5. Fjallið um vanlýsingaráhrif samkvæmt 118. gr. laga nr. 21/1991 um gjaldþrotaskipti o.fl Flashcards
(12 cards)
Almennt um form og efni kröfulýsingar:
- 2 mgr 117 gr gþl. segir að kröfulýsing eigi að vera skrifleg, þar á að koma fram hver kröfuhafinn er, þar á að koma fram kt. og heimilisfang, fjárhæð á að vera tilgreind í sundurliðuðum reikning og studd gögnum. Atvik að baki kröfu og málsástæður og skírskotun til lagaákvæða. Sönnunargögn þurfa að vera til staðar á hverju krafan er byggð.
- Kröfuhafi á að reikna kröfu sína út miðað við þá stöðu sem hann krefst í réttindaröð
Móttaka og áhrif kröfulýsingar:
- Kröfuhafi verður að beina kröfulýsingu sinni til skiptastjóra í þrotabúi skv 4 tl 1 mgr 85 gr og 1 mgr 117 gr gþl.
- Skiptastjóri staðfestir móttöku kröfulýsingar
- Kröfulýsing hefur sömu áhrif og ef mál hefið verið höfðað um kröfu á þeirri stun sem kröfulýsing berst skiptastjóra. Lýsing kröfu gefur haft sömu áhrif og höfðun máls ef mál hefði verið höfðað um kröfu á þeirri stund sem kröfulýsing berst skiptastjóra, sjá 6 mgr 117 gr gþl.
Kröfulýsingarfrestur og áhrif vanlýsingar
- Ákvæði 118 gr gþl. afmarka hvenær krafa þarf að berast til skiptastjóra til þess að kröfuhafi hafi fylgt kröfu sinni eftir í tæka tíð.
- Lengd kröfulýsingarfrests kemur fram í 2 mgr 85 gr. laganna. Fresturinn er vanalega tveir mánuðir en það þarf að greina frá lengd frestsins í innköllun, án undantekningar.
a) Skv 118 gr gþl. þarf kröfu að vera lýst fyrir skiptastjóra innan þess frests, en um hvenær krafa er komin til skiptastjóra má vísa til Hrd 8/1991.
i. Hrd. 26. nóv. 2010 (619/2010) – tölvupóstur
ii. Hrd. 10. maí 2012 (459/2011) – Stapi lífeyrissjóður
b) Þá gætir vanlýsingaráhrifa, þ.e. krafan fellur þá niður/tapast gagnvart þrotabúinu, nema um undnatekningar sé að ræða sem má sjá hér að neðan.
i. Hrd. 26. nóv. 2010 (619/2010) – tölvupóstur
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem kröfu V var hafnað og staðfest sú afstaða slitastjórnar G að taka kröfu V ekki inn á kröfuskrá þar sem henni hafði ekki verið lýst fyrir slitastjórn fyrr en eftir að kröfulýsingarfrestur rann út. Ekki var talið að tölvupóstur sem V sendi G innan kröfulýsingarfrests, þar sem hann óskaði eftir staðfestingu á því að eyðublað um kröfulýsingu væri fyllt út með fullnægjandi hætti, fullnægði þeim kröfum sem ákvæði laga nr. 21/1991 um gjaldþrotaskipti o.fl. gera til kröfulýsingar.
ii. Hrd. 10. maí 2012 (459/2011) – Stapi lífeyrissjóður
S höfðaði mál gegn fjármálafyrirtækinu A hf. og krafðist greiðslu á kröfu sem S taldi sig eiga í samræmi við nauðasamning sem staðfestur hafði verið fyrir A hf. eftir að síðarnefnda félagið hafði verið tekið til slitameðferðar. Kröfu S hafði ekki verið lýst innan kröfulýsingarfrests og var því talið að hún hefði fallið niður gagnvart A hf.
….1 mgr 118 gr Ef kröfu á hendur þrotabúi er ekki lýst fyrir skiptastjóra áður en fresti lýkur skv. 2. mgr. 85. gr. og ekki er unnt að fylgja henni fram gagnvart því skv. 116. gr., þá fellur hún niður gagnvart búinu nema:
1. kröfunni sé lýst áður en boðað er til skiptafundar um frumvarp til úthlutunar úr búinu og samþykki fáist fyrir að krafan komist að hjá 3/ 4 hlutum þeirra kröfuhafa sem færu á mis við greiðslu af þeim sökum, talið bæði eftir höfðatölu kröfuhafanna og fjárhæðum krafna þeirra,
Nokkur dæmi eru um þetta í framkvæmd. Það er á ábyrgð kröfuhafa sem óskar þess að koma kröfu sinni á framfæri að afla samþykkis kröfuhafa. Slíkur kröfuhafi á lögvarða hagsmuni í skilningi 80 gr gþl. og geti þar af leiðandi fengið afhent af kröfuskrá þrotabúsins.
- Í Hrd 354/1996 gat kröfuhafi komið að skaðakröfu sinni við gjaldþrotaskipti eftir reglum 1 tl 118 gr gþl. Kröfunni var hafnað þar sem ekki var talið að skaðabótaskylda félagsins hefði stofnast.
…kröfuhafinn sé búsettur erlendis og hafi hvorki verið kunnugt né mátt vera kunnugt um gjaldþrotaskiptin, enda sé kröfunni lýst án ástæðulausra tafa og áður en boðað er til skiptafundar um frumvarp til úthlutunar úr búinu…
Hér verða vanlýsingaráhrif ekki virk eftir ákvæðum 2 tl 118 gr gþl. Hér þarf kröfunni aðvera lýst án tafa eftir að kröfuhafinn vissi af skiptunum.
…3. krafan sé höfð uppi til skuldajafnaðar við kröfu þrotabúsins að fullnægðum skilyrðum 100. gr.,
Ef kröfu er komið fram með skuldajöfnuði skv 100 gr gþl verður krafan tekin til greina í þrotabúi. Ef þrotabúið höfðar þannig mál til heimtu á kröfu sinni eftir lok kröfulýsingar frests heimilar reglan stefnda í málinu að krefjast skuldajafnaðar með gagnkröfu sinni sbr 28 gr eml þótt gagnkröfunni hafi ekki verið lýst.
… 4. um kröfu sé að ræða skv. 109. gr.,
Krafa á grundvelli eignarréttar. Ef krafa er höfð uppi skv. 109 gr gþl á grundvelli eignarréttar að einhverju sem er í umráðum bús og það er hægt að verða við kröfunni með afhendingu viðkomandi verðmæta þá fellur hún ekki niður vegna vanlýsingar sbr 4 tl 118 gr gþl. Það sama á við um kröfu þriðja manns skv 2 mgr 109 gr gþl um greiðslu á andvirði eignar hans sem þrotabúi hefur áskotnast við sölu eignarinnar.
- Sjá Hrd 373/1993 þar sem lausafé í eigu þriðja manns hafði verið selt nauðungarsölu með skipi sem var´i eigu félag sem hafði verið tekið til gjaldþrotaskipta.
…um kröfu sé að ræða skv. 1.–3. tölul. 110. gr. eða hún hafi annars fyrst orðið til eftir uppkvaðningu úrskurðar um að búið sé tekið til gjaldþrotaskipta og henni er lýst án ástæðulausra tafa og áður en boðað er til skiptafundar um frumvarp til úthlutunar úr búinu
krafa á hendur þrotabúi tapast ekki vegna vanlýsingar ef hún er um greiðslu útfararkostnaðar látins þrotamanns eða skiptaskotnaðar eða hún hefur fyrst orðið til eftir uppkvaðningu úrskurðar um gjaldþrotaskiptin. Til þess að koma svona kröfu að þarf að lýsa henni eins fljót og unnt er og áður en skiptafundur er boðaður um fruvarp til úthlutunar.
- Í Hrd 222/2001 krafðist áhröfn á skipi þrotamanns leiðréttingar á uppgjöri sem hafði verið gert við þá. Krafa um viðbóta vegna uppgjörsins barst skiptastjóra um þremur ma´nuðum eftir að kröfulýsingarfresti skv 2 mgr 85 gr gþl lauk. Í málinuvar deilt um hvort kröfurnar hefðu orðið til fyrir upphaf gjaldþrotaskipta. Vitneskja um vangoldin laun bast fyrst áhöfninni eftir að kröfulýsingarfresti laus. Talið var að í þessum tölulið væri ekki að finna undanþágu frá meginreglu 118 gr gþl handa þeim sem var mögulega ókunnugt um rétt efni kröfu sinnar á meðan fresti væri ekki lokið til að lýsa henni. Það skipti ekki máli þótt öðrum kröfum áhafnarinnar hefði verið lýst innan upphaflegs kröfulýsignarfrest með upphaflegri kröfugerð sem tekið hefði mið af fyriirliggjandi upplýsingum á þeim tíma, fjárhæð upphaflegu krafnanna hefði verið önnur og lægri. Kröfurnar féllu því niður gagnvart þrotabúinu. Sömu niðurstöðu mátti sjá í Hrd 401/1995.
…. um kröfu sé að ræða sem hefur raknað við vegna riftunar, sbr. 143. gr., og henni er lýst án ástæðulausra tafa og áður en boðað er til skiptafundar um frumvarp til úthlutunar úr búinu.
Hér er um að ræða kröfu sem hefur komið til vegna riftunar skv XX kafla laganna og kröfuhafi lýsir henni um leið og hann getur og áður en boðað er til skipta fundar um frumvarp til úthlutunar úr búinu.
Almenn aðgæsla
- Hér þarf að gæta að því að í þeim tilfellum þegar undantekningarkröfurnar tiltaka ekki einhvern lokafrest til að koma fram kröfulýsingu þá verður það að gerast á meðan þrotabúið er enn við lýði, ss áður en skiptum á þrotabúinu er lokið. Það er sjálfgefið að rkafa falli niðru gagnvart þrotabúi frá þeim tíma sem þrotabúið er ekki sjálft til lengur.
