PD ziekte van parkinson Flashcards
niet-piramidale vs piramidale bewegingsstoornissen
Extrapiramidaal: probleem basale ganglia, kan hypokinesie of hyperkinesie
parkinsonisme
- 7 oorzaken
Ziekte v parkinson meest voorkomend
Eerste 5 parkinsonisme: neurodegeneratief door bijv eiwitstapeling00< wel versch symp
Toxisch metabool: bijv CO intoxicatie
meds: bij anti-psychotica krijg je parkinsonisme
hypokinetisch rigide syndroom (HKRG)
Hypokinesie: minder spontaan bewegen (mimiek, armen, spreken zachter)
Bradykinesie: bewegingsuitslag steeds kleiner
Rusttremor is vrij laagfrequent
bij gevorderde parkinson alle 4: kernsymp + icm
parkinson:
- symp: 4 grote en wat houden deze in
PSP: vooral houdingsinstabiliteit in het begin
Trilling parkinson: blijft vaak lang asymmetrisch (begint met 1 arm en blijft lang zo)
Neiging tot struikelen door verminderde pashoogte
Freezing: bij streepjes op de grond kan je wel doorlopen maar zonder is het lastig
niet-motore symp parkinson: 5
REM-slaap stoornis: met hoofdpijn wakker worden en overdag ook moe
Vroeg symptoom voor ontwikkeling lewy body
Minder gevoel dorst en honger–> afvallen
duizelig: door lage BD maar of door weinig drinken
epidemiologie parkinson
-beginleeftijd
-prevalentie
-waar op letten bij neurologisch onderzoek
-psp symptomen
-waar vnl rigide
Neuro OZ letten op: tonus, rigiditeit, houding, tremor in rust
Voor bewegingsarmoede: lopen, opstarten, omdraaien, oogbewegingen
PSP: verticale oogbewegingen lastig, vooral axiaal rigide, vallen met lopen achterover
Parkinson vooral in de extremiteiten rigide, heeft geen effect op mortaliteit–> hoge prevalentie
substantia nigra?
Subst nigra: rechts normaal
links: vrijwel helemaal ontbreken substantia nigra
pathologie met lewy lichaampjes
- belangrijke component hiervan
- mutaties?
a-synucleine speelt een hele belangrijke rol bij lewy bodies
braak stages 1-6 en versch fenotypen bij lokalisatie
Afh van waar a synu stapelt is het fenotype anders:
- Middenhersenen en alleen substantia nigra–> parkinson
- Rechts (braak 5-6)–> neuropsych en cognitieve symp–> lewy body dementie
- Alleen in HS: primair autonoom falen, is zeldzaam
Lewy lichaampjes zijn de oorzaak van parkinson: als je deze vindt dan weet je dat iemand lewy body spectrum stoornis heeft maar de plek waar het neerslaat bepaalt de klachten
diagnostiek
- 2 basis
- AO?
AO: metabole oorzaken uitsluiten
MRI voor andere oorzaken: PSP–> afw middenhersenen
DaT: basale ganglia minder dopamine uptake–> transporter probleem = neurodegeneratieve aandoening
erfelijkheid
AR: vooral op jonge leeftijd tot uiting
beh
- niet med
- med
- 3e lijn
Je begint de beh met fysio, niet met meds
DD bij parkinson(isme)
Parkinson-dementie: eerst parkinson en dan ontwikkelt later dementie
Maar als je begint met dementie dan is het dementie met lewy bodies
spectrum van LB ziekten
dementie met LB
Nooit haldol geven bij D+LB want kan averechts effect–> veel meer cognitieve stoornissen
MSA
MSA: vooral veel last van orthostase
kan MSA-P of MSA-C zijn
PSP
PSP: op MRI in mesencephalon een kolibrie-teken
kolibrie + houdingsinstabiel = PSP
samenvatting
