4 krachten der aarde Flashcards
(34 cards)
Platentektoniek
Beweging van tektonische platen door convectiestromen van magma
Continentale korst
Licht > graniet
Oceanische korst
Zwaar > Basalt
Orogenese
Gebergtevorming
plooiingsgebergte
Door Botsing tussen gelijkwaardige platen
Subductie
oceanische plaat “duikt” onder continentale plaat
Vulkaan
Magmakamer/haard (ondergronds reservoir met magma verzameling) > Druk is hoog genoeg > uitbarsten door kraterpijp (heeft vaak nog vertakkingen, zijkraters) > Magma komt aan oppervlakte in de Krater
Stratovulkaan
Explosieve uitbarsting = pyroclastische stromen (golven van vaste /half vloeibare lava,gas,as,rotsen) en kans op Lahars = modderstromen vulkanisch materiaal ontstaat door contact met water.
Schildvulkaan
> Effusieve uitbarsting > dunne lava > stroomt snel & ver langs helling
Caldeira vulkaan
oudere vulkaan met brede krater door ingestorte magmakamer na een uitbarsting > vaak een kratermeer te zien
Spleetvulkaan
= effusief (door divergentie
Stollingsgesteenten
Magna > lava > stolling > verschillend op basis van tempo van stollen(kristaliseren)
Stollingsgesteente sloom
Graniet > het magma komt niet helemaal tot oppervlakte & stolt langzaam,
Sedimentgesteente/afzettingsgesteente
gesteenten
gesteenten welke door wind/water/ijs zijn getransporteerd,, ontstaat wanneer verweringsmateriaal (planten/dieren) wegzakken in grond en samengeperst worden (zandsteen,kalksteen,bruinkool,schalie,conglomeraat)
Metamorfgesteenten
Stolling of sedimentgesteente zakt diep weg in aardkort > hoge druk en temperatuur zorgen voor metamorfose > omvorming tot ander gesteente:
Kalk >
Kalk > kalksteen > marmer
Veen >
Veen > bruinkool > steenkool > antraciet > grafiet > diamant
Exogene krachten
Werken van buiten aarde > onderscheid in verwering en erosie > relief neemt hierdoor af.
Verwering
Afbrokkelen van landschap/gesteente > kan doorTemperatuur (uitzetten/krimpen) Fysisch| wind (kleine zandkorrels (zandstralen) fysisch | plantengroei (wortels druk) biologisch of chemisch| Water (bevriest, uitzetten) /verzaren grond/instorten) Fysisch
Chemische verwering
Samenstelling gesteente veranderd (zure regen/plantenwortels afscheiding/oplossing (kalk door water)
Erosie
Het geheel van verwering en sedimentatie (het afzetten/neerleggen van verweerd materiaal) samen.
Gesteente cyclus
Magma > stolling (stollinggesteente) > erosie en verwering > sedimentatie > sedimentair gesteente > metamorfose > metamorf gesteente > smelten > magma
Platen van West naar Oost
Pacifische plaat / juan de fucaplaat / cocosplaat / caribische plaat / Noordamerikaanse plaat / scotia plaat “2x” / Zuidamerikaanseplaat / Afrikaanse plaat / arabische plaat / Euraziatische plaat / Indische plaat / australische plaat / filipijnse plaat / Antarctische plaat
Aardbeving: Hypocentrum
Hypocentrum is bevingpunt diep in de aarde,
