7 - Bodemkunde

Question 1

Geofactoren

Answer 1

Factoren die onderling samenhangen en het landschap in een gebied bepalen

Question 2

Substraat

Answer 2

Ondergrond, bestaande uit gesteente en reliëf

Question 3

Klimaat en bodemkunde

Answer 3

• Klimaat vormt samen met substraat het landschap
• op het landschap ontstaat een bodem,
• om de aardige zit een laag lucht waar ook water zich in bevindt.
• Op de bodem/water/lucht leven planten & dieren, boven aan staat de mens.

Dynamisch systeem, alles is op invloed van elkaar

Question 4

Bodem

Answer 4

bestaat uit verschillenden soorten grond/laagjes, bovenste deel is de verweringslaag = Dat deel van de aardkorst dat door natuurkrachten wordt beïnvloed zoals verwering.

Question 5

verweringslaag

Answer 5

Dat deel van de aardkorst dat door natuurkrachten wordt beïnvloed zoals verwering.

Question 6

Grondsoortenkaart

Answer 6

Geeft grondmateriaal weer van een gebied

Question 7

Bodemtype

Answer 7

bevat meerdere grondsoorten die ongeveer dezelfde opbouw hebben

Question 8

horizonten

Answer 8

Herkenbare bodemlagen

onstaan hiervan = bodemvorming, horizonten vormen samen een bodemprofiel. Een horizont kan ook weer in kleine stukjes vedeeld worden. Bodemvorming is afhankelijk van bodemvormende factoren.

Question 9

bodemprofiel

Answer 9

horizonten vormen samen een bodemprofiel

Question 10

Bodemvorming is afhankelijk van bodemvormende factoren (Factor klimaat)

Answer 10

Klimaat - belangrijkste factor bij bodemvormingsproces (temperatuur/neerslag)

Question 11

Bodemvorming is afhankelijk van bodemvormende factoren (Factor Temperatuur)

Answer 11

invloed op plantengroei en bodemleven. gematigde gebieden met veel neerslag heeft een goed bacteriologisch leven in de bodem. Daar breekt het bodem/plantleven af tot humus (donkere laag bovenop verweringslaag = erg voedbaar) Bij hoge temperatuur met veel neerslag > te hoge bacteriologische activieteit waardoor resten helemaal afbreken > dus weinig humus (humusarm/humusloos)

Question 12

Bodemvorming is afhankelijk van bodemvormende factoren (Factor Neerslag)

Answer 12

hangy samen met temperatuur (hoge temp = meer neerslag) belangrijk is hoeveelheid neerslag die na verdamping overblijft = effectieve neerslag

Negatieve effectieve neerslag: Gemiddeld hoge temperatuur in een gebied met 500mm neerslag/jaar blijft er voor planten weinig over in bodem > water verdampt voordat het goed in grond zakt.

Positieve effectieve neerslag: Omgekeerde > water zal met opgeloste stoffen naar diepere lagen in grond zakken. De opgeloste stoffen in de bovenste lagen verdwijen = uitspoeling. in het regenwoud ook mede door dit uitspoelingsproces weinig humus aanwezig

Question 13

Chemische verwering

Answer 13

gesteente door stoffen in het water aangetast = sneller bij hoge temperatuur

Question 14

Biotoop

Answer 14

gebied met uniform landschapstype waarin bepaalde organismen gedijen. deze zijn van invloed op de bodem in dat gebied

Question 15

mechanische verwering & chemische verwering van planten

Answer 15

Planten hebben een bepaalde verwrende kracht, door wortels ontstaat mechanische verwering & chemische verwering > deze afbraak van gesteente levert de bodem anorganische voedingstoffen op

Question 16

Organogene verwering = gevolg van werking van planten en dieren :

Answer 16

• Planten sterven en leveren daardoor humus > vruchtbaarheid grond verhoogd
• wortels onttrekken stoffen aan verweringslaag, niet elke plant dezelfde, daarom bij landbouw handig om vruchtwisseling toe te passen zodat stoffen niet helemaal verdwijnen

Question 17

Verschil naald/loofbomen

Answer 17

vangen meer/minder water op gedurende het jaar, dus is ook waterhuishouding in de grond anders

Verschil zuurtegraad naald/loofbomen. Naaldhout = zure humus, hierdoor worden voedingstoffen makkelijke uit bodem uitgespoeld. Uitspoelding komt bij loofbos ook minder voor doordat bladerdek meer water opvangt en dus slomer de grond bereikt. Ook liggen de bladeren op grond over elkaar verspreid, en houden dit tegen.

Question 18

mineralisatie

Answer 18

organische plantenresten naar anorganische door bodemdieren en bacteriën zij zorgen voor afbraak van stoffen (eiwitten, khoolydraten) in natuur, hierdoor ontstaat kooldioxide en stikstofverbinding dit heet mineralisatie

Question 19

humificatie

Answer 19

Wanneer tijdens het mineralisatie proces niet alles geheel afgebroken wordt > blijft het materiaal organisch, niet geheel afgebroken,

Question 20

moedermateriaal

Answer 20

Oorspronkelijk gesteenten = moedermateriaal > heeft invloed op de voedselrijkdom in een bodem (andere mineralen)

Question 21

Poriën

Answer 21

Als verweringslaag er eenmaal is hebben de stukken/brokken een bepaalde korrelgrootte, de ruimte tussen de deeltjes zijn Poriën = belangrijk voor water/luchthuishouding

Question 22

Ecologisch systeem

Answer 22

= systeem waarin organische en anorganische stoffen elkaar wederzijds beïnvloeden. Kan spraken zijn van grote dynamiek

(er werken veel invloeden, er kan maar weinig elementen zich handhaven)

of weinig dynamiek (evenwichtssituatie, grote soortenrijkdom)

Question 23

Bodemvormende processen

Answer 23

zijn ontwikkeling in bodem die plaatsvinden onder invloed van bodemvormende factoren (uitspoeling,inspoeiling,oxidatie,reductie,homogenisatie,rijping)

Question 24

Bodemwater

Answer 24

al het ondergrondse water = onmisbaar voor planten (vocht + voedingstoffen in opgeloste vorm) = voedseltransport. (afhankelijk van porie Groote hoe veel de planten kunnen opnemen/gebruiken)

Question 25

Hydrocultuur

Answer 25

kweken van planten in water met noodzakelijke voedingstoffen

Question 26

Watervooraad in bodem = te verdelen in 3 soorten:

Answer 26

- Hangwater: Water wat tussen bodemdeeltjes blijft "hangen" na een regenbui. = afhankelijk van het materiaal/poriënruimte. Hangwater = bovenste decimeters van bodem > zakt daarna verder - Capillair water: Stijging van vloeistof(water) tegen werking van zwaarte kracht in (komt voor bij uitermate kleine poriënruimte (tot wel 1m hoogte in klei) - Grondwater: water in deel van de bodem waar gehele poriënruimte is gevuld. Bovenkant gronwaterzone heet Grondwaterspiegel (in laag nederland dicht onder oppervlakte, in hoog nederland veel dieper, tot wel enkele meters: seizoensgebonden(veel verbruik door planten in zomer) en materiaal gebonden(veel zand).

Question 27

Bodemvormende processen hangen nauw samen met

Answer 27

Bodemvormende processen hangen nauw samen met hoeveelheid effectieve neerslag en korrelgroote > bij genoeg ruimte zakt water dieper > onderweg kunnen stoffen meegenomen worden (uit) de uitspoellaag/uitspoelhorizont. > Op bepaalde plaatsen worden ze vastgehouden : de inspoellaag > Soms komt er zo veel humus daar bij elkaar te liggen dat deze dichtslibt, dit vomt een oerbank: een door inspoeling van humus en/of ijzer harde ondoordringbare laag

Question 28

verzilting

Answer 28

(toename zoutgehalte bodem) (witte vlekken) Meestal gaat water enkel uit hangwater zone omlaag. Maar het kan ook door capillaire kracht bij hoge temperaturen gebeuren, water stijgt en verdampt, de stoffen blijven achter zoals kalk > kan verzilting veroorzaken (toename zoutgehalte bodem) (witte vlekken)

Question 29

Bodemvruchtbaarheid:

Answer 29

Fysische vruchtbaarheid en chemische vruchtbaarheid Fysische Vruchtbaarheid: Hoe goed is de doorlaatbaarheid van de bodem (lucht, water, wortels) klei heeft bijvoorbeeld GEEN goede fysische vruchtbaarheid. De textuur van de bodem is dus erg belangrijk Chemische vruchtbaarheid: Er kunnen zich veel stoffen binden aan het materiaal (klei),de bodem heeft veel voedingsstoffen in zich = adsorptiecomplex (zand heeft dit bijvoorbeeld niet)

Question 30

Fysische Vruchtbaarheid

Answer 30

Hoe goed is de doorlaatbaarheid van de bodem (lucht, water, wortels) klei heeft bijvoorbeeld GEEN goede fysische vruchtbaarheid. De textuur van de bodem is dus erg belangrijk

Question 31

Chemische vruchtbaarheid

Answer 31

Er kunnen zich veel stoffen binden aan het materiaal (klei),de bodem heeft veel voedingsstoffen in zich = adsorptiecomplex (zand heeft dit bijvoorbeeld niet)

Question 32

Bodemverbetering

Answer 32

= niet alle gebieden zijn dus even goedbruikbaar, men moet de bodem verbeteren om deze bruikbaar te maken. In zandgbied: veel mest, in kleigebied juist zand opbrengen (mengen via diepploegen)