sinaps ve tipleri Flashcards
(15 cards)
İleti Türüne Göre İki Tür Sinaps Vardır
- Kimyasal
- Elektriksel (___________ da)
İleti Türüne Göre İki Tür Sinaps Vardır
- Kimyasal
- Elektriksel (beyin korteksi, thalamus, hipokampus, bazal gangliyonlar, çok kalp kası ve düz kaslarda)
Kanalların iyon seçiciliğine bağlı eksitatör veya
inhibitör etki ortaya çıkabilir
Golgi’nin kesintisiz retiküler yapı kuramına benzer bir
işlev görürler- ____ sinapslar
Kanalların iyon seçiciliğine bağlı eksitatör veya
inhibitör etki ortaya çıkabilir
Golgi’nin kesintisiz retiküler yapı kuramına benzer bir
işlev görürler- elektriksel sinapslar
Kimyasal Sinapslar:
İleti ______ nedeni ile ____ yönlüdür
Kimyasal Sinapslar:
İleti morfolojik asimetri nedeni ile tek yönlüdür
Kimyasal Sinapslar; ____________ yakın
komşuluk durumlarıdır
Daha yavaş ve daha ____ enerji gerektirir
(elektriksel enerji gerektiriyor mu? ben soruyom )
Kimyasal Sinapslar; nöronların birbirine yaklaştığı protoplazmalarının birbirine yakınlık göstermediği yakın
komşuluk durumlarıdır.
Daha yavaş ve daha fazla enerji gerektirir
kimyasal sinapslar
İletişim elektriksel akım ile değil Nörotransmitter
denilen kimyasal haberciler ile sağlanır. Aynı aralığa
birden fazla transmitter salınırsa _____ ismi verilir
Akson sonlanmasında bolca ______ ve ______ bulunur
Veziküllerin boşaltım için kenetlendiği zar bölgesine
______ denir
Postsinaptik alanda nörotransmitterlerin
reseptörlerinin yoğunlaştığı bölgeye _____ denir
kimyasal sinapslar
İletişim elektriksel akım ile değil Nörotransmitter
denilen kimyasal haberciler ile sağlanır. Aynı aralığa
brden fazla transmitter salınırsa ko-transmitter ismi
verilir
Akson sonlanmasında bolca mitokondri ve
nörotransmitter içeren veziküller bulunur
Veziküllerin boşaltım için kenetlendiği zar bölgesine
presinaptik aktif zar bölgesi denir
Postsinaptik alanda nörotransmitterlerin
reseptörlerinin yoğunlaştığı bölgeye postsinaptik
yoğunluk bölgesi denir.
Nörotransmitter kriterleri?
-presinaptik terminalde bulunmalıdır,
-presinaptik memrandan Ca+2 bağımlı olarak depolarizasyon sonucu salınmalıdır,
-postsinaptik membranda özgün reseptörü olmalıdır.
Nörotransmitter kriterleri?
-presinaptik terminalde bulunmalıdır,
-presinaptik memrandan Ca+2bağımlı olarak depolarizasyon sonucu salınmalıdır,
-postsinaptik membranda özgün reseptörü olmalıdır
Küçük molekül nörotransmitterler sinaptik
terminallerde sentezlenerek _______ içerisine paketlenir
Peptid yapıdaki nörotransmitterler
endoplazmik retikulum içerisinde sentezlenir,
sinaptik alana ______ içerisinde taşınır, bazen taşıma sırasında
işleme tabi tutulur
Küçük molekül nörotransmitterler sinaptik
terminallerde sentezlenerek küçük şeffaf
«sinaptik veziküller» içerisine paketlenir
Peptid yapıdaki nörotransmitterler
endoplazmik retikulum içerisinde sentezlenir,
sinaptik alana büyük yoğun veziküller içerisinde taşınır, bazen taşıma sırasında
işleme tabi tutulur
•_______ Alzheimer (bunama) hastalığına
neden olur. Tedavide antikolinerjik ilaçlar kullanılır.
•Depresyon, _______ karakterizedir. Bu nörotransmitterler,
________, ______ ve ______
•Parkinson hastalığı, beyinde Substansia Nigra’da _______ ile ortaya çıkar.
•Beyinde asetil kolin içeren içeren kolinerjik yollardaki sorunlar Alzheimer (bunama) hastalığına
neden olur. Tedavide antikolinerjik ilaçlar kullanılır.
•Depresyon, nörotransmitterlerin işlevlerindeki bozuklukla karakterizedir. Bu nörotransmitterler,
monoaminler (serotonin, norepinefrin ve dopamin), gama-amino-butirik asit (GABA) ve
glutamattır.
•Parkinson hastalığı, beyinde Substansia Nigra’da Dopamin yapımın azalma ile ortaya çıkar.
Kimyasal sinapsta iletinin geçişi
Kimyasal sinapsda iletinin geçişi
1-Sentezlenen transmitterler veziküller içerisindedir
2-Aksiyon potansiyeli akson sonlanmasına ulaşır,
3-Aksiyon potansiyeli membran potansiyelini
değiştirdiği için Ca+2 kanalları açılır,
4-Akson içerisine Ca+2 girişi başlar,
5-Ca+2 konsantrasyonu arttığı için nörotransmitter
taşıyan veziküller hızla presinaptik membranla
birleşir
6-Ekzositoz ile transmitterler sinaptik aralığa salınır.
7-Sinaptik aralığa salınan nörotransmitterler
diffüzyonla hareket ederek postsinaptik zardaki özgün
reseptörüne bağlanır.
8-Postsinaptik kanalların açılışı veya kapanışı
9-İyon hareketi sonucu oluşan membran potansiyel
değişimi hücre uyarılabilirliğini değiştiren inhibitör
veya eksitatör postsinaptik potansiyele neden olur.
10- Sinaptik aralıktaki nörotransmitter yıkım yoluyla,
diffizyonla vb. yollarla sinaptik aralıktan uzaklaştırılır.
Transmitter içeren veziküller: 3 tiptir,
__________
Transmitter içeren veziküller: 3 tiptir,
Küçük berrak veziküller: asetil kolin,
glisin, GABA, glutamat içerirler.
Yoğun granüllü küçük veziküller:
Epinefrin ve norepinefrin gibi
katekolaminleri içerirler.
Yoğun granüllü büyük veziküller:
Nöropeptidleri içerirler.
Presinaptik Olaylar
Sinaptik vezikül salınımı üç temel aşamada gerçekleşir:
____________
Presinaptik Olaylar
Sinaptik vezikül salınımı üç temel aşamada gerçekleşir
Yaklaşma (=docking)
Veziküller plazma membranına yaklaşır (30 nm)
Yanaşma (=priming) Depolarizasyon sonucu plazma
membranı ile birleşmek üzere uyarılır.
Birleşme (=fusion)
Vezikül transmitter salınımı için plazma membranı ile
birleşir. Bu olay kalsiyum kanalları yakınında gerçekleşir.
Nörotransmitterlerin sinaps aralığından uzaklaştırılmaları üç şekilde
olur:
Nörotransmitterlerin sinaps aralığından uzaklaştırılmaları üç şekilde
olur:
1- YIKILMASI :
Sinaptik aralıkta yada postsinaptik membranda bulunan ve
nörotransmittere özgü olan enzimler ile katabolize edilmesi,
Örneğin asetil kolin; sinaptik aralıktaki retiküler maddeye
tutunmuş olarak ya da postsinaptik membrana bağlı olarak
bulunan asetilkolin esteraz tarafından Asetil CoA (asetat) ve
Koline parçalanır.
Kolin daha sonra aktif taşınımla presinaptik nöronun içine
alınır, tekrar asetilkolin sentezinde kullanılır.
2- DİFÜZYON: Sinaps aralığından, etraftaki interstisyel sıvıya
difüze olarak kana karışması. Burada kanda yıkıcı enzim
bulunabilir (asetil kolin esteraz… gibi)
3- GERİ ALINMA (reuptake) : Nörotransmitterin kendisini
salgılamış olan presinaptik membran tarafından tekrar geri
alınmasıdır.
◦ Bu, nörotransmittere özgü reseptörün presinaptik membranda da
bulunduğunu gösterir. Noradrenalin de olduğu gibi..
◦ Noradrenalin α2 reseptörü vasıtasıyla presinaptik membranın içine
girer ve noradrenalin içeren yeni veziküllerin salınımını inhibe eder
(negatif feed back- otokontrol)
eksitatör post sinaptik potansiyel (EPSP)- dinlenim membran potansiyelini _____, eşik değere ____ etki
inhibitör post sinaptik potansiyel (IPSP)- dinlenim membran potansiyelini _____, eşik değerden _____ etki
eksitatör post sinaptik potansiyel- dinlenim membran potansiyelini arttırıcı, eşik değere yaklaştırıcı etki
inhibitör post sinaptik potansiyel- dinlenim membran potansiyelini azaltıcı, eşik değerden uzaklaştırıcı etki
K hücre dışına çıkışını ⬇️
Na hücre içine girişini ⬆️’sa
eksitatör post sinaptik potansiyel
K’un hücre dışına çıkışını ⬆️
Cl-‘un hücre içine girmesi ⬆️
Na’un hücre içine girişini ⬇️’sa inhibitör post sinaptik potansiyel
K hücre dışına çıkışını ⬇️
Na hücre içine girişini ⬆️’sa
eksitatör post sinaptik potansiyel
K’un hücre dışına çıkışını ⬆️
Cl-‘un hücre içine girmesi ⬆️
Na’un hücre içine girişini ⬇️’sa inhibitör post sinaptik potansiyel
Sinaptik plastisite formları:
_______
Sinaptik plastisite ve formları
Kısa süreli güçlendirme (short-term potentiation) (STP),
Erken uzun süreli güçlenme (early long-term potentiation) (LTP),
Geç LTP (late LTP)
Uzun süreli baskılanma (long-term depression (LTD,) homosynaptic/heterosynaptic;
metabotropic-dependent/N-methyl-d-aspartate (NMDA)-dependent),
