductie en -uitstroom?

Answer 10

Melk wordt geproduceerd in de alveoli. Opgeslagen in de alveoli en melkgangen. Uitstroom via de tepel, gestimuleerd door oxytocine.

Question 11

Wat is het effect van domperidon op borstvoeding?

Answer 11

Het verhoogt de prolactinespiegel en stimuleert melkproductie.

Question 12

Wat zijn mogelijke complicaties bij borstvoeding?

Answer 12

Tepelkloven. Verstopping van melkgangen. Mastitis of abcesvorming.

Question 13

Wat zijn contra-indicaties voor borstvoeding?

Answer 13

Actieve borstlesies zoals TBC, varicella, HSV. HIV (in Nederland). Gebruik van chemotherapie, lithium of harddrugs.

Question 14

Wat zijn sociale bezwaren tegen borstvoeding?

Answer 14

Schaamte of ongemak in het openbaar. Moeilijkheden bij combinatie met werk.

Question 15

Is medicatie vaak een reden om borstvoeding te staken?

Answer 15

Nee, veel medicijnen kunnen veilig worden gebruikt. Gebruik bronnen zoals LactMed voor specifieke informatie.

Question 16

Wat is het verschil in medicatieblootstelling tijdens zwangerschap en lactatie?

Answer 16

Tijdens lactatie bereikt een kleiner percentage van de medicatie de baby door metabolisme in borstklier en MDK van de baby.

Question 17

Waarom is borstvoeding belangrijk voor prematuren?

Answer 17

Vermindert risico op NEC met 6-10 keer. Ondersteunt betere groei en neurologische ontwikkeling. Vermindert heropnames na ontslag.

Question 18

Wat zijn aanbevelingen voor moedermelk bij prematuren?

Answer 18

Gebruik van fortifiers (extra eiwitten, calcium en fosfaat). Donormelk als eigen melk niet beschikbaar is.

Question 19

Wat is het advies van de WHO over de duur van borstvoeding?

Answer 19

Minimaal 6 maanden exclusief en daarna zolang moeder en kind willen.

Question 20

Wat zijn de maatschappelijke voordelen van borstvoeding?

Answer 20

Kostenbesparing door minder ziektekosten. Betere gezondheidsuitkomsten op lange termijn.

Question 21

Wat is borstvoeding?

Answer 21

Borstvoeding is de natuurlijke voeding voor baby’s en bevat alle benodigde voedingsstoffen, immuunfactoren en bioactieve stoffen voor groei en ontwikkeling.

Question 22

Wat is het unieke voordeel van borstvoeding ten opzichte van kunstvoeding?

Answer 22

Het biedt zowel voedings- als immunologische voordelen die niet volledig kunnen worden nagebootst door kunstvoeding.

Question 23

Wat zijn de borstvoedingscijfers in Nederland?

Answer 23

Exclusief na 6 maanden: <20%. Bij 3 maanden: ongeveer 50% (inclusief deels borstvoeding).

Question 24

Waarom is er wereldwijd een verschuiving naar meer borstvoeding?

Answer 24

WHO-campagnes. Bewustwording over de gezondheidsvoordelen. Wetgeving rond zwangerschaps- en borstvoedingsverlof.

Question 25

Welke fysiologische veranderingen treden op tijdens de zwangerschap om borstvoeding mogelijk te maken?

Answer 25

Toename van alveoli en melkgangen door oestrogeen en progesteron. Voorbereiding van melkproductie door prolactine.

Question 26

Wat gebeurt er na de bevalling om lactatie op gang te brengen?

Answer 26

Afname van progesteron en toename van prolactine. Oxytocine stimuleert de toeschietreflex.

Question 27

Wat is de rol van oxytocine bij borstvoeding?

Answer 27

Contractie van myoepitheliale cellen in de melkklieren. Toeschietreflex om melk vrij te geven.

Question 28

Wat zijn de hoofdbestanddelen van moedermelk?

Answer 28

Koolhydraten: Lactose. Eiwitten: Caseïne en wei-eiwitten (waaronder lactoferrine). Vetten: Langeketenvetzuren (DHA, AA). Immunologische componenten: IgA, lactoferrine, oligosacchariden.

Question 29

Hoe verandert de samenstelling van moedermelk in de tijd?

Answer 29

Colostrum: Hoog in eiwit, immuunglobulines, weinig vet. Rijpe melk: Meer vet en lactose, minder eiwit.

Question 30

Wat zijn Human Milk Oligosaccharides (HMO's) en hun functie?

Answer 30

Prebiotica in moedermelk. Bevorderen gezonde darmflora. Beschermen tegen pathogenen zoals E. coli.

Question 31

Hoe ondersteunt moedermelk de hersenontwikkeling?

Answer 31

Het bevat essentiële vetzuren zoals DHA en AA, die belangrijk zijn voor neurale ontwikkeling en myelinisatie.

Question 32

Hoe beschermt moedermelk tegen infecties?

Answer 32

IgA vormt een beschermlaag in het maagdarmkanaal. Lactoferrine remt bacteriële groei door ijzerbinding. Oligosacchariden blokkeren adhesie van pathogenen.

Question 33

Wat zijn de voordelen van moedermelk tegen allergieën?

Answer 33

Het vermindert het risico op atopische ziekten door immuunmodulerende factoren.

Question 34

Wat zijn de medische indicaties voor borstvoeding?

Answer 34

Prematuren of SGA-baby's. Baby’s met immuundeficiënties. Na infecties zoals diarree of luchtweginfecties.

Question 35

Wat zijn contra-indicaties voor borstvoeding?

Answer 35

Actieve tuberculose zonder behandeling. HIV-infectie (in Nederland). Gebruik van bepaalde medicijnen zoals chemotherapie.

Question 36

Is borstvoeding veilig bij COVID-19?

Answer 36

Ja, borstvoeding is veilig, mits hygiënemaatregelen worden gevolgd.

Question 37

Wat zijn veelvoorkomende problemen bij borstvoeding?

Answer 37

Tepelkloven. Mastitis of borstontsteking. Verstopping van melkgangen.

Question 38

Hoe behandel je mastitis?

Answer 38

Frequent voeden of afkolven. Antibiotica bij infectieuze mastitis.

Question 39

Wat zijn oorzaken van onvoldoende melkproductie?

Answer 39

Slechte aanlegtechniek. Frequente stress of slaapgebrek. Onvoldoende stimulatie (bijv. te weinig voedingen).

Question 40

Hoe bepaal je of medicatie veilig is tijdens borstvoeding?

Answer 40

Raadpleeg bronnen zoals LactMed. Vermijd medicijnen met hoge lipofiliteit en lage eiwitbinding.

Question 41

Welke medicijnen zijn veilig tijdens borstvoeding?

Answer 41

Paracetamol, ibuprofen, antibiotica zoals penicillines en macroliden.

Question 42

Wat zijn uitdagingen bij borstvoeding combineren met werk?

Answer 42

Tijd en ruimte om af te kolven. Korte verlofperiode in sommige landen.

Question 43

Wat is de wetgeving rond borstvoeding en werk in Nederland?

Answer 43

Werknemers hebben recht op kolfruimte en tijd voor borstvoeding tot 9 maanden na de geboorte.

Question 44

Wat zijn de voordelen van borstvoeding op lange termijn voor de moeder?

Answer 44

Verminderde kans op borstkanker en eierstokkanker. Snellere uterusinvolutie na de bevalling. Langzamere gewichtstoename na de zwangerschap.

Question 45

Wat zijn de voordelen van borstvoeding op lange termijn voor het kind?

Answer 45

Lagere kans op obesitas en diabetes type 2. Betere cognitieve ontwikkeling. Verminderd risico op hypertensie en cardiovasculaire ziekten.