RA Leki Klasyczne Teoria Flashcards
(55 cards)
1
Q
Przeciwciała w RA
A
- Czynnik reumatoidalny RF -> przeciwko własnym IgG
2. Przeciwko CCP- cyclic citrullinated peptide -> Cykliczny Cytrulinowany Peptyd
2
Q
RA - podstawowe komórki i co wydzielają do stawu
A
- Limfocyty T CD4+
- Ligand RANK (RANKL) -> receptor activator of nuclear factor κB
- > aktywacja osteoklastów
3
Q
Koncepcje poczatku RA
A
- Klasyczna -> autoantygen odkładany w stawach i aktywacja dopełniacza
- Centralny początek RZS
4
Q
Centralna koncepcja początku RA
A
- U osób z RA z grasicy z czasem zaczyna emigrować coraz mniej komórek CD4+
- Limfocyty obwodowe proliferują -> kompensują mniejsze uwalnianie z grasicy (liczba limfocytów CD4+ we krwi jest prawidłowa)
- Proliferacja prowadzi do utraty funkcji związanych z utratą telomerów i replikacyjnym starzeniem się
- Limfocyty tracą cząsteczkę CD28 i stają sie autoreaktywne
- Dalej jak klasyczna teoria
5
Q
NSAIDs w RA
A
- Używane do tłumienia objawów (bólu) zapalenia stawów
2. NSAIDs częściej stosowane niż Paracetamol
6
Q
GKS w RA
A
- Tylko do opanowania objawów choroby
- Nie powinny być długo stosowane -> nie wpływają znacząco na przebieg procesu chorobowego
- Możliwe podanie dostawowe (przy zajęciu pojedynczego stawu)
7
Q
Leki modyfikujące przebieg choroby w RA - wiadomości ogólne
A
- Inaczej DMARDs - Disease-Modifying Anti-Rheumatic Drugs
- Zapobiegają zmianom w stawach lub opóźniają ich występowanie
- Leczenie tego typu preparatami należy zacząc jak najwcześniej po ustaleniu rozpoznania
- DMARDs nie działają przeciwbólowo -> należy je kojarzyć z lekami objawowymi
8
Q
DMARDs -> czas początku działania
A
- Klasyczne leki -> działanie po kilku tyg/ miesiącach
2. Biologiczne leki -> szybciej
9
Q
Metotreksat działanie
A
- Antymetabolit kwasu foliowego
2. Dawkozalezność -> różne działanie w wyższych i niższych dawkach
10
Q
Metotreksat działanie w wyższych dawkach
A
- Hamuje reduktazę dihydrofolinową -> zahamowanie funkcji monocytów i limfocytów
11
Q
Metotreksat działanie w niższych dawkach
A
- > niższe dawki stosowane w chorobach zapalnych
1. Hamuje syntezę tymidylanu
2. Hamuje transformylaze - biorąca udział w syntezie nukleotydów purynowych
3. Hamuje chemotaksję neutrofilii
12
Q
Metotreksat farmakokinetyka
A
- Dostaje sie do komórek przez transporter folianów
2. Ulega w komórkach poliglutaminacji i uwięzieniu w cytoplazmie -> jego działania utrzymują sie długo po odstawieniu
13
Q
Metotreksat przedawkowanie
A
- Jego stężenie we krwi można kontrolować przez podanie folianów
14
Q
Metotreksat zastosowanie
A
- Lek pierwszego rzutu w RA -> ZŁOTY ŚRODEK
- Kolagenozy
- Nowotwory -> wyższe dawki
15
Q
Metotreksat drogi podawnia
A
- Domięśniowa
- Doustna
- Podskórna (nowa, do stosowania przez pacjentów)
16
Q
Działania niepożądane metotreksatu
A
A) Częste
- Nudności i wymioty
- Uszkodzenie śluzówki GOPP
- Uszkodzenie wątroby -> stopniowe, dawkozależne
- Łysienie -> wpływa toksycznie na komórki szybko dzielące się
- ↑ Podatności na zakażenia
- Teratogenność (silna)
B) Rzadkie
- Markość wątroby (<1%)
- Reakcja płucna z nadwrażliwości (duszność, skurcz oskrzeli)
17
Q
Leflunomid działanie
A
- Hamuje dehydrogenaze kwasu dihydroorotowego (DHODH), która odpowiada za syntezę zasad pirymidynowych
- > jest kluczowa do proliferacji limfocytów T i B - W efekcie hamuje proliferacji limfocytów T i B i syntezę przeciwciał przez limfocyty B
- Także blokuje produkcje TNF-α i nasila wytwarzanie przeciwzapalnych cytokin (IL-10)
18
Q
Leflunomid farmakokinetyka
A
- Ulega konwersji do aktywnego metabolitu- Teriflunomidu (obecnie tez osobny lek)
19
Q
Leflunomid zastosowanie
A
- W RA w przypadku nietolerancji lub nieskuteczności Metotreksatu
20
Q
Leflunomid działania niepożądane
A
- Luźne stolce i biegunka
Rzadziej:
- Wyłysienie
- Przyrost masy ciała
- Uszkodzenie wątroby
- ↑ BP
- Silnie teratogenny -> wskazane jest stosowanie antykoncepcji
21
Q
Leflunomid interakcje lekowe
A
- Cholestyramina znacznie nasila wydalanie
22
Q
Azatiopryna działanie
A
- Antymetabolit puryn
2. Po przekształceniu do 6-tioguaniny hamuje syntezę nukleotydów purynowych
23
Q
Azatiopryna zastosowanie
A
- Straciła na znaczeniu
- Rezerwowy w RA -> pozwala na obniżenie dawki GKS
- Łuszczyca stawowa
- Choroba Behceta
- Polimyositis
- SLE
24
Q
Działania niepożądane azatiopryny
A
- Mielosupresja
- Wysypki
- Zaburzenia żołądkowo-jelitowe
25
Azatiopryna interakcje
1. Jest metabolizowana przez oksydazę ksantynową
2. Dlatego należy znacznie zmniejszyć jej dawkę przy stosowaniu inhibitorow oksydazy ksantynowej (Allopurynol, Febuksostat)
26
Azatiopryna farmakokinetyka
1. Nosiciele allelu metylotransferazy tiopuryny o obniżonej aktywności (0,3% populacji) wolno metabolizują Azatioprynę
2. Są oni bardziej narażone na uszkodzenie szpiku
27
Mykofenolan mofetylu działanie
1. Hamuje typ 2 dehydrogenazy monofosforanu inozyny (IMPDH2) i syntezę puryn
2. IMPDH2 jest krytycznym enzymem w limfocytach do syntezy puryn -> w innych komórkach są alternatywne szlaki
3. W efekcie hamuje proliferację limfocytów B i T
4. Ma dodatkowo działanie przeciwzapalne
28
Mykofenolan mofetylu farmakokinetyka
1. Przekształcany do aktywnego metabolitu -> kwasu mykofenolowego
29
Mykofenolan mofetylu zastosowanie
1. Przeszczep -> zapobieganie odrzucania
2. SLE -> leczenie zmian w nerkach
3. Kolagenozy
4. RA
-> na razie nie ma dużych badań potwierdzających skuteczność leku
30
Mykofenolan mofetylu działania niepożądane
1. Zaburzenia żołądkowo-jelitowe
2. Mielosupresja
3. Hepatotoksyczność
31
Cyklofosfamid działanie
1. Lek alkilujący DNA
2. Używany jako lek przeciwnowotworowy
3. Hamuje proliferacje limfocytów T i B
4. Małe dawki -> moze działać immunostymulująco przez ↑ eliminacji limfocytów Treg
32
Cyklofosfamid zastosowanie
1. RA
| 2. Kolagenozy -> ciężkie postacie
33
Cyklofosfamid działania niepożądane
1. Mielosupresja
2. Wylesienie
3. Krwotoczne zapalenie pęcherza moczowego
4. Rzadziej rak pęcherza moczowego
34
Cyklofosfamid działania niepożądane z pęcherza moczowego
1. Związane one są z tym, że Cyklofosfamid jest metabolizowany do toksycznych związków wydalanych przez układ moczowy
2. Zapobieganie: dobre nawodnienie i podawanie donorów grup -SH
35
Leki wiążące immunofilinę w RA
1. W RA stosowana głównie Cyklosporyna
2. Wykazuje jednak poważne działania niepożądane (głownie nefrotoksyczność)
3. Dlatego jest zarezerwowana głównie dla pacjentów nieodpowiadających na inne leki
36
Sole złota działanie
- > gromadzą się w monocytach i makrofagach -> upośledzają ich funkcje:
1. Blokują wytwarzanie cytokin, chemokin, słabiej eikozanoidow
2. Hamują chemotaksje neutrofili
3. Hamują uwalnianie histaminy z mastocytów
37
Sole złota drogi podania
1. Aurotiojabłczan sodu (p.m.)
2. Aurotioglukoza (p.m.)
3. Auranofina (doustnie)
38
Sole złota uwagi kliniczne
1. Toksyczne, więc obecnie mało popularne
| 2. Ważne monitorowanie morfologii krwi i wykonywanie okresowych badań ogólnych moczu
39
Sole złota działania niepożądane
1. Wysypki skórne przebiegające z eozynofilią (do 20% pacjentow)
2. Zapalenie śluzówki jamy ustnej
3. Metaliczny posmak w ustach
4. Zaburzenia hematologiczne
5. Uszkodzenie nerek z białkomoczem + ew. zespół nerczycowy (8-10% osób)
6. Kumulacja soli złota w tkankach
Rzadko:
7. Polineuropatia
8. Objawy zapalenia jelit
9. Żółtaczka cholestatyczna
10. Nacieki w płucach
11. Złogi złota w rogówce
12. Dodatkowe objawy tylko po Aurotiojabłczanie sodu
40
Sole złota działania niepożądane hematologiczne
A) u 10% chorych:
1. Małopłytkowość
2. Leukopenia
3. Pancytopenia
B) rzadziej:
4. Niedokrwistość aplastyczna
41
Aurotiojabłczan sodu swoiste działania niepożądane
-> podobne jak po nitroglicerynie:
1. Ból głowy
2. Zmiany naczynioruchowe
3. Pocenie sie
42
Sole żółta kumulują się w:
1. Bł maziowej
2. Wątrobie
3. Nerkach
4. Śledzionie
5. Węzłach chłonnych
6. Szpiku kostnym
43
Penicylamina
1. Toksyczna, rzadko stosowana
2. Niejasny mechanizm działania
3. Jest metabolitem penicyliny, działa jak chelator miedzi, zmniejsza wytwarzanie IL-1
4. Szeroki wpływ hamujący na limfocyty T (nie dziala na B)
44
Penicylamina zastosowanie
1. Choroba Wilsona
2. Zatrucia miedzią
3. Zatrucia ołowiem
4. RA -> 3ego rzutu
45
Penicylamina działania niepożądane
1. Reakcje nadwrażliwości
2. Zespół toczniopodobny z cechami uszkodzenia nerek (białkomocz)
3. Pancytopenia -> dłuższe stosowanie
4. Niedobor pirydoksyny rzadko
46
Reakcje nadwrażliwości po Penicylaminie
-> u 30% osób
1. Świąd
2. Wysypki skórne
3. Gorączka
4. Reakcje anafilaktyczne (Jest pochodna penicyliny -> krzyżowe reakcje nadwrażliwości)
47
Sulfasalazyna działanie
1. Połączenie kwasu 5-aminosalicylowego (5-ASA) z sulfonamidem (Sulfapirydyną)
2. Niejasny mechanizm działania
3. W działaniu terapeutycznym -> oba składniki
4. Hamuje funkcje limfocytów T i B
5. Zmniejsza wytwarzanie prozapalnych eikozanoidow
6. Działanie antyoksydacyjne
48
Sulfasalazyna działania niepożądane
1. Zaburzenia z pp -> nudności i wymioty
2. Alergiczne reakcje skórne (pokrzywka, nadwrażliwość na UV)
3. Gorączka
4. Bóle głowy
Rzadziej:
5. Niedokrwistość hemolityczna (niedobór dehydrogenazy G-6-P)
6. Niedokrwistość aplastyczna
7. Granulocytopenia (3% osób)
Rzadko:
8. Środmiąższowe zmiany w płucach
48
Sulfasalazyna zastosowanie
1. Początkowa faza RA
| 2. Inne kolagenozy
49
Chlorochina i hydroksychlorochina działanie
1. Niejasny mechanizm działania przeciwzapalnego
2. Hamują funkcji limfocytów T
3. Hamują prezentację antygenów przez monocyty i chemotaksję neutrofilów i monocytów
4. Stabilizują błony lizosomalne w leukocytach
5. Wykazują działanie antyoksydacyjne
6. Hamują syntezę DNA i RNA w komórkach zapalnych
51
Chlorochina i hydroksychlorochina działanie w RA
1. Zmniejszają objawy zapalenia (objawy po 3-6 miesięcy)
| 2. Nie ma jednoznacznych dowodów, że zapobiegają uszkodzeniom stawów
52
Chlorochina i hydroksychlorochina zastosowanie
1. Leczenie malarii
2. Początkowe stadium RA, przy małym nasileniu choroby
3. Zapobieganie nawrotom RA
4. Zwalczanie objawów skórnych (serositis)
5. SLE
6. Zespół Sjogrena
53
Chlorochina i hydroksychlorochina działania niepożądane
1. Odwracalne uszkodzenie plamki (wskazana kontrola okulistyczna) -> przy dużych dawkach
2. Objawy ze strony pp (bóle brzucha, nudności, wymioty i biegunka)
3. Objawy skórne (osutka)
4. Fototoksyczność -> leczony powinien unikać światła słonecznego
Bardzo rzadko:
5. Miopatia
6. Zmiany pigmentacji skóry i błon śluzowych
7. Neuropatia obwodowa
-> stosunkowo bezpieczne u kobiet w ciąży
54
Minocyklina działanie
1. Antybiotyk makrolidowy
| 2. Hamuje aktywność metaloproteinaz tkankowych
55
Minocyklina zastosowanie
1. RA u pacjentów z niedużym nasileniem choroby
