mutajenler karsinojenler

Question 1

Mutajen nedir?

Answer 1

DNA veya RNA’da mutasyona neden olan fiziksel veya kimyasal etmenler.

Question 2

En bilinen doğal mutajenler nelerdir?

Answer 2

Gama ışınları ve UV ışınları.

Question 3

Karsinojen nedir?

Answer 3

Hücrede gen hasarına yol açarak kanserleşmeyi tetikleyen maddeler.

Question 4

Klastojenler ne yapar?

Answer 4

DNA molekülünde kırıklara neden olur.

Question 5

Mutajen ve karsinojen arasındaki fark nedir?

Answer 5

Mutajenler mutasyona, karsinojenler kansere yol açar; bazıları her ikisidir.

Question 6

Kanserin ana nedenleri nelerdir?

Answer 6

Rastgele mutasyonlar, kalıtsal geçiş, çevresel karsinojenler, ailesel yatkınlık.

Question 7

Karsinojenler hangi ana başlıklar altında incelenir?

Answer 7

Fiziksel, biyolojik, kimyasal karsinojenler ve hormonlar.

Question 8

Sigara hangi oranda kanserden sorumludur?

Answer 8

Tüm kanserlerin yaklaşık %30’undan.

Question 9

Hangi mikroorganizmalar karsinojendir?

Answer 9

HPV, Hepatit B ve C, H. pylori, EBV.

Question 10

UV ışınları ve radyasyon hangi kanserlere neden olur?

Answer 10

Cilt kanserleri ve diğer kanserler.

Question 11

Kanserin çevresel nedenlerle oluşması ne anlama gelir?

Answer 11

Bu kanserlerin önlenebilir olduğu.

Question 12

Asbest gibi karsinojenler ne zaman kansere neden olur?

Answer 12

Uzun süre ve yüksek doz maruziyetle.

Question 13

Herkeste karsinojenler neden aynı şekilde kanser oluşturmaz?

Answer 13

DNA tamir kapasitesi bireyler arasında farklılık gösterir.

Question 14

Ames testi nedir?

Answer 14

Bir maddenin mutajenliğini test eden bakteri temelli bir yöntem.

Question 15

Ames testinde hangi mikroorganizmalar kullanılır?

Answer 15

Salmonella typhimurium ve E.coli.

Question 16

Ames testinde mutajenlik nasıl ölçülür?

Answer 16

Histidin üreten bakteri koloni sayısı ile.

Question 17

Laboratuvar çalışmalarında karsinojen testlerinin sınırlılığı nedir?

Answer 17

Yüksek doz kullanımı gerçekçi olmayabilir.

Question 18

İnsanlarda karsinojen tanımlamak için hangi çalışmalar yapılır?

Answer 18

Epidemiyolojik çalışmalar.

Question 19

Karsinojen sınıflandırmasını hangi kuruluş yapar?

Answer 19

Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC).

Question 20

IARC’nin Grup 1 karsinojenleri neyi ifade eder?

Answer 20

İnsanlar için kesin karsinojen.

Question 21

IARC’nin Grup 2A karsinojenleri neyi ifade eder?

Answer 21

İnsanlar için muhtemelen karsinojen.

Question 22

Grup 1 karsinojenlere örnek nedir?

Answer 22

Asbest, benzen, alkollü içecekler, UV radyasyon.

Question 23

Fiziksel karsinojenler DNA’da ne tür hasarlar oluşturur?

Answer 23

Zincir kırıkları, translokasyon, nokta mutasyonları.

Question 24

Hangi virüs rahim ağzı kanserine neden olur?

Answer 24

HPV (özellikle tip 16).

Question 25

Hepatit B ve C hangi kansere yol açar?

Answer 25

Karaciğer kanseri.

Question 26

H. pylori hangi kanserle ilişkilidir?

Answer 26

Mide kanseri.

Question 27

Hormonların karsinojenik etkisi nasıl tanımlanır?

Answer 27

Genelde ko-karsinojenik etkiye sahiptirler.

Question 28

Kırmızı et tüketimi hangi IARC grubundadır?

Answer 28

Grup 2A (muhtemelen karsinojen).

Question 29

Gıdalardaki karsinojenler hangi sınıflar altında incelenir?

Answer 29

Doğal, önlenebilir, antropojenik, kasıtlı eklenen kimyasallar.

Question 30

Heterosiklik aminler (HCA) nasıl oluşur?

Answer 30

Et ve balığın yüksek ısıda pişirilmesiyle.

Question 31

Polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH) hangi kanserlerle ilişkilidir?

Answer 31

Sindirim sistemi kanserleri.

Question 32

Alkol tüketimi hangi kanserlere neden olur?

Answer 32

Ağız, mide-bağırsak, karaciğer kanserleri.

Question 33

Yüksek tuzlu gıdalar hangi kanser riskini artırır?

Answer 33

Mide, burun, boğaz kanserleri.

Question 34

Aflatoksin nedir?

Answer 34

Aspergillus mantarlarının ürettiği karaciğer kanserine yol açan toksin.

Question 35

Aristoloşik asit nerede bulunur?

Answer 35

Geleneksel Çin tıbbında kullanılan bazı bitkilerde.

Question 36

Kimyasal karsinogenezin aşamaları nelerdir?

Answer 36

İnisiyasyon, promosyon, konversiyon, progresyon.

Question 37

İnisiyasyon aşamasında ne olur?

Answer 37

DNA’da geri dönüşümsüz genetik değişimler.

Question 38

Promosyon aşamasında ne olur?

Answer 38

Gen ifadelerindeki değişiklikler.

Question 39

Genotoksik karsinojenlerin özelliği nedir?

Answer 39

DNA’ya doğrudan hasar verir, eşik doz yoktur.

Question 40

Genotoksik olmayan karsinojenlerin özelliği nedir?

Answer 40

Eşik doz gerekir, epigenetik değişiklikler yapar.

Question 41

Doğrudan etkili genotoksik karsinojenlere örnek nedir?

Answer 41

Laktonlar, epoksitler, nitrozamidler.

Question 42

Prokarsinojenler neye ihtiyaç duyar?

Answer 42

Metabolik aktivasyona.

Question 43

Aflatoksin B1’in karsinojenik etkisi nasıl oluşur?

Answer 43

Epoksit metaboliti ile.

Question 44

Genotoksik olmayan karsinojenlere örnek nedir?

Answer 44

Östrojen, trikloroetilen, TCDD.

Question 45

Karsinojeniteyi etkileyen endojen faktörler nelerdir?

Answer 45

Yaş, cinsiyet, hormonal denge, genetik farklılıklar.

Question 46

Teratojenezis nedir?

Answer 46

Hamilelikte fetüste malformasyonlara yol açan etkenler.

Question 47

Teratojenezis hangi dönemlerde etkilidir?

Answer 47

Embriyo öncesi, embriyo, fötal dönem.

Question 48

Talidomidin teratojenik etkisi nedir?

Answer 48

Fokomeli, kulak ve yüz malformasyonları.

Question 49

Fokomeli nedir?

Answer 49

Kol veya bacaklarda uç kısımların eksik geliştiği doğumsal bozukluk.

Question 50

Rubella virüsü hangi teratojenik etkilere yol açar?

Answer 50

Katarakt, sağırlık, kalp defektleri.

Question 51

Etil alkolün teratojenik etkileri nelerdir?

Answer 51

Yüz anomalileri, iskelet bozuklukları, MSS sorunları.

Question 52

Transplasental karsinogenezis nedir?

Answer 52

Anne karnında karsinojen maruziyetiyle kanser oluşumu.

Question 53

Diethylstilbestrol (DES) hangi kansere yol açar?

Answer 53

Kız çocuklarında vajina ve serviks kanseri.

Question 54

İlaçların teratojenik risk sınıflandırması kaç kategoride yapılır?

Answer 54

Beş (A, B, C, D, X).

Question 55

A Kategorisi ilaçlar neyi ifade eder?

Answer 55

Gebelikte fetüse zarar vermediği kanıtlanmış ilaçlar.

Question 56

B Kategorisi ilaçlar ne zaman kullanılır?

Answer 56

Fetüse zarar kanıtı yoksa, gerekirse kullanılır.

Question 57

C Kategorisi ilaçlar ne zaman kullanılır?

Answer 57

Yarar riskten fazlaysa kullanılabilir.

Question 58

D Kategorisi ilaçlar neyi ifade eder?

Answer 58

Fetüse zarar kanıtlanmış, ancak yaşamı tehdit eden durumlarda kullanılır.

Question 59

X Kategorisi ilaçlar neyi ifade eder?

Answer 59

Fetüse zarar verir, gebelikte kontrendikedir.

Question 60

X Kategorisi ilaçlara örnek nedir?

Answer 60

Metotreksat, ergotamin, yüksek doz etanol.