Neuroanatomie I Flashcards
Zenuwen in het somatisch zenuwstelsel en hun functie(s)
- Spinale zenuwen ontspringen uit ruggenmerg en hebben zowel motorfunctie (efferent) als sensorische functie (afferent).
- De motorische zenuwen geven informatie vanuit hersenen door aan spieren.
- De sensorische zenuwen geven informatie vanuit zintuigen door aan hersenen.
Leg de functie van neuromusculaire junctie uit met voorbeeld
Zorgt voor synaptisch contact tussen zenuwcellen (motorneuronen) en spiercellen.
Wanneer spiersynapsen niet goed werken, kan er spierzwakte optreden (Myasthenia Gravis). Het lichaam is wel in staat een spier potentiaal op te wekken, maar bij herhaling wordt dit niet meer goed doorgegeven. Dit komt door slechtere synaptische transmissie door minder receptorcellen.
Leg uit hoe een spinaal segment is opgebouwd
- Ganglia bevatten cellichamen van sensorische neuronen.
- In dorsale wortel zit zenuwknoop waar cellichamen van sensorische cellen zich bevinden.
- Meeste axonen in ventrale wortels komen voort uit motorische neuronen in ventrale hoorn van ruggenmerg en innerveren skeletspieren. Andere komen uit laterale hoorn en synapsen op autonome ganglia die viscerale organen innerveren.
Kenmerken van het autonome zenuwstelsel
- Oorsprong in ruggenmerg
- Enkele motorische functies
- Innerveert interne organen
- Sympatisch- en parasympatisch zenuwstelsel (duale innervatie)
Kenmerken van sympatisch zenuwstelsel
- Activerende werking
- Preganglionaire zenuwvezels ontspringen aan ruggenmerg en eindigen in verzameling zenuwcellen (sympathische ganglia).
- Postganglionaire zenuwvezels ontspringen aan sympathische ganglia aan beide zijden van ruggenmerg.
- Eerst ACh afgegeven in sympathische ganglia. De transmitter (hormoon) die ganglion neuronen afgeeft in bloedbaan, is norepinefrine/epinefrine
Kenmerken parasympatisch zenuwstelsel
- Kalmerende werking
- Ganglia in doelorganen gesitueerd
- Zenuwbanen beginnen in twee segmenten van ruggenmerg. Het bovenste segment bevindt zich in hersenstam en tweede segment bevindt zich onderaan ruggenmerg, in heiligbeen
- Twee keer ACh afgegeven in sympatische ganglia, om vervolgens af te geven aan bloedbaan
Kenmerken van het enterische zenuwstelsel
- Zenuwstelsel van spijsvertering en bevindt zich in darmwand
- Controleert beweging van darmen, de bloedstroom, en opname en afbraak van voedingsstoffen.
- Kan zelfstandig (autonoom) functioneren, los van onze hersenen
- Vindt oorsprong in cellen van neurale top, die is verdeeld in twee grote takken: plexus van Auerbach en plexus van Meissner
- Samengesteld uit hoge concentratie neuronen en gliacellen
Leg het verschil uit tussen plexus van Auerbach en Meissner
Auerbach: zenuwvlecht tussen spiervezels van darm die darmbewegingen regelt.
Meissner: neuraal netwerk in submucosa, zendt sensorische prikkels door naar CZS. Regelt afscheiding van maag- en darmsap en bloedstroom naar darm.
Organisatie in het ruggenmerg
- Neuronen bevinden zich in binnenste gedeelte en zijn grijs van kleur (grijze stof). Bestaan uit dorsale/posterieure hoorn (bovenkant), ventrale/anterieure hoorn (onderkant) en laterale hoorn (zijkant).
- Zenuwvezels bevinden zich aan buitenzijde en heeft witte kleur (witte stof). Witte kleur veroorzaakt door myelineschede om zenuwvezels, die ervoor zorgt dat impulsen sneller van en naar ruggenmerg worden geleid.
- Aan achterzijde (achterhoorn) bevinden zich voornamelijk sensorische neuronen. Aan voorzijde (voorhoorn) bevinden zich voornamelijk motoneuronen.
Leg de indeling van witte stof uit
- Laterale spinothalamische tract reguleert temperatuur en pijn. Gevoelsinformatie vanuit ruggenmerg maat in thalamus contact met neuron, die vervolgens contact maakt met hersenschors (besef).
- Anterieure spinothalamische tract reguleert gewone gevoelsinformatie (tastzin). Fijn gevoel komt binnen in ruggenmerg en gaat omhoog aan dezelfde kant, om bij hersenstam over te schakelen op schakelneuron.
- Het corticospinale tract (dalende baan), heeft oorsprong in motorschors van ruggenmerg. Hier liggen motorneuronen die gebruikt worden om bewegingen te bedenken. Ze kruisen over naar andere kant van ruggenmerg waar ze contact maken met motorneuronen in ventrale hoorn.
Leg het verschil uit tussen monosynaptische en polysynaptische reflex
Monosynaptische reflex: spierspoeltjes registreren dat er te weinig spierspanning is, en geven informatie door aan motorneuronen die spier laten samenspannen.
Polysynaptische reflex: sensorische neuron gaat eerst contact maken met schakelneuron, die vervolgens contact maakt met motorneuron die zorgt voor reflex.
Soorten aandoeningen aan motorneuronen
- Lower Motor Neuron syndrome: onderste motorneuronen zijn aangedaan, waardoor volledige verlamming van één/meer spieren plaatsvinden (spieratrofie).
- Upper Motor Neuron syndrome: bovenste motorneuronen zijn aangedaan, waardoor je bewuste controle over spierbewegingen verliest (spasticiteit of spierstijfheid).
- Apraxia: het niet (bewust) kunnen uitvoeren van een beweging.
- Poliomyelitis (kinderverlamming): ontsteking van grijze stof in ruggenmerg, veroorzaakt door poliovirus.
- Amyotrofische laterale sclerose (ALS): aandoening aan zowel bovenste als onderste motorneuronen, veroorzaakt door doodgaan van neuronen, wat zorgt voor spieratrofie.
- Dwarslaesie: beschadigingen aan ruggenmerg dat veroorzaakt is door gebroken wervel die drukt op ruggenmerg, waardoor axonbanen die daar lopen kapot gaan.
