Organisatie van het pijnsysteem Flashcards
verschil tussen nociceptieve pijn en neuropathische pijn
nociceptieve pijn= ‘normale pijn’. Ontstaat door sensorische prikkel wat leidt tot en pijnervaring en deze is functioneel. BV terugtrekken hand bij hitte
neuropathische pijn= pijn treedt op zonder duidelijke prikkel. Deze vorm van pijn reageert slecht op medicatie. BV pijn in vinger na amputatie.
Vitale en gnostische sensibiliteit
-route van nociceptie
Nociceptie=
Transductie= oppikken signaal perifeer
Transmissie= geleiding door a-delta of c-vezels naar CNS
Perceptie= bewust worden in hersenen en hierna vaak handelen
Verschillende soorten vezels
welke vezels worden gebruikt bij vitale sensibiliteit
bij vitale sensibiliteit heb je
a-delta vezels= gemyeliniseerd
c-vezels= niet gemyeliniseerd (dus langzaam)
Organisatie van primaire nociceptieve vezels
-wat gebeurt er nadat iemand een prik in zn vinger krijgt
-welke stoffen komen vrij
-hoe werken vrije zenuweindigingen
Wanneer leasie in huid–> weefselschade –>stoffen komen vrij–> vrij zenuwuiteinde pikt dit op–> actiepotentiaal–>signaal naar dorsale hoorn van het ruggenmerg + ook signaal naar vrije zenuw uiteinde weer terug
Dit zijn a-delta en c-vezels
De vrije zenuwuiteinde van de nociceptieve vezels werken dus als receptoren en als eindigingen.
Stoffen die vrijkomen bij weefselschade zijn: ATP, prostaglandine, H+ en G-HT, bradykinine
Stoffen die vrije zenuwuiteinde afgeven:
CGRP–> vasodilatatie –> roodheid en zwelling
Supstance P –> histamine afgifte door mestcellen–> neurogene ontsteking
Vanwege dit systeem blijft het pijnlijke gebied uit, want ook in huid naast de snee werken deze stoffen
Transductie: TRP kanalen
-waar zitten ze
-TRPV1
Deze kanalen zitten op c- en a-delta vezels
Je hebt heel veel verschillende soorten en op 1 vezel komen verschillende TRP-kanalen tot expressie.
TRPV1 is een receptor en deze gaat open wanneer de temperatuur hoger dan 43 graden wordt. Ook reageert het op capsaicine uit hete pepers. Als kanaal geactiveerd wordt gaat hij open en dan kan Ca naar binnen stromen –> depola vrije zenuwuiteinde
TRPM8= koude receptor gevoelig voor menthol
TRPA1= gevoelig mosterd
Transmissie: de dorsale hoorn
-verschil a-delta en c-vezels
De vitale a-delta en c-vezels komen aan op de dorsale hoorn. Deze is onderverdeeld in verschillende lagen.
C-vezels komen oppervlakkig aan (marginale laag)
a-delta vezels iets dieper
A delta= gemyeliniseerd dus snel–> dus prikkende pijn (heel even actief)
c-vezels= niet gemyeliniseerd–> zeurende pijn (heel lang actief)
Transmissie: sensitisatie
-hyperalgesie
-allodynie
Sensitisatie: door lokale pijn, daarna ene uitbreiding van het pijnlijke gebied
(dit gebeurd ook bij chronische/slechte pijn)
allodynie ook bij zonverbranding: normaal doet aanraking van de huid geen pijn, maar bij zonverbranding wel
Kenmerken van sensitisatie in de dorsale hoorn
