Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

komite 1c > tıbbi biyoloji tr > Flashcards

tıbbi biyoloji tr Flashcards

(74 cards)

Start Studying
1
Q

genetik bilgi akışı

A

dnadaki bilginin proteine dönüşme aşamaları

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

transkripsiyon basit tanım

A

dna kanlıbı kullanarak mrna üretimi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

santral dogma

A

bilgi akışı dna> rna> protein şeklindedir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

translasyon

A

rnadan protein dönüşümü üretimi gibi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

prokaryot ökaryot translasyon transkripsiyon farkı

A

prokaryotlarda translasyon transkripsiyondan önce başlayabilir (aynı anda gerçekleşebilir)
ökaryotlarda bu iki olayı çekirdek zarı ayırır,
ökaryotlarda rna transkriptleri öncü olarak sentezlenir, sonra olgunlaşmak için bazı modifikasyonlara uğrarlar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

RNA pollimeraz

A 
polimerizasyonun ana enzimi
sentezi başlatır
rNTP kullanır (A,U,G,C)
kalıp DNA kullanır
DNA çift zinciri açıp kapar
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

polimerizasyonun 4 adımı

A

tanıma ve bağlanma
inisiasyon (başlama)
elogasyon (ilerleme)
terminasyon( sonlanma) ve çözülme

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

3’ 5’ kavramı

A

nükleotidler polimerleşme esnasında her zaman 3. karbona bir sonraki şekerin 5. karbonu bağlanır
her zaman 3. karbona yeni nükleotidler eklenir
iki dna zinciri antiparaleldir (ters yönler)
okuma 5’den 3’üne olur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

promotör

A

RNA polimeraz genin başlangıcındaki bu özel bölgeye bağlanınca o genin transkripsiyonu başlar, sonlandırma(terminatör) dizisine ulaşıncaya kadar bu devam eder.
genlerin 5’ bölümünde bulunur
hepsinde ortak nükleotid dizilerinden oluşan korunmuş bölgeler vardır ve rna polimeraz buraya bağlanır
rna polimeraz dna çift zincirini ayırır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

başlama noktası

A

RNAya transkribe olan ilk baza denir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

transkripsiyon birimi

A

promotörden terminatöre kadar uzanan DNA dizisi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

ökaryot - prokaryot gen ekspersinde 4 fark

A

1- ökaryotlarda histon var prokaryotta yok, bu yüzden bakteri dnası serbest çabuk transkripsiyon olur
2- ökaryotlarda 3 farklı polimeraz, prokaryotlarda 1 polimeraz
3-ökaryotlarda önce öncü mrna(preküsör) oluşur sonra bu değişiklikler geçirerek fonksiyonel olur. Prokaryotlarda böyle bir durum yok.
4-Ökaryotlarda nükleuste mrna sentezlwnir sonra sitoplazmaya geçip translasyon başlar. Prokaryotlarda eş zamanlı gerçekleşebilirler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

polimeraz 1 2 3 ler ne sentezinde kullanılır

A

1- rrna
2-mrna
3-trna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Kalıp DNA zincirini prokaryotlarda ve ökaryotlarda neler tanır?

A

prokaryotlarda: sigma faktörü
ökaryotlarda: transkripsiyon faktörleri
bunlar protömer bölgeye yapışıp transkripsiyon başlatır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

ATG dizisi

A

genel olarak başlama noktasıdır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

TATA kutusu

A 
başlama noktası önünde 
prokaryotlarda -10 ökaryotta -25
TATAAT 
5' ucunda
promotör tanımlayıcı bölge
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

korunmuş diziler

A
  • 35te var
  • 10 ya da - 25 TATA kutusu
  • 70-80 de CAT kutusu
  • 100 GC kutusu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

transkripsiyon faktörü türleri

A

genel: tüm rna polimeraz 2 transkripsiyonları için gerekli ABCDEFH gibi şekiller var, D ile başlar
spesifik: farklı farklı bulunurlar. transkripsiyon hızını etkinliğini doku tipine özgünlüğünü belirlerler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

farklı dokularda nasıl her protein değil de o dokuya gerekli olan protein üretilir?

A

dokuya özwl transkripsiyon faktörleri ile

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

enhancer

A

hızlandırıcı bölgeler
rna polimeraz transkripsiyon başlama hızını arttırır
ilmek oluşturur (loop)
ör: bir enzime çok ihityaç varsa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

silencer

A

yavaşlatıcı bölgeler

ör: fazla büyüme ile tümör oluşumunu önler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

initiation

A

başlama evresi
bu evre RNAda il nükleotid bağın oluşmasıdır
9 nükleotid bağ oluşana kadar rna polimeraz promotöre bağlıdır sonra ayrılır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

elongation

A

uzama evresi
rna polimeraz dna boyunca hareket eder
5ten 3e uzama başalr
çözünen dna arka kısmı yeniden eşleşir sarmal oluşturur
sentez transkripsiyon kabarcığı içinde cereyan eder,burda bir dna zinciri kalıp olarak kullanılır
kabarcık rna polimeraz ile birlikte hareket eder

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

termination

A 
Sonlanma evresi
fosfodiester oluşumu durur ve tranksripsiyon kompleksi dağılır
rna dna hibridi ayrılır
dna çift sarmal yapısına kavuşur
terminatör dizisi bu olayları sağlar
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
rna polimerazın sonlanma için belli faktörlere ihtiyaç duyup duymamasına göre sonlanma çeşitleri
1-intrinsik : ihitiyaç duymaz | 2- rho bağımlı : ihtiyaç duyar
26
intrinsik terminasyon
içten gelen dna kendi üzerinde tanımlayıcı diziler içerir (g-c) yoğun rna düz kalmak istemez tamamlayıcı bazlar eşlenme eğilimi gösterir bunlar ilmek oluşturur bu da terminasyonu tetikler rna üzerine UUUU dizileri eklenmesi terminasyonu sağlar
27
RHO bağımlı terminasyon
ortama ilave protein rho eklenmesi gerekir rho faktör 5' > 3' helikaz aktivitesi gösterir rna ve dna hibridinin ayrılmasını sağlar hem rna polimeraz hem rna dnadan ayrılır
28
mRNA olgunlaşması*
sadece ökaryotlarda önce pre-mRNA oluşur sonra ökaryotik çekirdek enzimleri bunu işler iki uçta ekleme ve içten çıkarma olur
29
mrna olgunlaşma aşamaları*
1- 5' uca metillenmiş CAP eklenmesi (şapka) 2- 3' uca poliA eklenmesi (kuyruk) 3- mRNA içinden intronların kırpılması- splicing sonra olgun mrna sitoplazmaya geçer
30
CAP bağlama
5'ne modifiye guanin eklenir > 7-metilguanozin ters eklenir transkripsiyonun hemen sonunda gerçekleşir
31
5'üne nükleotid eklenmez kuralının tek istisnası?
CAP bağlamada modifiye guanozin eklenmesi
32
*5' CAP fonksiyonları *
1-translasyon başlangıç bölhesini işaretler, ribozomlar mrnayı burdan tanır 2-mrnayı sitoplazmadaki nükleazların degredasyonundan korur 3-mrnanın nükleustan sitoplazmaya transportunda rol oynar(taşıyıcı proteinlere bağlanma) 4-ribozomlara gidince translasyonu kolaylaştırır 5-splicing işleminde dolaylı rol oynar 6-sağlam rnayı kırıklardan ayırır (capi yoksa kırık molekül olarak algılanır ve oradan protein sentezlenmez)
33
poli A eklenmesi
3' ucuna 100-250 arası Adeninden oluşan polia kuyruk eklenir poli a polimeraz poli a dizisi DNAdan kodlanmaz transkripsiyondan sonra olur
34
poliA fonksiyonları
mrna stabilitesini sağlar AAA kuyruk ne kadar uzunsa o kadar yaşar, nükleaz etkisinden korur mrna nğkleustan sitoplazmaya taşınmasında rol oynar capla beraber mrnanın ribozomu tanıyıp translasyonun başlamasını sağlar intornlar halkasal yapı oluşturur, ayrılır, eksonlar birleşir
35
splicing
kırılma intronlar kesilir eksonlar kalır eksonlar uç uca eklenir prokaryotlarda olmaz
36
heterojen nüklear rna (hnRNA)
pre-mRNAnın diğer adı
37
intron
dna ve hnRNA da olan olgun rnada olmayan dixiler
38
ekson
dna hnRNA ve olgun rnada olan diziler
39
splicingdeki kesici proteinler*
spliceosome 6 tane (u1-6) ribozoma benzer bunlar dışında 200+ yardımcı protein var
40
intronların önemi
20k genden alternatif splicing ile 300k mrna bunlardan da post-translasyonel işlemlerle 1m protein üretimi sağlanır gen ifadesini düzenlerler
41
alternatif splicing
bazı genlerin farklı eksonların kullanımına bağlı farklı polipeptitleri kodlaması ör: 1.2.3. eksonlarla beyinde bir protein, 1.2.4. eksonlarla ciğerde bir protein
42
domain
proteinler genelde bu bölgelerden oluşur, modüler yapıdadırlar her domain enzimin farklı bir fonksiyonel özelliğini sağlar( hidroliz, taşınma vs.) çoğunlukla bir proteindeki farklı domainler için farklı ekzonlar kodlanır ekzon karıştırma (shuffling) ile yeni proteinlwe üretilebilr
43
translasyon
mrnadaki bilginin deşifre edilerek protein sentezlenme işlemi
44
protein yapısı
20 aa protein yapısında bulunur 21 selenosistein 22pirolizin 1. aa cooh ucu ile 2. aa amino ucu arası bağ ikicil yapısı: 3d alfa beta üçünücl yapı: fonksiyonellik kazandırır, arasına başka yapılar girebilir
45
kaç çeşit kodon üretilebilir
4x4x4=64
46
kaç çeşit aa kodlanabilir
20
47
dejenaratif kod olayı
bir aa birden fazla kodon tarafından kodlanabilr | ,bundan dolayı 64 kodon 20 aa
48
başlangıç kodonu
AUG metionin | bakterilerde formilmetionin
49
stop kodonları
UAG UGA UAA
50
kodon
mrnadaki 3lü gruplar
51
antikodon
trnadaki 3lü gruplar
52
okuma çerçevesi
üçlü okunan rna dizisinde sonuna kadar doğru okunduğunda normal bir proteni üretir bazı mutasyonlar bunu bozabilir
53
çerçeve kayması
aradan bir nükleotid çıkarılması veya eklenmesi 3lü grupları bozar yanlış aalar eklenir insertion:aray girme mutasyonu
54
trna
adaptör 20 farklı trna var (her aa için 1 trna) antikodon kısmı ribozoma bağlanır (yonca ucu) 3'CCA ucu aa ya bağlanır
55
aaler trnaya hangi enzimlerle takılır
amino açil tRNA sentetaz
56
wobble hipotezi
trnada 1. ve 2. baz bağlanınca 3. bazın uyumlu olmasına dikkat edilmez, bağlanmasa da olur(zayıf etkileşim) bir baz birden fazla baz ile h bağı yapabilir bir trna aynı aayi sifreleyen birden fazla kodonu tanıyabilir
57
tam uyumlyu kodon eşleşmesi ile dejeneratif eşleşme farkı
tam uyumlu eşleşince protein daha hızlı sentezlenir
58
protein sentez basamakları
1-aminoasitlerin aktivasyonu 2-protein sentezinin başlaması (initation) 3-protein zincirinin uzaması (elongation) 4-protein sentezinin sonlandırılması (termination)
59
polisistronik mRNA
Prokaryotlarda genelde her bir bağımsız başlama bölgesiyle birçok protein kodlanır hepsi farklı farklı fonksiyonlar ama birbiriyle ilişkili
60
monosistronik mrna
ökaryotlarda | 1 mrna 1 protein kodlar
61
protein sentez başlamasına yardımcılar
başlatma faktörü- initiation factor- IF bakterilerde if ökaryotlarda elf
62
bakterilerde protein sentezine başlangıç evresi
1-rrnadaki özel bir dizi mrnadaki komplementeriyle birleşir. bu dizi: Shine-Dalgarno 2-bundan sonra komplekse gelen ilk tRNA AUG kodonu ile eşleşir
63
shine dalgarno dizisi
tamamlayıcı dizilerin karşılıklı eşleşmesi ile ribozom küçük alt birimi doğru şekilde mrnayı tanır ve birleşir
64
bakterilerde CAP görevi gören yapı
shine-dalgarno dizisi
65
ökaryotlarda protein sentezi başlaması
``` 1-ribozom küçük alt birim önce CAP tanır ve buraya bağlanır 2-sonra alt birim ileri doğru göç eder 3-alt birim AUGye ulaşır 4-büyük alt birim gelir vebirleşirler 5-uzama ```
66
protein sentezi uzama evresi
trna ribozom üreinde belirli bölgelere yerleşir A P E aalar aminoaçil sentetaz enzimiyle trna 3'-OH ına bağlanır her bir enzim bir aayı uygun trna ucuna iliştirir= aaların aktivasyonu A bölgesine uygun aminoaçil trna yerleştikten sonra P bölgesindeki trnaya bağlı aa A bölgesindeki aminoaçil trnaya aktarılarak pp zinciri uzaması sağlanır (ribo sağa kayar aa soldakiyle peptit bağ oluşturur)
67
A acceptor bölge
aminoaçil trnanın yerleştiği bölge
68
P bölge
daha önce gelmiş olan aaları taşır | peptidil trnalar yeralır
69
E exit bölgesi
çıkış ve ribozomdan ayrılma olur
70
peptit bağı oluşturan enzim
peptidil transferaz | ribozomal büyük alt birimin bir proteinidir dışardan değil
71
translokasyon
ribozomun mrna boyunca her adımda 3 nükleotid ilerleyip pp ucuna bir aa eklemesi olayıdır enerji kaynağı GTP
72
kaç aa deşarj enzimi var
20 tane | her aaya özel enzim var
73
sonlanma evresi
sonlandırma kodonlarını hiçbi trna tanımaz bu kodonlar terminatör proteinler tarafından tanınır ribozom p bölgesindeki 3' ucundan peptidi koparılan trna ribodan ayrılır ribo kompleksi dağıtılır terminatör protein= serbest bırakma faktörleri= release factor
74
şaperonlar
protein katlanıp 3d yapıya gelmesinde refakatçi proteinler proteinlerin önce tamamen sentezlenip sonra katlanmasını sağlarlar yanlış katlanmış proteinleri düzeltir onarılamayacak proteinleri parçalar

komite 1c (9 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions