2 - Mity Flashcards
(22 cards)
- Skąd się wzięły pytania natury filozoficznej?
- Niewolnictwo i hierarchia społeczna dały bogatym ludziom sporo wolnego czasu na rozmyślania
- Potrzeby technologiczne i handel spowodowały rozwój pisma, arytmetyki, abstrakcyjnego myślenia
- Osiadły tryb życia, wzrost liczby ludności
- Umysł ludzki nie znosi niepewności
- Jakie funkcje pełnią mity?
- spajanie społeczeństwa, wzmacnianie jedności grupy
- rozrywka, opowieści
- wzorzec zachowań
- dają poczucie pozornego zrozumienia świata
- Jakie znasz trójki bogów?
Ozyrys, Horus, Izyda.
- Dlaczego interpretacja starożytnych tekstów jest taka trudna?
Archaiczne teksty używają pojęć, których sens w niewielkim stopniu zgodny jest z obecnie używanymi pojęciami.
Sens pojęć zależy od kontekstu kulturowego, dlatego interpretacja starożytnych tekstów jest trudna, inaczej odczytujemy sens występujących w nich pojęć niż rozumieli to ich autorzy.
- Jak przejawia się dylemat stabilności i plastyczności w rozwoju kultur, co sprzyjało stabilności a co plastyczności?
Nowa wiedza jest potrzebna ale może silnie zaburzyć stabilny obraz świata: narzuca to ograniczenia na szybkość zmian (plastyczność) neuronów jak i na budowę całego mózgu.
Natura lawiruje między stabilnością a plastycznością, balansuje na krawędzi chaosu, z którego rodzą się nowe formy istnienia.
- Jak czynniki środowiskowe mogły wpłynąć na wyobrażenia różnych bogów?
Tam, gdzie przyroda była nieprzewidywalna, były liczne katastrofy, wyobrażano sobie licznych walczących ze sobą Bogów, żaden nie był szczególnie łaskawy dla ludzi.
Tam, gdzie przyroda była stabilna, ale czasami dochodziło do katastrof (powodzie, trzęsienia ziemi, susze) wyobrażano sobie dwóch głównych bogów i wielu pomniejszych.
Tam, gdzie przyroda była stabilna i rzadko zdarzały się pomniejsze katastrofy wystarczył jeden bóg, który czasem wpadał w gniew z powodu nieposłuszeństwa człowieka.
- Czym są archetypy i jak się wiążą z mitami?
Archetyp - pierwotny wzorzec postaci, zdarzenia, motywu, symbolu lub schematu.
Legendy istniejące w danej kulturze ułatwiają przyswajanie innych mitów.
- Jakie było społeczne znaczenie siedmiu grzechów głównych?
Siedem grzechów głównych to zagrożenia dla stabilności grupy.
- Pycha i zazdrość stawiają indywidualne pragnienia nad potrzebami grupy.
- Chciwość, zwłaszcza w czasie braku żywności, grozi głodem i wymieraniem.
- Gniew niszczy związki międzyludzkie, stąd nacisk na przebaczenie.
- Pożądanie i nieczystość sprzyja agresji i zagraża opiece nad potomstwem.
- Obżarstwo, brak umiarkowania, prowadzi do chorób i osłabia społeczność.
- Lenistwo może zagrozić przeżyciu całej grupy, później było to też rozumiane jako marnowanie swoich zdolności.
- Co oznacza “osiągnięcie dao”, czym była ta koncepcja?
Dao - Droga do Wszechświata, organiczna jedność i harmonia natury, jest uniwersalną zasadą porządkującą kierującą wszechświatem.
“Osiągnąć Dao” oznacza żyć w pełni zgodnie z naturą.
Dao to uczenie się umiejętności w sposób spontaniczny, bez nadzoru, organiczny, tak jak uczymy się mówić czy chodzić, bez wysiłku czy konieczności kontroli. Osiągnięcie dao jakiegoś rzemiosła oznaczało zdolność do jego wykonywania w naturalny, pozbawiony wysiłku sposób.
- Co reprezentuje diagram Taiji?
Reprezentacja świata po rozdzieleniu się przeciwsieństw, które nawzajem się uzupełniają i warunkują. Pary te są nierozłączne i są w sobie nawzajem, np. dobro jest w złu, zło jest w dobru.
- Co reprezentuje węzeł nieskończonego splątania?
Jest to metafora współistnienia. Węzeł nieskończonego splątania w czasie i przestrzeni, jeden z najgłębszych symboli współzależności wszystkiego co istnieje.
- Czym zajmuje się filozofia Abidharmy?
zajmuje się umysłem, świadomością i „Progiem Świadomości”, czyli tym, co może do niej dotrzeć.
Tylko nieliczne procesy docierają do naszej świadomości; umysł jest scharakteryzowany jako: nie posiadający formy, kształtu, koloru, substancji - jak lustro.
- Czym różni się buddyzm od innych koncepcji religijnych?
Buddyzm bliższy jest pragmatycznej filozofii lub nauce niż religii, ponieważ nie głosi prawd objawionych a tylko psychologiczne.
- Jak różni się buddyjska koncepcja odrodzenia od reinkarnacji?
Buddyzm ma całkiem inną koncepcję niż hinduizm, w którym reinkarnacja to wędrówka duszy, która wciela się w kolejne ciało. W buddyzmie nie ma duszy, ale jest ciągłość istnienia. Opisuje to metafora przekazywania świecy: kiedy jedna gaśnie może zapalić drugą.
- Co to jest karma i jakie było prawdopodobne znaczenie tego słowa?
Prawo uniwersalnej przyczynowości. Ma to być mechanizm kosmicznej sprawiedliwości.
Pierwotnie chodziło prawdopodobnie o prawo przyczyny i skutku, karma była przyczyną, a więc może być rozumiana jako uwarunkowania i skłonności człowieka, które prowadzą do określonych reakcji i zachowań.
- Jaka jest przyczyna istnienia zła w ujęciu Abidharmy?
Zło jest wynikiem Awidji, czyli niewiedzy dotyczącej prawdziwych przyczyn i skutków, złudzenie ego.
- Co to jest nirwana?
Trwałe szczęście, uwolnienie od kompulsywnych zachowań i irracjonalnych wierzeń, ale nie całkowite zamknięcie się w sobie.
- Czym jest człowiek w filozofii Abidharmy?
Człowiek w filozofii Abidharmy jest kompleksem 5 skupisk: materialnych, uczuć, percepcji, woli duchowych, rozumu.
- Czym jest umysł w ujęciu Abidharmy?
Jest narządem tworzącym idee oraz pojęcia intelektualne z wrażeń i doznań
- Co opisuje metafora sieci Indry?
Metafora “sieci Indry”: wszystko jest perłą w oczku nieskończonej sieci, perłą odbijająca obraz całości, i odbijaną w każdej z pozostałych pereł. Jest to metafora współistnienia.
- Czy duchowość musi być powiązana z wiarą w nadprzyrodzone siły?
Nie, gdyż można być religijnym, ale nie wierzyć w boga.
W badaniach socjologicznych wyróżniono pojęcie “uduchowieni, ale nie religijni”.
- Jak można określić ateizm?
Według ateistów wszyscy Bogowie uznawani są za wymysł ludzki.
