Principes van Hormonale Regulatie

Question 1

Organen betrokken bij endocrien systeem

Answer 1

Hypofyse, schildklier, thymus, bijnieren, alvleesklier, eierstokken en teelballen.

Question 2

Wat is autocriene signalering?

Answer 2

Proces waarbij cellen zelf signaalmoleculen produceren, dat naar buiten de cel transporteren, en op hun eigen cel een receptor hebben die daardoor gestimuleerd wordt.
- Dit heeft invloed op celgroei/-deling en celdichtheid.

Question 3

Wat is paracriene signalering?

Answer 3

Cel die het signaal produceert, heeft niet de receptor op zijn eigen oppervlak, maar omliggende cellen hebben deze wel. Als het signaal gebonden is, volgt er een respons.

Question 4

Wat is endocriene signalering?

Answer 4

Signalering die gebeurt door hormonen. Het hormoon wordt ergens in het lichaam door hormoonklier geproduceerd in respons tot bepaalde stimulus. Dit hormoon wordt in bloedbaan gebracht en verspreidt zich door het hele lichaam, waardoor cellen door het hele lichaam gaan reageren daarop.

Question 5

Hoe werken wateroplosbare hormonen?

Answer 5

Kunnen celmembraan niet passeren, maar kunnen wel oplossen in bloed. Ze werken via G-eiwit gekoppelde receptoren. Als het hormoon bindt aan buitenkant van receptor, wordt aan binnenkant van receptor G-eiwit geactiveerd, die op zijn beurt adenylyl cyclase kan activeren. Die kan vervolgens cAMP activeren die proteïne kinase A kan activeren.

Question 6

Hoe werken vetoplosbare hormonen?

Answer 6

Kunnen celmembraan passief passeren middels transporteiwitten die hormonen wateroplosbaar maken. In bloedbaan worden deze eiwitten losgelaten om doelwitcellen te bereiken. Receptor daarvan zit intracellulair en wanneer ze binden aan hormoon, krijgen ze rol als transcriptiefactor.

Question 7

Hoe werken steroïdhormonen?

Answer 7

• Vetoplosbare hormonen gevormd uit cholesterol.
• Bindingselementen (korte DNA-segmenten) bepalen welke genen wel/niet reageren op hormoon.
• Steroïden komen passief de cel binnen en daardoor toxisch voor stoffen die op dezelfde manier cel binnenkomen en gebruik kunnen maken van receptor in cytoplasma van doelcellen.

Question 8

Wat is het effect van dichloordifenyltrichloorethaan (DDT) op steroïden?

Answer 8

Bindt aan receptor en blokkeert werking, waardoor ontwikkelingsstoornissen in voortplantingsorganen kunnen ontstaan.

Question 9

Wat is het effect van diethylstilbestrol (DES)?

Answer 9

Dochters van vrouwen die DES gebruikten, hebben ernstige ontwikkelingsachterstanden en gezondheidsproblemen.

Question 10

Soorten interacties die tussen hormonen optreden

Answer 10

• Permissief effect: één hormoon nodig om effect van ander hormoon zichtbaar te maken.
• Synergistisch effect: twee hormonen kunnen samen effect vertonen dat groter is dan effecten van twee individuele hormonen gecombineerd.
• Antagonistisch effect: twee hormonen hebben tegenovergestelde effecten en werken elkaar tegen, waardoor er een zwak effect uit voortkomt.
• Integratief effect: effect dat afspiegeling is van totale pool aan hormonen wat op bepaald moment circuleert in het lichaam.

Question 11

Leg het verschil uit tussen positieve en negatieve feedbacksystemen

Answer 11

Negatieve feedback is regelkring waarbij hormonale waardes in stand kunnen worden gehouden.
- Toename van resultaat veroorzaakt remming van proces.

Bij positieve feedback zorgt toename van het resultaat ervoor dat het proces wordt versterkt.

Question 12

Leg het verschil uit tussen autocriene en doelcel-feedback

Answer 12

Autocriene feedback (direct): hormonen remmen endocriene cellen af waaruit ze vrijkomen. Het reageert op zijn eigen hormoon.

Doelcel feedback (indirect): eerste hormoon stimuleert afgifte van tweede hormoon door zijn doelcellen, en het tweede hormoon remt afgifte van het eerste hormoon.

Question 13

Wat zijn functies van de hypofyse?

Answer 13

• Afscheiden van hormonen die dienen voor coördineren van functies van zenuwstelsel en endocrien systeem.
• Produceert hormonen die vasthouden van water reguleren.
• Belangrijkste hormoon is het groeihormoon, wat samenwerkt met insuline om bloedsuikerspiegel te regelen.

Question 14

Wat doet de hypofysevoorkwab (adenohypofyse)?

Answer 14

• Maken contact met bloedbaan om hormoon af te geven middels uitlopers die eindigen in hypofysestam.
• Hormonen hebben tot doel om in hypofysevoorkwab hormoonproducerende cel te stimuleren voor het afgeven van tweede hormoon.

Question 15

Wat doet de hypofyseachterkwab (neurohypofyse)?

Answer 15

• Ontvangt neurohormonen oxytocine en ADH van hypothalamus.
• Geeft neurohormonen af aan bloed doordat bloedvaten contact maken met uitlopers van axonen.

Question 16

Welke hypothalamus-hypofyse hormonale assen zijn er en waar speelt ieder een rol in?

Answer 16

Hypothalamic–pituitary–adrenal axis (HPA-as): speelt belangrijke rol in stressrespons.
- Releasing hormone CRH stimuleert hypofysevoorkwab tot afgifte van ACTH → ACTH stimuleert bijnieren tot afgifte van cortisol.

Hypothalamic–pituitary–thyroid axis (HPT-as): functioneert voornamelijk om normale, circulerende niveaus van schildklierhormoon te handhaven.
- Releasing hormone TRH stimuleert hypofysevoorkwab tot afgifte TSH → TSH stimuleert schildklier tot afgifte van schildklierhormoon.

Hypothalamic–pituitary–gonadal axis (HPG-as): belangrijk controlemechanisme dat vooral betrokken is bij ontwikkeling en regulering van het voortplantingssysteem en immuunsysteem.
- Releasing hormone GHR stimuleert hypofysevoorkwab tot afgifte van twee hormonen (FSH en LH) → FSH en LH zijn beide geslachtsorganen die beïnvloeden tot afgifte van geslachtssteroïden.

Groeihormoon-as (korter van aard).
- Releasing hormone GRH stimuleert hypofysevoorkwab tot afgifte van groeihormoon (GH), wat meteen het hormoon is dat fysiologische rol vervult.